Pota Focal Intergaelic
Gluais TíHouse Glossary Gluais Beo!Beo! Glossary TeasárasThesaurus BriathraVerbs
fáisceann tú you pull tightly around you
" Titeann do chroí agus fáisceann tú do chóta thart ort féin ag dúil nach dtabharfaidh sí faoi deara go bhfuil fáinne i d'imleacán agus do bholg ar ais nó tá bean de chuid na comharsan istigh agus tá a fhios agat go maith nach ligfear chun siúil tú go mbainfear cuid den ghus asat.
fáisceann tú you pull tightly around you
" Titeann do chroí agus fáisceann tú do chóta thart ort féin ag dúil nach dtabharfaidh sí faoi deara go bhfuil fáinne i d'imleacán agus do bholg ar ais nó tá bean de chuid na comharsan istigh agus tá a fhios agat go maith nach ligfear chun siúil tú go mbainfear cuid den ghus asat.
as ar fáisceadh é from which he was bred
" B'ionann é agus laoch de chuid an GAA a bheith dúnmharaithe, ionsaí ar an duine agus ionsaí ar an chultúr as ar fáisceadh é.
as ar fáisceadh iad from which they came
" " Is rud iontach é go bhfuil na logainmneacha bailithe ar an dlúthdhiosca seo, sula n-imeoidh siad as cuimhne leis an saol as ar fáisceadh iad.
as ar fáisceadh Comhaontú Aoine an Chéasta from which the Good Friday Agreement emerged
" Ba é an masla a chaith an UUP ar an DUP ná gur éalaigh siad ón choimhlint le Sinn Féin agus gur sheas an UUP an fód sna cainteanna ilpháirtí as ar fáisceadh Comhaontú Aoine an Chéasta.
ag fáisceadh na déithe squeezing the life
" "Sé do bheatha, a Chruiser," a dúirt Sodom leis agus é ag fáisceadh na déithe as fear na Súile Nimhe.
ag fáisceadh bindealáin air tightening a bandage on him
" Is beag nár sheas ceann de na dochtúirí mallaithe ar rúitín uirthi le linn dó casadh timpeall agus é ag fáisceadh bindealáin air.
chuile phingin a fháisceadh amach to squeeze every penny
" "Beidh siad ag iarraidh chuile phingin a fháisceadh amach as an gcomhlacht," a dúirt siad.
an díombuadh a fháisceadh as an bhua dhoiléir to wring defeat from the vague victory
" Dia ar sábháil, nár admhaigh an t-easaontóir is mó sa pháirtí, David Burnside, gur "gníomh substaintiúil díchoimisiúnaiathe" a bhí déanta ag an IRA ag deireadh na míosa seo caite? Cuir i gcás nár theip ar fhéinmhuinín an UUP agus nár éirigh leo - ní den chéad uair - an díombuadh a fháisceadh as an bhua dhoiléir a thug an IRA dóibh.
a fuineadh agus a fáisceadh Bríd Seoighe that Bríd Seoighe was born and raised
" I nGaeltacht bheag idir An Fháirche agus Tuar Mhic Éadaigh i gContae Mhaigh Eo a fuineadh agus a fáisceadh Bríd Seoighe, an té is sine de sheachtar clainne.
fáisceadh extortion
" Agus an tionscal fón póca á phlé sna meáin chumarsáide, is minic focail mar "fáisceadh" in úsáid agus claonpháirteachas praghsála á chur i leith na gcomhlachtaí móra.
Caitear na hológa a fháisceadh the olives must be pressed
" Caitear na hológa a fháisceadh taobh istigh de shé lá ón am a phioctar iad.
fáisctear an taos idir plátaí móra cruinne the paste is squeezed between big round plates
" Basctar i dtobán mór iad, ansin fáisctear an taos idir plátaí móra cruinne.
d’fháisc chuici iad she pulled them closely to herself
" airgead fuascailteransom go scaoilfear saor ansin íthat she will be freed then fuadaitheoiríkidnappers cinnte dearfaabsolutely sure á mbailiú acubeing collected by them aon bhlúirí fianaiseany pieces of evidence grianghrafadóiríphotographers príomhdhualgasmain duty cuir fios ar an dochtúircall the doctor tuairim isaround imeachtaíevents feighlícarer chomh cróga agus a bhí ar a cumasas brave as she could gan gíog ná míog aistiwithout a peep out of her ag impí orthubegging them thairg sé é féinhe offered himself i m’ionadsain my place a leicneher cheeks d’fháisc chuici iadshe pulled them closely to herself crógabrave
as ar fáisceadh iad from which they were wrought
" * Gluais &#149; Glossary glúin nuaa new generation brívigour ag dul ó neart go neartgoing from strength to strength fiontar foilsitheoireachtapublishing enterprise cnuasach gearrscéaltacollection of short stories cé gur mhionnaigh Artairalthough Artair swore slíomairesmooth, flattering, hypocritically friendly person saint an ghoilethe greed of his stomach a chomhairle a athrúto change his mind ar fheabhas uiligabsolutely excellent osnasigh ar chúl an mhuinílbehind the neck muisiriúnmushroom ní réitíonn siad sin liom beag ná mórthey don&#148;t agree with me at all snaghiccups gráinnínpinch cainéalcinnamon síoltaseeds a sháith biaenough food ag cruthú rud úrcreating something new má thuigeann tú leat méif you know what I mean a sheachaintto avoid muiníntrust blastatasty ordóg coisetoe an iarraidh sinthis time cnapheap á ghreadadh go cúramachcarefully mixing it babhlabowl scilléadskillet shamhlaigh séhe imagined go díbhirceacheagerly subhachascheerfulness ag leathadhspreading geirfat bréanfoul doilighdifficult a chreidbheáilto believe ar leithseparately mar a thit rudaí amach domhow things worked out for me ní raibh dadaidh le fáilthere was nothing available i mo ghlacin my hand ag diúlsucking bhí an t-ádh dearg ormI was dead lucky dea-chumthashapely láchfriendly fialgenerous níor bhlais mé riamhI never tasted faic na ngrástnot a thing ag cuimilt a béilrubbing her mouth a mháshis thigh seanmóireachtpreaching greimbite iomrámention deisopportunity luachmharvaluable seanchaslore as ar fáisceadh iadfrom which they were wrought doilíssorrow, difficulty i leathchogarin a half-whisper iad a chur i ngníomhto put them in action seal beag gearra short period sa Nua-Shéalainnin New Zealand ina ghabhalcrotch ag sápressing críonmhíoltawood-worms corrachprojecting lorgashin damanta nimhneachdamn sore scoilteadh a chraiceannhis skin was split crá gan mhaolútorment without alleviation chun an tí bhigto the toilet ina gcuideachtain their company báisteach mhillteanachterrible rain foscadhshelter a bhaint amachto reach ag bleadaracht go díchéillíblattering senselessly scaiftecrowd ag casachtachcoughing breallánfool millteanach dóighiúilextremely pretty as miosúrextraordinary gan choinneunexpected blas searbha sour taste breis agus a sáithmore than her fill strambánachlong-winded smut féin den fhírinneeven a small bit of truth é a thionlacanto accompany him a bhéarfadh íthat would take her críochend gan mhórchuid náirewithout a lot of embarrassment gnóthachbusy straois léanmharwoeful grimace trína gruaig mhín bhánthrough her soft white hair sula bpléascfadh a lamhnánbefore his bladder would explode ag cogaint a spúnóigechewing the spoon déaraimislet us say drochnósannabad habits tuairimíopinions cogaíwars slí mhaireachtála fholláinhealthy way of life a mhealladhto coax a chuir fíorionadh uirthiwhich really surprised her ag cur tharstutalking away go díbhirceach dícheallacheagerly and diligently d&#146;fholmhaigh séhe emptied sásarsaucer doirtealsink thriomaigh éhe dried it slachtmhartidy á thionlacan féinaccompying himself sultmharenjoyable spídslander gan mhuirnwithout tenderness magairlítesticles nuair a dheifrigh Artair tharstu de léimwhen Artair hurried past them with a jump <t
as a bhfáisctear grúpaí from which groups are wrought
" Ach, so what? Cad é an tábhacht phraiticiúil atá leis seo in Éirinn an lae inniu? Ní féidir fadhb a réiteach mura dtugann tú aghaidh ar an chomhthéacs as a bhfáisctear grúpaí, smaointe, gluaiseachtaí, is cuma cén taobh.
na cultúir as ar fáisceadh iad, the cultures from which they came,
" Le fírinne, ba léir go raibh an-mheas ag na deartháireacha go léir ar na cultúir as ar fáisceadh iad, idir chultúr Fhidsí (labhraíonn siad teanga na máthar lena chéile de ghnáth, ach Gaeilge ó am go ham freisin ar eagla go ndéanfaidís dearmad uirthi).
as ar fáisceadh é which made him what he is
" Cinneadh eile ab ea é sin, mar bhí agus tá meas ag Seán Óg ar an muintir agus ar an gcultúr Gaeltachta as ar fáisceadh é.
fáisceadh was nurtured
" Is polaiteoir neamhspleách den eite chlé í Catherine Connolly, a fáisceadh as an lucht oibre, agus a bhíodh i bpáirtí an Lucht Oibre go dtí roinnt bheag blianta ó shin.
fháisceadh fasten
" Ní mór anois an saineolas sin a fháisceadh le chéile le nuachtán seachtainiúil, téagartha a chur ar fáil.
fáiscthe fastened
" Ní mór greille mhiotail a bheith fáiscthe ar an gclogad chun aghaidh an imreora a chosaint chomh maith.
fáisceadh was strapped
" &quot;*How's this for a headline: French Fries*?&quot; a dúirt sé nuair a fáisceadh isteach sa chathaoir aibhléise é.
fháisceadh wring out
" “D’éirigh linn beartas Gaeilge a fháisceadh as an BBC le déanaí, rud nach raibh acu go dtí seo.
Fáisceadh é it grew out
" Fáisceadh é as an chuid is fearr a bhí fágtha de sheanpháirtí Fhianna Fáil, páirtí a chuaigh ar bhóthar an aimhleasa, a chaill a threo traidisiúnta agus a luachanna seanbhunaidh agus a chur ár bhflaitheas agus ár bhféiniúlacht i mbaol a gcaillte.
a fuineadh agus a fáisceadh sinn we were bred and brought up
" Ba ó na gnáthdhaoine - a itheann a ndinnéar i lár an lae - a fuineadh agus a fáisceadh sinn.
d'fháisc as brought about from
" Is é Ervine ceannaire úr an *Progressive Unionist Party* (PUP), páirtí polaitíochta a bhfuil léargas aige ar smaointeoireacht an UVF (an bhfuil cuimhne agaibh ar an bhéarlagair amaideach sin?) Toghadh Ervine mar cheannaire ar an pháirtí i ndiaidh géarchéime a d'fháisc as dúnmharú uafásach Bobby Moffet ar Bhóthar na Seanchille i mí Bealtaine anuraidh.
d'fháisc grew, wrested
" “An tréimhse sin, bhí an Irish Times ag scríobh orainn mar “savages” ach tá Gerry Adams an-chumasach agus smaoinigh sé ar bhonn nualaíoch agus as sin a d'fháisc Féile an Phobail.
bhí fáiscthe le chéile was fastened together
" Thosaigh an patrún tar éis an toghchán i 1932, nuair a caitheadh amach Cumann na nGael, an páirtí polaitíochta a bhunaigh an stát, le háit a dhéanamh don fhórsa nua polaitíochta a bhí fáiscthe le chéile ag De Valera as an dream ba réadúla nár ghlac leis an gConradh i 1922 agus a chreid go mb’fhearr a bheith istigh sa Dáil ná taobh amuigh dhó.
bhí fáiscthe le chéile was fastened together
" Thosaigh an seanphatrún tar éis an toghchán i 1932, nuair a caitheadh amach Cumann na nGael, an páirtí polaitíochta a bhunaigh an stát, le háit a dhéanamh don fhórsa nua polaitíochta a bhí fáiscthe le chéile ag De Valera as an dream ba réadúla nár ghlac leis an gConradh i 1922 agus a chreid go mb’fhearr a bheith istigh sa Dáil ná taobh amuigh dhó.
fáisceadh as who was moulded
" Chreid mé ag an am nach bhféadfaí duine ní b’fhearr a fháil leis an nGaeltachta a tharrtháil: polaiteoir a thuig cás na Gaeltachta, a chreid in úsáid na Gaeilge ina shaol pearsanta agus ina shaol poiblí agus duine cumasach a fáisceadh as saol na Gaeilge, a bheadh in ann a chúinne a throid ag bord an Rialtais.
buidéal a fáisceadh a squeezed bottle
" Is cuimhin liom na smaichtíní ag teacht anuas orainn ó na póilíní capaill, agus fuil ar eitilt tríd an aer, ag scairdeadh mar anlann trátaí as buidéal a fáisceadh i siopa sceallóige.
inar fuineadh is inar fáisceadh in which he was reared
" Is damnú é *‘The Tree of Life’* ar luacha na sochaí inar fuineadh is inar fáisceadh Terrence Malick.
fáisceadh embraced
" Ba é píonós seo na páise bunfhréamh aigne ait na Críostaíochta, dar le Foucault, an dearcadh sin a chomórann fulaingt agus fuascailt, an tinneas dar maolaíodh, an peaca dar maitheadh, an bochtán dar fáisceadh tar éis dó dólás an tsaoil a bhlaiseadh.
d’fháisc fastened
" Rug sí greim láimhe orm go sceitimíneach agus d’fháisc lena a brollach í go láidir.
fáiscfidh díospóireachtaí astu a threoróidh muid discussions shall arise from them which shall guide us
" Inné agus Inniu ======= Ach ag breathnú siar ar stair na 26 Chontae, cé a dearfadh go raibh lucht eagair an Chúnaint contráilte fá Riail Dúchais agus Riail na Róimhe? Nach bhfuil an stát ó dheas ag caitheamh uathu le scor bliain anuas na laincisí a chuir Eaglais na Róimhe orthu leis na céadta bliain? Nach raibh an ceart ag Carson agus Craig sa mhéid sin? Sin an fáth go bhfuil na cuimhneacháin atá romhainn ó thuaidh chomh tábhachtach céanna ó dheas is a bheas siad ó thuaidh mar, tá súil agam, fáiscfidh díospóireachtaí astu a threoróidh muid i dtreo tuigse níos doimhne as an stair agus go mbeidh muid ag breathnú ar imeachtaí iaróige, mar a déarfadh TG4, le súil eile.
fáisceadh as was born out of
" Cérbh í Bernadette? ========= Mar a deir sí féin, ba ghnáthdhuine í Bernadette Ní Dhoibhlin ón aicme oibre Caitliceach, a fáisceadh as an bhfeachtas a bhí ar bun ag NICRA (Gluaiseacht na gCearta Síbhialta i dTuaisceart Éireann), le cothromaíocht a fháil do Chaitlicigh/náisiúnaithe i dtaobh guthaíochta, i dtaobh fostaíochta agus i dtaobh tithíochta.
as ar fáisceadh wherein was reared
" Gaeltacht Chonamara, as ar fáisceadh Máirtín Ó Cadhain, Joe Steve Ó Neachtain, Johnny Chóil Mhaidhc, Caitlín Maude, Mícheál Ó Conghaile, gan trácht ar Phádraig Ó Conaire, atá ag saothrú an bháis sa leaba.
D’fháisc fastened
" D’fháisc Jean mo leathchos i slabhra, agus cé go raibh fhios agam gur cur i gcéill a bhí i gceist, mhothaigh mé faitíos agus éadochas ag éirí ionam.
d’fháisc sé air san iarracht go damanta he got stuck into the effort in a big way
" (Bean óg í seo a chuir suas do phost eile go gairid roimhe sin le teacht chuig an ghaelscoil úr!) Níor ghlac mo dhuine le comhairle an dlíodóra, Gaeilgeoir, ach d’fháisc sé air san iarracht go damanta agus tá na céadta cainteoirí líofa Gaeilge san áit mar gheall ar an aon duine amháin sin.
d'fháisc an t-albam úr dá cuid came her new album
" As an taighde sin, d'fháisc an t-albam úr dá cuid, Clocks.
taithí saoil as ar fáisceadh iad life experience(s) which developed them
" Cnoc Muaidhe ===== "Baineann ábhar na n-amhrán atá ar Clocks leis an taithí saoil as ar fáisceadh iad ach ní raibh mé iarraidh amhráin a scríobh agus iad bunaithe ar gach scéal i mo cheap sinsir.
a fáisceadh was socialized
" (Sáirséal agus Dill, 1955) As Protastúnachas an Tuaiscirt a fáisceadh an Blaghdach agus thuig sé go maith dá mhéad cainte a dhéantar faoi athaontú na hÉireann, gur mó dochar ná maitheas a bhíonn de thoradh air.
Ní fháiscfí reachtaíocht ar bith as an díospóireacht no legislation would issue from the debate
" Ní fháiscfí reachtaíocht ar bith as an díospóireacht i Stormont, a dúirt Copleand, ach níorbh ionann sin is a rá nár choir reachtaíocht ar cheart homaighnéasach a scrúdú.
le fáisceadh amach as uimhreacha to be garnered from numbers
" Tá creimeadh mór tarlaithe ar an nGaeilge ó shin, mar a léirítear i staidrimh éagsúla atá le fáisceadh amach as uimhreacha Scéim Labhairt na Gaeilge agus ón Daonáireamh.
mar stócach a fuineadh agus a fáisceadh sa Ghaeltacht as a youth born and bred in the G.
" Cén fáth gur i mBéarla a bhí sé ag cumadh mar stócach a fuineadh agus a fáisceadh sa Ghaeltacht? “Is ag déanamh aithrise a bhí mé ar na ceoltóirí mór le rá ag an am.
ag fáisceadh an chreasa are tightening the belt
" Faoin am seo, mura bhfuil deireadh leis an obair sna háiteacha sin, tá deireadh ré, ísliú céime nó easpa bisigh á dtuar de réir mar atá na hollúna is cáilithe ag dul ar phinsean agus na coláistí éagsúla ag fáisceadh an chreasa.
a fháisceadh as an smionagar to wring from the wreckage
" Reachtaíocht Howlin ======= Nuair atá stair na tréimhse seo á scríobh amach anseo tabharfar aitheantas don éacht a rinne an tAire Brendan Howlin, an bealach a éascú le socrú Bóthair Haddington a fháisceadh as an smionagar a bhí fágtha nuair a chaith na ceardchumann amach socrú Pháirc an Chrócaigh II.
Tá sí ag fáisceadh orm It’s cramping on me
" Tá sí ag fáisceadh orm! Ach más fíor do na daoine thart orm níl fágtha acu cúpla céad slat.
chomh fáiscthe so fastened
" Tháinig Amanda Reid ar éadach deartha i mbaile Hama na Siria nach mór scór go leith bliain ó shin, ach ba mhaith léi a fháil amach cén crotal draíochtúil a chuir an dath dubh chomh fáiscthe air.
ó fáisceadh gobadán from the time gags were forced
" Ní mó ná sásta atá Balor ó fáisceadh gobadán i mbéal roinnt bheag de na sagairt, an dream sagart a thuig go ndearna an béal druidte dochar mór do na daoine cheana agus labhair siad amach.