Ba cheart do Rannóg an Aistriúcháin, d'fhoireann an Ghúim agus do shaineolaithe eile i réimse na teanga teacht le chéile agus aontú faoi cheart na Gaeilge agus go gcuirfí na rialacha sin i bhfeidhm in iomlán a gcuid foilseachán.

An lá ab fhearr a bhí siad ní thiocfadh leo aontú ar aird na gaoithe.

Ach cad é mar a d'éirigh leo sin a dhéanamh nuair nár éirigh leo fós aon tírín beag amháin a aontú? Nó aon rialtas amháin a aontú? Nó, go fiú, aon pháirtí beag baoideach amháin a aontú? Sin ceist do na saineolaithe - nó b'fhéidir do na síceolaithe - nó b'fhéidir do na diagairí.

Más rud é gur beag nár thit an tóin as an Eagraíocht Trádála Domhanda (WTO) mar gur theip orthu a theacht ar aontú faoi dheireadh a chur le fóirdheontais talmhaíochta, cén seans go n-éireodh níos fearr leo agus iad ag plé leis an cheist chigilteach seo? Is éard atá de dhíth ná an toil pholaitiúil le haghaidh a thabhairt ar an téamh domhanda.

” Is deacair gan aontú leis an chur síos sin agus cuireann sé téis de chuid an scoláire Breandán Ó Buachalla i gcuimhne dúinn.

Ba chúnant é *Te Tirīti* ó Waitangi (1840) idir taoisigh Mhaoracha agus an Choróin – ach tá sé ina chnámh spairne go fóill, mar bhí dhá leagan de ann (ceann i mBéarla agus ceann i Maorais) agus neart míthuisceana dá réir maidir leis an méid a bhí á aontú acu.

Tugann sé aontú na banríona ar reachtaíocht úr (sin é, dearbhaíonn sé go bhfuil an bhanríon sásta le pé reachtaíocht is mian leis an rialtas a rith), socraíonn sé na ceapacháin is sinsearaí sna príomhúdaráis náisiúnta agus feidhmíonn sé mar ardcheannasaí ar fhórsaí cosanta na hAstráile.

Tá an tír i gcruachás mór agus ní cabhair ar bith, go mbeadh chuile thír eile ag cur an locht orainne, faoi mí-éifeacht an Aontais Eorpaigh, de dheasca an mhoill a bhaineann le Conradh Liospóin a aontú.

” An t-am a mbeidh Dervish sa bhaile, tharla gur dream ceoltóirí iad atá saor ar fad, gan aon cheangal comhlachta orthu, bíonn siad ag brath ar a chéile le sciar den obair agus den fhreagracht a ghlacadh ó thaobh cleachtadh, féilire ceolchoirmeacha agus turais a aontú, ó thaobh am taifeadta agus mar sin de.

I bhfad amach ar eite dheis an Pháirtí, ámh, tá scata mionghrúpaí ag aontú in aghaidh rialtais Obama agus ceist mhór amháin á dtarraingt le chéile: ról an rialtais i saol na tíre.

Tá gach duine sa tuaisceart faoi bhagairt an bháis ag dream nach dtig leo glacadh leis go bhfuil am an fhoréigin thart agus a chreideann, ainneoin na fianaise uilig ina éadan, gur féidir Éire a aontú fríd urchar a loscadh i gcloigne daoine.

Na buanna a bhí ag Ahern a d’fhág ar a chumas aontú a fháil sa tuaisceart – is ea nach bhfuil bunphrionsabal ar bith nó fealsúnacht aige – d’fhágadar fosta go raibh sé ina thubaiste mar Thaoiseach.

Agus deir beagnach gach duine gur mhaith leo cuairt a thabhairt ar Éirinn uair éigin, agus is cinnte go mbímse ag aontú leo! Mar a luaigh mé, tá béim níos mó ar an Ghàidhlig ná ar an Ghaeilge anseo, agus tá sin le sonrú sa Roinn Ceiltise i StFX.

Más aon léiriú é na fadhbanna atá ag Roinn na Gaeltachta scéim teanga a aontú le hOifig an Ombudsman, níl Breandán Delap ródhóchasach go mbeidh an Roinn sin in ann don phleanáil teanga sa Ghaeltacht.