Nuair a fheiceann muintir na mbailte móra daoine faoin tuath ar an teilifís ag sodar i ndiaidh lucht na gcótaí dearga agus iad ag marcaíocht go hardnósach trasna na tíre (cosúil le radharc as úrscéal de chuid Thomas Hardy), ní bhíonn mórán suime acu sna fiorfhadhbanna atá le fáil faoin tuath.

Tá daoine ann a chaitheann an tseachtain ar fad ag rith i ndiaidh a n-eireabaill de bharr an dul amú intinne seo.

" Tá siad á dhéanamh sin, áfach, diaidh ar ndiaidh.

Bhí Antóin marbh tuirseach agus ní bheifeá ina dhiaidh sin air agus an lá oibre a bhí istigh aige.

Tá teangacha ag athrú chomh tapaidh anois (an Ghaeilge san áireamh) gur féidir linn glacadh leis go mbeidh foclóir ar bith as dáta bliain nó dhó i ndiaidh a fhoilsithe.

Brú ar na contaetha eile ======= Diaidh ar ndiaidh b'éigean do na contaetha eile sampla Átha Cliath agus Chiarraí a leanúint ach thóg sé tamall maith orthu an caighdeán a bhaint amach, ach faoi dheireadh na n-ochtóidí d'éirigh le Contae na Mí agus le Corcaigh an greim daingean a bhí ag Ciarraí ar Chorn Mhic Ghuidhir a scaoileadh.

Leoga nach ag briseadh na gcos ina dhiaidh a bhí siad.

Áit dheas í Turku, siúd is go bhfuil bunadh na háite róchraiceáilte i ndiaidh an haca oighir, agus an chanúint aistíoch Fionlainnise a bíos siad ag labhairt, tógann sé roinnt mhaith ama ort a theacht isteach uirthi.

Cad é eile a dtiocfadh libh bheith ag dúil leis ach amháin teip, agus sibh ag gabháil do chluichí na nGall!!'" Ag sodar i ndiaidh na n-uaisle agus na nGall atá lucht seirbhíse na tíre seo dar le Balorina na Súile Glinne Nimhe.

Dúirt sí gur bhraith sí gur cineál Oisín i ndiaidh na Féinne a bhí inti ar feadh i bhfad ach nach mothaíonn sí mar sin níos mó de bharr go bhfuil oiread suime ag a cuid páistí féin sna hamhráin agus sna scéalta.

"Ní bheidh duine ar bith ag briseadh na gcos i do dhiaidh agus tú ag titim chun feola.

Diaidh ar ndiaidh thosaigh muid ag déanamh i bhfad níos mó cleachtaidh agus thuig muid ansin cé chomh dona is a bhí muid!" Céim san fhisitheiripe ======= Is mac é Colm leis an staraí agus foilsitheoir Pádraig Ó Snodaigh, agus an t-ealaíontóir agus scríbhneoir Cliodhna Cussen.

* Gluais • Glossary beathaisnéis údaraitheauthorized biography a dialanna pearsantapersonal diaries páipéir phríobháideachaprivate papers go dtí gur insealbhaíodh í ina hUachtaránuntil she was installed as President dódh nó tréigeadh 1,800 teach1,800 houses were burnt or abandoned lámhachshooting rachtoutburst acraí tíhousehold utensils as go brách leooff they went léiriúproduction cheanncheathrúheadquarters coistí cosanta áitiúlalocal defence committees dírbheathaisnéisautobiography gan strówithout difficulty i dtaiscesaved do lá na coise tinnefor a rainy day bhí cúrsaí chomh dona sinthings were so bad dá mba gháif it was necessary leithleachasselfishness scoilt aduainstrange split chiap sé Máire ar fadit really tormented Máire easpa suimelack of interest tragóidítragedies Cumann Naomh Uinseann de PólVincent de Paul Society baill shinsearacha na heagraíochta sin cois Lifethe senior members of that society in Dublin tuairisc suas lena bhéal dóa report up to his face géarchéimcrisis chun an Cumann a ghríosadhto spur the Society into action saothar in aiscewaste of time déistindisgust ag cáineadhcriticising ciúnaithe go mórgreatly quietened línte síochánapeace lines ruathair laethúladaily raids polarúpolarization girseacha ógayoung girls nóibhéinenovena cailín aonaira lone girl ní ba ghaire don ghráscarnearer to the scuffle le dul i gcabhair ar Catherineto go to Catherine's help an cúigear a ruaigeadhto drive the five off riochtstate a cuid néarógher nerves clocharconvent ar an Iúrin Newry tachrántoddler eachtraincident círéibriot faoi lán seoilin full swing ag glioscarnachglistening bréan le boladh gáissmelling bad from gas comhracfight otharcharrambulance formhór an bhealaighmost of the way ag dul ar foscadhsheltering ag sciorradhsliding ag lámhacáncrawling fras lámhaighvolley babhlaíbowls a gciarsúirtheir hankies leachtliquid cosaintprotection bodhardeaf bhí scolaíocht speisialta de dhíth airhe needed special schooling ba ghnách leishe used to d'fhaigheadh sé síob abhailehe used to get a lift home stad an bhusthe bus stop thuirling séhe disembarked neamhurchóideachinnocent bábántainnocent ag cogarnaíl taobh thiar dewhispering behind him trup na mbrógthe sound of the shoes neamhchoireachinnocent níor shamhlaighhe didn't imagine an t-uafásthe horror anfaterror cortwist dírithe ar a chloigeann lomaimed at his bare head scáilshadow scoilteadh a bhlaoschis skull was split open scréachascreams na hionsaitheoiríthe attackers níos truacántamore plaintive go prasquickly ag maothú an chairpéidmoistening the carpet Ba dhóbair dó bás a fháilHe nearly died go raibh an t-ádh dearg airthat he was extremely lucky ar mire le feargmad with rage beaginmhehelplessness cé a bhí ciontachwho was responsible níor cúisíodh duine ar bith riamhnobody was ever charged ciontach i ndúnmharúguilty of murder go gairid i ndiaidh an ionsaitheshortly after the attack ag maíomhstating seanphionós na fuipethe old whip punishment i gcás coirpeach a gheofaí ciontach i dtromionsaíin case of criminals found guilty of assault peann a chur le párto put pen to paper aiféalaregret gur éiligh sí pionós corparthathat she demanded corporal punishment ag teacht salach ar gach ar chreid sí riamh anngoing against everything she ever believed in

Tá praiseach déanta ag George Bush agus ag Tony Blair maidir leis an Iaráic; an fhadhb is mó ná go mbeidh an domhan níos contúirtí mar áit sa todhchaí, ní hamháin dúinne ach do na glúnta a thiocfaidh inár ndiaidh.

Go ndéanfaí forbairt láidir bunaithe ar theanga agus chultúr na hÉireann sa tslí is go mbeadh obair as Gaeilge ar fáil do na glúnta atá ag teacht inár ndiaidh.

ÉÓD: An gcuireann sibh tuarascáil ar fáil i ndiaidh bhur gcuairte? SF: Cuireann.

Sin an fáth go bhfuil an oiread sin moilleadóireachta ar siúl ag aontachtaithe agus iad ag cumadh dualgas i ndiaidh dualgais le comhlíonadh ag an IRA, dar leo.

Ceisteanna ar nós cén fáth gur fhan na Gardaí uair a chloig i ndiaidh phléascadh na mbuamaí sular dhún siad bóthar ar bith agus cén fáth gur cuireadh fianaise thábhachtach maidir leis an bhuamáil chéanna ar ais thar teorainn sula raibh seans ag rannóg dlí-eolaíochta na nGardaí féin í a scrúdú.

* Chuir muid fáilte roimh thosaitheoirí eile agus, diaidh i ndiaidh, d'fhás ár rang i mBaltimore.

" Seo isteach Seán agus é ag tarraingt a chuid cos ina dhiaidh.

Ach ina áit sin rinne siad feall i ndiaidh fill agus iad faoi bhrú sa tréimhse dheireanach, agus bhronnadar deiseanna scórála ó phocanna saora ar Loch Garman.

"Ní bheifeá ina dhiaidh sin orthu," arsa Diarmaid.

Tá sprioc cinnte insroiste, dar leo: an tríú craobh i ndiaidh a chéile.

Má bhí an béarlagair chomh casta le *spaghetti*, béile blasta a bhí ann do na daoine a chreideann go bhfuil an IRA ag fágáil an fhoréigin ina ndiaidh.

Tá sé de nós ag an lucht acadúil, agus aos léinn na Gaeilge go háirithe, a bheith de shíor ag clamhsán faoi chaighdeán na mac léinn agus a bheith ag caitheamh i ndiaidh na ré órga, nuair a bhí formhór na mac léinn, dar leo, ar fheabhas an tsaoil.

As Napoli ó dhúchas é Clemente agus tháinig sé chun cinn ar dtús sna seachtóidí i ndiaidh dó droim láimhe a thabhairt don ailtireacht, a raibh sé ag déanamh staidéir uirthi sa Róimh, le díriú isteach ar an phéintéireacht agus ar an fhilíocht.

"Ní ag caitheamh tobac a bheas mé ach ag caitheamh i ndiaidh na laethanta a bhí, nuair a thiocfas an dlí úr seo isteach," a dúirt sé liom cúpla seachtain ó shin agus é i ndiaidh a bheith caite amach as teach tábhairne ag tábhairneoir nach raibh sé d'acmhainn aige fanacht leis na cumhachtaí úra a bheadh aige go luath.

Nuair a léimid abairtí tosaigh "Bullaí Mhártain" leanaimid ord na bhfocal go dtuigimis a gciall agus, ag an am chéanna, cuirimid ceann ar phróiseas taiscéalaíochta agus fionnachtana a osclaíonn réaltacht "Bullaí Mhártain" dúinn diaidh ar ndiaidh.

Bhí athair Buckley ag obair do chomhlacht soláthraithe leictreachais in Éirinn, ach, dala na mná a phósfadh sé ina dhiaidh sin, Alice Devlin, thug sé aghaidh ar na Stáit Aontaithe chun saol níos fearr a bheith aige.

bunúsmost cé a bheadh ina dhiaidh ormwho would blame me faraoralas leaspáindancing, coloured lights before eyes ag gliosarnachglistening dhá liathróid mearcairtwo balls of mercury le míshuaimhneasuneasily clóscríobhántypewriter úsáid inteachtsome use i sruthannain torrents (of words) ainmhí fiáinwild animal teorainneacha mo chuid leathanachthe borders of my pages aibhneacha mo chuid dúighthe rivers of my ink déistinnausea samhnasdisgust ag tarraingt na léine allasaípulling the sweaty shirt buarthaworried scalltawretched, puny sa bhúireachin the roaring ag preabarnaílthrobbing aicíd ghallda inteachtsome foreign disease folcadh mór fadaa very long bath tintreacha ifrinnthe sparks of hell i dtólamhalways galar na dúiseachtathe disease of wakefulness bándeargpink níor chuir duine ar bith chugam ná uaimnobody bothered me seileogaspits mo mhacasamhailsethe likes of me doilighdifficult mo phlucmy cheek nimhneachsore conáiltefreezing ailleog cheoilburst of song i mo chuid samhlaíochtain my imagination creathashivers trupnoise gnúisface farraige fhíochmharferocious sea go fuarbhruitelistlessly ealaíswans faitíos millteanacha great fear tráidiretray

I ndiaidh an tSaortha, bhí an bua ag na cumannaithe in olltoghchán na bliana 1946.

Fan go bhfeicfidh tú, tiocfaidh an ghrian i ndiaidh na fearthana.

Ó nár dheas sin! Ach cá bhfuil a leithéid d'áit? Ní thig le duine ar bith a chur ina leith riamh go mbíonn Balor an Bhéil Bhinn ag sodar i ndiaidh na n-uaisle, ach, agus é ag iarraidh cinneadh a dhéanamh sa chás seo, smaoinigh sé ar an cheann scríbe a bhí nó a bheas ag roinnt de mhaithe agus de mhóruaisle na tíre seo agus iad ag dul ar a laethanta saoire i mbliana.

Tá an méid seo le rá ag Pádraig Ó Siadhail faoin bhailiúchán: "Más follas ó theideal an leabhráin seo gur ag díriú ar an saol i ndiaidh an Ghéillte - ar shaoltaithí an chime, go háirithe - atá an file, is léir freisin brí shiombalach a bheith ag roinnt leis an teideal céanna.

De ghnáth, áfach, ní bhíonn na himreoirí sin ag ceapadh gur san ospidéal a bheidh siad coicís i ndiaidh na hócáide is mó agus is galánta i gcúrsaí spóirt na tíre seo.

Cé go raibh Kilfoyle in aghaidh an chogaidh ón tús, agus gur cháin sé Tony Blair go láidir agus an dóigh a raibh sé ag sodar i ndiaidh George Bush, ní raibh sé ag iarraidh pointí polaitiúla a dhéanamh nuair a bhí Ken Bigley i mbaol báis.

" Amach leo agus d'fhág siad cibé beo nach raibh daonna ina ndiaidh nuair a tharraing siad an doras ina ndiaidh.

Eisean a d'athraigh an nós sin, agus anois tá muintir na hÉireann ag sodar i ndiaidh na bPoncánach lena gcuid *en-suites *agus téitheoirí *patio*.

Agus ceapaim gur tóraíocht i ndiaidh na hAislinge Bréige cuid mhór de.

Nuair a shroich mé Gleann Cholm Cille (i ndiaidh turais gharbh ar an mbus), bhain áilleacht na háite siar asam.

“Agus tá teastas leis a dhearbhaíonn go bhfuil réaltóg ainmniste i do dhiaidh!” “A Bhríd,” arsa Susaidh, “Cad é thig liom a rá! Tá réaltóg amuigh ansin a bhfuil m’ainm féin uirthi.

Thit sé i ngrá le scannáin den chéad uair toisc go raibh sé splanctha i ndiaidh duine dá mhúinteoirí sa mheánscoil! Murach go raibh múinteoir Fraincise tarraingteach i Meánscoil Ghlaisín i gCorcaigh, tá gach seans nach mbeadh fáil againn ar na cáipéisí stairiúla atá san obair a dhein Marcus le Gael Linn - nó ar na cláracha faisnéise eile atá déanta aige le linn a shaoil.

Nuair a shroich mé Gleann Cholm Cille (i ndiaidh turais gharbh ar an mbus), bhain áilleacht na háite siar asam.

? seanchaitewell-worn leidprompt inphógthakissable seithehide ceimiceáinchemicals g-spota mo choinsiasathe g-spot of my conscience chuimlínn mo shúileI used to rub my eyes loinnirbrightness líonadh a meallaher charms used to fill mo dhá bhasmy two palms cuaracurves sleasasides go cleitiúillike a feather néaróga a pléisiúirthe nerves of her pleasure a bharrchigiltto tickle a chaiteáthat you would wear na bróga cnocadóireachtathe hill-climbing shoes choisbheartfootwear briathra binnesweet words i ndiaidh na coisíochtaafter walking mo dhara ríomhaire glúinemy second laptop computer craiceann crogaillcrocodile skin méarchlárkeyboard lannablades d'íslíodh siadthey used to lower sclábhaí deonachvoluntary slave mo mhianmo desire spíontaexhausted in ísle brídepressed d'fháirbrí a héadainfrom the wrinkles in her forehead smálmark máchailíblemishes scórthaí na snáthaideneedle scratches fíneáltachtdelicacy nochtnocht brocachfilthy tolgcouch mo rogha de thogha na n-amhrán grámy choice of the best love songs fá dtaobh den chruthabout the appearance easnacharibs ciúnasquietness glór scairdinnilljet-engine voice cúil na dramhaíolathe rubbish heap fonóid faoiscoff at ar an choinníoll go n-athchúrsálfar iadon the condition that they will be re-cycled

De réir suirbhé a rinne an *Northern Ireland Cancer Registry*, ní bhíonn ach deich faoin chéad beo cúig bliana i ndiaidh fáthmheasa.

” “Tá a fhios agam, ní fhéadann tú a rá, ‘Tig an cruatán i ndiaidh an chaite’,” arsa Dara.

Agus Tír Eoghain – nach bhfuil an lámh dhearg mar shuaitheantas acu, mar atá againn féin? Nach muidne a bhí bródúil nuair a chonacthas an lámh dhearg in airde ar fud Pháirc an Chrócaigh lá an chraobhchluiche! Lámh Dhearg abú! Agus amharc ar na dathanna a chaitheann na himreoirí: dearg agus bán, agus dath gorm ar fhobhríste gach aon duine de na himreoirí – dearg, bán is gorm: dathanna na Ríochta Aontaithe – na dathanna is ansa le gach dílseoir beo nó marbh (seachas oráiste, dar ndóigh – agus ór bhonn an phuint sterling, agus dubh an Guinness, agus donn an ispín fhriochta, agus liath luaith gheansaí Celtic i ndiaidh a loiscthe.

Bhí sé díreach i ndiaidh a chuid a chaitheamh agus shuigh sé síos os comhair an teilifíseáin agus é ag meilt ama go dtiocfadh Ellen chun na bhaile óna cuid oibre.

Dúirt Ceannaire Pháirtí an Lucht Oibre, Pat Rabbitte, i ndiaidh an olltoghcháin dheireanaigh gurb é an chéad uair gur roghnaigh an pobal an freasúra a chur as oifig.

“Bliain mhaith ina ndiaidh,” ar sise léi féin.

Mar shampla, i ndiaidh an Reifirméisin sa 16ú haois, cuireadh an phuilpid san áit ab fheiceálaí.

Tá díomá i ndiaidh díomá fulaingthe ag pobal na Sé Chontae ó síníodh Comhaontú Aoine an Chéasta, ach is léir nach bhfuil an fál go haer ag cur isteach ar na poblachtánaigh.

Tá sibhialtaigh ann atá ag caitheamh i ndiaidh laethanta na mbairéad gorm nuair nach mbíodh airgead mór á ídiú ar an arm nó nuair a bhíodh an t-arm féin ar fáil chun tinte foraoise a mhúchadh sa samhradh agus an sneachta geimhridh a ghlanadh ó shráideanna Toronto.

Thar scór bliain nó mar sin, d’fhás an cluiche go mór, agus breathnaíodh air, diaidh ar ndiaidh, mar an cluiche ba dhual do Mheiriceánaigh – ar an dóigh chéanna, b’fhéidir, a ceanglaíodh an iománaíocht le hÉirinn um an taca céanna.

Tháinig an Normannach mór le rá John de Courcy go Cúige Uladh sa bhliain 1177, agus thosaigh sé a thógáil an chaisleáin seo go luath ina dhiaidh sin.

“Fuair mé glao tamall ina dhiaidh sin ó fhear a mhínigh dom gurbh é a sheanathair marbh an seanduine cráite agus, nuair a chonaic mise é, go raibh sé i ndiaidh a bhean chéile a chailleadh bliain roimhe sin agus gurbh éigean dó bogadh isteach in áras seandaoine i mBré.

Tháinig sin ina dhiaidh sin agus tarlaíonn sé, an bhean a phós mé i bhfad ina dhiaidh sin, go raibh sí bliain i mo dhiaidh sa gcoláiste agus bhí aithne againn ar a chéile.

Bhí Cathal Beag Álainn Ó Searcaigh ag crúsáil leis agus é i ndiaidh a shúil a chaochadh leis *An Buachaill Caol Dubh*.

Bhí an rialtas anseo i ndiaidh feall i ndiaidh fill a dhéanamh orthu.

Go deimhin, i ndiaidh na n-ionsaithe ar an 11 Meán Fómhair, ba é teachtaireacht an uachtaráin go mba cheart don phobal dul amach ag siopadóireacht.

Bhí muid féin ag féachaint chun cinn i ndiaidh ár mbua stairiúil agus ligeadh an tAthair Ó Murchú, a chorn agus na baintreacha i ndearmad.

(Cuimhnigh ar ár gcairde as deisceart Chill Chainnigh agus cé chomh háiféiseach is a bheadh sé dá gcaillfidís a gceadúnas de bharr iad a bheith beagán os cionn na sprice an mhaidin i ndiaidh dóibh na scórtha euro a íoc le hiad a thabhairt cúpla míle slí abhaile!) Ba cheart go mbeadh sé mar chuspóir ag na Gardaí nósmhaireacht úr a chruthú – is é sin, go bhfágfadh daoine an carr sa bhaile nuair a bheadh fonn dí orthu.

Tháinig deireadh leis an mhainistir i ndiaidh an Reifirméisin agus fágadh na foirgnimh ina bhfothracha.

AÓF: Bíonn tú ag seinm ar an bpíb uilleann na laethanta seo freisin, nach mbíonn? Cén bealach a thosaigh sé sin? HB: Bhí Brenda O’Hare, déantóir píopaí, ina chónaí gar dom agus bhí cara eile agam, Cormac 'Buzz' O’Brien, a bhí craiceáilte ar fad i ndiaidh na bpíopaí agus bailiúchán iontach téipeanna aige agus seans agamsa éisteacht leo.

5 orlach) de cheantar Montmartre i samhradh na bliana 1886, díreach i ndiaidh do Páras a shroicheadh le stopadh lena dheartháir Theo.

Dáiríre, seans maith gur fháiltigh go leor daoine roimhe ar an ábhar gur amhrán poblachtánach é! An chéad chluiche rugbaí mar chluiche, céard tá le rá faoi? Díomá is mó a bhí ar lucht leanúna na hÉireann toisc gur scóráil an Fhrainc úd sna soicindí deireanacha chun an bua a “robáil” tar éis d’Éirinn troid ar ais i ndiaidh dóibh titim ar gcúl le deich bpointe go luath sa chluiche.

Cur amú ama a bheas ann mura mbíonn sa Tionól ó thuaidh ach scliúchas i ndiaidh scliúchais idir an DUP agus Sinn Féin agus fadhbanna mhuintir na Sé Chontae ag dul in olcas.

Feicim iad ag déanamh ruathair i ndiaidh ruathair ar na síolta.

Lá i ndiaidh lae, sé lá, seacht lá agus fós is ar éigean gur féidir liom an dara hochtach a shroichint.

Tá deireadh leis an fhánaíocht ó thír go tír ag na sluaite fear iarann a mhúnlaigh an dealbhóir Anthony Gormley agus an scéal amuigh, i ndiaidh conspóide a bhí teasaí go leor in amanna, nach i dtíortha i gcéin a bheidh siad ag cur fúthu go buan ach i ndúiche an dealbhóra féin ar bhruach an Mersey i Sasana.

Tháinig mé slán aisti i ndiaidh streachailte agus lean mé ar aghaidh go dtí an bun.

Cén chaoi a bhfuil sibh inniu? Peadar: Beo ar éigean, agus thú féin? Peaitín: Maraithe, a mhac, maraithe ag rith i ndiaidh bitseachaí bodógaí ó mhaidin is gan a’m ach dhá sheanchois is maide agus Rex bocht atá ag éirí caoch.

Bhí muid ag smaoineamh air i ndiaidh an tórraimh ach tháinig sé isteach inár gcloigeann arís roimh an Nollaig.

” Bhí a guth féin aimsithe aici mar amhránaí ach tá daoine ann i saol an cheoil a deir nach amhránaí ceart traidisiúnta í Maighread, go bhfuil stíleanna eile i ndiaidh dul i bhfeidhm barraíocht uirthi.

Dhá scór bliain ina dhiaidh sin, nuair a chuir mé an iasacht i gcuimhne dó oíche amháin i ndiaidh Bheannacht na Naomhshacraiminte sa Bhaisleac i gCnoc Mhuire, mhaígh sé gur síntiús polaitiúil a bhí ann, agus mheabhraigh sé dom nach mbíonn dul siar ar a leithéid nó teacht aniar as ach oiread.

Dhá scór bliain ina dhiaidh sin, nuair a chuir mé an iasacht i gcuimhne dó oíche amháin i ndiaidh Bheannacht na Naomhshacraiminte sa Bhaisleac i gCnoc Mhuire, mhaígh sé gur síntiús polaitiúil a bhí ann, agus mheabhraigh sé dom nach mbíonn dul siar ar a leithéid nó teacht aniar as ach oiread.

Leoga, b’fhéidir gur mó an deighilt a bhí idir Éireannaigh sna deich mbliana i ndiaidh Chogadh na gCarad ná mar atá inniu.

“Chuireadh sí an cheist chéanna ort deich n-uaire i ndiaidh a chéile.

I measc na ndaoine atá i ndiaidh curtha fúthu go sásta ansin bhí Lotte Glob, Danmhargach ar ealaíontóir criadóireachta í.

I ndiaidh na n-ionsaithe ar Shráid Bombay, thosaigh muid ag díriú isteach ar an Ghaeilge.

Is cinnte go ndéanann na meáin tagairt dóibh, ach is annamh a bhíonn siad ar chlúdach na nuachtán lá i ndiaidh lae, ach amháin má léiríonn an pobal go bhfuil spéis faoi leith acu i scéal áirithe.

I ndiaidh cúirtéireachta fada, phós sé Lydia Fraser, bean óg oilte a raibh a tuismitheoirí míshásta leis an chleamhnas.

” Ba i mí Mheán Fómhair 2001 a tháinig Izabela go hÉirinn, seachtain i ndiaidh na n-ionsaithe a rinneadh ar na Stáit Aontaithe agus dhá bhliain go leith roimh an méadú ar an Aontas Eorpach a lig do na mílte Polannach teacht go hÉirinn ag lorg oibre.

Cheannaigh Richard capall i Learpholl, cheangail sé lámha an chailín don stíoróip agus mharcaigh sé i dtreo Halla Walton, an cailín ag tuisliú ina dhiaidh agus í cosnochta.

Cuireadh tús le tochailt seandálaíochta an bhliain ina dhiaidh sin, agus nochtadh an chuid eile den bhaile a bhí i ndiaidh a bheith clúdaithe faoin talamh ar feadh níos mó ná caoga bliain.

** ** Ní raibh mórán measa ag na coilínigh ar a leithéid de nósanna, agus lean siad orthu ag saothrú ar an talamh bliain i ndiaidh bliana in ainneoin thoil na Maorach.

Cén chaoi ar bhraith siad, mar sin, agus iad ag caitheamh vóta ar son an Taoisigh nuair a bhí an tairiscint mímhuiníne i gceist sa Dáil? Ar mhothaigh siad ciontach i ndiaidh na vótála?An mbeidh an Comhaontas Glas sásta fanacht sa Rialtas? An bhfuil aiféala anois orthu mar gheall ar an “deal with the devil”, mar a thug Ciarán Cuffe air, a rinne siad le Fianna Fáil?Mar bharr ar gach donas, de bhrí go bhfuil Ahern an-ghafa leis an scannal faoi láthair, níl sé ar a chumas dul i ngleic le gnó tábhachtach an rialtais – níl Teachtaí ceaptha go fóill mar bhaill ar na coistí agus na fochoistí rialtais, cuir i gcás.

Bhí an bua ag Rutgers, agus an bhliain ina dhiaidh sin, thugadar dúshlán d’ollscoil Columbia ó Nua-Eabhrac sa chluiche céanna.

Is é an cluiche seo atá á imirt go fóill, céad bliain i ndiaidh athruithe suntasacha na bliana 1906.

Mar sin, is léir go bhfuil fadhbanna ag na grúpaí dílseacha seo ag teacht isteach sa 21ú haois agus ag fágáil an fhoréigin ina ndiaidh.

Ach nuair a bhuaileann siad le chéile 30 bliain Ina dhiaidh sin, tá Jackie, an duine ab óige acu, marbh.

Tá ceithre olltoghchán i ndiaidh a chéile buaite aige, agus tá a chomh-aireacht i mbun rialtais le beagnach dhá bhliain déag anuas.

Is díol suntais é, mar sin, go bhfuil cnuasach péintéireachta agus líníochta a rinne Plath go luath ina saol, nach raibh feicthe ag an domhan mór riamh roimhe seo, i ndiaidh teacht chun solais i leabhar nuafhoilsithe tar éis do na píosaí ealaíne a bheith fágtha i seanáiléar i dteach mhuintir Plath ar feadh na mblianta.

Blianta fada ina dhiaidh sin, chuir mé aithne air arís agus a mhac, Pádraig, ag tosú amach mar dhalta i gColáiste Eoin, an scoil ina bhfuil mé féin ag múineadh.

Bhí an scéal mar phríomh-mhír nuachta ar an teilifís agus ar an raidió lá i ndiaidh fhoilsiú an ailt.

Ag an gcéim sin, bhí a fhios agam go raibh rud fíor-thromchúiseach i ndiaidh titim amach, rud nach bhféadfaí a chur ina cheart go deo.

Ach cúpla bomaite ina dhiaidh sin, deir sé: “Dá mbeinn i m’fhear óg san Afraic Theas aimsir na cinedheighilte, bheinn i mo bhall den ANC.

Ach cén mhaith é guth a thabhairt dúinn mura nglacfar le toradh an ghutha sin? **Conradh Nice**Nuair a dhiúltaigh Éire do Chonradh Nice sa bhliain 2001, eagraíodh reifreann eile go luath ina dhiaidh sin lena chinntiú go bhfaighfí an toradh ceart! Bheadh sé doiligh go leor don AE a leithéid a dhéanamh arís an iarraidh seo, go háirithe ó tharla nár cuireadh toghlach na Fraince agus na hÍsiltíre go dtí an cúinne dalba nuair a dhiúltaigh siadsan don Bhunreacht.

Cén fáth a bhfuil an tuairim seo agam? Tá deis iontach ag an dá chontae sin an tríú craobh i ndiaidh a cheile a bhuachan – deis agus spreagadh atá ann nach mbeidh ag na himreoirí sin go brách arís.

Ón am a chuirtear an síol sa talamh go dtí go ndéantar an púdar a hooveráil suas srón duine inteacht, ní bhíonn ann ach tragóid i ndiaidh tubaiste.