"Seo," arsa Caitríona, "féadann muid cromadh ar an obair nó beifear ag déanamh gur ag meilt ama atá muid.

Chuir an eagraíocht "Pobal ar Aire" deiseanna ar fáil do na daoine atá ina gcónaí leo féin glaoch ar chabhair in am an ghátair.

Béarfaidh am scéala.

Ach bhí am ar dóigh againn, bhí sé iontach *exciting.

Níl aird ar bith agam ar na rialacha atá ag dul sa lá atá inniu ann!" "Níl an teachtaireacht sin in am ná in aicearracht.

Ceapann daoine eile gur chóir teora ama a bheith le líomhaintí den tsórt seo.

"Níl tú in am nó in uair, a mhic," arsa an t-athair.

"Tá an t-am sin den bhliain arís ann," arsa Balor liom an lá cheana, "Am na Samhna.

Bhíodh am ar dóigh agam i gcónaí ansin.

Bhaineamar spraoi as, agus dúirt muid, "Ó, caithfidh muid teacht le chéile am éicint nuair a rachaidh muid abhaile.

Chuir sé in iúl ag am a bhunaithe go raibh dáimh faoi leith aige leis an Ghaelscolaíocht agus leis an oideachas iomlánaithe.

Cheana féin i mbliana ba chóir go mbuafadh Áth Cliath Craobh Laighean faoi 21 i gcoinne Loch Garman ach chaill siad an cluiche in am breise agus cuid mhaith den mhilleán orthu féin.

Agus cúrsaí olc go leor cheana féin ó thaobh an gheilleagair de, dhealraigh sé go raibh buille tubaisteach eile i ndán do lucht gnó - díreach ag an am is gnóthaí den bhliain, aimsir na Nollag.

Dhiúltaigh siad an t-ardú a thabhairt domsa agus dúirt siad liom go raibh mé ag caitheamh barraíocht ama ag múineadh na Gaeilge! Cé go bhfuil mé sa Roinn Staidéir Ghnó sa choláiste, tá trí rang oíche Gaeilge agam.

Chuir sé in iúl ag am a bhunaithe go raibh dáimh faoi leith aige leis an Ghaelscolaíocht agus leis an oideachas iomlánaithe.

"Bhí teorainn ama measartha teann againn ach, in ainneoin seo, beidh na binsí réidh le cur isteach sa pháirc in am don oscailt oifigiúil leis An Taoiseach Bertie Ahern an mhí seo.

Thigeadh lionn dubh air ó am go ham agus chaithfeadh sé go leor ama ag siúl leis féin ar an uaigneas.

Tá Cummiskey, mar aon le go leor daoine eile, ag súil go dtiocfaidh maolú ar an bhagairt seo, sa dóigh is gur féidir leis an páistí ó Bhéal Feirste agus iad siúd atá ag tabhairt aire dóibh sult a bhaint as a n-am luachmhar le chéile.

An rud is minicí a deir daoine liom nuair a fhaigheann siad amach gur as Toraigh mé ná, "Ó, ní raibh mé i dToraigh riamh; ba mhaith liom a ghabháil ann am inteacht.

Ar deireadh thug na Coimisinéirí Ioncaim síneadh ama do dhaoine le sonraí a chur ar fáil agus chuaigh siad i mbun comhráití sibhialta le daoine a raibh siad ag bagairt orthu roinnt míonna roimhe sin.

Ní raibh deoir fearthainne ann le coicís anois agus dúirt Eibhlín léi féin go raibh an t-am dearg aici dul i gceann an gharraí.

Taca an ama sin, bhí athruithe móra ag titim amach in oirthear na hEorpa agus bhí an Banc Domhanda ag tabhairt tacaíochta do na tíortha a bhí ag imeacht ón seanchóras cumannach go córas eacnamaíochta an mhargaidh.

D'iarr siad orm iarratas a chur chuig an bhinse breithimh fostaíochta láithreach mar go raibh teorainn ama trí mhí ann agus bheadh sé rómhall faoin 4 Márta.

Am amú, a shíl muid, ag deireadh na héisteachta sin agus lean muid ar aghaidh go dtí an binse breithimh i Learpholl.

Tá úsáideoirí timpeall an domhain tar éis an t-uafás ama a chaitheamh ag troid i gcoinne na n-ionsaithe seo.

Is é an ceoltóir agus an scríbhneoir Maidhc Dainín Ó Sé a chuir Barra in aithne dhomsa ar dtús, lá a thug Maidhc ar cuairt é go Raidió na Gaeltachta, m'ionad oibrese ag an am, i dtús na nóchaidí den gcéad seo caite.

" D'fhéadfaí a rá gur thóg Neil an ceol ó thaobh na dtaobhanna, mar uncail dó a bhí in Tomás Ó Cannain ón sárghrúpa traidisiúnta sin Na Filí, agus nuair a bhíodh siad i mBéal Feirste, bunús an ama thiocfadh sé toigh mhuintir Martin agus bhuailfeadh siad i gcónaí cúpla port.

Tá cur síos ag Maier chomh maith ar an tslí a rachadh Bobby Kennedy - agus fiú JFK adharcach féin - i dtuilleamaí an chreidimh in am an ghátair.

Ní hamháin go bhfuil cleachtadh ag daoine thíos fán tuath ar tháillí bruscair agus eile a íoc le blianta anuas, ach tá na táillí sin ag méadú an t-am go léir.

Agus bhí neart ama agam le bheith ag léamh.

Ba léir go ndeachaigh léiriú Sheridan ar an chruatan i gcion ar na daltaí óga, agus an bhéim atá curtha aige sa scannán ar thábhacht ghrá an teaghlaigh in am an ghátair.

Cúig mhí an sprioc ama a bhí againn chun an tsraith a dhéanamh agus bhí a fhios againn go mbeadh na cláracha ag dul amach san athbhliain.

"Ní chuirfeadh muid suas go deo le córas faoina gcaithfeadh mná fanacht cúig oiread ama chun tástáil a fháil déanta ar a gcuid fola, fiú dá mbeadh cuid fola na bhfear agus na mban á tástáil ar chúiseanna difriúla," a dúirt Banzhaf.

Is breá le daoine amhráin agus is mó suim a bheidh sna hamhráin le himeacht ama.

Sa bhFrainc tá iallach ar na stáisiúin raidió ar a laghad 40 faoin gcéad den am craolta a chur ar fáil d'amhráin as Fraincis.

Sa bhliain 1380, nuair a fuair an Danmhairg smacht ar na hoileáin i dtosach, rinneadh teanga na heaglaise, an teanga scríofa agus, tar éis achair ama, an teanga a úsáideadh i gcúrsaí oifigiúla i gcoitinne den Danmhairgis.

Ba chur amú ama agus airgid agus talainn é sin.

Is treise an t-imprisean ná an fhírinne bunús an ama.

Is treise an t-imprisean ná an fhírinne bunús an ama.

"Ní bhíonn tú in am ná in uair ag a dhath.

Ansin bhí orm an guthán a fhreagairt, agus bhí sé an-ghnóthach ag amanna áirithe den lá.

"An ndéanfaidh mé gnaithe?" arsa Hannah agus í ag cornadh bhun na casóige.

An fhadhb atá agamsa (agus ag a lán daoine eile sa lá atá inniu ann), áfach, ná easpa ama, go háirithe agus gan mé i mo chónaí sa phríomhchathair! An deacracht is mó, i mo thuairimse, ná an easpa deiseanna ar chomhrá a dhéanamh le daoine eile, ach amháin sna seomraí cainte ar an idirlíon.

Tá suíomh álainn acu - tá an gleann mór agus leathan, agus tá na sléibhte maorga ar a dtugtar Am Monadh Ruadh ansin ar an imeall.

Is breá le muintir na hÉireann go bhfuil siad ann, ach Béarla a labhraíonn agus peil a imríonn formhór an daonra formhór an ama.

Níl a fhios agam an ligeann an clár ama dúinn bualadh leo i gceart.

Easpa ama an chúis a bhí leis seo.

An raibh tú riamh sa cheantar thart ar na sléibhte ar a dtugtar Am Monadh Ruadh, thuas i nGaeltacht na hAlban? Ceantar álainn fiáin atá ann, a mheallann na mílte duine i rith na bliana, daoine ar maith leo sult a bhaint as an saol faoin spéir.

Más cur amú ama é seo amach is amach, *just *abraigí é sin liom agus éireoidh mé as.

Sa chéad dul síos, nuair a bhí sé ag druidim leis an am a raibh mé le dul ar scor agus mé ag machnamh ar fhéidearthachtaí an tsaoil ar féarach, chonaic mé fógra do scoil samhraidh, seachtain Ghaeilge bhliantúil ar fheirm amuigh faoin tuath sa Bhreatain Bheag Theas Nua.

Cén fhís atá agat féin maidir leis an nGaeilge? Bheinn lánsásta dá mbeadh ceantair ann san am atá romhainn ina mbeadh an Ghaolainn á labhairt go nádúrtha.

Mar is gnách, tá gá le córagrafaíocht ach tá bearna mhór idir an méid atá á éileamh ag Sinn Féin agus clár ama an DUP.

Thosaigh an trioblóid in 2002 i dtrátha an ama a ndearna RTÉ mír faoi chúrsa siúl sléibhe Oideas Gael don chlár turasóireachta "No Frontiers".

Maidir le cluichí iomána agus peile a chríochnaíonn ar comhscór, mholfainn go n-imreofaí am breise an chéad uair a tharlaíonn sé seachas athimirt a bheith ann.

Bua eile a bhaineann leis an gcóras atá á mholadh agam ná go mbeadh dhá mhórchluiche iománaíochta breise ar an bhféilire, rud a dhéanfadh an cóimheas de chluichí iomána agus peile "beo" ar an teilifís níos cothroime.

"Bhí an t-am dearg acu," arsa Clíona agus cár uirthi.

" Thaitin an taifeadadh le O'Hara, cé go raibh brú ama ar gach éinne.

Ach is minic a thagann tiún éigin isteach i do chloigeann ag am aisteach.

Tugann Cudahy an chéad chóras faoi thalamh ar domhan ar cheann Nua-Eabhrac, cé go n-admhaíonn sé go raibh córais a bhí mórán mar an gcéanna ag cathracha i dtíortha eile i dtrátha an ama chéanna.

Ach bhíodh sé deacair orm bheith i bhfad ó mo mhuintir - bhínn uaigneach in amanna.

Seo am an-chorrach i stair Chaitliceach Mheiriceá.

Caitheann daoine an t-uafás ama ag taisteal chuig an obair agus abhaile agus iad suite ina ngluaisteáin i dtranglaim thráchta, i mbusanna agus ar thraenacha.

Tá sé ag obair/staidéar i mBaile Átha Cliath agus tar éis na traenála nó an chluiche tugann sé aghaidh ar aistear nach bhfuil an-fhada ó thaobh mílte dhe ach, ag brath ar an am, fada to leor ó thaobh ama dhe.

Seans go raibh muid débhríoch go maith faoin fhoiréigean ach ba é an tuairim choitianta i measc náisiúnaithe na tíre ná nach raibh i gcimí na Ceise Fada ach íospartaigh a bhí san áit chiotach ag an am chiotach.

Rud eile, bhí mórán cainte faoi dhualgas Chumann Lúthchleas Gael teacht i gcabhair ar an FAI agus an IRFU in am a ngátair.

” Tá Seán breá sásta an chuid eile dá shaol a chaitheamh sna Stáit Aontaithe, cé gur smaoinigh sé uaireanta san am a chuaigh thart gur bhreá leis filleadh ar an fhód dúchais.

“Tá sé níos deacra am ceart a chaitheamh le daoine agus bualadh le daoine i gcomhthéacs ceart, go háirithe agus tú níos sine.

Tá sí dóchasach go gcraolfar na cláracha a dhéanfaidh an ciste a mhaoiniú ag buaic-amanna féachana.

“Cá bhfuil an IRA anois in am an ghátair le sinn a chosaint,” a d'fhiafraigh náisiúnaithe na Sé Chontae? Ach níor tháinig aon fhreagra.

Is “Treoraí Taistil Ama” í Karen, a mhíníonn na sean-nósanna do chuairteoirí.

An bhfuil plean B ag an DUP? Nó ar shíl siad go mbeadh “Sinn Féin /IRA” ann go deo na ndeor agus go dtiocfadh leo suí siar agus géarcháineadh a dhéanamh? Má tá an streachailt armtha críochnaithe, ní chiallaíonn sin nach bhfuil am corraitheach romhainn.

Seo iarracht air sin a dhéanamh: Is fíor go gcaitheann imreoirí idirchontae an t-uafás ama i mbun traenála agus taistil.

Dá gcaithfeadh sé rogha a dhéanamh, an rachadh sé leis an ealaín nó leis an cheol? “Is í an ealaín mo cheird, is í an ealaín a chuireann bia ar an tábla ach caithim méid dochreidte ama i mbun ceoil, ainneoin go bhfuil sé in ainm is a bheith ina chaitheamh aimsire agam,” ar sé.

Ní rún é gur nós le príomhcholúin an stáit seasamh le chéile in am an ghátair.

Chomh maith le ranganna teanga, tá réimse imeachtaí á eagrú againn ar bhonn leanúnach, ina measc: club leabhar, grúpa léitheoireachta ag am lóin, ciorcal comhrá ag am lóin, ceardlanna rince ar an sean-nós, ceardlanna amhránaíochta, cúrsaí lae ar an teicneolaíocht agus an Ghaeilge agus club scannán.

” Cinnte, tá am de dhíobháil orthu ach tá súil agam nach géilleadh atá de dhíth ar phoblachtánaigh uathu.

Chomh maith le ranganna teanga, tá réimse imeachtaí á eagrú againn ar bhonn leanúnach, ina measc: club leabhar, grúpa léitheoireachta ag am lóin, ciorcal comhrá ag am lóin, ceardlanna rince ar an sean-nós, ceardlanna amhránaíochta, cúrsaí lae ar an teicneolaíocht agus an Ghaeilge agus club scannán.

* Gluais • Glossary úrscéalnovel gráinhatred shamhlaigh séhe imagined údar bróidreason to be proud brúpressure déistindisgust ní túisceno sooner scíthrest bata agus bótharthe sack cloí leis an spriocto stick to deadlines sobalcólaísoapaholic mealltabeguiled sáiteengrossed fuil ina chuisleblood in his veins anáil ina pholláiríbreath in his nostrils ruaig séhe banished néaróganerves mírpiece airdattention torann ceolmhar an fhóinthe musical noise of the phone a leannán nuaher new boyfriend lán de chacfull of shit giúmar an leithristoilet humour dleachtaroyalties go borbabruptly go searbhasachsarcastically ag caint seafóidetalking rubbish sáiteánjibe otharpatient a ainm baistehis first name gearáncomplaint údarreason chaon duineeach of us ciontachguilty tostsilence mar is iondúilas usual cruógachbusy garmhacgrandson cionaffection a d’aimsigh an galar sinwho discovered the disease in éindí léialong with her sách ísealin a low voice béimstress ar bís le thú a fheiceáildying to see you tá do thuairisc á cur aicishe's asking for you dearmadachforgetful contúirteachdangerous d’fhéadfadh sí an teach a lasadhshe could set the house alight airecare go mífhoighdeachimpatiently aird iomlán a dhíriú ar a chuid oibreto fully concentrate on his work díomhaoinidle docharharm cuideachtacompany aghaidh a phróiseálaí focalin front of the word processor dá dtiocfadh an crú ar an tairneif the worst came to the worst curtha amúwasted leath a dhóthain ama dóhalf enough time to him coscban seafóidrubbish iarrachteffort chéad Chomaoineachfirst hold Communion ag tnúth leis an lá mórlooking forward to the big day an mac drabhlásachthe prodigal son brionglóiddream den seandéanamhof the old kind greamaithe lena rúitín le sreang leictreachaistied to his ankle with an electric cable deisopportunity smaoineamhidea ar scáileánon screen aiféalaregret an cailín ba thaitneamhaí sa sobaldrámathe most likeable girl in the soap opera in ainm is a bheith ag réiteachsupposed to be preparing greimbite ag béiceach agus ag screadaílshouting and screaming i mbun trodaengaged in fighting iontas na n-iontassurprise surprise iriseoirjournalist taithíexperience comhiriseoirfellow journalist mionsciortamini-skirt beannacht a bhí ceilte air go dtí sina blessing in disguise ar mhaithe lena cheirdfor the sake of his trade

Tharla go raibh mé i Nua-Eabhrac i dtrátha an ama seo anuraidh.

Bhí sé díreach i ndiaidh a chuid a chaitheamh agus shuigh sé síos os comhair an teilifíseáin agus é ag meilt ama go dtiocfadh Ellen chun na bhaile óna cuid oibre.

* Gluais • Glossary úrscéalnovel gráinhatred shamhlaigh séhe imagined údar bróidreason to be proud brúpressure déistindisgust ní túisceno sooner scíthrest bata agus bótharthe sack cloí leis an spriocto stick to deadlines sobalcólaísoapaholic mealltabeguiled sáiteengrossed fuil ina chuisleblood in his veins anáil ina pholláiríbreath in his nostrils ruaig séhe banished néaróganerves mírpiece airdattention torann ceolmhar an fhóinthe musical noise of the phone a leannán nuaher new boyfriend lán de chacfull of shit giúmar an leithristoilet humour dleachtaroyalties go borbabruptly go searbhasachsarcastically ag caint seafóidetalking rubbish sáiteánjibe otharpatient a ainm baistehis first name gearáncomplaint údarreason chaon duineeach of us ciontachguilty tostsilence mar is iondúilas usual cruógachbusy garmhacgrandson cionaffection a d’aimsigh an galar sinwho discovered the disease in éindí léialong with her sách ísealin a low voice béimstress ar bís le thú a fheiceáildying to see you tá do thuairisc á cur aicishe's asking for you dearmadachforgetful contúirteachdangerous d’fhéadfadh sí an teach a lasadhshe could set the house alight airecare go mífhoighdeachimpatiently aird iomlán a dhíriú ar a chuid oibreto fully concentrate on his work díomhaoinidle docharharm cuideachtacompany aghaidh a phróiseálaí focalin front of the word processor dá dtiocfadh an crú ar an tairneif the worst came to the worst curtha amúwasted leath a dhóthain ama dóhalf enough time to him coscban seafóidrubbish iarrachteffort chéad Chomaoineachfirst hold Communion ag tnúth leis an lá mórlooking forward to the big day an mac drabhlásachthe prodigal son brionglóiddream den seandéanamhof the old kind greamaithe lena rúitín le sreang leictreachaistied to his ankle with an electric cable deisopportunity smaoineamhidea ar scáileánon screen aiféalaregret an cailín ba thaitneamhaí sa sobaldrámathe most likeable girl in the soap opera in ainm is a bheith ag réiteachsupposed to be preparing greimbite ag béiceach agus ag screadaílshouting and screaming i mbun trodaengaged in fighting iontas na n-iontassurprise surprise iriseoirjournalist taithíexperience comhiriseoirfellow journalist mionsciortamini-skirt beannacht a bhí ceilte air go dtí sina blessing in disguise ar mhaithe lena cheirdfor the sake of his trade

Ní haon duine mise a dhéanann faillí sna daoine a chuidigh liom in am an ghátair, na daoine a d’oibrigh ó dhubh go dubh ar nós daoine gorma.

As ucht Dé, cé atá lena gcuid páistí a thógáil le Gaeilge sa lá atá inniu ann ar mhaithe leis an €260 sa bhliain atá ar fáil do theaghlaigh faoi Scéim Labhairt na Gaeilge? Is cinnte gurb é seo am na cinniúna don Ghaeltacht.

Bíonn siad ag lorg seachadadh “díreach in am” agus ciallaíonn sé sin go mbíonn ar a soláthróirí (a bhíonn go minic i dtíortha eile) comhpáirteanna a sheoladh go tapa.

Dhóbair nár bhain sé an teach beag amach in am agus, le linn dó a bheith ag déanamh a mhúin, bhí sé mar a bheadh uisce as coire a bhí á bhrú amach aige.

D’fhéadfaí a rá go bhfuil *ethos* leathrúnda, neamhfhoirmeálta i gCLG a deir: gur cluichí “fearúla” iad peil agus iomáint agus is cód é sin a deir “má bhuailtear buille ort, glac leis ach tabhair ceann níos fearr ar ais in am cuí”; go dtarlaíonn scliúchais ó am go ham de bharr theannas na hócáide ach nach bhfuil aon dochar ansin; gur féidir an milleán a chur ar an réiteoir de ghnáth toisc (a) nach raibh smacht aige nó (b) gur shéid sé an fheadóg rómhinic agus araile; baineadh leas as (a) go minic i gcomhthéacs eachtraí na hÓmaí; go bhfuil droch-chaint gháirsiúil inghlactha ag cluichí, ar an taobhlíne, i seomraí gléasta agus araile, go fiú agus mná agus gasúir i láthair.

Más amhlaidh atá an scéal i ngach tír san Eoraip, nach iomaí ceacht atá le foghlaim againn ar leac ár ndorais féin sa bhliain nua seo agus san am atá romhainn? *Is as Cill Mhantáin ó dhúchas í Máire Ní Chuagáin.

Níor chuir mé isteach ar aon chúrsaí coláiste ar chor ar bith, rud a chuir an-iontas ar mo mhuintir! Cheap mé gur cur amú ama a bheadh ann an oiread sin ama a infheistiú i rud éicint nuair nach raibh a fhios agam an raibh tú ag iarraidh é a dhéanamh.

Bhí am ar dóigh againn agus d’fhoghlaim muid an dóigh lenár gcuid gruaige a choinneáil néata agus cíortha go slachtmhar.

Tugtar “podchraoladh” (nó *podcasting*) ar an saghas seo comhad fuaime, agus go bunúsach is saghas cláracha raidió iad ar féidir éisteacht leo ag pé am a oireann duit.

Nuair a d’éirigh sé as, luaigh Diarmuid cúrsaí taistil agus brú ama mar chúiseanna lena imeacht, ach measaimse go raibh níos mó ná sin i gceist.

Más amhlaidh atá an scéal i ngach tír san Eoraip, nach iomaí ceacht atá le foghlaim againn ar leac ár ndorais féin sa bhliain nua seo agus san am atá romhainn? *Is as Cill Mhantáin ó dhúchas í Máire Ní Chuagáin.

Beidh an bheirt acu ag roinnt a gcuid ama idir Melbourne agus an Róimh.

Tugtar “podchraoladh” (nó *podcasting*) ar an saghas seo comhad fuaime, agus go bunúsach is saghas cláracha raidió iad ar féidir éisteacht leo ag pé am a oireann duit.

) Ar cheart do na heagraíochtaí Gaeilge, trí Chomhdháil Náisiúnta na Gaeilge, polasaí forbartha a mholadh i gcás theagasc na Gaeilge, an infheistíocht riachtanach a shonrú agus an cur chuige don am atá romhainn a leagan amach? Is fiú suí síos le Fine Gael ansin agus cur in iúl dóibh go mbeidh muid uilig sásta má leantar straitéis dhearfach maidir leis an Ghaeilge agus iad i gcumhacht.

Cén obair a dhéantar in Feachtas ó lá go lá? *** Athraíonn sé ó lá go lá agus ag brath ar an am den bhliain atá i gceist.

Obair dheonach í seo a bhfuil cúraimí faoi leith ag gabháil léi; is deacair do dhaoine a gcroí a chur inti go hiomlán, de cheal ama.

Mar sin, bhí na manaigh ábalta a gcuid ama agus fuinnimh a chaitheamh i mbun fhorbairt ceardaíochta den scoth.

Campaí beaga ======= I ngach áit ar an mblár bhí campaí beaga de chuid na n-athachtóirí, iad, den chuid is mó, ag míniú shaol shaighdiúir an ama do thurasóirí fiosracha.

Déarfainn go mbeadh gach uile dhreapadóir óg ar aon tuairim liom.