Nuair a rinne na hOráistigh ionsaí ar ár bparáid ar Lá Fhéile Pádraig i 1996 (*Beo!*, eagrán 18), mhaígh an *Liverpool Daily Post *go raibh beirt, a raibh éide pharaimíleatach á caitheamh acu, ar dhíon an Ionaid Éireannaigh ag croitheadh bhratach na hÉireann ar an lá.

Ní bhfuair an fear óg – nach raibh baint ar bith aige le grúpaí paraimíleatacha – bás, ach beidh sé dall an chuid eile dá shaol.

Fríd ceann de na teileascóip sin a fheiceann tú cois na farraige a amharcann muid ar ghníomhaíocht pharaimíleatach anseo ó thuaidh.

De réir an leabhair seo, ina ndéanann an t-iarbhleachtaire Johnston Brown cur síos ar an 30 bliain a chaith sé san RUC, bhí bithiúnaigh chomh holc is a bhí le fáil in aon eagraíocht pharaimíleatach le fáil i mBrainse Speisialta an RUC.

Tuigtear do *Beo!,* de réir an tsocraithe nua atá beartaithe ag an Uasal Hain, beidh Brainse Speisialta an PSNI fós i mbun súil a choimeád ar dhílseoirí paraimíleatacha, ach ó 2007 ní bheidh aon ról acu ag faire ar phoblachtánaigh agus ní bheidh aon chead acu spiairí poblachtánacha a earcú ach oiread.

Is éard atá in *Love Ulster *na comhghuaillíocht ina bhfuil Fir Bhuí, dílseoirí paraimíleatacha agus daoine a bhí thíos le foréigean an IRA.

De réir an leabhair seo, ina ndéanann an t-iarbhleachtaire Johnston Brown cur síos ar an 30 bliain a chaith sé san RUC, bhí bithiúnaigh chomh holc is a bhí le fáil in aon eagraíocht pharaimíleatach le fáil i mBrainse Speisialta an RUC.

Tuigtear do *Beo!,* de réir an tsocraithe nua atá beartaithe ag an Uasal Hain, beidh Brainse Speisialta an PSNI fós i mbun súil a choimeád ar dhílseoirí paraimíleatacha, ach ó 2007 ní bheidh aon ról acu ag faire ar phoblachtánaigh agus ní bheidh aon chead acu spiairí poblachtánacha a earcú ach oiread.

Scaoil paraimíleataigh dhílseacha leis na póilíní agus le hArm na Breataine.

Le bliain nó dhó anois tá buíonta paraimíleatacha, a thugann "Minutemen" orthu féin, i gcuimhne na dtreallchogaithe frith-Shasanacha in aimsir na réabhlóide, ag dul ar patról ar an teorainn, beag beann ar na fórsaí armtha oifigiúla féin.

Anois, den chéad uair, tá cáipéisí oifigiúla ar fáil a léiríonn cad é chomh huileghabhálach is a bhí an comhoibriú rúnda idir na “fórsaí cosanta” agus paraimíleataigh dhílseacha.

“Sa mhéid sin, tá an IRA ag comhlíonadh na ngealltanas a rinne siad mí Iúil seo caite, ní hamháin maidir le deireadh a chur le gníomhaíocht pharaimíleatach ach maidir le stop a chur le coiriúlacht.

Luaigh sé na grúpaí paraimíleatacha dílseacha atá chomh contúirteach anois is a bhí siad riamh.

Sin an teachtaireacht a fuair Michael Stone agus a chomhghleacaithe, na paraimíleataigh dhílseacha – ní minic a chluin tú an téarma sceimhlitheoirí dílseacha – agus sin an fáth a raibh sé ag Stormont an mhí seo caite le Gerry Adams agus Martin McGuinness a mharú.

Tá siad ann sna paraimíleataigh a chreideann gurb í an choimhlint an rud is tábhachtaí, níos tábhachtaí ná an ceann scríbe féin, de réir dealraimh.

Ghabh póilíní na Nua-Shéalainne seacht nduine dhéag ag deireadh 2007 agus cuireadh ina leith go raibh siad páirteach i bhfáinne paraimíleatach san Oileán Thuaidh.

Tá an chumhacht chéanna ag baint leis an Chúnant i measc Aontachtaithe inniu is atá ag Forógra na Poblachta i measc Náisiúnaithe, mar sin, cad é mar is féidir réadúlacht stairiúil an Chúnaint ina chomhthéacsanna éagsúla a cheiliúradh i 2012 ar bhealach nach gcuirfidh isteach ar Aontachtaithe cionn is nach n-aithníonn sé an chrógacht agus an mórtas cine a bhí ina measc agus nach gcuirfidh isteach ar Náisiúnaithe cionn is nach n-aithneofar an seicteachas agus an bhagairt fholaithe foréigin atá ann? Bunaíodh an bhuíon pharaimíleatach na *Ulster Volunteers/Ulster Volunteer Force* ag an am seo le troid in éadan Riail Dúchais - bhíodh na hAontachtaithe go minic ag beartú foréigin sular smaoinigh Náisiúnaithe air - agus ba é an UVF - mar an 36th (Ulster) Division - a throid ag sléacht an Somme i mí Iúil 1916.

Tá go leor fianaise ann go raibh claonpháirteachas leanúnach i gceist idir na fórsaí slándála sna Sé Chontae agus paraimíleataigh dhílseacha ach, mar a mhíníonn Robert McMillen, níl an toil pholaitiúil ann dul i ngleic leis an scannal.

Agus an nasc idir na Sé Chontae agus an Phoblacht ag éirí níos láidre leis, an dtiocfaidh an t-am, a fhiafraíonn Robert McMillen, a bhfeicfidh na paraimíleataigh dhílseacha é seo mar bhagairt.