Cloiseann duine scéalta faoi na foghlaimeoirí a mbíonn an t-ádh dearg orthu agus a n-éiríonn leo cúpla rud, mar théipeanna agus leabhair, a cheannach agus iad ag luí isteach ar fhoghlaim na Gaeilge.

Bhí an t-ádh dearg orm: bhí cara liom ina cónaí cóngarach do m'árasán agus Gaeilge líofa aici.

Beidh an t-ádh dearg uirthi mura ndéanann éan inteacht cónaí sa nead sin ar bharr a cinn sula mbeidh an lá amuigh," arsa Nuala.

Ba phríosúin bhrúidiúla iad, áfach, do na créatúir a raibh sé de mhí-ádh orthu a bheith caite isteach iontu.

Tá an t-ádh orainn i Santa Cruz go bhfuil mórán ceoltóirí den chéad scoth ag teacht anseo.

Ach ar an lá maraíodh Christopher Phelan, fear bocht 48 bliain d'aois a raibh sé de mhí-ádh air a bheith ag siúl sa cheantar an am.

* Gluais • Glossary beathaisnéis údaraitheauthorized biography a dialanna pearsantapersonal diaries páipéir phríobháideachaprivate papers go dtí gur insealbhaíodh í ina hUachtaránuntil she was installed as President dódh nó tréigeadh 1,800 teach1,800 houses were burnt or abandoned lámhachshooting rachtoutburst acraí tíhousehold utensils as go brách leooff they went léiriúproduction cheanncheathrúheadquarters coistí cosanta áitiúlalocal defence committees dírbheathaisnéisautobiography gan strówithout difficulty i dtaiscesaved do lá na coise tinnefor a rainy day bhí cúrsaí chomh dona sinthings were so bad dá mba gháif it was necessary leithleachasselfishness scoilt aduainstrange split chiap sé Máire ar fadit really tormented Máire easpa suimelack of interest tragóidítragedies Cumann Naomh Uinseann de PólVincent de Paul Society baill shinsearacha na heagraíochta sin cois Lifethe senior members of that society in Dublin tuairisc suas lena bhéal dóa report up to his face géarchéimcrisis chun an Cumann a ghríosadhto spur the Society into action saothar in aiscewaste of time déistindisgust ag cáineadhcriticising ciúnaithe go mórgreatly quietened línte síochánapeace lines ruathair laethúladaily raids polarúpolarization girseacha ógayoung girls nóibhéinenovena cailín aonaira lone girl ní ba ghaire don ghráscarnearer to the scuffle le dul i gcabhair ar Catherineto go to Catherine's help an cúigear a ruaigeadhto drive the five off riochtstate a cuid néarógher nerves clocharconvent ar an Iúrin Newry tachrántoddler eachtraincident círéibriot faoi lán seoilin full swing ag glioscarnachglistening bréan le boladh gáissmelling bad from gas comhracfight otharcharrambulance formhór an bhealaighmost of the way ag dul ar foscadhsheltering ag sciorradhsliding ag lámhacáncrawling fras lámhaighvolley babhlaíbowls a gciarsúirtheir hankies leachtliquid cosaintprotection bodhardeaf bhí scolaíocht speisialta de dhíth airhe needed special schooling ba ghnách leishe used to d'fhaigheadh sé síob abhailehe used to get a lift home stad an bhusthe bus stop thuirling séhe disembarked neamhurchóideachinnocent bábántainnocent ag cogarnaíl taobh thiar dewhispering behind him trup na mbrógthe sound of the shoes neamhchoireachinnocent níor shamhlaighhe didn't imagine an t-uafásthe horror anfaterror cortwist dírithe ar a chloigeann lomaimed at his bare head scáilshadow scoilteadh a bhlaoschis skull was split open scréachascreams na hionsaitheoiríthe attackers níos truacántamore plaintive go prasquickly ag maothú an chairpéidmoistening the carpet Ba dhóbair dó bás a fháilHe nearly died go raibh an t-ádh dearg airthat he was extremely lucky ar mire le feargmad with rage beaginmhehelplessness cé a bhí ciontachwho was responsible níor cúisíodh duine ar bith riamhnobody was ever charged ciontach i ndúnmharúguilty of murder go gairid i ndiaidh an ionsaitheshortly after the attack ag maíomhstating seanphionós na fuipethe old whip punishment i gcás coirpeach a gheofaí ciontach i dtromionsaíin case of criminals found guilty of assault peann a chur le párto put pen to paper aiféalaregret gur éiligh sí pionós corparthathat she demanded corporal punishment ag teacht salach ar gach ar chreid sí riamh anngoing against everything she ever believed in

Má bhog, bhí an t-ádh liom, mar bhí Fleadh Cheoil na hÉireann ar siúl i Sligeach an bhliain chéanna sin! AÓF: Cén aois a bhí tú nuair a thosaigh tú ag seinm? Cé a mhúin ceol duit agus cé hiad na daoine a raibh tionchar acu ort? OMD: Thosaigh mé ar bhóthar an cheoil agus mé cúig bliana d'aois.

Cinnte, is duine í a bhfuil an-ádh tar éis a bheith uirthi ina saol, cé go mbeadh drogall uirthi é sin a rá os ard gan a lámh a leagan ar an mbord adhmaid go neirbhíseach! An cheist dheireanach a bhí agam di ná cén chaoi ar theastaigh uaithi go gcuimhneofaí uirthi.

Smaoinigh an t-ionadh a bhí orm nuair a bhuail mé le daoine a bhí ag casaoid faoin mhí-ádh a bhí orthu gur chuir Dia i bhfad rófhada ó thuaidh iad, in ionad iad a lonnú in aice le farraigí teo na Gréige! Ar feadh dhá mhí, bhain mé taitneamh as an fháilte a chuir teaghlaigh Éireannacha romham agus mé ag dul timpeall na Gaeltachta - i dtigh Johnnie Sheáin Jack san Aird Thiar, Conamara, mar shampla; i dtigh Shéamais Uí Choirbín i gCois Cladaigh, An Bun Beag, Co.

Ach tá rud amháin fíor go cinnte: tá an t-ádh dearg orm gur chuir mé aithne ar na Gaeil agus ar a nglór iontach.

Bhí an t-ádh orthu, áfach, mar go raibh Iodálach eile, Salvatore Fichera, in Oideas Gael ag an am céanna leo (cf.

I ndairíre, an gcreideann tú sna piseogaí san?" "Ní chreidim ach ná habair liom nach leanann Mí-ádh éigin tusa?" Bhí pointe aige, ach níor theastaigh ó Shaidí aon rud eile a rá faoi sin.

* Gluais • Glossary i gcoinne na dtonntrachaagainst the waves ag dreapadhclimbing gíogsqueak ionadhsurprise míthuiscintmisunderstanding a bhéic CathalCathal shouted bhfolachhiding an-mhíshasúilvery unsatisfactory ní chuirfidh mise isteach ortI won't bother you gáire meidhreachmirthful laugh ag útamáil thartfumbling around gan amhrasundoubtedly lig dom mo mhachnamh a dhéanamhlet me have a think ag déanamh aithrise arcopying a cásher situation bhraith séhe felt praiseachmess os ísealin a low voice mí-ádhbad luck piseogsuperstition caladhport, harbour Gháir SaidíSaidí laughed catachcurly chun é a ghríosadhto incite him ceangalbond an tríú mílaoisthe third millennium mí-ádhbad luck cinneadhdecision chun na líonta a tharraingtto draw the nets péarlachpearly íoróinirony i gcruachásin a predicament ag treabhadhploughing déanachlate ag ardúrising ag luascadh go fíochmharrocking fiercely fothainshelter fliuch báitesoaking wet cuma chrostaa cross look sorncooker doirtealsink cuisneoirfridge ar eagla go gcasfadh séin case he'd turn around Bhí sí i bponc ceart.

Cheap mé go raibh an t-ádh dearg liom é a bheith faighte agam uair amháin féin.

(Bhí an t-ádh dearg liom éalú ón tír; cuireadh stop le heitiltí isteach agus amach ó La Paz go gairid i ndiaidh dom fágáil!) D'fhéach na saighdiúirí leis na hagóideoirí a chur faoi chois le gás agus scaoil siad leo.

* Gluais • Glossary fáilteachwelcoming iontach fiafraitheachvery inquisitive lochtblame a mhalairt ar fadquite the opposite le haoibh an gháirewith a smile fial lena ndáimhgenerous with their affection croíúilcordial cumannfriendship luachmharvaluable tá dúil mhór agamI really like saoithiúlachtoddness snagcheol preabach an tráchtathe throbbing jazz of the traffic mo chéadfaímy senses ricseánnarickshaws gíoscánsqueaking uchtógabumps ag spréachadhspluttering pléascántaexuberant dordándrone siamsánhumming crónánmurmuring rosc ceoilrhapsody clapsholastwilight mheasfáyou would think searradhstretch fonn súchaitetrite melody solúbthaflexible spleodrachboisterous castaí úranew turns tromchúiseachimportant, weighty ag súgaíochtmaking merry gan spionnadhwithout vigour spreang spreagthaimpulse to inspire a dtiúin dhiamhair féintheir own mysterious tune rúndasecret léargasinsight mo thriallmy journey gaosánnose i dtólamhalways do chuid rámhaí a ligean le sruthletting your oars go with the flow i mbéal na séibesuddenly ní aimseoidh duine é féin go deoa person will never find himself balcóiníbalconies glas olóigeolive green stainnínístands síodasilk cadáscotton glébright gleoitepretty seodajewels tráchtáilcommerce dronggang an dubh a chur ina gheal ortto bamboozle you stuaicsullen appearance dreach diúltacha negative appearance a ndíograistheir enthusiasm a gcuid pionsúr amplachtheir greedy pincers téann siad i bhfostú ionatthey become entangled in you deilín na mbacachthe rigmarole of the tramps ag margáil leatbargaining with you ag dréim leatexpecting you a athrachany better bratógrag in aicearracht aimsirein a short period of time amhrasachsuspicious tuahatchet mangairísellers seálta ollawool shawls fidileachafiddles saoltachtwordliness spioradáltachtspiritiuality neamhchoireachinnocently manaslogan teachtairímessengers smailcmouthful dúidíní draíochtamagical clay pipes smálblemish clúreputation eiteogawings áras mórluachachimportant dwelling beadaíconceited tíorántatyrannical ceannsmachtupper hand daonlathasdemocracy éileamhdemand go slachtmharneatly neartplenty giollaservant ordúilorderly fairsingspacious fionnuarcool babhta trom meitifisicea heavy session of metaphysics toiteachsmoky mífholláinunhealthy truaillithe go holcbadly polluted galsteam ag sceitheadh ina scamaill dhubha ghalrachaescaping in black sickly clouds stúrdust ina phlá phlúchtachin a suffocating plague sceadamáinthroats scamhógalungs cársánachwheezy screamh ghlas sheileogachgreen salivary scum ag spaisteoireacht thartstrolling around gnúisface gnaíúilcomely ag rúscadhrummaging i gcarn bruscairin a pile of rubbish áilleagántrinket séarachassewerage bradaílpilfering lena ruaigeadh as bealachto drive them out of the way seilbh shaoltaworldly possessions burlabundle níos tibhethicker go bhfóirfeadh na bróga i gceart dóthat the shoes would suit him fine Tír Tairngire na féilethe Promised Land of generosity miantadesires Úll Mór na bhféidearthachtaíthe Great Apple of possibilities brioscbrittle tnáiteweary dílleachtaorphan brúidiúlachtbrutality gluaiseachtaímovements go míorúilteachmiraculously méithrich cothaitheachsustaining gealbhan binnehouse-sparrow broiddistress dia an áidh agus an rachmaisthe god of luck and wealth gaoiswisdom coimirceprotection bratógachragged barróghug

Bhí Hannah ag meabhrú anois go mb'fhéidir nach raibh sin ar an chinneadh is céillí a rinne sí ariamh nó bheadh an t-ádh dearg orthu mura n-éireodh eatarthu sula mbeadh an mhaidin istigh.

Tá an t-ádh dearg liom go bhfuil sé de sheans agam a bheith ag déanamh ceoil mar ghairm bheatha.

Ach ansin bhí an t-ádh orm arís mar bhí fear eile as Canberra, Peadar Ó Dálaigh, ag freastal ar an scoil samhraidh agus, cé go raibh i bhfad níos mó Gaeilge aige ná mar a bhí agamsa, bhí sé toilteanach bualadh liom uair nó dó sa mhí chun cleachtadh comhrá a dhéanamh.

Bhí sé d'ádh orm tamall ó shin bheith ag imirt gailf ar chúrsa álainn agus comhluadar breá i m'fhochair.

Agus timpeall ort, tá go leor cruinnithe eile ar siúl, idir aerlínte eile agus aerfoirt eile, agus faoi dheireadh an lae, má bhíonn an t-ádh ort, beidh cúpla caidreamh gairmiúil úsáideach déanta agat agus, má bhíonn an t-ádh dearg ort, b'fhéidir go mbeidh seirbhís éigin nua ag Aerfort an Bhaile Bhig an bhliain seo chugainn.

PÓC: Ó thosnaíos ar an gceol agus mé óg bhí an t-ádh dearg liom mar fuaireas seans bheith ag seinnt le leithéidí Denis McMahon, Johnny O’Leary, Jimmy Doyle, agus roinnt ceoltóirí eile mar iad, go rialta.

” Is dócha go raibh mí-ádh ar Geraldine Judge, bean as Baile Átha Cliath a bhí páirteach sa chlár, go raibh a lán Oráisteach ina gcónaí in aice léi.

Is aoibhinn liom bheith ag taisteal agus bhí an t-ádh liom gur thug mé cuairt ar an méid sin áiteanna suimiúla.

Cén aois thú? Sé bliana déag? Daichead? Cúig bliana agus trí scór? Má tá tú níos sine agus tú neamhspléach, tá an t-ádh leat.

An grianghrafadóirí níos fearr anois muid? Go bunúsach, ní hea! Tá an teicneolaíocht ann le cuidiú linn agus le féidearthachtaí a chur ar fáil dúinn, ach is é breithiúnas na súile oilte le treoir agus le taithí, agus beagán den ádh lena chois, a chruthaíonn grianghraf maith.

An grianghrafadóirí níos fearr anois muid? Go bunúsach, ní hea! Tá an teicneolaíocht ann le cuidiú linn agus le féidearthachtaí a chur ar fáil dúinn, ach is é breithiúnas na súile oilte le treoir agus le taithí, agus beagán den ádh lena chois, a chruthaíonn grianghraf maith.

Sílim féin go raibh cuid mhaith den mhí-ádh air sa mhéid is go raibh imreoirí tábhachtacha in easnamh de bharr iad bheith gortaithe nuair a bhí géarghá leo agus ní raibh mórán imreoirí den mhianach ceart ar fáil ar aon nós.

Bhí an t-ádh orm fosta go raibh cainteoir dúchais as Eilean Leodhais, Beathag Mhoireasdan, agam mar mhúinteoir.

Bhí an t-ádh orm fosta go raibh cainteoir dúchais as Eilean Leodhais, Beathag Mhoireasdan, agam mar mhúinteoir.

Nuair a d'amharc mé ar a chás ar an idirlíon thuig mé go raibh an t-ádh orm éalú ón ghealt seo.

Bhí an t-ádh orm fosta go raibh cainteoir dúchais as Eilean Leodhais, Beathag Mhoireasdan, agam mar mhúinteoir.

* Gluais &#149; Glossary glúin nuaa new generation brívigour ag dul ó neart go neartgoing from strength to strength fiontar foilsitheoireachtapublishing enterprise cnuasach gearrscéaltacollection of short stories cé gur mhionnaigh Artairalthough Artair swore slíomairesmooth, flattering, hypocritically friendly person saint an ghoilethe greed of his stomach a chomhairle a athrúto change his mind ar fheabhas uiligabsolutely excellent osnasigh ar chúl an mhuinílbehind the neck muisiriúnmushroom ní réitíonn siad sin liom beag ná mórthey don&#148;t agree with me at all snaghiccups gráinnínpinch cainéalcinnamon síoltaseeds a sháith biaenough food ag cruthú rud úrcreating something new má thuigeann tú leat méif you know what I mean a sheachaintto avoid muiníntrust blastatasty ordóg coisetoe an iarraidh sinthis time cnapheap á ghreadadh go cúramachcarefully mixing it babhlabowl scilléadskillet shamhlaigh séhe imagined go díbhirceacheagerly subhachascheerfulness ag leathadhspreading geirfat bréanfoul doilighdifficult a chreidbheáilto believe ar leithseparately mar a thit rudaí amach domhow things worked out for me ní raibh dadaidh le fáilthere was nothing available i mo ghlacin my hand ag diúlsucking Bhí an t-ádh dearg ormI was dead lucky dea-chumthashapely láchfriendly fialgenerous níor bhlais mé riamhI never tasted faic na ngrástnot a thing ag cuimilt a béilrubbing her mouth a mháshis thigh seanmóireachtpreaching greimbite iomrámention deisopportunity luachmharvaluable seanchaslore as ar fáisceadh iadfrom which they were wrought doilíssorrow, difficulty i leathchogarin a half-whisper iad a chur i ngníomhto put them in action seal beag gearra short period sa Nua-Shéalainnin New Zealand ina ghabhalcrotch ag sápressing críonmhíoltawood-worms corrachprojecting lorgashin damanta nimhneachdamn sore scoilteadh a chraiceannhis skin was split crá gan mhaolútorment without alleviation chun an tí bhigto the toilet ina gcuideachtain their company báisteach mhillteanachterrible rain foscadhshelter a bhaint amachto reach ag bleadaracht go díchéillíblattering senselessly scaiftecrowd ag casachtachcoughing breallánfool millteanach dóighiúilextremely pretty as miosúrextraordinary gan choinneunexpected blas searbha sour taste breis agus a sáithmore than her fill strambánachlong-winded smut féin den fhírinneeven a small bit of truth é a thionlacanto accompany him a bhéarfadh íthat would take her críochend gan mhórchuid náirewithout a lot of embarrassment gnóthachbusy straois léanmharwoeful grimace trína gruaig mhín bhánthrough her soft white hair sula bpléascfadh a lamhnánbefore his bladder would explode ag cogaint a spúnóigechewing the spoon déaraimislet us say drochnósannabad habits tuairimíopinions cogaíwars slí mhaireachtála fholláinhealthy way of life a mhealladhto coax a chuir fíorionadh uirthiwhich really surprised her ag cur tharstutalking away go díbhirceach dícheallacheagerly and diligently d&#146;fholmhaigh séhe emptied sásarsaucer doirtealsink thriomaigh éhe dried it slachtmhartidy á thionlacan féinaccompying himself sultmharenjoyable spídslander gan mhuirnwithout tenderness magairlítesticles nuair a dheifrigh Artair tharstu de léimwhen Artair hurried past them with a jump <t

Bíonn imní nua orm gach lá maidir leis an turas seo ach, ar deireadh thiar, is cuma! Táim óg (ar éigean!), saor agus singil agus tá an t-ádh dearg orm bheith in ann tabhairt faoi thuras mar seo.

Tuigeann sé go raibh an t-ádh dearg leis gur éalaigh sé.

Guím ádh mór orthu.

Ach réitímid ar fad sa ghrúpa le chéile &ndash; tá an t-ádh linn go réitíonn mar bheadh sé sin níos measa fós dá mba rud é go raibh aon easaontas eadrainn.

Is i mBeanntraí a chuaigh sé ar an meánscoil agus bhí an t-ádh leis go raibh a leithéid d’institiúid ann agus é in aois dalta meánscoile.

Tá an t-ádh leo go bhfuil do leithéid ag dul sall chucu! Is amhránaí, ceoltóir, múinteoir agus fear spraoi é Antaine Ó Faracháin.

Bhí mí-ádh air i gcónaí, agus an chraobh nach mór ina ghlac.

Má tá cáil ar Peyton, ámh, deirtear go mbíonn an droch-ádh leis i gcluichí móra mar seo.

Ón lá sin amach bhí greim ag an amhránaíocht orm! I ndáiríre, is dóigh liom gur blianta tábhachtacha iad na blianta a chaithimid sa bhunscoil agus bhí an t-ádh liom go raibh múinteoir ann a chonaic an bua a bhí agam agus chabhraigh sé sin go mór.

Rinneadh an t-albam a thaifeadadh i nGlas Naíon i mBaile Átha Cliath agus bhí an t-ádh orthu Trevor Hutchinson a bheith mar léiritheoir acu.

Bhí sé de mhí-ádh orthu go raibh triúr de na himreoirí ab fhearr in easnamh ag amanna cinniúnacha, go mór mhór i 1979 de bharr timpiste bóthair, imreoir curtha den pháirc agus imreoir imithe ag imirt le Manchester United.

Agus mar bharr ar an mí-ádh, rinne réiteoir praiseach de chluiche ceannais eile.

Ó thaobh cúrsaí toghchánaíochta de, bíodh a fhios agaibh go bhfuil an t-ádh oraibh in Éirinn.

Bhí an t-ádh orm go raibh daoine sa seomra liom.

Ach ní raibh ádh ar bith air sin ach an oiread, agus an boggart fós ann, agus bhí an halla ina chíor thuathail nuair a díoladh é le Bardas Learphoill i 1900.

AÓF: Cé hiad na fidléirí is mó a chuaigh i bhfeidhm ort? TC: Bhí an t-ádh liom agus mé óg mar go mbíonn féile na bhfidléirí ar siúl i mo cheantarsa, Na Gleannta, gach bliain.

Bhí an mí-ádh liom arís, áfach, mar go raibh na trialacha caillte agam mar gheall ar na scrúduithe a bheith ar siúl, agus ní raibh aon pháirt fágtha dom.

Ar bhealach, tá an t-ádh linn gur compántas Gaeilge muid agus go raibh leithéidí an Fhorais agus an Údaráis in ann teacht i gcabhair orainn.

Bhí an t-ádh orm ar na mallaibh nuair a bhain mé &pound;65,810 sa chrannchur Spáinneach El Gordo.

D'fhéadfá a rá, mar sin, go raibh an t-ádh ar an stiúrthóir de bhrí go raibh deis aige próiseas orgánach a scannánú agus Irglova agus Hansard ag titim i ngrá lena chéile, i ndáiríre.

Bhí an t-ádh dearg orm bliain a chaitheamh ag maireachtáil sa Mhaláiv, tír bheag in oirdheisceart na hAfraice.

Tháinig na póilíní orainn agus go tobann d'oir sé domh nár thuig siad mo chuid Fraincise! Tá mé ag déanamh go bhfuil ádh an tosaitheora iontach tábhachtach agus tú ag imirt Boules nó bhí mé iontach maith aige, agus bímse *cat* go maith ag cluichí liathróide go hiondúil! Tá sé tábhachtach dul amach le dath na gréine a fháil más Aixois thú, mar sin, agus bomaite saor agam i rith an lae, d'éalaínn amach doras cúil an stiúideo damhsa agus “ghlacainn grian” mar a deir muintir na háite.

Bhí an t-ádh dearg orainn nach ndearnadh aon dochar dár dteach féin.

Mar bharr ar an ádh bhí John agus an teaghlach in ann bogadh ar ais go Corcaigh i 2001, áit óna leanfaí ar aghaidh le craoladh an chláir iarnóna ó stiúideonna RTÉ ar Shráid an Athar Maitiú.

Bhí an t-ádh dearg ormsa i mbliana nó chonaic mé radharc neamhchoitianta, radharc nach bhfacthas le roinnt blianta sa cheantar seo: fíorfhidléir ina steillbheatha agus é ag fidleáil! Tá a fhios ag an saol mór gur i Meiriceá agus ar mhór-roinn na hEorpa a bhíonn na cruitirí ag cruiteáil agus na fliúiteadóirí ag fliúiteáil ar na saolta seo.

Agus bhí an t-ádh orainn an tréimhse a chaith muid ann, nó bhí an ghrian ag scoilteadh na gcloch.

Pléifidh mé an bhlagadóireacht agus a mionsonraí níos mine amach anseo, ná bíodh aon buairt ort faoi sin! Is fearr an t-ádh ná éirí go moch! Tá muintir na hÉireann loite ó thaobh rogha córais nuachtlitreach leictreonacha.

“Má bhíonn an t-ádh leat,” a d’fhreagair sí.

Tá an t-ádh linn mar sin mar bíonn an tacaíocht sin ag teastáil go géar.

Mar, má bhí an t-ádh leo an lá áirithe sin, is iomaí uair le ceithre bliana anuas a léirigh siad go soiléir go mba fhoireann iomána ar leith iad, foireann nár chaill oiread is cluiche craoibhe amháin ar feadh ceithre bliana.

Dá mbeadh sé de mhí-ádh ort gur éirigh le vaimpír greim a bhaint asat nó gur easaontaigh tú le húdarás eaglaise nuair a bhí tú beo, ba leor sin le tú a tharraingt isteach i saol seo na neamhbheo.

Bhí an t-ádh ar lucht ghnó Piara 39, an áit ina bhfuil na róin, mar bhí an piara á fhorbairt an an am mar cheantar do thurasóirí.

Is iad an trí dhream is mó a shamhlaímid leis an tír mhí-áidh seo, ar ndóigh, ná na Sunnaígh, na Siaigh is na Coirdínigh agus is cinnte go bhfuil a gcuid d’anachain an tsaoil fulaingthe ag gach dream díobh um an dtaca seo.

Daoine go leor ar scoil, ní thuigeadh siad Gaeilg Thír Chonaill, ach bhí an t-ádh orm i ndáiríre, mar thuig mé gach canúint.

Ba leosan an teach gur thit crann an mhí-áidh orthu agus gur chaill siad é, agus is orthu siúd is mó a bhíonn tionchar Garbo le feiceáil i rith an dráma.

Dóchas an Dlí Tá léaró dóchais ag an mionlach mí-áidh, áfach.

Meastar go bhfuil tuairim is 70,000 Emberá in iarthuaisceart na Colóime chomh maith le 22,000 díobh trasna na teorann i bPanama agus níorbh é ionradh na bliana seo caite an chéad uair ar chuimil an mí-ádh leis an bpobal seo, ná geall leis.

Bhí an t-ádh orm a bheith i láthair ag píosa amharclainne fíorshuimiúil agus neamhchoitianta ar na mallaibh i halla Oideas Gael, Gleann Cholmcille arna chur i láthair ag an chompántas ildánach Fíbín.

Tá sé an-deacair ag éinne a amharcann air gan a bheith ag meabhrú ar an tionchar a bhí ag an bhuama ar chraiceann agus ar chnámha na ndaoine a raibh sé de mhí-ádh orthu a bheith in aice láimhe nuair a shíob sé.

Bhí an t-ádh orm go raibh mé in ann iad a fheiceáil ó na 1970aidí i leith.

Bhí mí-ádh Giles nár tharla sé sin le linn a sheal féin i gceannas.

Dhá Mháthair an Mhí-Áidh ============= Tá dhá chúis leis an difear ollmhór idir líon na marbh sa dá cheantar buailte.

Ach anuas ar sin, bhí an dara mí-ádh ar muintir na Brasaíle le hais mhuintir na hAstráile.

Tá an t-ádh liom má éiríonn liom suí síos le páipéar nuachta uair amháin sa tseachtain.

Agus mar bharr ar an ádh, ba bheag duine a bhí amuigh ar an sliabh Dé Sathairn seachas muintir na háite agus sinn féin.

Tá an t-ádh orainn in Éirinn nár tháinig aon pháirtí gránna náisiúnach den eite dheis ar an tsaol ar nós Pháirtí na Saoirse san Ostair.

Bhí an t-ádh orainn anuraidh nuair a thug *“Gorey Courtown Forest Park Ltd”* an-chuid cabhrach dúinn agus bhíomar in ann an áitreabh nua seo a fhorbairt.

Measaim go raibh an t-ádh dearg orm.


Ní raibh an t-ádh céanna ar Mary.

Bhí sé de mhí-ádh orthu casadh ar phágánaigh i gCologne agus cuireadh chun báis achan duine acu.

Teastaíonn sciorta den ádh go minic chun an toradh atá riachtanach ó fhoireann a ghnóthú.

Sílim go mbíonn sciorta den ádh ag baint leis.

Le hádh agus le faoiseamh d’éirigh liom agus bhaineamar an bhruach thall amach.

Nuair a bhíonn an deatach ag guairdeall go tiubh, amach leo le néal den deatach bheannaithe a chur sa scioból agus sa teach leis an mí-ádh a dhíbirt.

Agus tá an t-ádh orm go ndearna mé ceithre chinn dá cuid drámaí.

Tá a sáith "clubanna striapachais" ar *Bourbon Street* freisin, ag freastal ar na hógánaigh ólta sin ó na tábhairní a shíleann go mbeidh an t-ádh leo anocht.

Dá bhrí sin, tá deis ag foireann Phoblacht na hÉireann i gcónaí gaisce a dhéanamh (a) má bhíonn an t-ádh leo maidir le nithe éagsúla ar nós cinntí réiteora agus imreoirí a bheith i mbarr a sláinte (b) má oibríonn plean agus beartas an bhainisteora an freasúra a chur den scóráil ina coinne agus (c) má imríonn siad leis an spreacadh agus leis an gcroí céanna a bhíonn ag foirne na hÉireann de ghnáth agus a bhfuil béim leagtha air ag an mbainisteoir Trappatoni.

Dúirt chuile dhuine go mbeadh sé deacair, fíordheacair, ach dá n-imreoidís chomh maith is a bhí siad in ann, chomh maith is a d’imir siad sna cluichí roimhe seo agus sciorta den ádh a bheith leo, go mb’fhéidir go dtiocfadh leo an bua a fháil.

Bhí an t-ádh dearg orm ar ball.

Bhí an t-ádh liom a bheith i láthair ag ócáid stairiúil an mhí seo a d'imigh tharainn, nuair a tháinig foireann a roghnaíodh ó chumainn éagsúla na Briotáine chun Naron, sa Ghailís, le haghaidh a thabhairt ar fhoireann na Gailíse.

D’éirigh le tuairim is 2000 duine stádas dleathach a bhaint amach i 2003 agus i 2007 ní raibh an t-ádh ach le faoi bhun 1000 duine.

Bheadh an choimhlint níos géire dá bhrí sin, rud a bhí, agus bhí imní ar dhaoine go bhféadfadh brú nó tinneallaí, mí-ádh nó leochaileacht dhaonna beartais agus taicticí Katie a chur ó mhaith in am ar bith.

Cibé cén gaol atá ag spórt, ceol agus caithimh aimsire le sásamh, agus ní beag an méid é, chaithfeadh sé go mbaineann siad le misniú an duine nuair a theagmhaíos sé le drochscéala nó nuair a bhuailfear mír den mhí-ádh anuas air.

Tá roinnt daoine ar a aithne den bharúil go dtarraingeodh an 132 a dhá oiread de mhí-ádh orthu.

Bhí sé d’ádh ormsa gur roghnaíodh mise mar theagascóir ICUF i mbliana.

Bhí an t-ádh dearg air go raibh suim aige sa ghalf mar níor mhair an pheil chomh fada agus ba mhaith leis.