Pota Focal Intergaelic
ba | bail | bál | bala | balc
Gluais TíHouse Glossary Gluais Beo!Beo! Glossary TeasárasThesaurus BriathraVerbs
ghalar crúibe is béil foot-and-mouth disease
" D'admhaigh Willie ar na mallaibh gur beag is fiú an teorainn mar áis leis an ghalar crúibe is béil a cheansú.
ag béal an tolláin at the end of the tunnel
" Ach caillim féin dóchas go minic nuair nach bhfeicim ach solas lag ag béal an tolláin, go mór mór sa scóig buidéil is mó sa tír, Baile Átha Cliath, áit a mbíonn ort ceist a chur ort féin chuile mhaidin cá mbeidh moill ar an trácht an lá sin agus cé air a mbeidh an locht - na comhlachtaí teileachumarsáide ag cur a línte féin síos faoi gach bóthar in aice leis na cinn a chuir na hiomaitheoirí síos an tseachtain roimhe sin, tiománaithe traenach ar stailc, fostaithe na ndoladhroichead ar stailc, páirc ghnó nua á tógáil, nó an M50 nach gcríochnófar go dtí an bhliain 2003 nó 2004? Níl oiread agus lá amháin nach gcloisim otharcharr, an bhriogáid dóiteáin nó carr gardaí agus an bonnán ag scréachach le go bhfágfar an bealach dóibh sa trácht.
a chroí amuigh ar a bhéal terrified
" Cé go raibh a chroí amuigh ar a bhéal, d'admhaigh sé sa deireadh go raibh an cleachtas seo ar bun aige; nuair a shocraigh rudaí, chinn muid bailiúchán beag a dhéanamh de na rudaí ar chuir Gordon sonrú iontu.
a chroí amuigh ar a bhéal terrified
" Cé go raibh a chroí amuigh ar a bhéal, d'admhaigh sé sa deireadh go raibh an cleachtas seo ar bun aige; nuair a shocraigh rudaí, chinn muid bailiúchán beag a dhéanamh de na rudaí ar chuir Gordon sonrú iontu.
tinneas bhéal an ghoile heartburn, indigestion
" Is cinnte nach ag déanamh trua dithe a bheadh sí ar maidin amárach nuair a bheadh a ceann ramhar agus tinneas bhéal an ghoile uirthi.
gcumarsáid bhéil oral communication
" Le déanamh cinnte go leanfadh an buntáiste sin, shocraigh Gaillimh le Gaeilge an pobal gnó i nGaillimh a spreagadh le go dtabharfaidís aitheantas don chaiteachas mór sin trí úsáid na Gaeilge a thabhairt isteach i gcomharthaíocht, i stáiseanóireacht, i bhfógraíocht agus i gcumarsáid bhéil le custaiméirí.
tinneas bhéal an ghoile heartburn, indigestion
" Is cinnte nach ag déanamh trua dithe a bheadh sí ar maidin amárach nuair a bheadh a ceann ramhar agus tinneas bhéal an ghoile uirthi.
cur i láthair ó bhéal oral presentation
" Scileanna ar nós cur i láthair ó bhéal, cruinniú a eagrú nó idirbheartaíocht a dhéanamh.
an galar crúibe agus béil the foot and mouth disease
" Chuir an galar crúibe agus béil na bliana 2001 an-imní ar fheirmeoirí agus rinne siad chuile iarracht a gcuid tréad a chosaint.
lán go béal full up
" Níor mhaith liom go mbeadh daoine míchompordach sna hallaí, mar shampla, toisc iad a bheith lán go béal.
go béal to the brim
" Cibé, níl ann ach seal ár gcuarta" agus líon sé an trí ghloine go béal arís.
an galar crúibe is béil foot and mouth disease
" Níorbh é an galar crúibe is béil an t-aon ghalar a bhí thart an bhliain seo caite.
an galar crúibe agus béil foot and mouth disease
" Chuir an chinniúint a ladhar isteach sa scéal ansin nuair a tharla an galar crúibe agus béil.
mar a d'iarrfadh do bhéal iad a bheith just as you'd like it
" Bhí gach rud ag feidhmiú mar a d'iarrfadh do bhéal iad a bheith: na solais treo, an solas cúlaithe, na ceannsolais, agus na solais chliatháin.
cúr a bhéil the foam of his mouth
" Ba léir cúr a bhéil le craiceann an chonablaigh.
le béal ar leathadh with an open mouth
" "Cén béal? Cén druid? Cén chúis?" a fhiafraíonn Balor le béal ar leathadh.
i mbéal na Cásca at the beginning of Easter
" Ag Dia atá a fhios cad é mar a bheas sé agus muid i mbéal na Cásca.
an ngalar crúibe is béil foot-and-mouth disease
" Bhí sé i gceist againn a bheith i gCeantar na nOileán anuraidh ach bhí orainn gach rud a chur ar ceal de bharr na ndeacrachtaí a bhí ann ag an am leis an ngalar crúibe is béil.
léasadh béil poiblí a public dressing-down
" Níl inti ach tachrán," arsa Nell agus í ag smaoineamh siar ar na hócáidí sin uilig ar an choláiste a raibh a croí ag brúcht le feirg agus í i ndiaidh léasadh béil poiblí a fháil ó Lillian.
Shílfeá nach leáfadh an t-im ina béal you'd think butter wouldn't melt in her mouth
" "Shílfeá nach leáfadh an t-im ina béal, ach dhíolfadh sí sin ar an aonach tú," arsa Lillian.
a bhéal ar leathadh his mouth open
" Duine os ár gcomhair amach agus a bhéal ar leathadh aige, ina chodladh go sámh.
bhí dhá chuid á dhéanamh den fhocal ina bhéal leis an smeacharnaigh he was so out of breath he couldn't even talk
" Ach fán am a dtáinig Bríd ar Thomás bhí dhá chuid á dhéanamh den fhocal ina bhéal leis an smeacharnaigh.
thalmhaíocht ó láimh go béal hand to mouth agriculture
" Braitheann na daoine cuid mhaith ar thalmhaíocht ó láimh go béal.
mBéal Átha na Sluaighe Ballinasloe (where there's a mental hospital)
" Déarfaí leis an bhfear bocht éirí amach i mBéal Átha na Sluaighe! *Is file é Gabriel Rosenstock agus eagarthóir leis an nGúm i mBaile Átha Cliath.
béal milis sweet-talk
" Agus ina mhullach sin bheadh scaifte ar an taobh eile fosta a mbeadh béal milis le déanamh leo ar an lá.
géarchéim an ghalair crúibe agus béil the foot-and-mouth crisis
" Ní tionscal é, áfach, ar féidir brath air, mar a chruthaigh géarchéim an ghalair crúibe agus béil agus uafás an 11 Meán Fómhair i Meiriceá anuraidh.
béal dorais next door
" Gheobhadh Dónall lóistín béal dorais.
de bhéal verbally
" Dúirt an t-easpag: "An t-aon rud, an t-aon ábhar faoisimh ná go bhfuil muid ag caint faoi idéanna agus tuairimí á gcur chun cinn de bhéal … chomh fada is a bhí a fhios agam ag an am, ní raibh sé páirteach i ngníomhaíochtaí ar bith.
i mbéal an phobail well-known
" Pléifear freisin an t-idirdhealú a dhéantar i Stáit Aontaithe Mheiriceá i gcásanna clúmhillte idir duine atá i mbéal an phobail agus gnáthdhuine.
íde béil telling-off
" Má labhraím cúpla focal Gaeilge, buaileann imní í, ansin tugann sí íde béil dom níos moille.
i mbéal an phobail being talked about
" Tá an clár taistil "Amú Amigos", a chraoltar ar TG4, go mór i mbéal an phobail le déanaí.
Is binn béal ina thost silence is golden
" Is binn béal ina thost, an dtuigeann tú.
glan suas le mo bhéal right up to my face
" Dheimhnigh an Cairdinéal Deasóg Ó Conaill liom, glan suas le mo bhéal, nach bhfuil fírinne ar bith sa ráfla go bhfuil Ard-Deoise Bhaile Átha Cliath ag comhoibriú leis an stáisiún teilifíse, Cainéal 4, sa tsraith úr cláracha atá beartaithe acu sin, sraith dar teideal 'Father Ped'.
hiarratais scríofa agus bhéil written and oral requests
" Dúirt an tuairisc go gcaithfeadh comhairlí Thuaisceart Éireann glacadh le hiarratais scríofa agus bhéil i nGaeilge, glacadh le húsáid na Gaeilge i ndíospóireachtaí comhairle, cáipéisí a dhréachtú i nGaeilge agus fir/mná teanga a fhostú.
híde béil verbal abuse
" Cén sórt duine a bheadh ag iarraidh a bheith ina réiteoir? Cén duine ciallmhar, stuama a chuirfeadh suas le híde béil, le cáineadh pearsanta agus mímhúinte, agus anailís á dhéanamh ag na mílte duine ar a chuid gníomhartha seachtain i ndiaidh seachtaine.
glan suas le mo bhéal right up to my face
" Dheimhnigh an Cairdinéal Deasóg Ó Conaill liom, glan suas le mo bhéal, nach bhfuil fírinne ar bith sa ráfla go bhfuil Ard-Deoise Bhaile Átha Cliath ag comhoibriú leis an stáisiún teilifíse, Cainéal 4, sa tsraith úr cláracha atá beartaithe acu sin, sraith dar teideal 'Father Ped'.
tuairisc suas lena bhéal dó a report up to his face
" * Gluais • Glossary beathaisnéis údaraitheauthorized biography a dialanna pearsantapersonal diaries páipéir phríobháideachaprivate papers go dtí gur insealbhaíodh í ina hUachtaránuntil she was installed as President dódh nó tréigeadh 1,800 teach1,800 houses were burnt or abandoned lámhachshooting rachtoutburst acraí tíhousehold utensils as go brách leooff they went léiriúproduction cheanncheathrúheadquarters coistí cosanta áitiúlalocal defence committees dírbheathaisnéisautobiography gan strówithout difficulty i dtaiscesaved do lá na coise tinnefor a rainy day bhí cúrsaí chomh dona sinthings were so bad dá mba gháif it was necessary leithleachasselfishness scoilt aduainstrange split chiap sé Máire ar fadit really tormented Máire easpa suimelack of interest tragóidítragedies Cumann Naomh Uinseann de PólVincent de Paul Society baill shinsearacha na heagraíochta sin cois Lifethe senior members of that society in Dublin tuairisc suas lena bhéal dóa report up to his face géarchéimcrisis chun an Cumann a ghríosadhto spur the Society into action saothar in aiscewaste of time déistindisgust ag cáineadhcriticising ciúnaithe go mórgreatly quietened línte síochánapeace lines ruathair laethúladaily raids polarúpolarization girseacha ógayoung girls nóibhéinenovena cailín aonaira lone girl ní ba ghaire don ghráscarnearer to the scuffle le dul i gcabhair ar Catherineto go to Catherine's help an cúigear a ruaigeadhto drive the five off riochtstate a cuid néarógher nerves clocharconvent ar an Iúrin Newry tachrántoddler eachtraincident círéibriot faoi lán seoilin full swing ag glioscarnachglistening bréan le boladh gáissmelling bad from gas comhracfight otharcharrambulance formhór an bhealaighmost of the way ag dul ar foscadhsheltering ag sciorradhsliding ag lámhacáncrawling fras lámhaighvolley babhlaíbowls a gciarsúirtheir hankies leachtliquid cosaintprotection bodhardeaf bhí scolaíocht speisialta de dhíth airhe needed special schooling ba ghnách leishe used to d'fhaigheadh sé síob abhailehe used to get a lift home stad an bhusthe bus stop thuirling séhe disembarked neamhurchóideachinnocent bábántainnocent ag cogarnaíl taobh thiar dewhispering behind him trup na mbrógthe sound of the shoes neamhchoireachinnocent níor shamhlaighhe didn't imagine an t-uafásthe horror anfaterror cortwist dírithe ar a chloigeann lomaimed at his bare head scáilshadow scoilteadh a bhlaoschis skull was split open scréachascreams na hionsaitheoiríthe attackers níos truacántamore plaintive go prasquickly ag maothú an chairpéidmoistening the carpet Ba dhóbair dó bás a fháilHe nearly died go raibh an t-ádh dearg airthat he was extremely lucky ar mire le feargmad with rage beaginmhehelplessness cé a bhí ciontachwho was responsible níor cúisíodh duine ar bith riamhnobody was ever charged ciontach i ndúnmharúguilty of murder go gairid i ndiaidh an ionsaitheshortly after the attack ag maíomhstating seanphionós na fuipethe old whip punishment i gcás coirpeach a gheofaí ciontach i dtromionsaíin case of criminals found guilty of assault peann a chur le párto put pen to paper aiféalaregret gur éiligh sí pionós corparthathat she demanded corporal punishment ag teacht salach ar gach ar chreid sí riamh anngoing against everything she ever believed in
béal faoi upside down
" "Rófhuar, róthe, ró-righin, cad é?" Cé go raibh a fhios ag Sue go maith go dtarraingeodh sí faobhar a theanga uirthi, nó níos measa, dúirt sí "Nach maith leat é?" D'éirigh sé ina sheasamh, chuir a dhá lámh faoin tábla agus d'fhág béal faoi é.
béal dorais next door
" Bhí a racht thairis anois agus dá mbeadh an t-ádh uirthi theithfeadh sé anois agus thitfeadh sé ina chnap codlata ar an tolg béal dorais.
na comharsana béal dorais the next-door neighbours
" De ghnáth ar maidin! Ach is aoibhinn liom a bheith ag seinnt tar éis meán oíche agus bíonn na comharsana béal dorais ag gearán.
dtíortha atá i mbéal forbartha developing countries
" Ní cheapfadh mórán daoine go raibh baint ar bith ag an gComórtas Amhrán Eoraifíse le dul chun cinn na tráchtála leictreonaí i dtíortha atá i mbéal forbartha.
sna tíortha atá i mbéal forbartha in developing countries
" "Caitear na billiúin punt le hairm a cheannach a d'fhéadfaí a chaitheamh ar otharlanna agus ar scoileanna anseo, agus ar leigheas agus uisce glan agus talmhaíocht sna tíortha atá i mbéal forbartha," a deir sí.
cloch i mbéal oibre [she
" I mBealtaine 2000, chuir an tOllamh Laura Robinson cloch i mbéal oibre nuair a d'áitigh sí i bpáipéar comhdhála, "Bosom Friends: Lesbian Desire in L.
ngalar crúibe is béil the foot and mouth disease
" Cuireann siad ceist atá simplí go leor: Céard a tharlóidh má thagann sé chun solais an t-am sin gur cuireadh tag bréagach ar bheithíoch chun é a dhíol? Nach bhfuil sé beagáinín rómhall le bheith buartha faoi? Go híorónta, tá préamhacha an aighnis sa ngalar crúibe is béil a bhí ina bhagairt ollmhór ar gheilleagar na tíre tá dhá bhliain ó shin.
dá n-éistfeadh sí a béal if she had kept quiet
" An raibh an tUachtarán Máire Mhic Ghiolla Íosa as ordú nuair a tharraing sí anuas ceist na pótaireachta i measc na nÉireannach agus í ag tabhairt oráide ag an chomhdháil "Reimagining Ireland" i Charlottesville, NC na Stát Aontaithe an mhí seo caite? Mhaígh daoine áirithe go raibh treisiú á dhéanamh aici ar íomhá na nÉireannach mar dhream atá tugtha don deoch agus gurbh fhearr i bhfad dá n-éistfeadh sí a béal, go háirithe agus í thar lear.
i mbéal an phobail much talked about
" Ní cheapfá é ó na nuachtáin, ach tá cúrsaí oideachais i mbéal an phobail le tamall anuas.
i mbéal an phobail much spoken about
" Anois tá an bunreacht i mbéal an phobail.
scrúduithe béil oral exams
" An jab a bhí agamsa ná scrúduithe béil a chur ar na mic léinn.
béal scrathach scabby mouth
" Diúltaíodh glacadh leo ansin mar go raibh an galar béal scrathach ar 6% acu agus nach nglacfaí le haon long le galar ar níos mó ná 5%.
béal nimhe poisonous mouth
" "Is agatsa atá an tsúil nimhe agus is agamsa atá an béal nimhe; tá tusa ar leathshúil agus mise ar leath chuile rud eile .
Chomhairle Chathair Bhéal Feirste Belfast City Council
" Nuair a toghadh Alex den chéad uair ar Chomhairle Chathair Bhéal Feirste i 1983, an chéad Sinn Féineach riamh lena áit a ghlacadh i Halla na Cathrach, cuireadh gach bac roimhe, cuid acu dleathach, cuid eile mídhleathach.
dhá thaobh a bhéil the two sides of his mouth
" Ní haon rud nua é polaiteoir labhairt as dhá thaobh a bhéil ag an am céanna, ach is feiniméan ar leith é an *Bertie Speak*.
de bhéal orally
" Léirigh an taighde a lán bailéad, finscéalta agus nathanna cainte a bhí curtha ar aghaidh de bhéal ó ghlúin go glúin.
traidisiún béil oral tradition
" Tá an traidisiún béil an-tábhachtach agus tá na fabhalsceálta agus na finscéalta a choimeád a sinsear beo mar chuid lárnach fós den chultúr láidir Faróch.
go mbeadh a chroí amuigh ar a bhéal that he'd be scared to death
" Thuig sí i gceart go mbeadh a chroí amuigh ar a bhéal nó bhí an máistir Ó Duibhir fá chuil ar fad.
gnéas béil oral sex
" Is éard atá i gceist le híonacht ghnéasach, a deir an clár le daoine óga, ná "diúltú do chaidreamh fisiciúil a spreagann tú go gnéasach"; is gá dóibh, mar sin, staonadh ó chaidreamh collaí agus gnéas béil, agus níl cead acu lámh a leagan ar bhaill ghnéis a chéile, go dtí go bpósann siad.
i mbéal na séibe suddenly
" * Gluais • Glossary fáilteachwelcoming iontach fiafraitheachvery inquisitive lochtblame a mhalairt ar fadquite the opposite le haoibh an gháirewith a smile fial lena ndáimhgenerous with their affection croíúilcordial cumannfriendship luachmharvaluable tá dúil mhór agamI really like saoithiúlachtoddness snagcheol preabach an tráchtathe throbbing jazz of the traffic mo chéadfaímy senses ricseánnarickshaws gíoscánsqueaking uchtógabumps ag spréachadhspluttering pléascántaexuberant dordándrone siamsánhumming crónánmurmuring rosc ceoilrhapsody clapsholastwilight mheasfáyou would think searradhstretch fonn súchaitetrite melody solúbthaflexible spleodrachboisterous castaí úranew turns tromchúiseachimportant, weighty ag súgaíochtmaking merry gan spionnadhwithout vigour spreang spreagthaimpulse to inspire a dtiúin dhiamhair féintheir own mysterious tune rúndasecret léargasinsight mo thriallmy journey gaosánnose i dtólamhalways do chuid rámhaí a ligean le sruthletting your oars go with the flow i mbéal na séibesuddenly ní aimseoidh duine é féin go deoa person will never find himself balcóiníbalconies glas olóigeolive green stainnínístands síodasilk cadáscotton glébright gleoitepretty seodajewels tráchtáilcommerce dronggang an dubh a chur ina gheal ortto bamboozle you stuaicsullen appearance dreach diúltacha negative appearance a ndíograistheir enthusiasm a gcuid pionsúr amplachtheir greedy pincers téann siad i bhfostú ionatthey become entangled in you deilín na mbacachthe rigmarole of the tramps ag margáil leatbargaining with you ag dréim leatexpecting you a athrachany better bratógrag in aicearracht aimsirein a short period of time amhrasachsuspicious tuahatchet mangairísellers seálta ollawool shawls fidileachafiddles saoltachtwordliness spioradáltachtspiritiuality neamhchoireachinnocently manaslogan teachtairímessengers smailcmouthful dúidíní draíochtamagical clay pipes smálblemish clúreputation eiteogawings áras mórluachachimportant dwelling beadaíconceited tíorántatyrannical ceannsmachtupper hand daonlathasdemocracy éileamhdemand go slachtmharneatly neartplenty giollaservant ordúilorderly fairsingspacious fionnuarcool babhta trom meitifisicea heavy session of metaphysics toiteachsmoky mífholláinunhealthy truaillithe go holcbadly polluted galsteam ag sceitheadh ina scamaill dhubha ghalrachaescaping in black sickly clouds stúrdust ina phlá phlúchtachin a suffocating plague sceadamáinthroats scamhógalungs cársánachwheezy screamh ghlas sheileogachgreen salivary scum ag spaisteoireacht thartstrolling around gnúisface gnaíúilcomely ag rúscadhrummaging i gcarn bruscairin a pile of rubbish áilleagántrinket séarachassewerage bradaílpilfering lena ruaigeadh as bealachto drive them out of the way seilbh shaoltaworldly possessions burlabundle níos tibhethicker go bhfóirfeadh na bróga i gceart dóthat the shoes would suit him fine Tír Tairngire na féilethe Promised Land of generosity miantadesires Úll Mór na bhféidearthachtaíthe Great Apple of possibilities brioscbrittle tnáiteweary dílleachtaorphan brúidiúlachtbrutality gluaiseachtaímovements go míorúilteachmiraculously méithrich cothaitheachsustaining gealbhan binnehouse-sparrow broiddistress dia an áidh agus an rachmaisthe god of luck and wealth gaoiswisdom coimirceprotection bratógachragged barróghug
Athbhreithniú ar Chomhaontú Bhéal Feirste Review of the Belfast Agreement
" Deir David Trimble nach bhfanfaidh a pháirtí san Athbhreithniú ar Chomhaontú Bhéal Feirste mura ngearrtar pionós ar Shinn Féin.
go ndeireadh an tseanbhean béal dorais that the old woman next door used to say
" D'aithin mé cuid mhór de na nathanna agus thuig mé cén fáth go ndeireadh an tseanbhean béal dorais, 'he pulled down a story' nuair a chuala mé 'tharraing sé anuas scéal' i nGaeilge.
traidisiún béil oral tradition
" AÓF: Cén chaoi a múineann tú féin tiún do dhaoine óga atá ag foghlaim uait? An bhfuil sé deacair ceol a mhúineadh? SJW: Ós rud é gur traidisiún béil atá againn, sin an chaoi a múinim an ceol.
ghéarchéim an ghalair crúibe agus béil the foot and mouth crisis
" D'oibir sí sa cheantar ar a tugadh Triantán na nDúnmharuithe, bhí sí chun tosaigh san imreas a bhain leis na mórshiúlta Oráisteacha ar Bhóthar Ghairbh Achaidh agus bhí sí ina hAire Talmhaíochta sa rialtas ó thuaidh le linn ghéarchéim an ghalair crúibe agus béil.
an galar crúibe agus béil the foot and mouth disease
" Is é *raison d'etre *achan pholaiteora tionchar a bheith acu, agus d'éirigh le Bríd cuid mhór tionchair a imirt agus í sa Roinn sin le linn ceann de na géarchéimeanna is mó a chráigh an tionscal talmhaíochta - an galar crúibe agus béil.
na ceoltóirí ba mhó a bhí i mbéal an phobail the most talked-about musicians
" Tá amhráin ar an sean-nós ann ó na mórcheantair Ghaeltachta ar fad, agus na ceoltóirí ba mhó a bhí i mbéal an phobail ag an am - daoine ar nós Tommy Reck, Willie Clancy, Joe Burke, Seán Ryan agus uile.
Ann ach nár dhruid a mbéal they hardly shut their mouths
" Ann ach nár dhruid a mbéal na trí seachtainí a bhí siad le chéile.
i mbéal an phobail well-known
" De bharr na gcomórtaisí freisin, tá na hamhráin ag imeacht, na hamhráin áitiúla ach go háirithe, mar gur fearr le hamhránaithe cloí le hamhráin atá i mbéal an phobail nuair atá siad ag gabháil d'amhrán ar ardán.
an Bhéil Bhinn of the sweet mouth
" "Bhí an ceart agam, mar is iondúil," a mhaíonn Balor an Bhéil Bhinn.
gur rug sé an díombua as béal na bua that he snatched defeat from the jaws of victory
" Is iomaí uair a cuireadh síos do David Trimble gur rug sé an díombua as béal na bua go rómhinic agus tá an seans ann go maolfaidh an dul chun cinn a rinneadh i gcaisleán Leeds cúpla seachtain ó shin.
béal bán sweet-talk
" Is cuma cén phlásaíocht agus béal bán a rinne sí leis, ní rachadh sé a chodladh.
druileanna béil oral drills
" Bhí an t-ádh orm mar go ndeachaigh mé chuig rang ar feadh tamaill inar úsáid an muinteoir druileanna béil leis na briathra a theagasc.
sceach i mbéal bearna stop-gap
" Fís fhadtréimhseach a chinnteoidh go mbeidh rath ar an aerlíne sa todhchaí atá de dhíth, seachas sceach i mbéal bearna.
cultúr béil agus béaloidis oral and folklore culture
" "Teanga gan focail mar yes agus no, an dtuigeann tú cé chomh deacair, cé chomh difriúil is atá an chumarsáid?" nó "Scríobhann siad *leery *mar 'laoghaire'" nó "Níor theanga scríofa í i dtús ama, agus is cultúr béil agus béaloidis é fós".
sánn ordóg amháin isteach ina bhéal sticks one thumb in his mouth
" Tá sé *leath bealaigh *nuair a stadann sé, amharcann sé thart, sánn ordóg amháin isteach ina bhéal, déanann a thóin a thochas leis an ordóg eile, agus cuireann sé ceist air féin: “An ag dul *suas *an staighre a bhí mé nó ag teacht *anuas*? Nó an ag dul *síos *an staighre a bhí mé nó ag teacht *aníos*? An *thuas *a bhí mé nó *thíos*, nó an *leath bealaigh *a bhí mé an t-am uilig? Nó an san áit seo atá mé ar chor ar bith?” Níl cuimhne aige.
lán go béal le mairbh overflowing with dead people
" MÁNAS: Cill? DENIS: Tá an tseanchill lán go béal le mairbh.
Éist do bhéal. Shut up.
" MÁNAS: Éist do bhéal.
béal bán flattery
" SUSAN: Ó, nach agat atá an béal bán.
i mbéal an phobail being talked about
" Bhíodar chomh tábhachtach sin – bhíodar i mbéal an phobail ó lá go lá agus bhíodh scéal difriúil fúthu le feiceáil sna nuachtáin chuile lá.
atá i mbéal an phobail that are making the headlines
" Tá an saol sin imithe agus níl aire cheart á tabhairt ar chor ar bith do go leor de sheandaoine na tíre, mar a léiríonn cuid de na scéalta atá i mbéal an phobail le tamall anuas.
chomharsa bhéal dorais next-door neighbour
" Dhún na nGall” ann agus is é a chomharsa bhéal dorais ná “An tUasal Mícheál Mac Gabhann, An Trá Bhán, Baile Beag, Co.
Phoblacht Phoblachtánach Shóisialach Iarthar Bhéal Feirste the Republican Socialist Republic of West Belfast
" Dá mbeadh údar *The Necessity for de-Anglicising Ireland *beo, seans maith go mbeadh taom croí aige! Níl a fhios agam cad é a shílfeadh An Craoibhín Aoibhinn nó Pádraig Mac Piarais dá bhfeicfeadh siad an t-ómós seo d’fhoireann sacair Sasanach i lár Phoblacht Phoblachtánach Shóisialach Iarthar Bhéal Feirste.
thionscadal staire béil oral history project
" In agallamh a bhí mar chuid de thionscadal staire béil mar gheall ar Lyndon Johnson, bhí an méid seo le rá ag O’Brien faoin theaghlach agus a chúlra Éireannach: “Is dóigh liom gur gnáthdhuine mé a bhfuil an ghnáthshuim aige sa teaghlach agus ina thír agus sna rudaí a dúradh gur cheart duit creidiúint iontu.
ordú béil oral command
" Ní raibh aon tagairt ach oiread do mheamram an Ghinearáil Seán Mac Eoin ina bhfuil sé scríofa gur thug an tAire Cosanta Jim Gibbons ordú béil don arm gunnaí agus armlón a ullmhú le cur thar teorainn.
chomharsa bhéal dorais next-door neighbour
" Dhún na nGall” ann agus is é a chomharsa bhéal dorais ná “An tUasal Mícheál Mac Gabhann, An Trá Bhán, Baile Beag, Co.
Dobair nach deachaigh Siobhán thar a béal Siobhán nearly went head over heels
" ” Dobair nach deachaigh Siobhán thar a béal cúpla uair í féin ach, cibé mar a rinne sí é, choinnigh sí na cosa fúithi agus threabh sí léi.
focal béil word of mouth
" “Chuir siad aithne fosta ar na carachtair iontacha a bhuaileann ar an uirlis agus is dócha gur sin a rud a spréigh clú na féile ar fud na tíre – focal béil.
ní thiocfadh focal chun a béil she couldn't speak
" Chroith Máire a ceann ag aontú leis nó ní thiocfadh focal chun a béil.
atá go mór i mbéal an phobail which is high profile
" “Goillfidh sé orm i gcónaí mar gheall ar an stair atá taobh thiar den rud go léir,” a dúirt Joe McBratney, nuair a fiafraíodh de ar chuir sé isteach air bheith ag breathnú ar thriail eile de chuid mhuintir Gotti, atá go mór i mbéal an phobail.
ag béal Loch Cuan at the entrance to Strangford Lough
" Chríochnaigh muid ag Port an Pheire, an baile beag gleoite ag béal Loch Cuan, os comhair Bhaile Loch Cuan.
i rith ghéarchéim an ghalair crúibe is béil during the foot-and-mouth crisis
" ” Tharraing Leigh aird air féin den chéad uair in 2001 i rith ghéarchéim an ghalair crúibe is béil.
ag cuimilt a béil rubbing her mouth
" * Gluais &#149; Glossary glúin nuaa new generation brívigour ag dul ó neart go neartgoing from strength to strength fiontar foilsitheoireachtapublishing enterprise cnuasach gearrscéaltacollection of short stories cé gur mhionnaigh Artairalthough Artair swore slíomairesmooth, flattering, hypocritically friendly person saint an ghoilethe greed of his stomach a chomhairle a athrúto change his mind ar fheabhas uiligabsolutely excellent osnasigh ar chúl an mhuinílbehind the neck muisiriúnmushroom ní réitíonn siad sin liom beag ná mórthey don&#148;t agree with me at all snaghiccups gráinnínpinch cainéalcinnamon síoltaseeds a sháith biaenough food ag cruthú rud úrcreating something new má thuigeann tú leat méif you know what I mean a sheachaintto avoid muiníntrust blastatasty ordóg coisetoe an iarraidh sinthis time cnapheap á ghreadadh go cúramachcarefully mixing it babhlabowl scilléadskillet shamhlaigh séhe imagined go díbhirceacheagerly subhachascheerfulness ag leathadhspreading geirfat bréanfoul doilighdifficult a chreidbheáilto believe ar leithseparately mar a thit rudaí amach domhow things worked out for me ní raibh dadaidh le fáilthere was nothing available i mo ghlacin my hand ag diúlsucking bhí an t-ádh dearg ormI was dead lucky dea-chumthashapely láchfriendly fialgenerous níor bhlais mé riamhI never tasted faic na ngrástnot a thing ag cuimilt a béilrubbing her mouth a mháshis thigh seanmóireachtpreaching greimbite iomrámention deisopportunity luachmharvaluable seanchaslore as ar fáisceadh iadfrom which they were wrought doilíssorrow, difficulty i leathchogarin a half-whisper iad a chur i ngníomhto put them in action seal beag gearra short period sa Nua-Shéalainnin New Zealand ina ghabhalcrotch ag sápressing críonmhíoltawood-worms corrachprojecting lorgashin damanta nimhneachdamn sore scoilteadh a chraiceannhis skin was split crá gan mhaolútorment without alleviation chun an tí bhigto the toilet ina gcuideachtain their company báisteach mhillteanachterrible rain foscadhshelter a bhaint amachto reach ag bleadaracht go díchéillíblattering senselessly scaiftecrowd ag casachtachcoughing breallánfool millteanach dóighiúilextremely pretty as miosúrextraordinary gan choinneunexpected blas searbha sour taste breis agus a sáithmore than her fill strambánachlong-winded smut féin den fhírinneeven a small bit of truth é a thionlacanto accompany him a bhéarfadh íthat would take her críochend gan mhórchuid náirewithout a lot of embarrassment gnóthachbusy straois léanmharwoeful grimace trína gruaig mhín bhánthrough her soft white hair sula bpléascfadh a lamhnánbefore his bladder would explode ag cogaint a spúnóigechewing the spoon déaraimislet us say drochnósannabad habits tuairimíopinions cogaíwars slí mhaireachtála fholláinhealthy way of life a mhealladhto coax a chuir fíorionadh uirthiwhich really surprised her ag cur tharstutalking away go díbhirceach dícheallacheagerly and diligently d&#146;fholmhaigh séhe emptied sásarsaucer doirtealsink thriomaigh éhe dried it slachtmhartidy á thionlacan féinaccompying himself sultmharenjoyable spídslander gan mhuirnwithout tenderness magairlítesticles nuair a dheifrigh Artair tharstu de léimwhen Artair hurried past them with a jump <t
i mbéal an phobail being talked about
" &#147;Mar gheall ar go bhfuil tú i mbéal an phobail, níl duine ar bith ag gabháil a rá leat, &#145;Níl aon mhaith leat.
íde béil revilement
" B&#146;fhéidir go ndearna Sam Smyth iarratas foirmiúil ar an eolas seo; ach cá bhfuil an fhianaise? An bhfuil sé ceart ná cóir go dtabharfaí fabhar faoi leith dó, mar go bhfuil sé mór leis an Aire, agus go mbeadh sé slán ón ghnáthpháipéarachas a bhaineann lena leithéid d&#146;iarratas? Ceist oscailteachta agus trédhearcachta atá ann! Chonaic muid le déanaí i gcás an íde béil a thug sé do Richard Bruton gurb í an chosaint is fearr a bhíonn ag an Aire McDowell ná dul ar an ionsaí.
is binn béal ina thost silence is golden
" AÓF: An seinneann Deaide aon uirlis cheoil? RNicD: Ní sheinneann faoi láthair ar aon nós &#150; b&#146;fhéidir nach bhfuil sé ródheireanach fós &#133; AÓF: Agus an gcasann tusa aon amhrán? RNicD: Ní chasaim faraor ach is binn béal ina thost freisin uaireanta! Níl aon ghanntanas d&#146;amhránaithe breátha thart a bhféadfaidh duine a bheith ag éisteacht leo.
i mbéal an phobail talked about
" Ach is de chastacht agus de chontrárthacht an chine dhaonna é nach dual do na cluichí céanna a bheith i mbéal an phobail i ngach cearn den domhan: ní mór dúinn a bheith buíoch den bhraonán aistíle sin nó bheimis go léir ag imirt cruicéid! Níl éirithe leis an sacar proifisiúnta greim a fháil ar shamhlaíocht Mheiriceá Thuaidh.
sheacht ndícheall Fhathaigh Bhéal Feirste the best efforts of the Belfast Giants
" Ach i dtaca le Gretzky de, in ainneoin an chultais a leanann de i Meiriceá Thuaidh agus i dtíortha tuaisceartacha na hEorpa ina n-imrítear haca oighir &#150; agus, gan dabht, in ainneoin sheacht ndícheall Fhathaigh Bhéal Feirste, an fhoireann haca a imríonn in Airéine na hOdaisé, chun an sóiscéal a chraobhscaoileadh in Éirinn &#150; is é an fhírinne é nach sléachtann mórán deisceabal sa chuid eile den domhan go talamh roimh dhia mór an haca.
i mbéal an phobail ar líne being talked about by the online community
" Má chruthaítear ábhar físe maith atá dírithe ar an lucht féachana is féidir a bheith cinnte de go mbeidh sé i mbéal an phobail ar líne.
go raibh an teach béal dorais ligthe that the house next door was rented out
" Chuala siad go raibh an teach béal dorais ligthe anois agus go mbeadh comharsanaigh úra acu.
óna chomharsa bhéal dorais from its next-door neighbour
" Chomh luath is a bhí an teorainn trasnaithe agam, bhraith mé go raibh an tírín beag seo go hiomlán difriúil óna chomharsa bhéal dorais.
leis an chomharsanach béal dorais with the next-door neighbour
" Dáimh leis an chomharsanach béal dorais Tá naisc chasta pholaitíochta idir tuaisceart na hÉireann agus Albain agus, iontach go leor, tá dáimh ag náisiúnaithe agus ag aontachtaithe araon leis an chomharsanach béal dorais.
cruth an bhéil the shape of the mouth
" Baineadh úsáid as ceamara gréasáin le scrúdú a dhéanamh ar aghaidh duine chun príomhthréithe na haghaidhe a aithint &ndash; cruth an bhéil, mar shampla, malaí cruinnithe nó éadan rocach &ndash; agus an t-eolas sin a sheachadadh chuig bogearra speisialta a dhéanann anailís air agus a dhéanann íomhá dhigiteach de.
scrúdú béil oral exam
" Is cosúil gur scrúdú scríofa agus scrúdú béil a bheidh sa gceann Béarla.