Pota Focal Intergaelic
B | ba | | | bhí
Gluais TíHouse Glossary Gluais Beo!Beo! Glossary TeasárasThesaurus BriathraVerbs
beo beoga beoigh beoir beophianadh beostoc bhuel bia biabhóg biachlár bialann biatas bídeach bileog bille billéardaí billiún billiúnú bindealán binn
VERB
DO NOT CONFUSE WITH: is
be
an bhfuil sásta?
are you happy?
an cheist deacair
the question is hard
bíonn siad anseo gach samhradh
they are here every summer
beidh gaofar amárach
it will be windy tomorrow
ba mhaith liom bheith sa bhaile
I would like to be at home
a trí a chlog
it is three o'clock
Foirmeacha gramadaí
Grammatical forms
VERB
PAST TENSE
bhí
PRESENT TENSE
FUTURE TENSE
beidh
VERBAL NOUN
bheith
Iontrálacha gaolmhara
Related entries
[rud] á [dhéanamh]
[something] is [being done]
teach nua á thógáil anseo
a new house is being built here
an t-ádh le [duine]
[somebody] is lucky
an t-ádh leat
you are lucky
níl an t-ádh liom anocht
I am not lucky tonight
an t-ádh ar [dhuine]
[somebody] is lucky
bhí an t-ádh orm go bhfuair an post
I was lucky that I got the job
[rud] ag [duine]
[somebody] has [something]
teach, carr agus a lán airgid ag an fhear seo
this man has a house, a car and a lot of money
an bhfuil clann agat?
do you have children?
níl aon chiall aici
she has no sense
[rud] ag [A] ar [B]
[B] owes [A] [something]
deich euro agam ort
you owe me ten euro
[buntáiste] ag [A] ar [B]
[A] has [advantage] over [B]
trí bliana agat orm
you are three years older than me
you are three years ahead of me
STAITISTICÍ · STATISTICS
Is é an dara focal is minice úsáid sa Ghaeilge. Tagann sé chun cinn uair amháin i ngach 28 focal.
is the second most frequently used word in Irish. It occurs once in every 28 words.
Samplaí gaolmhara
Related examples
go deimhin, ceisteanna go leor nár freagraíodh go fóill, go háirithe na cinn faoi fhoirgneamh a seacht
indeed, there are still some unanswered questions, expecially those about building seven
seo an litir atá a scríobh
this is the letter he is writing
bhfuil mo spéaclaí?
where are my glasses?
deirfiúr amháin agam
I have one sister
bhí seachtain amháin deas te, ach bhí an dara seachtain beagáinín fuar
one week was nice and warm, but the second week was a little cold
oíche amháin mhothaigh go raibh á thachtadh agus thit ina chnap ar an urlár
one night he felt he was choking and fell in a heap on the floor
smionagar amháin a bhí fágtha
only fragments were left
níl cead pinn luaidhe a úsáid ach amháin chun nótaí a thógáil
a pencil is not allowed, except to take notes
sláinte an choirp amháin a bhí i gceist aige ach sláinte na haigne chomh maith
he meant not only health of the body but also health of the mind
bhíonn am agam ithe fiú amháin
I don't even have time to eat
bhí pianta sna matáin agus sna hailt aige
he had pains in his muscles and joints
rud éigin as alt anseo!
something's not right here!
raibh ábalta an doras a oscailt
I wasn't able to open the door
níl ábalta ceangal leis an Idirlíon
I am unable to connect to the Internet
raibh muid ábalta an teach a fhágáil de bharr na báistí
we couldn't leave the house because of the rain
is beag iriseoir gairmiúil atá ábalta a bheatha a bhaint i dtír leis an bhlagadóireacht
hardly any professional journalist is able to make a career out of blogging
siad san abar de bharr na ráiteas atá déanta acu
they are in trouble because of the statements they made
ag dul abhaile
I am going home
daoine áirithe den bharúil go...
certain people are of the opinion that...
cogadh a fhearadh ar an domhan mór, go háirithe ar thíortha a raibh ola acu
to wage war against the whole world, especially against countries that had oil
seomra in áirithe againn
we have booked a room
cuma na maitheasa ar an óstán, cuirimis in áirithe é
the hotel looks good, let's book it
bhí ag breathnú ar an doras amhail is go bhféadfadh an t-áibhirseoir féin teacht isteach nóiméad ar bith
Alex Hijmans: Aiséirí, Cois Life 2011
he was looking at the door as if the devil himself could come in any minute
dúirt léi go raibh tuirseach
I told her that I was tired
abair go bhfuil milliún euro agat
let's say you have a million euro
abraimis go bhfuil an ceart aige
let's assume he is right
cén chiall atá leis an abairt?
what does the sentence mean?
níl ciall leis an abairt
the sentence does not mean anything
in am duit dul abhaile
it is time for you to go home
beidh in ann na leabhair a thabhairt abhaile leat
you will be able to take the books home with you
gar don abhainn
it's near the river
is aige atá ábhar na ndeor
Séamus Ó Grianna: Caisleáin Óir, eag. Niall Ó Dónaill, Cló Mercier, 1976
he has something to cry about
an bhfuil aon tuairim agat ar an ábhar seo?
do you have any opinion on this matter?
a chuid amhrán chomh hábhartha inniu is a bhí sna seascaidí
his songs are as relevant today as they were in the seventies
coitianta go leor sa Ghearmáin, agus is annamh a gheofá abhus é
it is common enough in Germany but you'd rarely get it here
bhíodh nuachtáin na Breataine ar díol sna siopaí abhus
British newspapers didn't use to be on sale in shops here
teanga mharbh í nach mbíonn á labhairt ach seanduine thall is abhus
it is a dead language spoken only by a few old people here and there
níorbh aon ionadh gurbh é an saol acadúil a bhí i ndán don bhuachaill óg, agus a mháthair ina dochtúir leighis
it was no surprise that an academic life was in store for the young boy when his mother was a medical doctor
bhí deoch uaim ach bhí an pub dúnta
I needed a drink but the pub was closed
na soilse lasta ach níl éinne sa bhaile
the lights are on but there is nobody home
ach, cuma chomh hard is a bhí , raibh ard go leor
but, howevere tall she was, she wasn't tall enough
níl agam ach deich euro
I only have ten euro
bileog as Gaeilge le fáil ach í a iarraidh
a leaflet in Irish is available on request
siad in achrann leis an Taoiseach
they are in quarrel with the Prime Minister
bhíodh in achrann leis na gardaí go minic
he would often be in trouble with the police
an-aclaí
I'm very fit
níl aon acmhainní nádúrtha sa tír
the country has no natural resources
bhí adharca fada ar an ainmhí
the animal had long horns
bíonn siad in adharca a chéile i gcónaí
they are always fighting each other
daoine á n-adhlacadh sa reilig sin le míle bliain
people have been being buried in the cemetery for a thousand years
seo déanta as adhmad
this is made from wood
bhí ag gearradh adhmaid
I was cutting wood
rinneadh athchóiriú ar an chaisleán agus an adhmadóireacht an-deas
the castle has been renovated and the woodwork is very nice
bíonn adhradh teaghlaigh againn gach maidin agus oíche
we have a family worship every morning and evening
cineál teampaill a bhí ann chun na déithe a adhradh
it was a kind of temple to worship the gods
siad á n-adhradh ag an bpobal inniu ach déanfar dearmad glan orthu amárach
people worship them today but they will be all fogotten tomorrow
duine de na mná ádhúla a bhfuil na fir de shíor ina ndiaidh
I am not one of those luvcky women who are constantly chased by men
mhaígh na póilíní gur admhaigh na fir go raibh siad páirteach sa chomhcheilg
the police claimed the men had confessed to being involved in the conspiracy
b'ionann a chaint agus admháil lom nach bhfuil fios a ghnó féin aige
what he said was tantamount to a clear admission he doesn't understand his own job
an liathróid ard san aer
the ball is high in the air
aeráid shéimh i Singeapór
Singapore has a mild atmosphere
athrú san aeráid polaitíochta in Éirinn
there has been a change in the political atmosphere in Ireland
trí aerárthach ag an rialtas
the government has three aircraft
an bhfuil ag an aerfort?
are you are you at the airport?
ag dul go dtí an t-aerfort
I am going to the airport
an mbeidh ag eitilt ó Aerfort na Sionnaine?
will you be flying from Shannon Airport?
níl againn de theilifís ach a dtagann isteach tríd an aeróg
we only have the TV that comes in through the aerial
ag obair mar aeróstach le haerlíne idirnáisiúnta éigin
she is working as a stewardess with some international airline
raibh muid tapa go leor, áfach
we were not fast enough, though
bhí ag fanacht ag doras an
he was waiting at the house door
muid inár suí ag an tábla
we are seated at the table
bhí ag an stáisiún róluath
I was at the station too early
an raibh ag an chóisir?
were you at the party?
bhí na céadta daoine ag an chruinniú poiblí
there were hundreds of people at the public meeting
scriosta aige
he has destroyed it
tuilleadh eolais iarrtha againn
we have asked for more information
beidh cruinniú againn amárach
we'll have a meeting tonmorrow
bhí timpiste aige
he had an accident
an bhfuil snámh agat?
can you swim?
an bhfuil Gaeilge mhaith agat?
can you speak Irish well?
níl Seapáinis agam
I don't speak Japanase
tiomáint aige
he can drive
an mbeidh deoch eile agat?
will you have another drink?
bhí uibheacha agam ag bricfeasta
I had eggs for breakfast
bhíonn mórán d'aga aige do chaitheamh aimsire
he doesn't have much time for hobbies