Ach in imeacht na mblianta, nuair a bhí iriseoirí ag tagairt do Thriail na nArm bhí sé níb áisiúla tagairt a dhéanamh don bhreithiúnas seachas na fíricí ar fad a chur i láthair arís.

Ach, tá fíricí ann a dhéanfaidh na Sinn Féinigh míshuaimhneach.

Cad a déarfadh sibh dá mbeadh a leithéid scríofa in alt faoi ghrúpa polaitiúil ar bith in Éirinn, in ionad fíricí? Theip air trácht a dhéanamh ar na hadharca atá ar ár gceann! Má tá suim agaibh sna fíricí, seo cúpla sampla agus baint acu le halt Bharra.

Dhealródh sé nár tugadh mórán airde ar na fíricí seo.

Sa todhchaí, má léiríonn na fíricí dúinn go bhfuil éileamh ann cúrsaí mar seo a chur ar siúl go rialta, beimid thar a bheith sásta é sin a dhéanamh.

Sa todhchaí, má léiríonn na fíricí dúinn go bhfuil éileamh ann cúrsaí mar seo a chur ar siúl go rialta, beimid thar a bheith sásta é sin a dhéanamh.

Dúirt an tOllamh Smithers: "Tá a lán scéilíní ann faoi na cúiseanna go bhfuil siad ag éirí as a bpost, ach beidh sé go maith na fíricí a fháil.

Ar chláracha plé an idirlín nochtann daoine a gcuid tuairimí agus déanann plé ar na fíricí.

Cha raibh ionainn ach soithigh bheaga agus chaithfí na soithigh sin a líonadh le hoiread fíricí is a thiocfaí a chur isteach iontu.

Dúirt sé fosta gur tugadh neamhaird ar na fíricí is tábhachtaí tar éis do na nuachtáin thablóideacha dul thar fóir leis an scéal.

Ní hamháin sin ach tá na fíricí á gceilt ar mhuintir na hÉireann agus níl an phoiblíocht chaoi á fáil ag lucht agóide.

Tá dhá chineál eolais ann: cinnteacht (fíricí, cruthúnas) agus oscailteacht (féidearthachtaí, samhlaíocht), agus cuidíonn an ealaín leis an dara cineál sin.

Tá cóipeanna den leabhar le buachan i gcomórtas mhí Mheán Fómhair *Beo!* Gluais • Glossary á fhoilsiúbeing published gnó turasóireachtatourism business músclaítear fiosracht na mnáthe woman's curiousity is awakened ailt nuachtáinnewspaper articles faillcliff seilbhpossession contúirtídangers bagairtíthreats creathán fuachtaa cold shudder fainicwarning foláireamhnotice, warning deireadh a haistir saoilthe end of her life's journey go fuarchúiseachindifferently buillí croíheartbeats anáil an tsonaisthe breath of happiness seargthawithered iachallcompulsion fíricífacts breacthawritten down rianmark d'aon ghnódeliberately blúire páipéirpiece of paper luaitementioned tarraiceándrawer stán síshe stared imlíneoutline scáilshadow gortcultivated field cruthanna dubhablack shapes ag corraí go bogmoving gently sceacha aitinnfurze bushes céadfaísenses ar tinneallon edge doircheachtdarkness ina glaicin her hand leiceanncheek á shlíocadhstroking it pollairí a sróineher nostrils b'in mar a shamhlaíodh sí iadthat's how she used to imagine them istoícheat night ina comhluadarin her company folamhempty dul i dtaithí arget used to cuachta go clutharnestled comfortably fál cosantaprotective fence fothramnoise gíoscáncreaking ag tnúth lelooking forward to brat teolaíwarm covering an tsíorgheonaílthe continuous droning ag dul thar bráidpassing by cloig rabhaidhalarms sianaílwhining otharchairr ag scréachaílambulances screeching pléascáinexplosives gleo cogaíochtathe noise of war ar fud na comharsanachtaall over the neighbourhood éalúto escape amhrasdoubt easpa fuaimelack of noise tranglamclutter ina sámhchodladhsleeping soundly cliotaráilclattering macalla a coiscéime féinthe echo of her own footstep pluidblanket ag siosarnachrustling a fallaing oícheher night gown taobh leisbeside it sciathánwing dallógblind duibheblackness crónánhumming leataopen an bunalt údthat original article carnánpile béicscream ag stánadh isteach uirthistaring in at her ag faire uirthilooking at her á slogadhswallowing her spléachadhglance sceonmharterrifying trí choiscéimthree steps scréachscream rith sé léiit occured to her cur síos ceartproper description ag tochailt isteach intidigging into her tanaíthin camcrooked go tostachsilently ag fairelooking ar diúitéon duty Ag baint lán na súl aisti.

Ach, ní féidir neamhaird a thabhairt ar na fíricí a léiríonn go bhfuil Éire fós ag bun na dtáblaí Eorpacha ó thaobh an leathanbhanda de.

Nuair a smaoiním ar na huaireanta fada a chaith mé ag lorg fíricí a bhí riachtanach chun mo phost a dhéanamh i gceart - An bhfuil coilíneacht lobhar taobh amuigh de New Orleans, i ndáiríre? Cén stát sna Stáit Aontaithe a bhfuil an ráta is airde póstaí idir col ceathracha ann? Cén difear atá idir Giúdaigh *Hasidic *agus cineálacha eile Giúdach? - deirim liom féin gur mór an trua nach raibh Wikipedia ((www.

Níl sé ró-iontach do chultúr bheith sáite in argóintí mar gheall ar bhairéid nó fíricí reiligiúnda míthaitneamhacha nó dathanna a smaoinítear orthu de ghnáth i gcomhthéacs bosca crián.

Ar deireadh, cúpla mí ó shin, bhí na fíricí agus an ficsean ag sáraíocht lena chéile i gcás cúirte i Manhattan a raibh *mobsters *agus aisteoirí Éireannacha agus Iodálacha páirteach ann.

An ráflaí agus tuairimíocht atá á bhfoilsiú i *blogs* nó fíricí? Bhí am ann gur cheap roinnt daoine go gcuirfeadh *blogs* deireadh le heagraíochtaí móra nuachta ach is léir anois nach dtarlóidh sé sin.

" Tá briathar úr sa Bhéarla, *fisking*, a chum naimhde Fisk; an rud atá i gceist le *fisking* ná dul fríd alt, líne ar líne, ag ceartú na meancóg ó thaobh fíricí de, na hanailíse agus cibé eile atá ann.

Drochdhuine ======= Cuirtear i gcuimhne dom radharc i leabhar Frank McCourt, *’Tis*, ina gcuireann sé síos ar an dóigh, agus é ina mhúinteoir i ngairmscoil i Staten Island, ar úsáid sé McCarthy chun fíricí gránna a léiriú mar gheall ar charachtar, ar drochdhuine é, i leabhar cáiliúil Nathaniel Hawthorne, *The Scarlet Letter*.

Seo ceist: An raibh O’Toole ag seasamh le líne eagarthóireachta an Raghallaigh, rud a mbítear ag súil leis, fiú muna dtacaíonn na fíricí leis an líne eagarthóireachta chéanna? Ar chreid O’Toole gur iarchomrádaithe neamhúdaraithe a bhásaigh Donaldson - ar son onóra agus ar son chuimhne na n-óglach a thit de bharr fhaisnéis sceite an bhrathadóra? Deir “srón” an tseaniriseora ormsa gur mar sin a bhí an scéal le Michael O’Toole.

D’fhéadfadh gnáthógánach fíricí den saghas seo a leanas a ríomh: go bhfuair níos mó ná 6 milliún Polannach bás de dheasca an chogaidh, go ndearna an Pholainn a cion féin i rith an chogaidh mar nár sháraigh aon tír a rannpháirtíocht sa chogadh ach an tAontas Sóivéadach, na Stáit Aontaithe agus an Bhreatain.

Ach taobh thiar de na fíricí sin, tá scéal eile i gceist.

“Arís, dealraíonn sé gurb é is tábhachtaí ná an idé-eolaíocht – is cuma faoi na fíricí.

Cén fáth a mbeadh fíricí de dhíth? Dar le píolótaí gairmiúla, bíonn na meáin chumarsáide i gcónaí ag iarraidh dráma a chothú aon uair a thagann eachtraí atá bainteach le heitleáin chun cinn.

A bhuíochas do nuachtáin áitiúla – *The Newsletter* a thugann tacaíocht don DUP, ina measc – agus an tAcht um Shaoráil Faisnéise ó thuaidh, tháinig na fíricí seo uilig chun solais diaidh ar ndiaidh.

Níl sé ceart breithiúnas a thabhairt ar cheist thábhachtach mar seo mura bhfuil na fíricí ar fad ar fáil.

An raibh sé iontach deacair cur ina luí ar an gCoiste an cinneadh seo a ghlacadh de thairbhe na staire agus an traidisiúin a bhaineann leis an bhfoirgneamh áirithe sin? “Níor chuir mise ina luí ar aon duine aon rud a dhéanamh – tá mise fostaithe leis na fíricí a chur os comhair an Choiste le go mbeidh siad in ann teacht ar chinneadh.

Go leor fíricí.

Is óna hochtóidí a thagann fíricí an tsaoil, dar liom im’ aigne féin.

Ráig a Bhuaileann Pobail An ráig tógála, an borradh as cuimse faoi gach rud a tharla in Éirinn - faoin éagomraíocht shóisialta san áireamh! - roimh an titim go tóin poill san airgeadas, an fuadar i mbunú gaelscoileanna, cé as ar tháinig sé sin? Cad é an dóigh a dtagann fíricí daonra, oideachais, oiliúna, airgeadais, srl.

* Go bhfuil 42% de chainteoirí Gaeilge fostaithe i bpostanna gairmiúla, bainistíochta, nó teicniúla, le hais 27% dóibh siúd gan Ghaeilge * Nach bhfuil ach 12% de chainteoirí Gaeilge fostaithe i bpostanna neamhoilte, nó breacoilte, le hais 20% den phobal gan Ghaeilge Sin iad na fíricí loma don té a ghlacadh, gan cheist, leis na sainmhínithe a úsáideann na húdair.

Ar mhaithe le Pobal agus duine ar bith eile a chreideann a leithéid, cuirfidh mé na fíricí seo os bhur gcomhair.

Tá daoine ar spéis leo cás na teanga ag dul i ngleic leis na fíricí loma faoi dheireadh ach tá lucht an tsaineolais teangeolaíochta ag tabhairt aghaidh ar an dúshlán an geábh seo chomh maith.

Ach cad chuige a bhfuil Lieberman chomh buartha faoin idirlíon? Céard atá le ceilt ag Iosrael? Fíricí.

Ní inseoidh na fíricí loma sin áfach, go raibh críoch a bhí conspóideach agus scannalach araon leis an gcluiche ceannais úd mar go ndearna an réiteoir, Martin Sludden, tuaiplis le cinneadh mícheart, rud a d’admhaigh sé féin níos déanaí, i bhfíordheireadh na himeartha a sciob an chraobh ó Lú agus a bhronn ar an Mhí í, dar le cách.

Tá sé fíorthábhachtach na fíricí sin a bheith againn le cur ina luí ar dhaoine gur ceann de na hacmhainní is nádúrtha í agus tá luach eacnamaíoch ag baint léi – chomh maith le luach sóisialta agus cultúrtha.

Ag an am chéanna, glac leis go bhfuil pointí sa dráma ina chasann an taoide agus go mbíonn an lucht féachana idir dhá chomhairle, meallta ag fear na spéaclaí, fear an tsearbhais, fear na fíricí tirime, mar tá cás láidir le déanamh aige.

Tarraingíonn an t-údar fíricí tirime le chéile agus déanann sé scéal corraitheach astu.

Tá Emer Ní Bhrádaigh den tuairim go bhfuil sé tábhachtach scoláirí tríú leibhéal a ullmhú don saol mór seachas a gcloigeann a líonadh le fíricí.

Le linn di a bheith i Londain an mhí seo caite ar saoire, thug Emer Ní Bhrádaigh cuairt ar go leor áiteanna suimiúla agus d'fhoghlaim sí roinnt fíricí nua - i dtaobh fho-éadaí na Banríona Eilís, mar shampla.

Ach léiríonn an dóigh ar láimhsíodh an scéal go bhfuilimid, mar shochaí, fós tugtha do bheith ag tabhairt breithiúnais ar dhaoine gan na fíricí ar fad a bheith againn.

Ghrinnigh Pat Butler fíricí na cáinaisnéise inné agus bhreac roimhe mar a nocht an scéal i rith an tráthnóna.

Tá ‘fíricí’ agus fíricí sa saol, dar le Donncha Ó hÉallaithe, ach is fearr fanacht i dtaobh leis an daonáireamh le teacht ar an gcineál fírice atá ceart!