Pota Focal Intergaelic
all | ball | call | dalc | dale
Gluais TíHouse Glossary Gluais Beo!Beo! Glossary TeasárasThesaurus BriathraVerbs
dalladh gréine plenty of sun
" Fuaireadar ithir shaibhir, dóthain báistí agus dalladh gréine rompu ach ní raibh aon fhíon le fáil.
dalladh breosla plenty of fuel
" Bhí na coinníollacha ar fad atá riachtanach ar fáil - teocht ard, taise íseal, gaoth láidir agus dalladh breosla.
daille blindness
" Tuairiscí a chuirfeadh éadóchas ort, muna raibh dóchas caillte cheana féin agat toisc daille agus útamáil na dtíortha saibhre ó Chruinniú Mullaigh Rio deich mbliana ó shin.
dall blind
" Baineann *Delbaran *le teifeach óg ón Afganastáin, agus baineann *The Colour of Paradise* le buachaill beag dall nach bhfuil a athair á iarraidh.
an chruitire dhaill the blind harpist
" Má bhí cumas speisialta aige sa cheol clasaiceach agus grá aige d'achan chineál ceoil ar domhan, bhí áit speisialta ina chroí do chuid ceoil an chruitire dhaill Toirdhealbhach Ó Cearbhalláin.
daoine dalla blind people
" Tá plandaí ann a mhothaíonn mar a bheadh cleití ann, nó a bhfuil boladh nó fuaim speisialta acu, ar féidir le daoine dalla a bheith ag obair leo.
ball dall blind spot
" B'éigean dó a mhuinéal a chasadh siar chomh fada agus a thiocfadh leis, leathshúil a bheith aige ar an bhealach mhór agus ar an scáthán le déanamh cinnte nach raibh ag teip air "ball dall" ar bith a fheicéail.
na cruiteoirí dalla the blind harpers
" "Sa tseanaimsir, bhíodh filí ag dul thart leis na cruiteoirí dalla agus d'aithrisíodh siad a gcuid filíochta, scil ar leith ar ndóigh.
go hiomlán dall totally blind
" Tá Ed go hiomlán dall, ach tá tréad gabhar aige agus tugann sé aire dóibh.
bhí an ghrian á ndalladh the sun was blinding them
" Fá láthair bhí siad i mbarr teaspaigh an lae agus bhí an ghrian á ndalladh agus ann ach go raibh siad plúchta ag an teas sa charr.
Chomhairle Náisiúnta na hÉireann do na Daill National Council for the Blind of Ireland
" Téann sé ag rothaíocht chuile Dhomhnach lena chairde, agus gach samhradh téann sé ar shaoire rothaíochta leis an gcumann *Blazing Saddles *ar mhaithe le hairgead a bhailiú do Chomhairle Náisiúnta na hÉireann do na Daill.
dallta very drunk
" leac oighirice liomóidlemon ag diúlsucking bodhairedeafness béasamanners gránnahorrible cumhachtpower mo leithéidsethe likes of me docharharm múrshower caiteover fás maithgood growth ag feadaílwhistling sáite amachstuck out stróeffort leidclue bodhraithedeafened gleonoise oibleagáideachtobligingness cothrom na Féinnefair play dúnárasachreticent cantalpetulance aisteachasqueerness, strangeness ar fheabhasexcellently a chur as a riochtto distort sádh amach an cloigeann údthat head was stuck out an iarraidh seothis time coiscéimstep filltefolded muinchillesleeve plaitbald patch burlaí bána gruaigewhite trusses of hair malaíbrows ag sméideadh a chloiginnnodding his head gach re soicindevery second second in ard a chinnas loud as he could ríforearm clúmhachdown (on face) smigchin dallamullóg a chur ormto hoodwink me nár thug mé neamhaird airthat I didn't ignore him ar feadh na síoraíochtafor an eternity bearnagap tuillteearned meangadhsmile clamhsáncomplaint luaigh séhe mentioned bréanfoul tá fíorbhrón ormI'm really sorry múiscnausea slisínslice chinn mé arI decided a chur díomto give up tioncharinfluence á tochasbeing scratched go gontaconcisely eachtra gadaíochtatheft incident trealamh lofarotten equipment ag geonaílwhimpering croitheadh uafásachterrible shaking samhlaighimagine a scáthhis shadow leata chomh móropen so wide macallaecho boinnsoles ag coisíochtpacing ag comhaireamh na gcoiscéimeannacounting the steps óltachdrunk dheasaighadjusted mo bhaithisthe top of my head luasc siarrocked backwards sálaheels glanbhearrthaclean-shaven olldoirdbasses bhreac mé na sonraí cuíI wrote down the appropriate details ceann dúbáiltea double bhain searradh asam féinI stretched myself shéid séhe blew á spreagadhencouraging him á thionlacanaccompanying him clingireachttinkling cantaireachtchanting grágaílcroaking, braying dalltavery drunk ag éalúescaping go séimhgently a chonúisyou useless person an oiread fuadair faoi teitheadhtrying to flee so quickly bailigh leat mar singet lost then mallachtaícurses líomhaintíallegations mhaslaigh éI insulted him barántas gabhálaarrest warrant ionchúiseamh poiblípublic prosecution cillíncell luaithreadáinashtrays stóltastools go ngéillfeadh sé gach rud domuntil he would surrender everything to me pleotafool sciotaíl searbhasachsarcastic tittering uirlisíinstruments píopaí lonrachashining pipes tiubhthick tanaíthin boghabow sreangáinstrings béicílyelling búireachroaring leis an imeacht thar fóir seofor this going overboard bródpride uabhararrogance i mbarr mo réimeat my peak a admháilto admit ní raibh neart agam airI couldn't help it iomrascálaíwrestler togha a
a dhallfadh thú which would blind you
" Gluais • Glossary carógblack-haired woman airdheed míchinniúintill fate caidéisinquisitiveness frigháireslight smile ní shamhlófáyou wouldn't imagine cár go cluaisgrin to the ears go réchúiseachin a laidback way geolánfan glinnclear, distinct a dhallfadh thúwhich would blind you ceirdtrade an rud ar dheacra greim a fháil airthe thing that was difficult to get hold of súimínsip fiosrúinvestigating ar a thóirlooking for him geoindrone, hum boladh a allais féin chuigethe smell of his own sweat coming to him cuideachtacompany leigheassolution díbholaíochdeodarant ceist oidhreachtaquestion of inheritance os cionn cláirlaid out (dead) uisce reoiteiced water a thuairimseanhis opinion prochógahovels drochfháistinebad prophecy buagift tairbhebenefit ar nós cuma liomindifferently a shúile sáite i ngile na cathrach amuighhis eyes staring at the whiteness of the city outside marfachdeadly ag dul don éag mar cháchgoing the way of all flesh beathalivelihood bean feasafortune-teller go frimhagúilmockingly ag ceilt na seanscéine uirthihiding the old terror from her beag beann ar bhrothallindifferent to heat anamsoul an dea-scéalthe good news an drochscéalthe bad news á pholladhstabbing him a ghéaga leata faoi chosa an domhainhis legs open under the feet of the world
dall ar blind to
" Tá a súile dall ar an bhealach atá siúlta ag poblachtánaigh le 20 bliain anuas.
dall blind
" Mhol Brian go gcuirfí féile phíobaireachta ar siúl in ómós don phíobaire dall as cathair Ard Mhacha, William Kennedy.
dall blind
" Ní bhfuair an fear óg – nach raibh baint ar bith aige le grúpaí paraimíleatacha – bás, ach beidh sé dall an chuid eile dá shaol.
daille blindness
" "Bhí sé úsáideach go raibh an scéal ar an teilifís agus sna nuachtáin mar tuigeann níos mó daoine an ceangal contúirteach idir tobac agus daille anois agus tháinig a lán daoine a raibh an galar orthu chun tosaigh de bharr na poiblíochta," a mhínigh sé dom.
Déanann an caitheamh tobac dall thú smoking makes you blind
" D'iarr an Dr Kelly ar Rialtas Shasana an fógra “Déanann an caitheamh tobac dall thú” a chur ar bhoscaí toitíní, ach mhaígh siad nach dtiocfadh leo é sin a dhéanamh gan comhaontú a bheith ann leis na rialtais eile sa Chomhphobal Eorpach.
i gcaochán dall a n-aimhleasa náisiúnta in the blind boghole of their national harm
" Go háirithe nuair a bhí tromlach na muintire i mbaol titim isteach i gcaochán dall a n-aimhleasa náisiúnta! Ní raibh aon dabht riamh ann, dar le Dev, ach gur fearr a thuig sé leas an phobail ná mar a thuigeadar féin é.
cionn is go raibh Neilí dall because Neilí was blind
" Bhíodh oícheanta airneáil ann agus is dócha cionn is go raibh Neilí dall ní dheachaigh sise amach chuig na damhsaí agus na rudaí a dtéadh daoine eile chucu.
dall blind
" Ag labhairt leis na meáin, dúirt saighdiúir amháin, an Ceannaire Craig Lundberg (21) as Aintree, a chaill a dhá shúil nuair a bhuail RPG é, go raibh sé níos fearr a bheith dall ná a bheith marbh: “I won't lie to anyone.
dall dá bharr sin. blind as a result of that.
" Cuir i gcás, an fear álainn sin, an mac is sine a bhí ag Joe (Jackie Heaney), fear a raibh diaibéiteas air agus a bhí dall dá bharr sin.
na daill the blind
" TuarascáilTháinig tuarascáil Varney amach an tseachtain seo agus bhí na daill ag dúil go ngearrfadh an tiarna an ráta cháin corparáidí ó thuaidh.
do mo dhalladh. blinding me
" Soilse na gcarranna eile do mo dhalladh.
atá dall ar fhoghraíocht na teanga who are blind to the phonetics of the language
" Agus na céadta míle ag foghlaim na Gaeilge in Éirinn agus i gcéin, is dócha gurb ann do go leor daoine atá eolach ar an bhfocal scríofa, ach atá dall ar fhoghraíocht na teanga (nó bodhar uirthi, is dócha!).
dall blind
" Mhair Cearbhallán (mar a thug an cruitire dall air féin) sa tréimhse 1670 go 1738.
dalla blind
" Bhí mé ag obair go deonach i Nantes an samhradh seo caite do charthannacht a bhí ag tabhairt cuairte ar sheanóirí, ar dhaoine a raibh fadhbanna acu, daoine dalla agus daoine a chaill lúth na gcos agus mar sin de.
dallta blinded
" Is léir go raibh Blair dallta ag an chreideamh idirghabhála.
Rón Dall blind seal
" Compántas a Bhíos Scéalach, Beidh sé Siúlach ================ Rinneadh an chéad léiríú d’An Rón Dall i dTuaim i 2006 agus tá sé ag dul ó neart go neart ó shin i leith agus breis is dhá scór léiríú déanta acu.
dalladh eolais plenty of information
"dalladh eolais le nochtadh go fóill as na gníomhais talún in Óstaí an Rí go deimhin, chomh maith leis na lámhscríbhinní ginealais in Acadamh Ríoga Éireann, ach ní bhfuair an obair sin a líon ceart scoláire go sea.
Is léir don dall it’s so obvious
" Is léir don dall, áfach, nach bhfuil aon cheangal ginealaigh, polaitiúil ná cultúir ag an Bhard leis an tír seo ach bhí Healey sásta tabhairt faoin teoiric ar aon nós.
dall ar fad totally blind
" Táimid dall ar fad ar an dochar a dhéanann an dearcadh cúng áitiúil do shaol polaitíochta na tíre.
dallta ar blind to
" Is follasach an tubaiste maidir leis na Pailistínigh gan amhras, ach go dtí le gairid, bhí muintir an Iarthair dallta ar an tubaiste seo ag a gcuid ciníochais agus claontacht na meán, dar leis.
dall blind
" Bhí buachaill dall ann, ball den lucht siúil agus cailín de bhunadh na Nigéire.
dall blind
" Bíonn siad dall go minic ar na deacrachtaí a bhaineann le pobal ar leith.
Daille blindness
" Daille Polaiteoirí agus Pobail ============== Sna blianta beaga atá romhainn leanfaidh daoine i dtíortha an Iarthair ag ceannach táirgí tomhaltais fad is atá infheistíocht chaipitil ar bhonneagar ríthábhachtach ag titim go tubaisteach.
dalladh was blinded
" Ní mharaítí aon duine an chuid is mó den am, ach is iomaí fear, bean is páiste a loiteadh go dona, a dalladh, nó a chaill leathlámh nó leathchos nuair a theilgeadh na hIosraelaigh sliogán den chineál sin le teach cónaí gan choinne, nó le teach i ndiaidh a chéile tríd na sráidbhailte.
amhail is go ndallfaí iad as though it would blind them
" Tá a n-aird siúd, an eite chlé, dírithe gach áit eile seachas ar Libia amhail is go ndallfaí iad ach spléachadh ina leith an seal gairid.
fanfaimid dall ar we’ll remain ignorant
" Nár thábhachtaí go bhfiosróimis scéal an airgeadais náisiúnta agus ilnáisiúnta ná vóta amháin a chaitheamh uair amháin gach ceathrú bliain? Mura gcuirimid oiliúint orainn féin, fanfaimid dall ar a bhfuil romhainn agus roimh gach éinne inár dtimpeall.
tabhairt faoi deara a dhaille to notice how blind
" - (i) Céad chéim na foghlama is ea tabhairt faoi deara a dhaille a bhí cách nach mór ar a raibh le titim amach dhá, trí agus ceithre bliana ó shin.
Daille Domhanda not seeing the big picture
" Daille Domhanda ========= Níl géarchéim an euro ach ina chuid den ghéarchéim mhór airgeadais a bhuail an domhain sa bhliain 2009.
a bheith dall ar to be blind to
" Níl aon leithscéal ag uascáin na hÉireann, tír a bhfuil an t-idirlíon sách coitianta, a bheith dall ar na gnóthaí geilleagair tromchúiseacha atá ag titim amach thart timpeall orthu le blianta beaga anuas.
a choinneáil dall to keep in the dark
" Mheasfá go gcaithfeadh duine amháin acu ar a laghad a bheith ar tuarastal go cúlráideach ag lucht faisnéise i dtíortha eile le huascáin na tíre seo a choinneáil dall agus chomh bómánta leis féin.
ar sodar dall blindly following
" Fós gafa faoi chumhacht, nó faoi dhraíocht, nó faoi áilleacht, nó faoi uafás - bíodh do rogha agat – nó, an féidir gur faoi gheasa ‘Melancholia’ a fágadh sinn? Agus ní ar sodar dall i ndiaidh an Danmhargaigh dána ach oiread atáim (féach ‘Antichrist’, Eagrán 100 ‘Beo’, Lúnasa 2009).
in éis an tsúil dall a thabhairt daofa having turned a blind eye to them
" Dá dtabharfaí an vóta dóibh, bheadh stuaim éigin leis an tseift seo agus muid ag impí cabhrach orthu, ach muid, ar an láimh eile, in éis an tsúil dall a thabhairt daofa, sin scéal eile!
Dall ag a gClaontacht Féin blinded by their own prejudice
" Dall ag a gClaontacht Féin =========== Mar bharr ar an donas, is é ‘Bosporus’, ainm chaolas Iostanbúl, a thug údaráis na Gearmáine ar an meitheal bleachtairí a bhí i mbun an fhiosrucháin.
iomlan dall ar a bhuanna féin completely blind to his own virtues
" Anois, ní iarrann Markus faic ach a cairdeas uirthi; éisteann sé léi, ní hionann is éisteacht leis féin; tá sé ann de shíor di, seachas dó féin; níl oiread agus smut den mustar ag roinnt leis; is fíordhuine álainn macánta é; agus, b’fhéidir an tréith is treise ann, tá sé iomlan dall ar a bhuanna féin.
Dall ar blind to
" Dall ar a Raibh le Tarlú ======== Glacaim leis gur ar phláinéad eile atáimid.
daille blindness
" Is galar uafásach í clamadóis, atá sainiúil ar an gcóála, agus eascraíonn galair éagsúla eile aisti, eadhon daille, aimride, aicíd na scamhóg agus ionfhabhtú chonair an fhuail.
a raibh Delamare dall air which D. was blind to
" Chonaic na heachtrannaigh úd luach i gcuid lárnach dár gcultúr a raibh Delamare dall air.
na ndall, na mbodhar, na mbalbhán blind, deaf, dumb
" Bhí an cúrsa ar oscailt do dhaoine a bhí ag múineadh, ar feadh trí bliana nó breis, na ndall, na mbodhar, na mbalbhán agus achan chineál éalainge.
ní fhágtar dall sinn ar we’re not kept in the dark in relation to
" Ach ní fhágtar dall sinn ar na cúraim bhunúsacha níocháin agus leithris a thógann Georges air féin le croí maith mór.
níl siad dall ar are well aware
" An dream tacaíochta seo in Éirinn, an IPSC, níl siad dall ar na cosúlachtaí seo agus feictear dhá ghrianghraf le taobh a chéile ar mheirge ollmhór dá gcuid a léiríonn an chosúlacht atá ag scéal an dá thír lena chéile.
Bhí an dá choinín seo dallta these two rabbits were lamped
" Bhí an dá choinín seo dallta, ní ag ceannsoilse cairr ach ag an solas a éiríonn as carranna le thine, le pléascadh na mbuamaí peitril agus le solais ghorma jípeanna an PSNI.
bí an daille a chuir isteach ar mhná rialta the nuns were affected with blindness
" Má bhí na páistí bodhar, bí an daille a chuir isteach ar mhná rialta St.
iomlán dall completely blind
" Bhíodar iomlán dall, mar ba ghnách dóibh san am, ar ‘pheacaí’ an tsagairt ‘naofa’.
Port na bpúcaí dall the blind man’s buff tune
Shéamas Dall Blind S. (Mac Cuarta)
" Is léir do Raifteirí agus do Shéamas Dall faoin dtráth seo, go bhfuil an seanchóras lofa a bhí i dtreis anseo in Éirinn caite críon agus nach bhfuil aon mhuinín ag an bpobal as feasta.
Tá dalladh ama agam I’ve plenty of time
bíodh is gur dall ar na cúiseanna stairiúla although people are unaware of the historic reasons
" Ach bíodh is gur dall ar na cúiseanna stairiúla leis an inimirce atá an chuid is mó de Mheiriceánaigh, tá gach seans gur gearr go dtiocfaidh athrú ar an scéal.
clóbhuaileadh dalladh airgead páipéir eile tons of more paper money was printed
" Thosaigh an tSeapáin agus clóbhuaileadh dalladh airgead páipéir eile do thíortha eile fosta.
dall fosta blind also
" Ansin bhí siad bodhar agus balbh – agus dall fosta – nuair a bhí Enda agus A Lán Shattered ag plé Thuarascáil Bhliantúil na Seirbhíse Promhaidh, go háirithe brollach na tuarascála a bhain le measúnú agus bainistiú feidhmiúil ar chiontóirí agus le hathmheascadh iarchiontóirí.
faoina thaithí mar dhuine dall about his experience as a blind person
" com inár labhair Chris Downey faoina thaithí mar dhuine dall ag gabháil a bhealaigh trína chathair.
daille intinne mental blindness
" ” Cad chuige an aigne mhaol dhiúltach sin in aghaidh na Gaeilge? Ní furasta teacht ar fhoinse na faidhbe agus d'fhéadfadh an iliomad fáthanna a bheith taobh thiar de, idir sheicteachas, leithcheal, daille intinne, mhothú éada agus eile nach iad.
nach ndallfaidh doras won’t darken the door
" Chomh maith le muintir na feirge agus na staince, nach mbacfadh le siúl a fhad le bothán vótála lena gcuid vótaí a scriosadh fiú amháin, tá dreamanna Poblachtacha nach ndallfaidh doras an ionad vótála go brách, bíodh go ndearna cuid acu é sin go díreach i nDoire.
dall ar fad entirely thick
" Níl daoine bochta dall ar fad.
Bhí mé dall air I knew nothing about it
dall ar blind to
" An té a eitlíonn isteach go Meiriceá agus atá dall ar easpa chóras traenach mar is eol dúinn a leithéid in Éirinn é, tá sé i gcontúirt corrbhotún a dhéanamh ina chuid socruithe taistil i rith a sheal i Meiriceá.