Ní raibh a raibh fán doras ag cur lá buartha ar Derek agus mheas sé nár cheart dó a bheith ina ábhar buartha ag duine ar bith a raibh fios gnaithe aige agus iad ag tarraingt ar theach faire.

Má thig an tuar fán tairngreacht, buille mór síceolaíoch a bheas ann d'aontachtaithe nach mbeidh ábalta labhairt ar an mhóramh aontachtach níos mó.

Bhí an chuma ar Trimble go raibh sé ar a sháimhin suilt, socair ina intinn fán ród a bhí roimhe, roimh a pháirtí agus roimh Thuaisceart Éireann.

Ach cad é fán chaint seo fán Ghaeilge a dhípholaitiú ó thuaidh? Nárbh fhearr í a "ilpholaitiú"? "Tuigim go bhfuil daoine ag baint úsáide as an teanga le "pointí a scóráil" ar dhreamanna eile, ach fiú Sinn Féin, cuir i gcás, níl iontu ach polaiteoirí a fuair vótaí le bheith ar son na teanga agus í a chur chun tosaigh.

Bhíodh *frisson *ann nuair a bhíodh buamaí ag pléascadh; bhí muid ag déanamh gáire fán iliomad tabúnna a bhíodh greanta i sochaí an Tuaiscirt, ach le himeacht bhunús an fhoréigin, níl fágtha ach cultacha liatha na polaitíochta.

Ba é a thuar Bertie Ahern ná gur praiseach a bheadh i dtorthaí an toghcháin ó thuaidh agus tháinig an tuar fán tairngreacht.

Bhí mé i mo luí i mo leaba agus mé breá clúthar nuair a chuala mé mo mháthair ag trup trapáil thart fán teach sula dtáinig an lá.

Lawrence, Ted Hughes, Dylan Thomas, Bob Dylan, Rimbaud, Mallarmé, Ungaretti, an t-aistriúchán, an mhatamaitic, an gréasán domhanda, Bill Gates, John Nash, deirfiúr Neitzsche, Bonnie Prince Charlie, Macpherson, Art Pepper, Prokofiev, JFK, *New Labour, the Bush family coup*, an tuar (a tháinig fán tairngreacht ar ball) go rachadh clann George Herbert Walker Bush chun cogaidh le clann Saddam Hussein, tionscal an *Holocaust* sna Stáit Aontaithe, an Siónachas agus an tacaíocht a fuair sé ó na frith-Ghiúdaigh, an Phalaistín, Edward Said, an Chaismír, Tarik Ali, Pablo Escobar, tógáil beostoic i Meiriceá Theas, an tsíocanailís, an t-oideachas tríú leibhéal, Camembert, Conrad, Camilla Parker Bowles, Lady Gregory, Colm Tóibín, Paul Muldoon, Heaney, an Oxford *English Dictionary*, J.

Lawrence, Ted Hughes, Dylan Thomas, Bob Dylan, Rimbaud, Mallarmé, Ungaretti, an t-aistriúchán, an mhatamaitic, an gréasán domhanda, Bill Gates, John Nash, deirfiúr Neitzsche, Bonnie Prince Charlie, Macpherson, Art Pepper, Prokofiev, JFK, *New Labour, the Bush family coup*, an tuar (a tháinig fán tairngreacht ar ball) go rachadh clann George Herbert Walker Bush chun cogaidh le clann Saddam Hussein, tionscal an *Holocaust* sna Stáit Aontaithe, an Siónachas agus an tacaíocht a fuair sé ó na frith-Ghiúdaigh, an Phalaistín, Edward Said, an Chaismír, Tarik Ali, Pablo Escobar, tógáil beostoic i Meiriceá Theas, an tsíocanailís, an t-oideachas tríú leibhéal, Camembert, Conrad, Camilla Parker Bowles, Lady Gregory, Colm Tóibín, Paul Muldoon, Heaney, an Oxford *English Dictionary*, J.

Bheadh Aindí ag cnádán fán teilifís agus ní bheadh clár ar bith á shásamh.

Tá scéal ann a bhaineas le Cú Chulainn, ceann eile fá eachtra a tharla do Cholm Cille nuair a bhí sé fán leithinis seo.

Ní raibh maith a bheith léi fán ghruaig – bhéarfadh sé gráinneog fhéir i do cheann agus bhí cuma shalach, leathnite uirthi i gcónaí.

go leisciúillazily ag fógairt ormcalling to me bodhardeaf go crostacrossly ligthe ar cíosrented out go hiondúilusually ar mhaithe le do shláintesefor the sake of your health neart rudaí spéisiúlaplenty of interesting things seala period of time tá airde ag teacht ionatyou've grown a thagadh muid ar cuairtwhen we used to come to visit an-mhochvery early sciuirda quick dash, flying visit leamhboring mo náire thúshame on you múineadhmanners ón matalfrom the mantelpiece pussulky expression ná bac leisdon't bother with it galpuff go mífhoighdeachimpatiently ar fánwandering á ndóbeing burnt rith sé léiit occured to her sna sceachain the bushes cheapfá go raibh siad trí thineyou would think that they were on fire cuid an dreoilínthe wren's portion an siúladh Mamó síos chuig an siopa fadó .

go leisciúillazily ag fógairt ormcalling to me bodhardeaf go crostacrossly ligthe ar cíosrented out go hiondúilusually ar mhaithe le do shláintesefor the sake of your health neart rudaí spéisiúlaplenty of interesting things seala period of time tá airde ag teacht ionatyou've grown a thagadh muid ar cuairtwhen we used to come to visit an-mhochvery early sciuirda quick dash, flying visit leamhboring mo náire thúshame on you múineadhmanners ón matalfrom the mantelpiece pussulky expression ná bac leisdon't bother with it galpuff go mífhoighdeachimpatiently ar fánwandering á ndóbeing burnt rith sé léiit occured to her sna sceachain the bushes cheapfá go raibh siad trí thineyou would think that they were on fire cuid an dreoilínthe wren's portion an siúladh Mamó síos chuig an siopa fadó .

Scríobh sé leabhar dar teideal *In Time of War: Ireland, Ulster and the Price of Neutrality, 1939-1945* fán Éigeandáil ó dheas le linn an dara Cogadh Domhanda.

Labhraíos le hiníon léinn le déanaí a thug le fios os comhair ranga go raibh sí céad fán gcéad ar son chéasadh príosúnach, fiú iadsan nach mbeadh cúiseanna curtha ina leith.

Tá sé binbeach fán dóigh ar caitheadh leis mar dhuine agus fán treo ina bhfuil Sinn Féin ag dul.

Seans mór go raibh a fhios ag Irvine fán chomhoibriú rúnda a bhí ar siúl idir an RUC agus an UVF – é sin a d’fhág dáréag ar a laghad marbh dar le Nuala O'Loan, an tOmbudsman Póilíneachta ó thuaidh atá éirithe as ó shin.

Comhartha d’óige curtha amú, blianta ar fán, ab ea é fear óg a bheith go maith ag imirt snúcair.

As na cúinsí sin uilig a tháinig bronntanas an chúig fán gcéad breise sin.

Glacann an pobal leis fán dtráth seo nach bhfuil aon bhealach éasca as an tsáinn fhíochmhar ina bhfuilid.

Níl aon amhras ach gur tháinig an tuar fán tairngreacht áirithe sin agus tráchtairí ag baint na sála dá chéile anois leis na focail is tarcaisniúla ina bpluic a chaitheamh i dtreo na teanga, agus ar Acht na dTeangacha Oifigiúla ach go háirithe.

Ach níor tháinig an tuar fán tairngreacht seo ach an oiread agus i ndeireadh na dála, d’fhógair an tAire Ó Cuív sa Dáil an mhí seo caite go mbeadh cúram na scéime á aistriú go Roinn na Gaeltachta agus go gcaillfeadh na mná tí 50 cent an dalta in aghaidh an lae.

Seachas dua a chaitheamh ar ábhar úr nach bhfuil thar moladh beirte, caithim súil siar ar cheann a leag *Warner Brothers* fán ár mbráid i mbliain seanré na hóige 1967.

”* (Ar ndóigh is iomaí duine a bheadh ar aon tuairim le sin anois i bhfianaise an praiseach a rinne muid dár gcóras baincéireachta le traidfil blianta anuas!) Ach fán am ar thug Blair faoin phróiseas síochána bhí athruithe móra tagtha ar dheisceart na hÉireann, idir gheilleagar agus dul chun cinn i gcúrsaí cultúir is spóirt: *“In the space of a few years it was no longer the backward old South that was looked down upon, but the North.

Ar Fán === Bhí a fhios againn go maith le fada go raibh Brian Cowen tubaisteach mar Thaoiseach, ach chuir sé iontas ar fad orainn i rith na seachtaine inar fógraíodh an pacáiste tarrthála.

Easpa Gutha ====== De réir mar a chuaigh cumhacht agus tábhacht na bhfeirmeoirí i léig, chuaigh ceist na tuaithe ar fad chun fáin.

Más crann taca í an deirfiúr chiallmhar le linn na bainise, nuair a cheaptar go dtiocfaidh an domhan slán, ’sí Justine (atá imithe soir ar fad fán dtráth seo) is fearr atá in ann deighleáil leis an mbagairt ar ball nuair is léir nach ‘ar eitilt tharainn’ ach ar chonar ár scriosta atá Melancholia chugainn ar ardluas.

An Duais ==== Ceann de na leabhair seo a leanas **Mistéir an Tobair – Diane Lavery** Tá Oisín ar a laethanta saoire ón scoil agus is breá leis dul amach ar fán sna sléibhte agus sna gleannta mórthimpeall.

Ach glac uaimse é, ní bhfaighfear dóigh fán spéir leis an tsamhail nua mhaoinithe mar atá sé faoi láthair a chur i bhfeidhm.

** Tá Oisín ar a laethanta saoire ón scoil agus is breá leis dul amach ar fán sna sléibhte agus sna gleannta mórthimpeall.

Is le linn do shealsa mar Phríomhfheidhmeanach mar sin a chinnteofar cinniúint na Gaeltachta agus an dtiocfaidh an tuar fán tairngreacht dhuairc a rinne údair an Staidéir Chuimsithigh.

Má bhí na ceithre scór aici fán dtráth ar thug gnó na teilifíse an doras chuici isteach mé, ní mór an slad a d’imríodar na blianta céanna ar a corp, nó ar a hanam, nó ar a héirim, nó ar an gcuimhne fhinscéalach.

” An Scéal ina Thús ========= Má tá ualach an maorlathais ródhian ort fán tráth seo a léitheoir, glac scíste beag agus ól cupán tae mar tá trí bliana eile de thaifid fós le teacht.

I mí Feabhra 2012, chuaigh baill den bhuíon Pussy Riot isteach in Ardeaglais Chríost an Slánaitheoir, gléasta i mbalaclavaí agus éadaí ildaite, chun taibhiú a dhéanamh ar phaidir punc dá gcuid féin, inar iarr siad ar an Mhaighdean Mhuire fán a chur ar Putin agus cosaint a dhéanamh ar chóras rialtais na tíre.

” (Aindí na hArdteiste in ‘Ar Son na Cúise’ Foinse 23 Feabhra, 2003) Tá an tuar ag teacht fán tairngreacht.

Ba é críoch an scéil, go bhfuair an mhífhoighid an ceann is fearr air agus d’imigh an féinsmacht uaidh, rud a tharlaíonn go minic d’imreoirí ag deireadh a ré nuair a bhíonn an óige ar fán agus an neart ar meath.

Bóthar na fíréantachta a shiúlfaidh siad feasta, agus ní imeoidh siad riamh arís ar fán ná ar fuaidreamh ón bhealach cas geal sin atá siad i ndiaidh a chur rompu féin.

Fán am a nocht ball bán an lae, bhí an chéad mhullach sroichte agus an chéad pholl sa chárta.

Bhí na matáin ag teannadh fán am seo agus gan ach an cheathrú cuid siúlta.

Is beag a bhí le feiceáil fán tráth seo agus an chosúlacht ar an scéil, go raibh go leor daoine caillte sa cheo.

Bhí na logainmneacha seo leis an aidiacht 'mór' ag cur lagmhisnigh orainn fán tráth seo, gan trácht ar an droim sléibhe, Anacair, gar dúinn.

Fán am a scoirfidh an Dáil i mí Iúil, beidh ionann is leath dá théarma in oifig caite ag an rialtas seo.

Drochsheans go mbeadh go leor suíochán ag ceachtar acu le rialtas mionlaigh a bhunú agus is cinnte go bhfuil ré an tromlaigh ghlain ionann is imithe fán tráth seo.

" Deir Mac Ionnrachtaigh gurb é an rud is dóchasai fán taighde atá déanta aige ná cumhacht an duine aonair.

Iasachtaí Fáin agus Gaeilge na hÁite =========== Sa dara haois déag, le linn do Gruffydd ap Cynan a bhí ina thaoiseach i Gwynedd, bhí trácht lucht éigse agus lucht ceoil anall ó chúige Laighean, agus níos faide anall, aimsir an Drochshaoil casadh Gaeilgeoirí ar an bhfear siúil George Borrow sna sléibhte.

Dúirt sé go raibh sé ag súil go mbeadh rud éigin suntasach bainte amach fán tráth seo agus go gcuirfí an scéal ina cheart ar bhealach éigin.

Rud a thugaim liom an-mhinic áfach, mara mbeadh mórán tada eile liom agam, ná leabhar nótaí a bhféadaim smaointe fáin agus blúirí eolais a bhreacadh ann de réir mar is gá.

Robert de Niro Ní minic a chuirtear scéinséir fán ár mbráid a shásaíonn lucht Cineplex agus Arthouse san aon tseáp amháin.

: Is de shliocht ársa na bhfidléirí fáin mé féin.

An bhfuil an baol ann go bhfuil an tuar ag teacht fán tairngreacht i dtaobh an steiréitíopa náisiúnta, ar throid ár sinsir go fíochmhar ina éadan? Cumas Teanga sa Mheá ========== Eascraíonn an cheist ar ndóigh faoi cad is brí le bheith id’ Éireannach sa lá atá inniu ann? An bhfuil an té a ghlac páirt i Lá Mór na Gaeilge an mhí seo caite chun cearta a éileamh do chainteoirí Gaeilge a dhath níos Éireannaí ná deisceabail Ross O Carroll Kelly a bheas ag tarraingt ar Staid Aviva ar Lá 'le Pádraig le tacaíocht a thabhairt do Choláiste na Carraige Duibhe nó do Chlongowes Wood i gcluiche ceannais rugbaí scoileanna Chúige Laighean? Ar cheart idirdhealú a dhéanamh feasta idir an t-ionannas Gaelach agus an t-ionannas Éireannach? Ní thig a shéanadh ach an oiread go bhfuil a rian fágtha ag cultúr na n-imirceach a tháinig chun na tíre seo le linn réimeas an Tíogair Cheiltigh ar an aitheantas dúchasach fosta.

Is mar seo a chuireann an tAthair Peadar tús álainn lena leagan Gaeilge den Quijote le Cervantes: > Roinnt céadta blian ó shin bhíodh aicme laoch ag gluaiseacht ar fud na hEorpa agus Ridirí Fáin a tugtaí orthu.

Má bhuail, bhí scata bithiúnach ar an mbóthar rompu, ní nach ionadh, agus ba ghairid ina mbaiclí fáin iad, ina ropairí agus ina rógairí seachas ina ridirí.

Tá nead díobh fán Life: