Tá sé mar pholasaí ag an dánlann ó bunaíodh í i 1978 go mbeadh an ealaín le feiceáil taobh amuigh chomh maith le taobh istigh, mar sin tá saothar le feiceáil thart timpeall na cathrach; ní hamháin go músclaíonn an saothar seo suim daoine san ealaín ach spreagann sé díospóireachtaí chomh maith i measc bhunadh na cathrach.

Céard a shíleann sí den díospóireacht atá ar siúl faoi láthair faoi ról na mban san Eaglais? Deir sí go ndearna na mná san Eaglais éacht oibre riamh.

Ach in áit a bheith ag déanamh plé ar pholasaithe na bpáirtithe, tá an chuid is mó den díospóireacht faoi láthair ag díriú ar an saghas comhcheangail a bheas ann: cé a rachaidh le cé agus cén luach a bhainfear amach.

Bhí tromlach den phobal ar nós cuma liom, mar gur mhothaigh siad go mbeadh saol níos compordaí acu féin dá mbaileodh go leor leo ón tír! Tá sé in am díospóireacht cheart, oscailte a thosú i dtaobh cheist na hinimirce sa tír seo.

Tá an rún seo cáinte ag cuid mhaith tráchtairí nuachtáin agus daoine eile agus tá sé tar éis dlús a chur leis an díospóireacht taobh istigh den Chumann Lúthchleas Gael faoi stádas amaitéarach imreoirí an Chumainn agus ceist na n-íocaíochtaí a chur faoin spotsolas arís.

Tá athruithe curtha i gcrích aici cheana féin sa churaclam bunscoile agus meánscoile atá ag cothú díospóireachta agus conspóide i measc na ndaltaí.

Aontroma anseo ar na mallaibh agus eagraíonn muid comórtais spóirt, díospóireachtaí agus imeachtaí sóisialta," a dúirt sí.

Tharla an rud céanna do thionscal na fíodóireachta agus na lásadóireachta tar éis an chogaidh freisin, agus luaitear fiú an iomaíocht ón tSín agus ón tSeapáin - ní le déanaí a tháinig an tíogar Áiseach chun cinn! Tá an díospóireacht chéanna ar siúl na laethanta seo faoi mhífheiliúnacht na Gaeltachta do chomhlachtaí ardteicneolaíochta de bharr easpa línte ISDN.

Má shiúlann tú thart ar an taispeántas, beidh tú ábalta sleachta a léamh as leabhair staire, nó sleachta as díospóireachtaí polaitiúla ó aimsir an Ghorta, atá ar taispeáint ar bhallaí an struchtúir.

Anois, le cúpla bliain anuas tá díospóireacht fhíochmhar ag dul ar aghaidh sna tíortha forbartha maidir leis na GMOs nó an bia ginchóirithe.

Thiocfaí díospóireacht bliana a reáchtáil ar na gnéithe éagsúla den cheist seo ach thig cúrsaí a shimpliú agus féachaint ar céard is féidir a dhéanamh sna réimsí seo: an teaghlach, an t-oideachas, an pobal agus cúrsaí siamsaíochta.

An ealaín é seo? Is ceist í seo a chuirtear go minic i dtaca le healaín choincheapúil nó theibí de agus, dar ndóigh, is ceist í a spreagann go leor díospóireachta agus conspóide.

Chaith sé seacht mbliana ag obair ar leabhar ar shaothar Mháirtín Uí Chadhain agus bhí díomá an domhain air a laghad díospóireachta a bhí ann nuair a foilsíodh an saothar.

Tá mé ag súil le díospóireacht bhríomhar amach anseo, nuair a bheas na staraithe ag iarraidh a thuiscint cén chaoi ar chaill na Stáit Aontaithe an cogadh san Iaráic.

An mhí seo caite, le linn díospóireachta sa Dáil faoi aerfhórsa Stát Aontaithe Mheiriceá (SAM) a bheith ag úsáid Aerfort na Sionainne, d'admhaigh an Taoiseach ar deireadh thiar thall gur dócha go raibh an stát beag seo ar liosta na dtíortha ar a dtugann George Bush "The Coalition of the Willing".

Chun a cheart a thabhairt don Bhanc Domhanda bhí ana-chuid díospóireachta laistigh den eagraíocht féin.

Agus tú ag siúl timpeall an taispeántais, d'fhéadfá sleachta a léamh as leabhair staire, nó ó dhíospóireachtaí polaitiúla a tharla roimh aimsir an Ghorta, ar bhallaí an struchtúir.

Ní nach ionadh, tosaíonn "díospóireacht" idir an t-iarphéas, a bhean chéile agus an poblachtánach ar an choimhlint ó thuaidh.

Chuir saothair le Maolmhaodhóg Ó Ruairc agus le Jim McCloskey go mór leis an díospóireacht faoi thodhchaí na Gaeilge, ceapaim agus tá "athléamh" ar stair na hAthbheochana tosaithe leis na himleabhair sa tsraith *Lúb ar Phár*.

Is minic an téarma seo á úsáid, rud a léiríonn gur aigne choilíneach a bhí i réim sa díospóireacht agus gur ar éigean a admhaítear gur dream ar leith iad na Gaeil san Astráil.

Tá rud beag leisce orainn filleadh ar scéal na hIaráice arís de bharr go raibh díospóireacht chomh géar agus chomh teasaí sin ar siúl mar gheall air i gClár Plé na hirise seo le déanaí.

Tá díospóireacht inmheánach ar siúl taobh istigh de ghluaiseacht na poblachta fán ráiteas, cuid acu i bhfách leis, cuid eile atá glan ina éadan.

"Sílim go bhfuil a chuid cláracha teilifíse suimiúil; choimheád mé iad, agus choimheádfainn arís iad, agus chuirfinn ar chlár léinn iad le díospóireacht a chothú.

Tá mé ag tnúth go mór leis na díospóireachtaí, go háirithe nuair a bheas an bille ag céim an choiste.

Tá mé ag tnúth go mór leis na díospóireachtaí, go háirithe nuair a bheas an bille ag céim an choiste.

Is minic an téarma seo á úsáid, rud a léiríonn gur aigne choilíneach a bhí i réim sa díospóireacht agus gur ar éigean a admhaítear gur dream ar leith iad na Gaeil san Astráil.

"Bhí cumann díospóireachta ann, cumann ceoil, banna céilí, agus spórt - go leor rudaí.

Ag an am sin, tháinig an náisiúnachas chun cinn go láidir agus thosaigh díospóireacht ar neamhspleáchas na n-oileán i measc an phobail nach raibh ann roimhe sin.

Tá díospóireacht ar siúl in Éirinn faoi láthair faoin ráta an-ard go deo féinmharaithe atá againn sa tír.

Agus leithéidí "Primetime"; cláracha a bhfuil díospóireacht mhaith le fáil iontu.

Tugann na haistí léargas beag éigin dom ar chuid de na díospóireachtaí agus de na conspóidí i saol na polaitíochta agus i saol an léinn.

Tugann na haistí léargas beag éigin dom ar chuid de na díospóireachtaí agus de na conspóidí i saol na polaitíochta agus i saol an léinn.

Anois, tá an tUachtarán Bush ag cur chun cinn cláracha ar fud na tíre ina leagtar béim ar staonadh go lá an phósta, athrú i bpolasaí sláinte atá tar éis díospóireacht theasaí a chothú faoin tslí is éifeachtaí chun daoine óga a choimeád sláintiúil go fisiciúil, go spioradálta agus ó thaobh mothúchán de.

Taobh istigh den Chumann Lúthchleas Gael déarfadh daoine go bhfuil níos mó ná sin i gceist, mar go mbíonn argóintí, coimhlintí, scliúchais, díospóireachtaí, troideanna agus scoilteanna ann an t-am ar fad ach nár chuir siad sin isteach an-mhór ar dhul chun cinn na heagraíochta le 120 bliain anuas.

* Gluais • Glossary mo dhícheallmy best a gheallaim dom féinI promise myself san fhásachin the desert d'fhéadfainn staonadh ó sheacláidI could abstain from chocolate don Charghasfor Lent cleastrick chuirfinn dallamullóg orm féinI'd delude myself blastatasty íobairtsacrifice maitheasgood bródúilproud casacht mhór ghroía great big cough tairseachthreshold tanaíthin fiáinwild de shíoralways seanfhaiseantaold-fashioned láchfriendly, pleasant mearbhallconfusion cheapasI thought a bhlas tuaisceartachhis northern accent chloisimis a chasachtwe used to hear his cough bhímis ar bíswe used to be excited/impatient cúbógacollections of Easter eggs scaoilimis gach uile ní uainnwe'd cast everything aside go scafántaspeedily ghlacadh sí buíochas leisshe would thank him chuireadh sí i bhfolach éshe would hide it ag iomrascáil lena chéilewrestling one another suachmáneasy-going person gan puth análawithout a puff of breath parlúsparlour, sitting-room deireadh sí linnshe would say to us cur i gcéill iomlántotal pretence thuigeadh siseshe'd understand bheannaímis dówe would greet him d'fhiafraímis dewe'd ask him d'fhreagraímiswe would answer go fuarbhruiteindifferently ag tóraíocht an mhálasearching for the bag nodclue go n-alpfadh Daidí siar iadthat Dad would devour them beadaílover of sweet things dá bharras a result d'éalaigh méI escaped cófrapress ag póirseáil thartrummaging about málaí plaisteachaplastic bags doirtealsink de phreabsuddenly go raibh mo chosa nitethat it was all up with me polaitíocht an tuaiscirtthe politics of the north daoine muinteartharelations díospóireachtaí bríomharalively debates a chuairteannahis visits b'annamh cuideachta na bhfear aigehe seldom had the company of men ag útamáilfumbling ba ghiorra in aois diclosest to her in age mo dhála féin agus Tríonajust like myself and Tríona fé mar a chaitheadh Tríona liomsaas Tríona used to treat me barrúilfunny de shíor dár gcáineadhalways criticizing us ag spochadh as m'uncailteasing my uncle agus uasal le híseal á dhéanamh aigesean uirthiseand he was patronizing her tá sé chomh maith agamI may as well á leanúintfollowing him garda gradaimguard of honour cársánwheeze inchreidtecredible plúchadhasthma ag sméideadh ar m'uncailnodding at my uncle dá mbéarfaí ormif I was caught isteach sna gnáthchróite folaighinto the usual hiding-places macalla na nglórthathe echo of the voices tuaromen, sign an ceann ab ansa liom féinthe one I liked best mealltachenticing bonnánhorn fardoraslintel of door vardúswardrobe bheir mé barróg airI hugged him ag cóiriú na n-adhartánarranging the cushions glicsly caoi a chur ar an áitto tidy up the place margadhdeal a roinntto share stróic méI tore daitecoloured dúil chráitetorturous desire candaí móra seacláidebig chunks of chocolate blúire ar bhlúirebit by bit giodalachperky bhuail fonn múisce muidwe felt like vomiting tháinig iarracht den cheann faoi orainnwe became a little bit down smeartha le seacláidcovered in chocolate teipfailure

Ba é an domhandú a bhí mar chúlbhrat ag na díospóireachtaí sin ar fad.

" Tá seo ar fad ag tarlú agus díospóireacht theasaí ar siúl faoi iarrthóir an Pháirtí Dhaonlathaigh don uachtaránacht, John Kerry, Caitliceach a chleachtann a chreideamh agus atá i bhfábhar rogha i gcúrsaí ginmhillte.

Beidh an bunreacht nua ag croílár na díospóireachta seo in Éirinn agus réiteach á dhéanamh ag dreamanna éagsúla don reifeann a bheas ar siúl chun *imprimatur* mhuintir na hÉireann a fháil.

Ba é mo mhian riamh a bheith céim ar chéim leis na díospóireachtaí agus leis na forbairtí sin uilig nó, cé gur mheas mé gurbh amaideach an mhaise ag acadúlaithe agus ag criticeoirí na nua-litríochta Gaeilge dul i ndeabhaidh i sciorta ar bith den díospóireacht nuair nár ghá ná nár thairbhe dóibh é, ba é gort sin na critice an gort a bhínnse ag iarraidh a shaothrú.

Is ar an eagarthóireacht a shaothraím mo chuid agus níl mé a rá nár thoiligh mé leis an obair sin ar bhealach éigin, mar creidim nach dtig litríocht ná critic ná cur is cúiteamh ná díospóireacht fhiúntach a bheith ann mura gcleachtann lucht pinn is caibidle cruinneas friotail is smaointeoireachta.

Cén uair a thiocfadh leat a rá go bhfuil níos mó luacha ag baint le rud a laghdú ná mar atá le rud a mhéadú? Cé mhéad uair a chuala tú duine ag gearán faoi chanbhás lom spárálach, é ag rá nach bhfaca sé rud ar bith ann, go raibh an praghas áiféiseach agus go dtiocfadh le duine ar bith é a dhéanamh? An bhfuil an freagra faighte agat go foill? Is ea, tá mé ag caint faoi ghluaiseacht ealaíne a tharla sna seascaidí agus atá go fóill ábalta díospóireachtaí fíochmhara a spreagadh idir daoine faoin fhiúntas a bhaineann léi agus an t-aitheantas atá nó nach bhfuil tuillte aici.

Is mór an spórt iad na Cluichí Oilimpeacha gan dabht ar bith! Anseo in Éirinn, agus muid ag breathnú ar fhir agus ar mhná as tíortha éagsúla ar fud an domhain ag buachaint bonn ag na Cluichí Oilimpeacha, bíonn díospóireacht mhór againn faoi na cúiseanna nach mbuann Éireannaigh aon bhonn ach fíorchorr uair.

Dea-shampla na hÉireann a bhí luaite sa díospóireacht ansin fosta.

Tá sé tráthúil go maith bheith i mbun cainte le hiarfhostaí de chuid Amharclann na Mainistreach agus díospóireachtaí leanúnacha ar siúl i dtaobh thodhchaí na hinstitiúide le linn di bheith ag ceiliúradh céad bliain ar an bhfód.

Níl sárú Pat Rabbitte le fáil i ndíospóireachtaí Dála agus is minic a dhéanann sé an Taoiseach a náiriú lena chlisteacht chainte.

Cad chuige sin? Nach raibh na scileanna ag bunadh Chluain Ard nó an raibh siad dofhoghlamtha acu? Nó an "*an irrational hatred*" a bhí ann nach ligfeadh d'ollfhostóirí mar Mackies gan ach dornán postanna a chur ar fáil do Chaitlicigh? Fiú má bhí ráiteas an Uachtaráin amscaí, tá súil agam go dtosóidh sé díospóireacht fán seicteachas atá chomh beo bríomhar inniu agus a bhí sé nuair a tháinig gunnadóirí dílseacha trasna Shráid Cupar i 1969 le mo chomharsanaigh a dhó amach as a dtithe i Sráid Bombay agus i mo shráid féin, Kashmir Road.

Tá an chaint seo ag cothú neart díospóireachta, gan trácht ar neart imní, i measc fhostaithe na n-ollscoileanna.

Bhí simplíocht ag baint lena gcuspóirí go pointe, mar is léir ó na díospóireachtaí a tharla sa phríosún agus a ndéantar cur síos orthu sa leabhar.

“An rud ba thábhachtaí faoin gcraoladh sin ná gur athraigh sé an díospóireacht ar fad, mar ní fhéadfaí an argóint a úsáid a thuilleadh nach bhféadfaí a leithéid a dhéanamh mar go raibh sé róchasta, róchostasach.

Dúirt Enrique Juncosa, feighlí an taispeántais, gurb é a bhí sa saothar seo *“poetic amalgamation of found and constructed objects”* a spreagann an intinn agus a bhíogann an tsúil agus is mar sin a ardaíonn Cross díospóireacht dhúshlánach ar ábhair éagsúla ar nós pholaitíocht na n-inscní.

Ba doiligh a theacht ar phoblachtánach a d’inseodh dom cad é go díreach a bhí á phlé le linn na ndíospóireachtaí inmheánacha seo.

Beidh an bunreacht nua ag croílár na díospóireachta seo in Éirinn agus réiteach á dhéanamh ag dreamanna éagsúla don reifeann a bheas ar siúl chun *imprimatur* mhuintir na hÉireann a fháil.

Thóg sé níos mó ama ná mar a shil mé, ach tá an díospóireacht áirithe seo faoi lánseol le daoine ag glaoch isteach ar chláracha raidió, altanna ar nuachtáin agus Uachtarán CLG á phlé i measc nithe eile ar agallamh raidió le déanaí.

Beidh an bunreacht nua ag croílár na díospóireachta seo in Éirinn agus réiteach á dhéanamh ag dreamanna éagsúla don reifeann a bheas ar siúl chun *imprimatur* mhuintir na hÉireann a fháil.

Chuir an díospóireacht acadúil seo ócáid nochta an leachta i bhFrongoch i Meitheamh 2002 i gcuimhne dom.

Beidh an bunreacht nua ag croílár na díospóireachta seo in Éirinn agus réiteach á dhéanamh ag dreamanna éagsúla don reifeann a bheas ar siúl chun *imprimatur* mhuintir na hÉireann a fháil.

Beidh an bunreacht nua ag croílár na díospóireachta seo in Éirinn agus réiteach á dhéanamh ag dreamanna éagsúla don reifeann a bheas ar siúl chun *imprimatur* mhuintir na hÉireann a fháil.

Beidh an bunreacht nua ag croílár na díospóireachta seo in Éirinn agus réiteach á dhéanamh ag dreamanna éagsúla don reifeann a bheas ar siúl chun *imprimatur* mhuintir na hÉireann a fháil.

Is léir nach n-éiríonn muintir na hÉireann nó lucht na Gaeilge riamh tuirseach de bheith ag díospóireacht agus ag argóint faoin Ghaeilge.

Dár ndóigh, is é an cheist ná an cur chun cinn na Gaeilge i ndáiríre a bhí riamh mar aidhm le ceachtar cinneadh! Tá an ceart ag Enda Kenny maidir le rud amháin: tá gá le díospóireacht maidir le múineadh na Gaeilge inar scoileanna, óir cinnte níl an stát ag fáil luach a chuid airgid i gcás an €500 milliún a chaitear ar mhúineadh na teanga gach bliain.

Beidh an bunreacht nua ag croílár na díospóireachta seo in Éirinn agus réiteach á dhéanamh ag dreamanna éagsúla don reifeann a bheas ar siúl chun *imprimatur* mhuintir na hÉireann a fháil.

” Cé go raibh an díospóireacht mar gheall ar an ghinmhilleadh teasaí agus salach go maith, go háirithe le linn na n-ochtóidí, deir Muireann nár chaith an dream a bhí go láidir ina choinne go dona léise riamh.

Dár ndóigh, is é an cheist ná an cur chun cinn na Gaeilge i ndáiríre a bhí riamh mar aidhm le ceachtar cinneadh! Tá an ceart ag Enda Kenny maidir le rud amháin: tá gá le díospóireacht maidir le múineadh na Gaeilge inar scoileanna, óir cinnte níl an stát ag fáil luach a chuid airgid i gcás an €500 milliún a chaitear ar mhúineadh na teanga gach bliain.

Beidh an bunreacht nua ag croílár na díospóireachta seo in Éirinn agus réiteach á dhéanamh ag dreamanna éagsúla don reifeann a bheas ar siúl chun *imprimatur* mhuintir na hÉireann a fháil.

Beidh an bunreacht nua ag croílár na díospóireachta seo in Éirinn agus réiteach á dhéanamh ag dreamanna éagsúla don reifeann a bheas ar siúl chun *imprimatur* mhuintir na hÉireann a fháil.

Nuair a d’iarr na mionpháirtithe ar na stáisiúin teilifíse seans a thabhairt dá n-iarrthóirí páirt a ghlacadh i ndíospóireachtaí náisiúnta roimh an toghchán, diúltaíodh dóibh.

Nach ionann carachtair “Ros na Rún” agus leagan iltoiseach de na seandeilbhíní a bhíodh á n-úsáid i m*Buntús Cainte *fadó – ach go bhfuil siad ábalta labhairt agus siúl! Ceann de na torthaí is mó atá ar an díospóireacht phoiblí a chothaigh moltaí conspóideacha Enda Kenny i leith na Gaeilge a bheith ina ábhar staidéir roghnach i ndiaidh an Teastais Shóisearaigh ná go bhfuil sé admhaithe faoi dheireadh ag an Aire Oideachais go bhfuil locht ar theagasc na teanga.

Is léir ón gclár don deireadh seachtaine go bhfuil rogha ábhair ann do gach duine agus beidh díospóireachtaí, plé, agallaimh, ceardlanna agus siamsaíochtann, agus deiseanna oiliúint a fháil, líonrú a dhéanamh agus ceisteanna a chur.

Tá cúrsaí oideachais ina ábhar spairne faoi láthair agus pléifidh foireann díospóireachta Choláiste na Coiribe (buaiteoirí chomórtas díospóireachta Gael Linn) an cheist trí dhíospóireacht le haoi ón Roinn Oideachais.

Beidh an bunreacht nua ag croílár na díospóireachta seo in Éirinn agus réiteach á dhéanamh ag dreamanna éagsúla don reifeann a bheas ar siúl chun *imprimatur* mhuintir na hÉireann a fháil.

Is léir ón gclár don deireadh seachtaine go bhfuil rogha ábhair ann do gach duine agus beidh díospóireachtaí, plé, agallaimh, ceardlanna agus siamsaíochtann, agus deiseanna oiliúint a fháil, líonrú a dhéanamh agus ceisteanna a chur.

Tá cúrsaí oideachais ina ábhar spairne faoi láthair agus pléifidh foireann díospóireachta Choláiste na Coiribe (buaiteoirí chomórtas díospóireachta Gael Linn) an cheist trí dhíospóireacht le haoi ón Roinn Oideachais.

Beidh an bunreacht nua ag croílár na díospóireachta seo in Éirinn agus réiteach á dhéanamh ag dreamanna éagsúla don reifeann a bheas ar siúl chun *imprimatur* mhuintir na hÉireann a fháil.

” Tá Colmán gníomhach i gConradh na Gaeilge ó bhí deireadh na seachtóidí ann agus i láthair na huaire tá an-suim aige sa díospóireacht atá ar bun mar gheall ar an Ghaeilge éigeantach sa chóras meánscolaíochta.

Is léir ón gclár don deireadh seachtaine go bhfuil rogha ábhair ann do gach duine agus beidh díospóireachtaí, plé, agallaimh, ceardlanna agus siamsaíochtann, agus deiseanna oiliúint a fháil, líonrú a dhéanamh agus ceisteanna a chur.

Tá cúrsaí oideachais ina ábhar spairne faoi láthair agus pléifidh foireann díospóireachta Choláiste na Coiribe (buaiteoirí chomórtas díospóireachta Gael Linn) an cheist trí dhíospóireacht le haoi ón Roinn Oideachais.

Is iomaí díospóireacht a bhíonn ar siúl mar gheall orthu, go háirithe ar shuímh ghréasáin taistil mar Lonely Planet ((www.

” Dev a dúirt le linn dhíospóireachtaí an Chonartha - sular thiomáin sé a theachtaí roimhe doras na Dara Dála amach i 1922.

Is scannán sách teagascach é *The Wind That Shakes the Barley*, ach dalta *Michael Collins*, saothar Neil Jordan, is cúis lúcháire é – dá lochtach é – scannán a fheiceáil ina bhfuil dearcadh na nÉireannach, “the wild Irish”, chun tosaigh agus is breá an rud go bhfuil sé ag cothú conspóide agus, níos tábhachtaí, díospóireachta ar ár stair féin.

Tá gá le plé agus díospóireacht rialta leo siúd agus le dreamanna eile, le cinntiú go bhfuil éifeacht lena saothar agus go bhfuil siad sásta rudaí nua a thriail.

B’olc an mhaise dó, mar shampla, litreacha móra fadálacha a sheoladh chuig na nuachtáin mar fhreagra ar an díospóireacht faoi Dingle/An Daingean.

Thug an scoil muinín dom agus thug sé deiseanna dom, ó thaobh díospóireachta, drámaíochta, ceoil, spóirt – bhí mé bainteach le chuile rud.

Beidh ceardlanna, seoltaí leabhar agus díospóireachtaí ar siúl i rith na féile chomh maith.

Mar sin féin, tarraingíonn sé caint agus díospóireacht agus argóintí i monarchana, i bpubanna, in oifigí agus i scoileanna, ní hamháin sa chlós ach i seomra na foirne teagaisc chomh maith, i gcás meánscoil lán-Ghaelach amháin ar a laghad! Rud amháin a chuireann as dom féin ná an chaoi a nglactar leis go coitianta go bhfuil suim ag chuile dhuine beo i gcúrsaí sacair i Sasana, agus go bhfuil tú sórt "ait" ar bhealach éigin mura bhfuil.

Baineann Duais Turner le healaín atá úr agus comhaimseartha, agus dá bharr sin, is minic a tharlaíonn díospóireachtaí fíochmhara i measc an phobail agus na gcriticeoirí ar aon faoi ionracas agus fiúntas na saothar a bhíonn le feiceáil ann.

Ní raibh aon díospóireacht Dála faoi.

Ach cad é eile a mbeifeá ag dréim leis ó pholaiteoirí nár mheas gurbh fhiú am a chur ar leataobh do dhíospóireacht chuimsitheach Dála ar Thuarascáil Stern? Tá leithscéal maith againn, áfach.

Baintear úsáid as na pubaill ar dhóigheanna éagsúla – mar thithe tábhairne, nó caifí, nó siopaí leabhar, nó mar ionaid do chainteanna, díospóireachtaí agus imeachtaí dírithe ar pháistí.

Tá na hargóintí a mbaineann lucht an tobac úsáid astu cloiste agam cheana féin óir lean mé an díospóireacht faoin gcosc ar chaitheamh tobac a bhí ar siúl in Éirinn cúpla bliain ó shin.

Ina leaba sin, tá díospóireacht sheafóideach ar siúl faoin gcaoi arbh fhearr na daoine a chosaint ó thionchar díobhálach an tobac gan cosc iomlán a chur ar chaitheamh tobac.

Beidh deireadh leis an cheol, leis an chraic agus leis na díospóireachtaí bríomhara i go leor de thithe tábhairne na tuaithe.

Cad é an réiteach fadtéarmach atá ar an cheist seo? Is fiú díospóireacht a thionscain mar gheall uirthi.

Creideann Nic Pháidín agus Ó Cearnaigh gur “beag fóram atá ar fáil chun dea-iriseoireacht, dea-scríbhneoireacht agus fiú díospóireacht chultúrtha éigin a thionscnamh i nGaeilge”.

Tugadh a luach saothair d’Adams as an obair a bhí déanta aige féin agus ag gluaiseacht na poblachta le deireadh a chur leis an choimhlint ó thuaidh ach is coimhthigh iad na tuaisceartaigh diamhra, scanraitheacha seo agus beidh Michael McDowell bródúil as an bhuille a thug sé do Gerry Adams le linn na díospóireachta ar RTÉ seachtain an toghcháin.

Thosaigh céad troid na bhfeachtas i gceart i mí Eanáir agus Feabhra 2007 nuair a d’fhógair Hillary Clinton agus Barack Obama (príomhiarrthóirí na nDaonlathach) a bhfeachtais agus nuair a thosaíodar ag díospóireacht.

D’éirigh cúrsaí chomh teasaí sin idir na hiarrthóirí uilig gur eagraigh na stáisiúin teilifíse dhá dhíospóireacht bheo idir na hiarrthóirí Poblachtánacha agus Daonlathacha faoi seach.

Oíche amháin bhí díospóireacht sa halla mór faoi bhratach na tíre.

“Theastaigh ó ghluaiseacht na poblachta tús a chur le díospóireacht shíochánta, ach níor ceadaíodh sin.

Táim den tuairim go mbeidh tuilleadh díospóireachta ar an ábhar seo go luath.

Is é sin, bhí an margadh déanta i bhfad roimh an díospóireacht i Westminster agus nuair a dúirt Blair leis an Pharlaimint ar an 25 Feabhra 2003 go raibh an Rialtas ag tabhairt “one further, final chance to disarm voluntarily”, bhí sé ag insint bréag.