seachas é a dhaoradh chun báis
instead of comdemning him to death
Díbirt
=======
Nuair a stop an troid, gealladh do Dwyer go gcuirfí i gcéin go Meiriceá é,
seachas é a dhaoradh chun báis, rud a bhí i ndán do mhórán eile de réabhlóidithe na linne.
teangacha agus cultúir a chur chun cinn
to promote languages and cultures
D'fhoilsigh institiúid oideachais agus taighde sa Ghearmáin tuairisc i 1999 ar obair Ghaillimh le Gaeilge; dar leo go bhfuil an dara cur chuige is éifeachtaí ag an eagraíocht i measc iarrachtaí atá á ndéanamh ar fud na hEorpa
teangacha agus cultúir a chur chun cinn.
chun a leasa féin
for their own benefit
Chiallaigh sé sin dá seolfaí aon phíosa próis, ceol nó go fiú pleannana gnó mar chuid de theachtaireacht ríomhphoist leis an tseirbhís sin, go raibh cead ag an gcomhlacht ríomhphoist é a úsáid
chun a leasa féin.
chun uainíocht a dhéanamh ar a chéile
to take turns
Tá téacs An Nuacht agus Gaeltext Aertel san áireamh san athstruchtúrú sin agus tá beirt fostaithe cheana féin
chun uainíocht a dhéanamh ar a chéile chun seirbhís chuimsitheach a chur ar fáil.
chun na costais mhaireachtála a ghlanadh
to pay the living costs
Ní raibh air íoc as an oiliúint a fuair sé sa scoil ach b'éigean dó a bheith ag obair
chun na costais mhaireachtála a ghlanadh.
chun a mbeatha a shaothrú
to earn a living
Tá postanna á gcailleadh go forleathan sa gheilleagar áitiúil aíochta agus seirbhísí agus tá tionchar an-díobháileach ag seo ar na teaghlaigh a bhíonn ag tarraingt ar Mary's Center, a bhfuil breis is 90% díobh ag brath go hiomlán ar an earnáil seo
chun a mbeatha a shaothrú.
a rachaidh chun tairbhe
that will benefit
Cúpla lá roimh an Nollaig, d'iarr toscaireacht ina raibh daltaí ó mheánscoileanna poiblí na Róimhe agus mic léinn ollscoile cruinniú leis an Aire í féin faoi na leasuithe, leasuithe dar le go leor daoine
a rachaidh chun tairbhe do na scoileanna príobháideacha níos mó ná na cinn phoiblí.
chun an scéal a dheimhniú
to confirm the story
Ba léir ag an am gur beag cruthúnas a bhí ag an rialtas leis na líomhaintí seo, agus nuair a ceistíodh iad, tugadh dhá ghrianghraf do na meáin chumarsáide in éineacht le físeán ar dhrochchaighdeán
chun an scéal a dheimhniú.
chun a chinntiú
to ensure
Cad iad na laigí agus na láidreachtaí a bhaineann leis an eagraíocht?
Is dócha gurb é an láidreacht is mó atá ag an eagraíocht ná go bhfuil daoine deonacha den scoth ag plé léi ó bunaíodh í, daoine a raibh fís acu don Ghaeilge agus don ghluaiseacht gaelscolaíochta, daoine a d'oibrigh go dian dícheallach thar na blianta ar bhonn iomlán deonach
chun a chinntiú gur tháinig forbairt ar agus fás ar an eagraíocht agus ar an ngluaiseacht.
moill a chur ar an dul chun cinn polaitiúil
to hold up political progress
**PM:** Cén fáth?
**ANO:** Le tríocha bliain anuas tá tionchar mailíseach ag an scata fear seo - 100 faoin chéad Protastúnach a bhfuil dlúthbhaint acu leis na Máisiúin - atá saor ó smacht, atá ina "fhórsa taobh istigh de fhórsa" a bhfuil líomhaintí seanbhunaithe agus forleathana curtha ina leith gur chuidigh siad le dúnmharaithe agus le coireanna eile, gur úsáid siad paramílitigh dhílseacha le hionsaithe a dhéanamh agus go ndearna siad a ndícheall
moill a chur ar an dul chun cinn polaitiúil.
a chur chun cinn
to promote
Táimid ag súil le tuilleadh tacaíochta ó na heagraíochtaí Stáit agus deonacha in Éirinn a bhfuil sé mar aidhm acu an Ghaeilge
a chur chun cinn.
a chur chun cinn
to promote
Táimid ag súil le tuilleadh tacaíochta ó na heagraíochtaí Stáit agus deonacha in Éirinn a bhfuil sé mar aidhm acu an Ghaeilge
a chur chun cinn.
chun a léiriú
to show
D'éirigh go hiontach leis an gcluiche Tetris roinnt blianta ó shin, agus beidh ar Microsoft teacht suas le cluiche cosúil leis
chun a léiriú gur réabhlóid seachas éabhlóid atá san Xbox.
an chumas chun rogha a dhéanamh
the ability to choose
Ní raibh daoine ábalta glacadh leis an fhíric scanrúil sin gur féidir leis an olcas a bheith mar chuid de nádúr gach duine, gur rugadh muid ar fad leis
an chumas chun rogha a dhéanamh.
chun a féiniúlacht a chur in iúl
to express its identity
Tuigtear chomh maith go bhfuil dlúthbhaint idir teanga agus cultúr; tugann an teanga guth mothúchánach do shochaí
chun a féiniúlacht a chur in iúl.
chun an riaráiste oibre a ghlanadh
to clear the backlog
Struchtúr níos éifeachtaí a bheith bunaithe agus foireann bhreise a bheith earcaithe agus oilte
chun an riaráiste oibre a ghlanadh agus chun tionscadail nua a phleanáil agus a chur sa siúl.
a rachas chun sochair do
which will benefit
Sna blianta atá amach romhainn, beidh dúshlán mór roimh mhuintir Chill Chartha agus roimh mhuintir iardheisceart Dhún na nGall ina iomláine: an oidhreacht a chaomhnú ag gach leibhéal de shaol na ndaoine, agus na nithe atá maith ó thaobh teanga, ó thaobh ceoil agus ó thaobh cúrsaí cultúrtha a choinneáil chun neart a chur leis an turasóireacht chultúrtha, ar bhealaí
a rachas chun sochair do gach duine sa cheantar agus do na glúnta atá le theacht amach anseo.
chun cinn nua a chumadh
to compose new ones
Le córas *webmail*, bíonn na teachtaireachtaí ríomhphoist ar ríomhaire lárnach i gcónaí agus úsáidtear brabhsálaí idirlín chun teacht ar na teachtaireachtaí sin agus
chun cinn nua a chumadh.
chun an tart a chosc
to quench thirst
Tá cuntas ann ar an streachailt a bhí le déanamh chun uisce a thabhairt chun na cathrach nua,
chun an tart a chosc, chomh maith (ar ndóigh) leis na tinte a mhúchadh a scaip go minic trí na foirgnimh adhmaid.
chun sruth leanúnach airgid a ghiniúint
to generate a continuous stream of money
Agus é sin ráite, tá ciall leis an straitéis nua gnó seo ag Microsoft
chun sruth leanúnach airgid a ghiniúint.
chun an aidhm seo a bhaint amach
to achieve this aim
Ach, faraor, tá cuid mhaith samplaí timpeall a léiríonn nach leor iomaíocht an mhargaidh
chun an aidhm seo a bhaint amach.
nach bhféadfaí brath ar na grianghrafanna uilig a tógadh ar an lá chun an fhírinne a chruthú
that all the photos taken on that day couldn't be depended upon to prove the truth
Chruthaigh an taithí sin, dar leis,
nach bhféadfaí brath ar na grianghrafanna uilig a tógadh ar an lá chun an fhírinne a chruthú.
cá bhfios cad é a thiocfas chun cinn
who knows what will emerge
Ach má bhíonn mí eile mar mhí Dheireadh Fómhair ann,
cá bhfios cad é a thiocfas chun cinn le linn tríocha lá na Samhna.
moltaí a chur chun cinn
to make recommendations
Is é gnó an ghrúpa seo, a bhfuil an t-abhcóide sinsearach Hugh Mohan ina chathaoirleach air, staidéar a dhéanamh ar an dlí, ar chleachtais agus ar fhasaigh sa stát seo agus i dtíortha eile, agus
moltaí a chur chun cinn maidir le slite inar féidir dlí na hÉireann ar an gceist seo a fheabhsú le go mbeidh sé ar chaighdeán chomh hard is atá ar fáil i dtír ar bith.
chun an baol ó Sellafield a mhaolú
to lessen the danger from Sellafield
Ach ní leor é
chun an baol ó Sellafield a mhaolú: tá monarchana eile ar an láthair chéanna atá chuile phioc chomh contúirteach léi, nó níos measa.
chun coir a réiteach
to solve a crime
I *Terrible Angel*, cuirtear an reibiliúnach glic Éireannach ón saol eile
chun coir a réiteach i Greenwich Village sna 1990í.
chun cur ar a súilibh dóibh
to make them aware
Beidh ceoltóirí ag dul timpeall
chun cur ar a súilibh dóibh go bhfuil a leithéid ann agus an saghas ceoil a sheinneann siad.
chun dallamullóg a chur ar dhaoine
to hoodwink people
Léiríonn na suímh ollscoile aite thuas gur féidir seoltaí bréige sráide a úsáid freisin
chun dallamullóg a chur ar dhaoine.
chun a mbeatha a thabhairt i dtír
to make a living
Cuireann sé a phost féin i gcomparáid lena ndéanann gnáthdhaoine in Éirinn
chun a mbeatha a thabhairt i dtír.
Céard a spreagann chun cumadóireachta thú?
what prompts you to write?
AÓF: Cumann tú amhráin freisin, nach gcumann?
Céard a spreagann chun cumadóireachta thú?
DNíS: Is cumadóir mé ceart go leor.
chun an páirtí a athbheochan
to revive the party
Nuair a toghadh ina cheannaire ar Fhine Gael é, i ndiaidh thoghchán na tubaiste 2002, mheas tráchtairí áirithe nach raibh an taithí ná na scileanna ag Enda Kenny
chun an páirtí a athbheochan.
chun timpeallacht fhisiciúil na Gaeilge a neartú
to strengthen the physical environment of Irish
ar fud na hOllscoile
chun timpeallacht fhisiciúil na Gaeilge a neartú.
chun an Cumann a ghríosadh
to spur the Society into action
*
Gluais • Glossary
beathaisnéis údaraitheauthorized biography
a dialanna pearsantapersonal diaries
páipéir phríobháideachaprivate papers
go dtí gur insealbhaíodh í ina hUachtaránuntil she was installed as President
dódh nó tréigeadh 1,800 teach1,800 houses were burnt or abandoned
lámhachshooting
rachtoutburst
acraí tíhousehold utensils
as go brách leooff they went
léiriúproduction
cheanncheathrúheadquarters
coistí cosanta áitiúlalocal defence committees
dírbheathaisnéisautobiography
gan strówithout difficulty
i dtaiscesaved
do lá na coise tinnefor a rainy day
bhí cúrsaí chomh dona sinthings were so bad
dá mba gháif it was necessary
leithleachasselfishness
scoilt aduainstrange split
chiap sé Máire ar fadit really tormented Máire
easpa suimelack of interest
tragóidítragedies
Cumann Naomh Uinseann de PólVincent de Paul Society
baill shinsearacha na heagraíochta sin cois Lifethe senior members of that society in Dublin
tuairisc suas lena bhéal dóa report up to his face
géarchéimcrisis
chun an Cumann a ghríosadhto spur the Society into action
saothar in aiscewaste of time
déistindisgust
ag cáineadhcriticising
ciúnaithe go mórgreatly quietened
línte síochánapeace lines
ruathair laethúladaily raids
polarúpolarization
girseacha ógayoung girls
nóibhéinenovena
cailín aonaira lone girl
ní ba ghaire don ghráscarnearer to the scuffle
le dul i gcabhair ar Catherineto go to Catherine's help
an cúigear a ruaigeadhto drive the five off
riochtstate
a cuid néarógher nerves
clocharconvent
ar an Iúrin Newry
tachrántoddler
eachtraincident
círéibriot
faoi lán seoilin full swing
ag glioscarnachglistening
bréan le boladh gáissmelling bad from gas
comhracfight
otharcharrambulance
formhór an bhealaighmost of the way
ag dul ar foscadhsheltering
ag sciorradhsliding
ag lámhacáncrawling
fras lámhaighvolley
babhlaíbowls
a gciarsúirtheir hankies
leachtliquid
cosaintprotection
bodhardeaf
bhí scolaíocht speisialta de dhíth airhe needed special schooling
ba ghnách leishe used to
d'fhaigheadh sé síob abhailehe used to get a lift home
stad an bhusthe bus stop
thuirling séhe disembarked
neamhurchóideachinnocent
bábántainnocent
ag cogarnaíl taobh thiar dewhispering behind him
trup na mbrógthe sound of the shoes
neamhchoireachinnocent
níor shamhlaighhe didn't imagine
an t-uafásthe horror
anfaterror
cortwist
dírithe ar a chloigeann lomaimed at his bare head
scáilshadow
scoilteadh a bhlaoschis skull was split open
scréachascreams
na hionsaitheoiríthe attackers
níos truacántamore plaintive
go prasquickly
ag maothú an chairpéidmoistening the carpet
Ba dhóbair dó bás a fháilHe nearly died
go raibh an t-ádh dearg airthat he was extremely lucky
ar mire le feargmad with rage
beaginmhehelplessness
cé a bhí ciontachwho was responsible
níor cúisíodh duine ar bith riamhnobody was ever charged
ciontach i ndúnmharúguilty of murder
go gairid i ndiaidh an ionsaitheshortly after the attack
ag maíomhstating
seanphionós na fuipethe old whip punishment
i gcás coirpeach a gheofaí ciontach i dtromionsaíin case of criminals found guilty of assault
peann a chur le párto put pen to paper
aiféalaregret
gur éiligh sí pionós corparthathat she demanded corporal punishment
ag teacht salach ar gach ar chreid sí riamh anngoing against everything she ever believed in
a ligeadh chun siúil
who was let go
Duine amháin
a ligeadh chun siúil i 1987 ná John McEnroe, fear a bhí tar éis na traenála troime go léir a dhéanamh roimh thús an chraobhchomórtais ach b'éigean dó breathnú ar chluiche ceannais na hÉireann ó Chnoc 16.
chun na déithe a adhradh
to worship the gods
Tá tuairim eile ann gur cineál teampaill a bhí ann
chun na déithe a adhradh.
chun saol an oileáin a bhlaiseadh
to get a taste of island life
Is iad na rudaí céanna atá uathu siúd a thugann cuairt orainn inniu
chun saol an oileáin a bhlaiseadh.
chun na vótaí a chomhaireamh
to count votes
Go deimhin, bhí an méid sin daoine ag vótáil le déanaí gur theip ar an gcóras a bhí i bhfeidhm
chun na vótaí a chomhaireamh agus gur cruthaíodh scannal beag go dtí gur tháinig RTÉ ar réiteach.
chun a gcuid orduithe a phróiseáil
to process their orders
Is i dtíortha forbartha is mó atá bonneagar airgeadais leictreonach an domhain, rud a fhágann go bhfuil tíortha san Afraic, mar shampla, ag brath ar bhainc sna Stáit Aontaithe
chun a gcuid orduithe a phróiseáil.
leis an Ghaeilge a chur chun cinn
to promote Irish
Bhunaigh grúpa gníomhaithe teanga an chraobh seo sa bhliain 1983
leis an Ghaeilge a chur chun cinn i measc phobal Dhoire agus leis an ráchairt a bhí ann ag an am ar ranganna Gaeilge a shásamh.
chun an ceann is fearr a fháil
to get the better (of)
Ina dhiaidh sin, áfach, nílim cinnte go bhfuil an láidreacht agus an teacht i láthair atá riachtanach i bhfoireann Aontroma
chun an ceann is fearr a fháil ar fhoirne áirithe níos faide ó dheas agus Craobh na hÉireann a bhaint amach, cé go mba bhreá liom féin dá ndéanfadh.
chun í a shábháilt
to save it
Ó thaobh na Gaeltachta de, tá an Ghaeilge ag fáil bháis go tapa sna Gaeltachtaí agus caithfear rud éigin a dhéanamh
chun í a shábháilt.
chun an eachtra sin a chomóradh
to commemorate that event
Sa lá atá inniu ann, tá ionad oidhreachta i Ráth Maolain
chun an eachtra sin a chomóradh.
chun láthair an iriseora a aimsiú agus a ionsaí
to find and attack the location of the journalist
Baineadh roinnt de na fóin sin de na hiriseoirí ag tús an chogaidh toisc go raibh eagla ar arm Mheiriceá go bhféadfadh arm na hIaráice na comharthaí a bhí ag teacht uathu a úsáid
chun láthair an iriseora a aimsiú agus a ionsaí.
chun seirbhís dubála a sholáthar
to provide a dubbing service
Cén fáth ar bunaíodh é?
Bunaíodh Macalla
chun seirbhís dubála a sholáthar do Theilifís na Gaeilge (TnaG) agus chun cláracha teilfíse agus scannáin a dhéanamh.
chun an táille a shaothrú
to earn the fare
Bhí rún aige dul go Ceanada le Kathleen agus phill sé go Learpholl
chun an táille a shaothrú.
chun an pobal a chosaint ar ghalair
to protect the public from diseases
Deir an ceardchumann, áfach, gur tugadh isteach an córas cigireachta ar ríomhaire
chun an pobal a chosaint ar ghalair ar nós BSE, agus chun "*traceability*"- an focal draíochta úd a bhíonn ar bharr a ghoib ag chuile cheannaitheoir ollmhargaidh - a chinntiú.
a spreag chun gnímh mé
that spurred me on
Ceann de na rudaí
a spreag chun gnímh mé ná nuair a chuaigh cara liom as Béal Feirste ar aisteoir é go RTÉ chun triail a dhéanamh agus diúltaíodh dó.
chun daoine a smachtú
to control people
Mhothaigh sé gur thosaigh na liobrálaigh nua-aoiseacha ag baint úsáid fhairsing as an chinsireach
chun daoine a smachtú agus a choimeád ar imeall na sochaí agus, ar an drochuair, gur lean an polasaí lochtach seo ar aghaidh ar feadh blianta fada na coimhlinte.
an Ghaeilge a chur chun cinn
to promote Irish
Níl mé ar an choiste níos mó, ach tá mé i dteagmháil leo fós mar is mian liom
an Ghaeilge a chur chun cinn sa tír seo.
chun gnó a ghiniúint
to generate business
Ach ní hiad na Gardaí amháin atá ag cur spéise san eolas seo - is féidir é a úsáid
chun gnó a ghiniúint freisin.
chun iad a ionsaí
to attack them
Nuair a bhíonn tú cóngarach d'imreoirí eile sa chluiche bíonn seans agat "diúracán" a sheoladh ina dtreo
chun iad a ionsaí.
chun an comórtas a bhuachaint
to win the competition
An freagra a fuair sé ná go raibh "éinín", sé sin buille faoi phar, ag teastáil
chun an comórtas a bhuachaint.
chun é a chur i gcrích
to fulfill it
Ó tugadh an gealltanas sin, áfach, níor dearnadh mórán go praiticiúil
chun é a chur i gcrích.
chun bochtanas na dtíortha neamhfhorbartha a chloí
to overcome the poverty of the undeveloped countries
Ach glactar leis gurb é an t-oideachas an eochair
chun bochtanas na dtíortha neamhfhorbartha a chloí - agus muna bhfuil muid in ann an t-airgead a chur ar fáil chuige sin ní éireoidh linn na spriocanna forbartha eile atá againn a bhaint amach.
chun é a bhaint amach
to reach it
Is beag nach oileán atá ann agus caithfidh tú droichead beag a thrasnú
chun é a bhaint amach.
chun codanna den ghléasra a athchóiriú
to restore parts of the equipment
Rinne siad athdheisiú ar oibreacha an mhuilinn, agus bhain siad úsáid as ábhar áitiúil den chuid is mó
chun codanna den ghléasra a athchóiriú.
chun í a thaifeadadh
to record her
Tháinig Coimisiún Béaloideasa Éireann agus RTÉ isteach chun an oileáin
chun í a thaifeadadh agus scríobh máistir scoile an oileáin, Pádraig Ua Cnáimhsí, a beathaisnéis (*Róise Rua*).
a rachadh chun tairbhe
which would benefit
Shocraigh siad dá mbeadh ioncam dá chuid féin ag eagras go bhféadfaí dul i mbun tionscadal fiúntach
a rachadh chun tairbhe na Gaeilge agus na Gaeltachta.
chun an taoide a chasadh
to turn the tide
An é seo spiorad an Chumainn Lúthchleas Gael? An é seo an fáth ar bunaíodh an CLG? Tá mórán le déanamh ag an Stiúrthóir nua
chun an taoide a chasadh agus stádas na hiomána a ardú i mBaile Átha Cliath.
chun an bua a bhaint amach
to achieve victory
Sa chéad áit gríostar imreoirí le dul thar fóir ina n-iarrachtaí
chun an bua a bhaint amach.
chun an t-ús ar iasachtaí na n-úinéirí nua a aisíoc
to repay the interest on the new owners' loans
Tá airgead mór déanta dá bharr, airgead a cuireadh ar leataobh
chun an t-ús ar iasachtaí na n-úinéirí nua a aisíoc.
chun a chéile a spreagadh agus a mhisniú
to motivate and to encourage each other
Is mar sin a saolaíodh Iomairt Cholm Cille agus, ó shin i leith, tá an Iomairt taobh thiar de réimse leathan imeachtaí agus tionscadal, a bhfuil an Ghaeilge/an Ghàidhlig istigh ina lár, agus a thugann daoine le chéile as Albain agus as Éirinn (thuaidh agus theas)
chun a chéile a spreagadh agus a mhisniú.
chun an teanga a chur chun cinn trí mheán na drámaíochta
to promote the language through drama
Tar éis an dráma a chur ar an stáitse, rinneamar scannán de agus bhunaíomar eagraíocht
chun an teanga a chur chun cinn trí mheán na drámaíochta.
a chur chun cinn
to promote
Bhí sé mar aidhm againn ón tús an Ghaeilge agus an cultúr Gaelach
a chur chun cinn agus an teanga a mhúineadh i Sasana Nua.
a rachaidh chun leasa
that will benefit
An rud a dhéanfas an ciste seo ná go gcuirfidh sé brú ar an BBC agus ar TG4, ar na léiritheoirí neamhspleácha agus ar dhuine ar bith eile a bhfuil suim aige sa cheist, suí síos agus na straitéisí a oibriú amach
a rachaidh chun leasa an lucht féachana agus éisteachta.
chun labhairt na Gaeilge a spreagadh
to encourage the speaking of Irish
An té a cheapfadh nach bhfuil a lán Gaeilgeoirí anseo i bpríomhchathair na hEorpa, an Bhruiséil, ní bheadh an ceart aige in aon chor! Ní thógann sé ach duine amháin
chun labhairt na Gaeilge a spreagadh agus is iontach an rud é an "*domino effect*" a fheiceáil.
an Ghàidhlig a chur chun cinn
to promote Gaelic
"Ach, an dtuigeann tú, creidim go daingean go bhfuil dualgas orm
an Ghàidhlig a chur chun cinn.
chun nuashonrú rialta a dhéanamh
to regularly update
"
Ar an dea-uair, níl Alasdair ná Sarah gan tacaíocht maidir le cúrsaí nuathéarmaíochta: tá meitheal oibre, Tionscnamh um Theangacha Eorpacha, curtha ar bun i bhFeidhmeannas na hAlban
chun nuashonrú rialta a dhéanamh ar *Faclair na Pàrlamaid.
"aíonna" a thagann chun tí gan choinne
unexpected house guests
Ar na deacrachtaí eile a bhíonn i gceist agus a bhí le feiceáil sa scannán, tá árasáin bhrocacha, comharsana dainséaracha, agus
"aíonna" a thagann chun tí gan choinne.
chun ár n-aird a tharraingt
to attract our attention
Na criticeoirí, na polaiteoirí agus an pobal scoilte ar an cheist seo: an taispeántas fiúntach ealaíne é seo nó an sorcas faiseanta é? An bhfuil rud ar bith fágtha le rá ag an ealaín chomhaimseartha? An gcaithfidh an ealaín geit a bhaint asainn nó déistin a chur orainn
chun ár n-aird a tharraingt?
Tá an criticeoir agus láithreoir ealaíne Matthew Collings den tuairim go bhfuil an ealaín chomhaimseartha seafóideach.
chun seanchathanna a athchruthú
to recreate ancient battles
Tá siad ar nós daoine a ghléasann iad féin mar Lochlannaigh nó mar Ghaeil
chun seanchathanna a athchruthú.
chun é a ghríosadh
to incite him
*
Gluais • Glossary
i gcoinne na dtonntrachaagainst the waves
ag dreapadhclimbing
gíogsqueak
ionadhsurprise
míthuiscintmisunderstanding
a bhéic CathalCathal shouted
bhfolachhiding
an-mhíshasúilvery unsatisfactory
ní chuirfidh mise isteach ortI won't bother you
gáire meidhreachmirthful laugh
ag útamáil thartfumbling around
gan amhrasundoubtedly
lig dom mo mhachnamh a dhéanamhlet me have a think
ag déanamh aithrise arcopying
a cásher situation
bhraith séhe felt
praiseachmess
os ísealin a low voice
mí-ádhbad luck
piseogsuperstition
caladhport, harbour
Gháir SaidíSaidí laughed
catachcurly
chun é a ghríosadhto incite him
ceangalbond
an tríú mílaoisthe third millennium
mí-ádhbad luck
cinneadhdecision
chun na líonta a tharraingtto draw the nets
péarlachpearly
íoróinirony
i gcruachásin a predicament
ag treabhadhploughing
déanachlate
ag ardúrising
ag luascadh go fíochmharrocking fiercely
fothainshelter
fliuch báitesoaking wet
cuma chrostaa cross look
sorncooker
doirtealsink
cuisneoirfridge
ar eagla go gcasfadh séin case he'd turn around
Bhí sí i bponc ceart.
chun na líonta a tharraingt
to draw the nets
*
Gluais • Glossary
i gcoinne na dtonntrachaagainst the waves
ag dreapadhclimbing
gíogsqueak
ionadhsurprise
míthuiscintmisunderstanding
a bhéic CathalCathal shouted
bhfolachhiding
an-mhíshasúilvery unsatisfactory
ní chuirfidh mise isteach ortI won't bother you
gáire meidhreachmirthful laugh
ag útamáil thartfumbling around
gan amhrasundoubtedly
lig dom mo mhachnamh a dhéanamhlet me have a think
ag déanamh aithrise arcopying
a cásher situation
bhraith séhe felt
praiseachmess
os ísealin a low voice
mí-ádhbad luck
piseogsuperstition
caladhport, harbour
Gháir SaidíSaidí laughed
catachcurly
chun é a ghríosadhto incite him
ceangalbond
an tríú mílaoisthe third millennium
mí-ádhbad luck
cinneadhdecision
chun na líonta a tharraingtto draw the nets
péarlachpearly
íoróinirony
i gcruachásin a predicament
ag treabhadhploughing
déanachlate
ag ardúrising
ag luascadh go fíochmharrocking fiercely
fothainshelter
fliuch báitesoaking wet
cuma chrostaa cross look
sorncooker
doirtealsink
cuisneoirfridge
ar eagla go gcasfadh séin case he'd turn around
Bhí sí i bponc ceart.
chun inimircigh mhídhleathacha a chlárú
to register illegal immigrants
Ach mar a dúirt Bush féin níos moille, caithfidh an rialtas feidearálach slí éigin a fháil
chun inimircigh mhídhleathacha a chlárú, ar chúiseanna a bhaineann le slándáil náisiúnta go háirithe.
chun an óige a mhealladh
to attract the young people
An uair sin ba leor an geansaí
chun an óige a mhealladh.
chun sin a réiteach
to solve that
Cuideoidh sé go mór leis an Chomhairle an t-airgead a dháileadh amach ar bhealach cothrom, agus má bhíonn ceisteanna nó achrann ann faoin stádas atá ag an cheol dúchais, an bealach is fearr
chun sin a réiteach ná leis an fhochoiste seo.
chun na bearnaí a líonadh
to fill the gaps
Spreagtar muid
chun na bearnaí a líonadh agus scéal na ndaoine sin a chríochnú inár n-intinn féin.
an teanga a chaomhnú agus a chur chun cinn
to preserve and to promote the language
Chabhraigh an tseachtain leis an eagraíocht
an teanga a chaomhnú agus a chur chun cinn.
a chur chun cinn
to promote
Ní hé amháin go bhfuil smacht acu ar an maoiniú ach tá na hacmhainní agus an chumhacht acu an Ghaeilge
a chur chun cinn i gcomhar linn go léir.
a chur chun cinn
to promote
Mar a mhíníonn **Mary Beth Taylor** anseo, tá na milliúin dollar á gcaitheamh ag Bush anois chun cláracha den chineál céanna
a chur chun cinn ar fud na Stát Aontaithe.
acu chun cur ar a gcumas
to enable them
Níl sé beartaithe ach an séú cuid a chur ar fáil den airgead atá ag teastáil chun an Ryan White CARE Act a mhaoiniú, acht a bhfuil sé mar aidhm aige cuidiú a chur ar fáil d'othair HIV a bhfuil ioncam íseal
acu chun cur ar a gcumas cúram sláinte a fháil agus drugaí a chuirfidh fad lena saol.
chun muid ar fad a threorú
to guide us all
Nach raibh fear an stáitse ansin, áfach,
chun muid ar fad a threorú agus a chur ar an eolas mar gheall ar na céimeanna cearta.
chun aibhléis a ghiniúnt
to generate electricity
Gléas turgnamhach é seo a bhaineann leas as cumhacht na dtonnta
chun aibhléis a ghiniúnt.
chun í a luchtú
to charge it
Agus oibríonn sé go breá!"
Maidir le cumhacht bataire, tá dhá rogha ann, dar leis an ollamh: batairí ar bord feithicle leis an inneall a oibriú go díreach, nó batairí a bheith lonnaithe ag garáiste na feithicle
chun í a luchtú.
a réitigh an tslí chun an Tí Bháin dó
who cleared the way to the White House for him
Thug sé neamhaird ar chomhaontaithe sollúnta idirnáisiúnta ar nós Koyoto agus lean sé air go meidhreach ag cabhrú lena chuid cairde sna comhlachtaí ola
a réitigh an tslí chun an Tí Bháin dó.
ní chun iad a spreagadh le triail a bhaint astu
not to encourage them to try them
Cuirtear go leor oiliúna ar pháistí scoile mar gheall ar thoitíní, drugaí agus alcól -
ní chun iad a spreagadh le triail a bhaint astu, ach chun an t-eolas a thabhairt dóibh leis na cinntí cearta a dhéanamh.
agus chun an fhírinne a cheilt
and to hide the truth
Rinne rialtas an Partido Popular gach iarracht chun dallamullóg a chur ar phobal na Spáinne
agus chun an fhírinne a cheilt ar eagla go dtapódh an pobal an deis a míshásamh le tacaíocht láidir Aznar don chogadh san Iaráic a chur in iúl san olltoghchán.
a chur chun cinn
to promote
D'fhreastail mé féin ar an scoil chéanna mar dhalta!
AÓF: An gceapann tú go leagtar dóthain béime ar an gceol traidisiúnta sa gcuraclam?
SJW: Cé go bhfuil sé mar phríomhaidhm sa churaclam an ceol traidisiúnta
a chur chun cinn sa tseomra ranga, sílim go mbeadh sé níos oiriúnaí curaclam ceoil na scoileanna a bheith bunaithe díreach ar an gceol traidisiúnta.
chun an caitheamh a chaitheamh suas
to give up smoking
Le cothrom na Féinne a thabhairt do Bhalor bocht tá dua caite aige
chun an caitheamh a chaitheamh suas.
chun foilsiú leabhar Gaeilge a chur chun cinn
to promote the publishing of Irish language books
Cén fáth ar bunaíodh é?
Bunaíodh an Bord
chun foilsiú leabhar Gaeilge a chur chun cinn sa tslí is go mbeadh ábhar maith léitheoireachta Gaeilge ag an bpobal.
chun an Ghaeilge a chur chun cinn
to promote the Irish language
uk))
Ócáid Éireannach/Bhreatnach a bhí i nochtadh leachta i bhFrongoch i Meitheamh 2002 (*Beo!, *eagrán 14), áit a raibh 1,863 Éireannach i ngéibheann tar éis Éirí Amach na Cásca i 1916 agus áit ar bunaíodh craobh de Chonradh na Gaeilge, Craobh na Sróine Deirge,
chun an Ghaeilge a chur chun cinn i measc na bpríosúnach.
chun iad a chóiriú
to arrange them
AÓF: An roghnaíonn tusa do chuid amhrán féin? Cé a dhéanann iad a chóiriú?
MNA: De ghnáth roghnaím féin iad agus ansin téimid ag obair le chéile
chun iad a chóiriú.
shlite chun seo a sheachaint
ways to avoid this
Ach tá daoine ag teacht ar
shlite chun seo a sheachaint anois agus tá na costais ag titim go leanúnach.
chun an saol mór a chur ar an eolas
to inform the wider population
Ní bhíonn cead isteach ag iriseoirí chuig cruinnithe den choiste rúnda seo, agus ní eagraítear preasócáidí ina ndiaidh
chun an saol mór a chur ar an eolas faoin méid a thit amach iontu.
chun a chéannacht a chruthú
to prove his identity
In ionad a bheith ag brath ar shíniú dhuine
chun a chéannacht a chruthú beidh na cártaí nua seo ag úsáid uimhir aitheantais phearsanta, agus beidh micrishlis bheag iontu chun nach féidir iad a chóipeáil go héasca.
chun a leasa
to his benefit
Ach in ainneoin iarrachtaí an Taoisigh, thuig an tUasal Ryan nach mbeadh seo
chun a leasa agus, mar gheall air sin, dhiúltaigh sé don phlean.
chun an fhírinne a nochtadh
to reveal the truth
In ainneoin na ndeacrachtaí agus na mblianta atá imithe, tá an HJC ag leanúint ar aghaidh leis an fheachtas
chun an fhírinne a nochtadh faoi Hillsborough agus ceart a fháil do na híospartaigh, idir bheo agus mharbh.
chun iad a mheas
to assess them
An tslí a roghnaítear na saothair a thaispeántar ná go gcruinníonn ochtar nó mar sin de na hacadamhaithe le chéile
chun iad a mheas.
chun mo chumas cainte a fhorbairt
to develop my spoken ability
Chabhraigh sé seo go mór liom
chun mo chumas cainte a fhorbairt.
chun tacaíocht fhíochmhar, ghlórach a thabhairt
to give fierce, noisy support
Déanann sé scrúdú ar céard a spreagann muintir na hÉireann chun Staid Semple, Cluain Eois, Páirc Uí Mhórdha agus araile a líonadh ar chostas nach beag
chun tacaíocht fhíochmhar, ghlórach a thabhairt dá gcontae dúchais.