an chraobh
the championship
Sa mullach air sin ar fad ní féidir ach le dhá fhoireann cluiche ceannais na hÉireann a bhaint amach agus ní thugann ach foireann amháin an chraobh leo.
chraobh
branch
Ghluais sé go gasta ó chraobh an Chéitinnigh go Coiste Gnó an Chonartha go Bráithreachas na Poblachta (IRB).
cé a bhuafaidh an chraobh
who will win the title
Tá Celtic ag imirt i gcoinne Manchester United in Old Trafford i gcluiche mór cinniúnach de chuid an Premiership, cluiche a shocróidh cé a bhuafaidh an chraobh.
chraobh
championship
Is aisteach ar bhealach méid an fháiltithe agus an ceiliúradh a deineadh mar, tar éis an tsaoil, is foireann í seo nár bhuaigh aon chraobh ná corn agus nár éirigh léi dul chomh fada fiú amháin le cluiche ceathrú ceannais an chomórtais.
bhuaigh Liverpool an chraobh
Liverpool won the title
Scóráil sé ina chéad chluiche ansin in aghaidh Southampton agus bhí sé go hiontach an chéad séasúr eile, 1987-88, nuair a fuair sé 26 cúl agus bhuaigh Liverpool an chraobh.
chraobh
championship
Tharla sin i 1983 agus sa chraobhchomórtas an bhliain sin bhain an Mhí geit cheart as Áth Cliath nuair a bhí comhscór eatarthu.
Chraobh
branch
Cén uair a bunaíodh An Gaeláras agus cé a bhunaigh é?
D'fhás An Gaeláras ó Chraobh Cholm Cille de Chonradh na Gaeilge.
ar achan chraobh
on every branch
Ina dhiaidh sin ar fad, tagann *el castillo*, atá ar nós crainn a bhfuil tine ealaíne ar achan chraobh de agus atá ar tí pléascadh.
Chraobh
final
Ceathrú-Chraobh Laighean idir Áth Cliath agus Laois, agus Leath-Chraobh Laighean idir Cill Chainnigh agus Áth Cliath ar oíche Shathairn.
sa chraobh
in the final
Ag dul i léig
=======
Cé gur bhuaigh Cill Chainnigh Craobh na hÉireann i 1992, 1993, 2002 agus 2003, agus go rabhadar sa chraobh i 1991, 1998 agus 1999, agus go raibh an bua ag Uíbh Fháilí i 1994 agus 1998, agus ag Loch Garman i 1996, tá an tuairim amuigh go bhfuil an iománaíocht i gCúige Laighean ag dul i léig.
chraobh
branch
Cá huair a bunaíodh CGLC agus cé a bhunaigh é?
Bunaíodh Cumann Gaelach Leath Chathail mar chraobh de Chonradh na Gaeilge sa bhliain 1982.
cluichí iomána Chraobh na Mumhan
the hurling matches in the Munster Championship
Tá sé seo fíor go speisialta i gcás cluichí iomána Chraobh na Mumhan.
chraobh
branch
Tá tú thíos ansin ar d'oileáinín ar nós Mac Dara an naomh
Ag siúl sa bhfaoch is fós ar glaoch ar aitinn is ar chraobh:
Léaráid: Seán Ó Domhnaill ((www.
B'fhéidir go mbuafá an chraobh
you might win the championship
B'fhéidir go mbuafá an chraobh ach go gcaithfí amach as an tsraith thú.
chraobh
branch
Ach ansin, thug Comhaltas rialacha úra isteach a chiallaigh gurbh éigean d’iomaitheoir clárú mar bhall de chraobh an Chomhaltais nó óna sheoladh baile.
dhá chraobh ar leith
to separate branches
Ach tá ginealach níos faide ná sin aige agus tá dhá chraobh ar leith ag baint leis a léiríonn an ghné reiligiúnda den íomhá ar thaobh amháin agus an ghné shaolta ar an taobh eile.
nuair a thug sé an chraobh leis
when he was victorious
Fuair an bolgchainteoir Edgar Bergen Oscar déanta as adhmad a raibh béal inbhogtha air agus bronnadh deilbhín ar fhíormhéid chomh maith le seacht gcóip bheaga ar Walt Disney nuair a thug sé an chraobh leis lena scannán *Snow White and the Seven Dwarfs.
agus go mbéarfaimis an chraobh linn
and that we would win the title
Ar an stáitse agus seo ar siúl, bhraitheas go raibh linn (bhí muinín agus téagar ag baint linn nach mbíodh againn roimhe seo) agus nuair a tháinig nóiméad Liam bhíos cinnte go gcuirfeadh a sheinnt iontas ar na moltóirí agus go mbéarfaimis an chraobh linn.
ag buachan dhá chraobh peile as a chéile arís
winning two football championships in succession again
Is fada go bhfeicfimid contae ar bith ag buachan dhá chraobh peile as a chéile arís, gan trácht ar thrí cinn.
dhá chraobh as a chéile
two championships in a row
Má tá sin fíor, is foireann thar barr ar fad í foireann Chorcaí tar éis dóibh dhá chraobh as a chéile a bhuachan in 2004 agus 2005 agus cáiliú do cheithre chluiche ceannais as a chéile.
an chraobh nach mór ina ghlac
the prize nearly in his hand
Bhí mí-ádh air i gcónaí, agus an chraobh nach mór ina ghlac.
a bhí páirteach sa chraobh ón tús
who took part in the branch
***AÓF: An bhfuil cuid de na daoine a bhí páirteach sa chraobh ón tús fós in bhur measc?***TÓU: Tá roinnt acu fós ann is dóigh liom, leithéidí Sheáin Uí Bhroin, mar shampla, a bhí thart an uair sin agus atá fós ar an gcoiste agus baint nach beag aige leis an ócáid cheiliúrtha seo a bhí againn le déanaí.
mar bhaill den chraobh
as members of the branch
***AÓF: Ainmnigh cuid de na ceoltóirí, amhránaithe agus rinceoirí a bhí mar bhaill den chraobh thar na blianta.
roghnaítear dhá fhoireann don chraobh.
two teams are chosen for the final.
Anois roghnaítear na hocht bhfoireann is fearr sa sraithchomórtas agus trí imirt dhíbeartha, roghnaítear dhá fhoireann don chraobh.
sa chraobh ar clé, na teangacha Ceilteacha.
in the branch on the left, the Celtic languages.
Nuair a bhí mé thart fá chúig bliana déag d’aois thaispeáin múinteoir Laidine léaráid de theangacha na hEorpa don rang agus is cuimhin liom gur chuir mé suim sa chraobh ar clé, na teangacha Ceilteacha.
a gcéad chraobh
their first title
An cluiche a bhí ar siúl le déanaí agus ar chuir mé an-suim ann ná cluiche ceannais iomána na hÉireann 1995 nuair a bhuaigh an Clár a gcéad chraobh le 70 bliain nó mar sin.
an chraobh
the championship
Ar dtús, bhí muintir Melbourne an-sásta go raibh a spórtsan á imirt ar fud fad na tíre, ach ó thús an chéid seo, bhuaigh foirne as na stáit eile an chraobh gach babhta.
ar chraobh Londan CLG,
of the GAA's London branch,
Roimh i bhfad, bhí Ó Coileáin ina chisteoir ar chraobh Londan CLG, agus ina chisteoir ar chraobh Londan agus ar chraobh dheisceart Shasana an IRB.
theid a chraobh-sgaoileadh
shall be broadcast
Thèid an tachartas a chlàradh airson telebhisean agus rèidio agus theid a chraobh-sgaoileadh beò air an eadar-lìon.
chraobh
champhionship
Má éiríonn linn an chraobh a thabhairt linn i nGaillimh, beidh muid ag dul san iomaíocht in aghaidh na mbuaiteoirí, as na contaethe eile i gConnachta, agus má éiríonn linn an chraobh a thabhairt linn i gConnachta, beidh muid ag glacadh páirt i gCraobh na hÉireann le buaiteoirí na gcúigí eile.
chraobh
championship
Thug Charlie ann mé i 1960 agus mé óg go maith, an lá ar bhuaigh an Dún an chéad chraobh riamh agus bhí mé in éineacht leis i seomra feistis Chiarraí i ndiaidh an chluiche.
chraobh
championship
Corcaigh agus Ciarraí a bhuaigh an chraobh shinsir iomána agus peile faoi sheach an bhliain sin, rud a léirigh gurb é an status quo de réir traidisiúin a bhí i réim san am.
chraobh
championship(s)
Ócáid sheachstairiúil ab ea Cluiche Ceannais Iomána na hÉireann 2009 agus foireann Chill Chainnigh ar thóir na ceathrú craoibhe as a chéile, agus fir Thiobraid Árann go cíocrach ag iarraidh iad a stopadh agus an chraobh a shantaíonn gach Tiobradach a bhuachan.
chraobh
tree
Bua an cheoil sin ná nithe a bheith á gcur abhaile orainn go tréan, nithe nach bhféadfadh an intleacht amháin a chur in iúl go brách:
>Cnónna capaill ar chraobh faoi dhuilliúr donn.
chraobh
victory
Ní inseoidh na fíricí loma sin áfach, go raibh críoch a bhí conspóideach agus scannalach araon leis an gcluiche ceannais úd mar go ndearna an réiteoir, Martin Sludden, tuaiplis le cinneadh mícheart, rud a d’admhaigh sé féin níos déanaí, i bhfíordheireadh na himeartha a sciob an chraobh ó Lú agus a bhronn ar an Mhí í, dar le cách.
Isteach sa Chraobh
a win in the championship
Amach sa Chúige, Isteach sa Chraobh
==============
Maidir le cluichí Gaelacha, scríobh mé an mhí seo caite go bhfuil sé ina bhuntáiste ag contae a bhfuil sé ina uaillmhian acu Craobh na hÉireann a bhaint, an turas chun na craoibhe a dhéanamh tríd an doras cúil.
Chraobh Speisialta
special branch
“Ba é an tIRA an fhadhb, an t-aon mhíniú amháin a bhí ag daoine, ach ag an am céanna, bhí arm na Breataine ar na sráideanna, ag briseadh gach dlí dá raibh ann; bhí cinsireacht sna meáin; bhí Ceathrar Guildford agus Seisear Bhirmingham fós ar an leaba chláir ach bhí ruathair a ndéanamh ag an Chraobh Speisialta ar dhaoine a bhí ghníomhach ar son na córa in áiteanna ar nós Baile Bhútair féin!” arsa Ruane.
chraobh
branch
Nocht Peter King, ball den chraobh, an leacht - bhí triúr uncail dá chuid páirteach san Éirí Amach agus chaith siad tamall i gcampa Frongoch ina dhiaidh sin.
chuirfeadh bláth ar chraobh
would come to fruition
Is scannáin fhiúntacha iad - ‘21 Grams’ ach go háirithe, ach fágadh Inárritu fós gan saothar a chuirfeadh bláth ar chraobh ‘Amores Perros’.
chraobh
championship
D'imir Ciarraí in éadan Luimnigh sa chéad bhabhta de chraobh na Mumhan ag deireadh mhí Bealtaine.
dea-chraobh slaodach
fruitful branches
Uair sa mbliain, baineann na daoine toradh céatach dá chuid dea-chraobh slaodach; uair sa mbliain bruitheann siad sú na bplumaí, uair sa mbliain déanfaidh siad an poitín glé, agus uair sa mbliain deir siad le chéile: ‘tá craobh le baint agus craobh le bearradh’.
foscadh faoi chraobh
shelter under the trees
Thuig sé trí rud: cuireann na préamhacha srian le creimeadh na talún; bíonn foscadh faoi chraobh ó sceo na gaoithe agus ó dhó na gréine; agus is leasú créafóige atá sa duilliúr a sceitheann an choill sa bhfómhar.
aon chraobh
any branch
Ní gá fiú a bheith mar chustaiméir le *Barclays* - a fhad is atá cónaí ort sa Bhreatain, agus cuntas bainc agat sa tír agus a fhad is atá an feidhmchláirín agat is féidir do sporán *Pingit* a líonadh in aon chraobh de *Barclays* agus é a úsáid díreach mar sparán chun airgead a chur chuig do theagmhálaí nuair is gá.
bhfuil smál ar chraobh an tsacair
the soccer championship is besmerched
Níl aon dul as, áfach, ach go bhfuil smál ar chraobh an tsacair san Úcráin mar gheall ar gheimhliú iar-Phríomh-Aire na tíre sin, Yulia Tymoshenko.
Chraobh na hIbéire a reáchtáil
to organize the Iberian Championship
Cúrsaí caide faoi deara é seo, óir ba é an chéad uair ag cumann na peile Gaelaí abhus, Os Fillos de Breogán, comórtas de chuid Chraobh na hIbéire a reáchtáil.
idir chraobh na mban agus
both the women’s championship and
Bhí an lá le muintir Valencia sa dá chomórtas, ach thug cumann na hardchathrach an dá chraobh leo, idir chraobh na mban agus chraobh na bhfear, mar go raibh níos mó pointí gnóthaithe acu in imeacht na bliana ná aon chumann eile.
chraobh amháin
one branch
Sa lá atá inniu ann, is ball é den Barquinha (‘An Báidín’) mar a thugtar ar chraobh amháin de chrann na n-eaglaisí Santo Daime, a bhfuil a fhréamhacha i ndufair na hAmasóine.
an chraobh gnóthaithe
the championship won
B’fhéidir gur ón traenáil agus ón ullmhúchán rialta ó sheachtain go seachtain a thagann an fíorshásamh agus ní ón meandar gearr sin nuair atá an corn buaite, an chraobh gnóthaithe.
gan chrann gan chraobh
bare of bush and tree
Dumhcha gainimh, tithe saoire, agus an spéir ag dórtadh anuas ar áit gan chrann gan chraobh.
mo chraobh ghinealaigh
my family tree
"Le blianta beaga anuas, diaidh ar ndiaidh, mhothaigh mé mé féin ’ mo mhealladh ar ais go Gaillimh agus nuair a rinne mé staidéar measartha domhain ar mo chraobh ghinealaigh, mhothaigh mé go raibh mé féin beo beathach i saol na ndaoine seo de mo shinsear a chuaigh romham.
d’athchláraigh muid an chraobh
we reregistered the branch
Do dhaoine mar Proinsias Mac Íomhair a bhí gan cheol, ach a raibh suim sa teanga aige, mo dhála féin, bhí Conradh na Gaeilge de dhíth i Learpholl agus d’athchláraigh muid an chraobh i 1990.
Ní eisean a bhaineann an chraobh
he’s not the winner
Ní eisean a bhaineann an chraobh, áfach.
Chraobh
championship
Crios Sómais an Duine
========
Meas tú cén fáth go bhfuil CLG chomh mór sin fós mar inspreagadh aige? Tá an freagra ag Steven Kernan, captaen fhoireann Chrois Mhig Lionnáin a bhuaigh Chraobh Club na hÉireann cúig huaire.
sa Chraobh
in the Championship
Mar shampla, ceist diúide mar "An bhfaca tú an cluiche mór inné?"
Ag brath ar an duine a bhfuil tú ag caint leis, caithfidh tú oibriú amach go fo-chomhfhiosach agus go hiontach gasta an bhfuiltear ag caint ar *Manchester United* in éadan *Arsenal* nó ar Thír Eoghain in éadan Bhaile Átha Cliath sa Chraobh.
go mór mór nuair a bheireann siad leo an chraobh
particularly when they take a title
Is breá an rud é nuair a bhuann foireann nach rogha na coitiantachta í, go mór mór nuair a bheireann siad leo an chraobh mar a rinne peileadóirí Mhuineacháin agus iománaithe Luimnigh agus Átha Cliath ar na mallaibh.
gan aon chraobh buaite
without any championship being won
Bhí ocht mbliana imithe is gan aon chraobh buaite ag Ciarraí, mar sin n’a’ héinne a bhuailfeá leo ar thaobh na sráide, déaraidís “tánn sibh imithe in ainm an diabhail ar fad, “níl aon mhaith ionaibh”, “ní bhuafadh sibh ar éinne” is mar sin de.
an chraobh Éireannach den chomhlacht
the Irish branch of the company
Is dócha gur chuala sibh, nó go bhfaca sibh, ar fad SsangYong ar na bóithre, ach an raibh a fhios agaibh nach raibh siad ar díol anseo in Éirinn ó 2008? Go deimhin tá siad ar ais anseo in Éirinn agus tá an chraobh Éireannach den chomhlacht anois faoi stiúir Harris Hino, atá lonnaithe cóngarach do bhóthar an Náis anseo i mBaile Átha Cliath.
athimirt chraobh iomána na hÉireann
the all-Ireland hurling replay
Thug meáin chumarsáide na tíre seo an-suntas d'eagarfhocal a bhí ins an nuachtán The Guardian anuraidh a rinne cur síos ar athimirt chraobh iomána na hÉireann:
"*As Premier League soccer is again soiled with prima donna antics.
chraobh buaite
championship(s) won
Cad í an fhianaise? Más ea, torthaí ar an gcéad dul síos: trí chraobh buaite in 2013 - Craobh na Sraithe Náisiúnta, Craobh Laighean agus Craobh na hÉireann, agus Craobh na Sraithe curtha i dtaisce cheana féin i mbliana.
chraobh
championship(s)
Is í an cheist anois, an ndéanfaidh Cill Chainnigh cúig chraobh as a chéile de an bhliain seo chugainn?
Chraobh
championship
Feictear do Cholm Mac Séalaigh go bhfuil dhá chomórtas éagsúla ag gabháil ar aghaidh faoi chóras Chraobh na hÉireann mar atá agus níl cothrom na Féinne le fáil ann.
le tabhairt faoi Chraobh na hÉireann
having a go at the All Ireland
Ba iontach le Colm Mac Séalaigh tuairisc spóirt Raidió na Gaeltachta an mhí seo caite a mhínigh go mbeidh lá eile ag an Seibhleánach le tabhairt faoi Chraobh na hÉireann agus ag Mac Óda i gceann na foirne.
Tá Gluais Beo! Pota Focal faoi chóipcheart ag Oideas Gael, foilsitheoirí na hirise Beo!
Pota Focal Beo! Glossary is under the copyright of Oideas Gael, publishers of Beo! magazine.
