Ba í an dealbhóir Gabrielle Hayes a rinne na boinn nua a dhearadh nuair a cuireadh tús leis an chóras deachúlach i 1971.

Ó shin i leith tá breis is 500 ealaíontóir - péintéirí, grianghrafadóirí, dealbhóirí agus dearthóirí faisin - i ndiaidh a rian féin a fhágáil ar an chnuasach seo.

Rinne an dealbhóir Éamonn Ó Dochartaigh píosa álainn dúinn agus nocht Uachtarán na hÉireann, Máire Mhic Giolla Íosa é i Samhain 1998.

Is é an dealbhóir Anthony Gormley an buaitear is sine go dtí seo - bhí sé daichead is a ceathair nuair a bhuaigh sé an duais i 1994.

D’fhill sé ar Chorcaigh agus thug sé faoi scannán dar teideal *The Silent Art *faoin dealbhóir Seamus Murphy.

Ach, anois, tá mé thuas ansin, cúig troithe déag ar airde! Ní thig leat mé a sheachaint níos mó! Cén fáth nach dtig le mo chorp bheith mar ábhar ealaíne?” Tháinig an dealbhóir Marc Quinn os comhair an phobail ar dtús i 1991 lena fhéinphortráid *Self*, samhail dá chloigeann déanta le naoi bpionta dá chuid fola reoite féin.

Bhí dúil ag dealbhóirí ón Ré Luath-Chríostaí sa scéal seo, agus tá roinnt mhaith samplaí de ar chrosa arda cloiche in Éirinn.

Tá deireadh leis an fhánaíocht ó thír go tír ag na sluaite fear iarann a mhúnlaigh an dealbhóir Anthony Gormley agus an scéal amuigh, i ndiaidh conspóide a bhí teasaí go leor in amanna, nach i dtíortha i gcéin a bheidh siad ag cur fúthu go buan ach i ndúiche an dealbhóra féin ar bhruach an Mersey i Sasana.

Tá deireadh leis an fhánaíocht ó thír go tír ag na sluaite fear iarann a mhúnlaigh an dealbhóir Anthony Gormley agus an scéal amuigh, i ndiaidh conspóide a bhí teasaí go leor in amanna, nach i dtíortha i gcéin a bheidh siad ag cur fúthu go buan ach i ndúiche an dealbhóra féin ar bhruach an Mersey i Sasana.

Ba thréimhse thorthúil é an t-earrach i mbliana don ealaín áitiúil anseo i Learpholl; bronnadh duais mhór ar an phéintéir Derek Culley, agus fuarthas an dea-scéala go mbeidh saothar an dealbhóra Anthony Gormley, Another Place, ag fanacht sa cheantar (féach alt Chiara Nic Gabhann san iris seo an mhí seo caite).

ScilBhí éagsúlacht iontach ag baint leis an chaimiléireacht a bhí ar bun acu – d'éirigh leo, mar shampla, saothar de chuid an phéintéara LS Lowry, mar aon le píosa de chuid an dealbhóra Barbera Hepworth, a chóipeáil go foirfe, rud a léirigh cumas agus oilteacht Shaun i réimse leathan stíleanna, tréimhsí agus disciplíní.

Tá clú ar an dealbhóir Anthony Gormley as saothair phoiblí a bhaineann leis an chorp a sholáthar – a cholainn féin go háirithe.

Dealbhóir próistéiseach liachta is ea Riko.

McWilliam ======= Nuair a thosaigh na Trioblóidí in Éirinn spreag an bhuamáil agus an scrios a chonaíc an dealbhóir F.

Níl mé ag caint faoi lámhdhéantúsáin ó chathair bháite Atlantis, Uí Bhreasaíl nó faoi radharc as an chéad sraith eile de na Pirates of the Caribbean, ach ar thionscadal atá ar bun ag an dealbhóir timpeallachta Jason de Caires Taylor, atá dírithe ar aird a tharraingt ar sceireanna coiréil an domhain agus ar chuidiú le timpeallacht na sceire a shábháil.

An dealbhóir Éamonn Ó Dochartaigh a rinne an leacht.

Spreag feachtas Ai Weiwei an dealbhóir Sasanach Anish Kapoor agus cairde eile ó shaol na healaíne le físeán ‘*Gangnam Style*’ dá gcuid féin a dhéanamh mar thaca d’Ai agus d’fheachtasóirí cearta daonna eile timpeall an domhain.

D’fhág daoine aonracha agus sluaite beaga bláthanna ag an saothar, a rinne dealbhóir áitiúil, Tom Murphy, iad ina dtost, ag machnamh ar an tubaiste.

Is dealbhóir é Séigheann Ó Draoi atá ag cur faoi i nGaoth Dobhair agus a úsáideann an stair, an fhinscéalaíocht agus na logainmneacha mar inspioráid.

Tá cinneadh déanta ag an údarás áitiúil i Learpholl ligean don dealbhóir Anthony Gormley saothar dá chuid a fhágáil ar thrá ansin go buan ach ní gach duine atá sásta leis an chinneadh sin, mar a mhíníonn Ciara Nic Gabhann.

An bhfuil sé ‘dotty’ nó ‘intellectually bankrupt’ a bheith ag amharc ort féin barraíocht? Tá ceist nó dhó dúisithe ag an dealbhóir Anthony Gormley, agus d’amharc Ciara Nic Gabhann ar roinnt díobh.

Dealbhóir cáiliúil na hEilbhéise, Alberto Giacometti, a shnoí an saothar eisceachtúil seo.