cúraimí clainne
family duties
De réir dealraimh, bhí na cúraimí clainne a bhí uirthi ag cur isteach, dar léi féin, ar an chaidreamh a bhí aige le fear ag an am.
cúlra clainne
family background
Ach bhí mise bródúil as an áit a dtáinig mé as agus an cúlra clainne a bhí agam agus ní raibh aon fhadhb agam riamh ag rá, 'Okay, siúd é mise, glacadh sibh liom nó ná glacadh sibh liom.
seachtar clainne
seven children
Chuir bás a athar isteach go mór air chomh maith; ní raibh seisean ach seacht mbliana is daichead d'aois nuair a cailleadh é agus d'fhág sé seachtar clainne ina dhiaidh.
ag tógáil clainne
raising children
Tuilleadh teaghlach ag tógáil clainne le Gaeilge.
nach bhfuil cúram clainne orthu
who have no children
Ach is daoine óga go leor acu nach bhfuil cúram clainne orthu, atá in ann a rá, 'Bhuel, is cuma má bhím as baile ar feadh seachtaine nó ar feadh míosa.
ag tógáil clainne
raising my family
Cinnte, agus cuireann sé seo as do lucht na Gaeilge, ní dhéarfainn gur trí Ghaeilge a bheinn ag tógáil clainne dá mbeinn thíos i gCluain Mealla, mar bheadh sé mínádúrtha agam clann a thógáil le Gaeilge i mo bhaile dúchais.
ag iompar clainne
pregnant
Bhí sise ag múineadh adhmadóireachta ansin ach bhí sí ag iompar clainne agus bhí ionadaí a raibh Gaeilge aige ag teastáil ar feadh cúpla mí.
ag tógáil clainne le Gaeilge
raising children through Irish
Chuir mé ceist ar Ó hAoláin an dúshlán mór é bheith ag tógáil clainne le Gaeilge sa Ghaeltacht na laethanta seo.
dualgaisí clainne
family responsibilities
Tá a fhios agat mar a tharlaíonn rudaí, clann agus dualgaisí clainne do do tharraingt ó lár na cathrach.
máthair na clainne ceolmhaire
the mother of the musical family
Thosaigh mé ag dul isteach ar an bhFleadh Cheoil agus chabhraigh Máire Uí Raghallaigh, máthair na clainne ceolmhaire as Contae na Mí, liom tabhairt faoin sean-nós.
ag tógáil clainne.
raising a family.
Measann gach duine go mba chóir duit a bheith ag an bpointe sin sa saol, go mba chóir duit a bheith pósta agus ag tógáil clainne.
ag iompar clainne.
pregnant.
”
Baineann *Hush-a-Bye Baby *le cailín óg neamhphósta as Doire atá ag iompar clainne.
ag iompar clainne
pregnant
Bhí sí ag iompar clainne agus í ag fágáil na tíre agus ní raibh a fhios aici céard a bhí i ndán di ach go dtabharfaí í chun na hEorpa.
ceathrar clainne
four children
Níl páistí ar bith aici féin ná ag Bríd agus deir sí go bhfuil ceathrar clainne i dteaghlach a fir chéile ach nach bhfuil páistí ar bith acusan ach oiread.
breith clainne
childbirth
Ba gheall le breith clainne é an próiseas ar fad: bhí giniúint i gceist, tréimhse iompair agus faoin Déardaoin, beidh an toradh curtha ina steillebheatha againn ar scáileáin na tíre!Súil an fhir ceamara
“Tá jab iontach déanta ag Jim Fahey agus táim cinnte go rachaidh an clár go mór i bhfeidhm ar dhaoine.
dáréag clainne
twelve children
Magoo
“Bhí dáréag clainne ar mo thuismitheoirí, ochtar cailíní is ceathrar buachaillí.
ceathrar clainne
4 children
Bhuail mé le fear amháin, Abdul a bhí air, a raibh ceathrar clainne air.
seisear clainne
six children
”
Ar ndóigh, ní hé Seán Óg an t-aon bhall den seisear clainne a bhíonn go minic i mbéal an phobail.
clainne
children
”
Ar ndóigh, ní hé Seán Óg an t-aon bhall den seisear clainne a bhíonn go minic i mbéal an phobail.
clainne
children
org/wiki/Gort_Inse_Guaire) Tá Judith pósta agus triúr clainne uirthi.
beirt clainne
(of) two children
Tugtar cuntas sa scéal ar eachtra a tharla ar oileán na Corsaice ina maraítear athair beirt clainne.
Tábhacht na Clainne
the importance of the children
Tábhacht na Clainne
SMM: Ní bhfuair tú deis éalú ó na gasúir, bail ó Dhia orthu, ó thuaidh go Leitir Cheanainn (mar a bhfuil an tOireachtas) i mbliana? BMC: Is é an rud atá ag cur isteach orm faoin Oireachtas i mbliana, Oíche Shamhna! Gasúir ag gabháil amach! Ní féidir a bheith ag imeacht ó ghasúir Oíche Shamhna.
tinneas clainne
childbirth
Sin ráite, tá an teicneolaíocht chomh lárnach sin i mo shaol gur bhain mé úsáid as feidmhchlár iPhone is mé á tabhairt ar an saol! ‘*Labor Mate*’ a tugadh ar an bhfeidhmchlár seo a dhéanann taifeadadh ar chrapthaí le linn tinneas clainne.
dara duine clainne
second born
Cé gurb é an dara duine clainne agam é Odhrán, tháinig na deora liom nuair a chuala mé a ghlór don chéad uair.
ag tógáil clainne
rearing children
3 Tacaíochtaí do na teaghlaigh atá ag tógáil clainne le Gaeilge sa Ghaeltacht, mar shampla, Ionaid Tacaíochta Teaghlaigh, bunú gréasáin shóisialta don aos óg, athdhréachtú ar Scéim Labhairt na Gaeilge srl.
clainne
children
Níl aon fhocal ar leith do dheartháir ná deirfiúr ach tá focail ann don deartháir níos sine is níos óige agus an deirfiúr níos sine is níos óige araon mar go léirítear stádas i measc na clainne leo.
thiteann tinneas clainne ar
becomes pregnant
Go deimhin, rinneadh clár iomlán sa tsraith teilifíse *"30 Rock"* faoi seo le déanaí, nuair a thiteann tinneas clainne ar charachtar an-choimeádach agus í i gCeanada.
cúram clainne
child care
Cá bhfios cén eachtra a bheadh ar bun agam anois, fad is a bhí cúram clainne, cócaireacht, glanadh, cur agus baint ar siúl ag mná na háite.
cúraimí clainne
family responsibilities
Ní hé go bhfuilid gortaithe nó go bhfuil a bpoist ná cúraimí clainne á gcoinneáil sa bhaile.
ag iompar clainne
pregnant
Sólás agus solas í dó cé gur thréig sí é cúpla mí roimis theacht an chogaidh i 1914 nuair a thuig sí go himníoch go raibh sí ag iompar clainne.
ball clainne thar sáile
family members abroad
Tá cásanna sonraithe ag léiriú go mbíonn a fhios ag ball clainne thar sáile scéal nuachta sula mbíonn a fhios ag an duine ag baile fiú.
chúigear duine clainne
five children
Bhí Darach 18 bliana d’aois i Mí Márta i mbliana agus is é an duine is óige de chúigear duine clainne.
ag tógáil clainne i dtír iasachta
raising a family in a foreign country
Bheadh tuiscint ag na hÉireannaigh i Sasana ar théamaí an dráma seo: ag tógáil clainne i dtír iasachta; ag éisteacht leo ag fás aníos le blas *Scouse/Brummie/Cockney* ar a gcuid cainte; ag filleadh abhaile leo chun samhradh ídileach a chaitheamh i measc do mhuintire féin; agus an t-imni a bhionn ort faoi drochthionchar na cathrach móire orthu.
ag iompar clainne
pregnant
Bhí Lindy ag iompar clainne arís faoin am seo agus b’éigean dí a dara hiníon a thabhairt do Michael nuair a saolaíodh í sa phríosún.
tógáil clainne
raising children
Ceisteanna a bhaineann le tógáil clainne, le cúram seandaoine agus le daoine bochta.
ag tógáil clainne
raising a family
Caithfidh mé a rá go raibh drogall orm dul ag plé le polaitíocht arís, go háirid ó thaobh a bheith ag tógáil clainne agus mar sin de.
faoi chúrsaí clainne
in matters of family planning
Ba choitianta leis an Eaglais comhairle a chur ar an bpobal faoi chúrsaí clainne, faoin bpolaitíocht agus faoin tsochaí.
nach dóigh go mbáifí bean a bhí ag iompar clainne
that a pregnant woman wouldn’t drown
Bhí sé cloiste aici más fíor nach dóigh go mbáifí bean a bhí ag iompar clainne, a dála féin, ach a cloigeann a choinneáil os cionn an uisce.
ag tógáil clainne
raising children
An Teaghlach agus an Obair
=============
**SMM: Tá tú ag tógáil clainne agus ag scríobh anseo i nGaillimh.
ról an tuismitheora agus na clainne
the role of the parent and the children
Beidh an leibhéal murtaill san Ísiltír ardaithe 15%, fágaim, ach in Éirinn, meastar go mbeifear ag súil le hardú 47%!
Tá neart staidéir déanta ar ról an tuismitheora agus na clainne i gcúrsaí spóirt agus spraoi an pháiste atá róthrom.
as sláinte na clainne
in regard to the children’s health
Níl aon amhras ach go bhfuil freagracht ar leith ar thuismitheoirí as sláinte na clainne.
ag iompar clainne de dheascaibh ionsaí gnéis
pregnant from rape
B’é Brian Walsh againne a mhaígh i 1987:
‘*nowhere in the world is the right to personal liberty more fully protected than under the Irish Constitution*’,
áiteamh a thug meas madra do chearta daoine homaighnéasacha, mná a bhí ag iompar clainne de dheascaibh ionsaí gnéis, nó d’íocóirí cánacha nár thug cead don Stát a gcuid airgid a thabhairt do fhorais chreideasa.
Tá athchiall ag an leagan ‘craobh clainne
family tree (laurel) has a second meaning
Tá athchiall ag an leagan ‘craobh clainne’ i ngnóthaí spóirt tharla go bhfacamar teaghlaigh gníomach agus ag breith na craoibhe leo ar pháirc na himeartha in imeacht na mblianta.
Tá Gluais Beo! Pota Focal faoi chóipcheart ag Oideas Gael, foilsitheoirí na hirise Beo!
Pota Focal Beo! Glossary is under the copyright of Oideas Gael, publishers of Beo! magazine.
