lorg méar salach
dirty finger marks
Na huibheacha bruite a raibh mé ag súil go mór leo, bhí na blaoscanna bainte díobh agus lorg méar salach fágtha orthu! Bhí an freastalaí chomh cairdiúil, gealgháireach sin nach raibh sé de mhisneach agam gearán a dhéanamh! Creid é nó ná creid, d'éirigh liom iad a ithe agus táim fós beo.
Gabhadh mo mhéar
my finger was caught (stuck)
"Gabhadh mo mhéar idir an dhá chrata," arsa Áine.
fead ghlaice
finger-whistle
Le sin, rinne Frank fead ghlaice agus seo anall tacsaí.
Dá mbeadh liomóg as bharr a mhéire
if there was a nip out of the top of his finger
Dá mbeadh liomóg as bharr a mhéire ag Fergus bheadh Ita thart ar chos in airde go bhfeicfeadh sí cad é mar a bhí a peata féin.
tá sé ar slabhrú agam
I have him wrapped around my little finger
Agus creidfidh an clabhstar mise nó tá sé ar slabhrú agam.
do mhéar sróna
your nose finger
Is cuma cén cearn den domhan a bhfuil tú lonnaithe ann anois, thig leat teagmháil a dhéanamh leis an Ghaeilge le cuidiú ón luchóg leictreach agus do mhéar sróna.
Ní dhéanann méarachaí tapaidh ceol
fast fingers don't make music
Ní dhéanann méarachaí tapaidh ceol.
bhí sé fá ordógaí uilig
all fingers and thumbs
Is é an rud deireanach a bhí de dhíth uirthi nó Seán a bheith ag dul daofa nó bhí sé fá ordógaí uilig nuair a bhí sé i gceann obair mhion ar bith.
méarloirg
finger print
Amach anseo b'fhéidir go mbeidh muid in ann eolas bith-mhéadrach ar nós méarloirg a úsáid chun ár gcéannacht a chruthú, ach níl an teicneolaíocht sin forbartha go leor go fóill.
méarloirg
finger-prints
Dúirt na Gardaí go bhfuarthas méarloirg na beirte ar nuachtán an *Evening Herald *a fuarthas sa ghluaisteán éalaithe.
méarachaí
fingers
Bhí a gcuid barraicíní ag pramsáil agus a gcuid méarachaí ag damhsa.
méaracha briste
broken fingers
Níl a fhios agam an bhfuil seo fíor faoi lucht iománaíochta - seans go bhfuil ach gur pianta agus gortaithe difriúla a bheadh i gceist, méaracha briste go háirithe.
sháigh trí mhéar a dheasláimhe
he stuck three fingers of his right hand
Ina dhiaidh sin d’éirigh sé agus chuir sé ordú catha air féin agus sháigh trí mhéar a dheasláimhe faoi shrón lucht an díchreidimh agus dúirt: "Léigí idir na línte a scaifte húranna gan mhaith.
ailt a cuid méar
the knuckles of her fingers
Bhí muinchillí gach geansaí dá raibh uirthi síos thart fá ailt a cuid méar agus an geansaí féin beagnach síos go dtí an dá ghlúin uirthi.
Coimhéadaigí nach ndófaidh sibh bhur méara
watch you don't burn your fingers
“Coimhéadaigí nach ndófaidh sibh bhur méara, a fheara,” a scairt Máire Mhór orthu.
ag cur na ceiste cigiltí seo ar an mhéar fhada
putting this delicate question on the long finger
Cad chuige a ngearrfaí pionós ar sheanfhear i mBearna a labhraíonn teanga a mhuintire, mar go bhfuil scaifte *yuppies* i ndiaidh bogadh isteach sa cheantar? Ar cheart an milleán a chur ar chainteoirí dúchais den scoth as a laige is atá an Ghaeilge ina gceantar?
Is cinnte, áfach, nach féidir leanstan ag cur na ceiste cigiltí seo ar an mhéar fhada.
ina mhéaracha
in his fingers
Ach tar éis cúpla nóta thuigeas go raibh draíocht an damhsa ina mhéaracha agus thosaigh mé ag smaoineamh ar “Rosc Catha na Mumhan” agus ar Fheis Átha Cliath.
a méaracha
her fingers
An sórt seinnte a chuireann luascadh sna méaracha roimh thaifeadadh nó cheolchoirm.
méaracha
fingers
An sórt seinnte a chuireann luascadh sna méaracha roimh thaifeadadh nó cheolchoirm.
obair na méar
the finger work
Tá obair na méar beagnach díreach mar a chéile ach is í an difríocht is mó ná an ton agus an t-análú.
a mhéara agus a chluasa draíochta
his magical fingers and ears
Le himeacht na mblianta, tá mé ag tuiscint níos mó agus níos mó an méid atá muid ag brath ar Tom agus a mhéara agus a chluasa draíochta.
barra a mhéar
the tips of his fingers
Rud amháineile atá fós i m\'aigne ná barra a mhéara bheith buí ó chaitheamhtoitíní".
a méaracha ina cluasa,
her fingers in her ears,
A ghruaig ag gliúcáil thar a spéaclaí, é ag seinnt sóló i lár 'Imagine' agus Yócó Onó bhocht sa chúinne, a méaracha ina cluasa, ag guí go stopfaidh sé! *
- *Bhí trí phíob Taylor ag an aisteoir Mickey Rooney – meas tú an raibh a fhios aige go bhfuil treibh de Thaistealaithe den ainm céanna a sheinnean píobaí thall i Leeds Shasana? *
- *Sheinn James Cagney na píobaí a bhí aige agus shroicheadar leaid éigin i Seattle tar éis dó bás a fháil.
rí-mhéaraithe
much fingered
Cóip rí-mhéaraithe de leabhar an Chaptaein O’Neill, *1001 Irish Tunes*, ar an mbord.
Ní háil léi mo bheola fliucha ná mo mhéaracha mánla.
She doesn't desire my wet lips or my gentle fingers.
Ní háil léi mo bheola fliucha ná mo mhéaracha mánla.
samhlaigh deich méar ag scríobadh clár dubh.
imagine ten fingers scratching a black board.
Agus is míthrócaireach an fhuaim a thagann as cláirnéid nuair nach bhfuil an uirlis á seinnt go rialta – samhlaigh deich méar ag scríobadh clár dubh.
méarú na píobaireachta,
the fingering in piping,
Dúirt sé féin go raibh gné chruinn eolaíoch ag baint le méarú na píobaireachta, rud a léiríonn gur oibrigh sé amach go cúramach agus go comhfhiosach a raibh ar siúl aige.
bíonn a méara beaga ag bogadh chomh gasta.
their little fingers move so quickly
Sílim go bhfuil cosúlachtaí idir Tír Chonaill agus Albain ó thaobh theicníc na bpíobairí de - bíonn a méara beaga ag bogadh chomh gasta.
chuig a mhéara,
to his fingers
Tá sé faoi gheasa anois agus tá a chuid mothúchán uile ar nós srutha dhiamhaire – iad ag taisteal óna chroí chuig a mhéara, chuig a ghiotár agus amach chuig an ngléas taifeadta.
idir mhéaraíocht agus análú.
between fingering and breathing
Ach lean Fiachna leis ag cur snasa ar chleasaíocht na feadóige, idir mhéaraíocht agus análú.
agus an fáinne á chur ar mhéar na brídeoige.
while the ring was being placed on the bride's finger
(ach) bhí feidhm phoiblí aici chomh maith – dhéantaí í a aithris le linn bainise agus an fáinne á chur ar mhéar na brídeoige.
an chaoi ar bhain siad úsáid as a méara
the way they used their fingers
Bhain mé an-chuid taitnimh as a bheith ag breathnú ar an gcur chuige a bhí acu, an modh oibre a bhí acu agus iad i mbun a gceoil, an chaoi ar bhain siad úsáid as a méara agus an chaoi a raibh siad in ann a nguthanna a théamh agus a chur in oiriúint don cheol.
ag breith ar lúidíní a chéile,
catching on to each others little fingers,
Cé mhéad duine, mar shampla, a chonaic sráid lán le daoine, ag breith ar lúidíní a chéile, ag damhsa mar nathair neimhe ollmhór ó bhun go barr na sráide? Nó cé mhéad dínn a bhfuil cur amach aige ar an mbanna Ar Re Youank nó Gwerz nó an t-amhránaí Yann Fanch Kemener?
***
In Adam’s sa Daingean.
ar an méar fhada.
on the long finger
Stair
Nuair a tháinig na sé choilíneacht Astrálacha le chéile sa bhliain 1901 le tír neamhspleách a bhunú, cuireadh ceist na príomhchathrach ar an méar fhada.
é réidh lena mhéara a dhíriú ar
him ready to concentrate his fingers on
Agus Rossa chun tosaigh ar an stáitse – a fheadóg ina lámh aige, é réidh lena mhéara a dhíriú ar “Her Royal Waggeldy Toes” – chonaic mé duine de na cailíní ón mbanna scoile sa slua.
mhéara
fingers
Ní raibh aon ní aige seachas an ceol féin ina cheann 's ina mhéara.
ag tabhairt na méire
giving the finger
Feictear do lucht na gcarranna go bhfuil tú ag tabhairt na méire daofa cionn is gur féidir leat rothaíocht leat suas go barr an scuaine má tá trácht trom ann.
mhéar fhada
long finger
Ach dar le de Valera, b’amhlaidh gur thábhachtaí i bhfad é caomhnú na Gaeilge le linn géarchéime dá chineál siocair nach raibh sí i riocht sách láidir le go bhféadfaí an obair sin a chur ar an mhéar fhada:
“Sa chaoi ina bhfuil an saol fá láthair, ta a lán neithe gur deacair dúinn gan suim, agus suim an-mhór do chur ionnta.
mhéar fhada
long finger
Tá claonadh aige nithe conspóideacha a chur ar an mhéar fhada.
méar
finger
Dein ‘I’m going to explode’ a ghúgláil agus beidh sé le léamh agat ó scread na ndéagóirí sna blagspotaí, na bhfóram agus na gclárchainte éagsúla go bhfuil méar Neranjo ar chuisle na n-óg.
mhéara
fingers
Nuair a fhaighim leabhar nua, leagaim mo mhéara air agus mothaím é, féacháil an bhfuil sé mín nó garbh, an bhfuil sé tánaí nó ramhar.
mhéaracha
fingers
Mo mhéaracha ag bogadh go fánach idir nótaí.
ordóige
(finger and) thumb
Nuair a bhuaileann Gael le Gael eile, níl amaidí ar bith leis, bíonn an nasc sin ann láithreach (baineann Rónán smeachanna ordóige mar threisiú anseo), tá sé sa bhád chéanna leat, go bhfuil muid iontach bródúil, ag iarraidh rud maith a dhéanamh ó thaobh na teangan.
méar
finger
Tá méar á díriú ar na bancanna agus ar na forbróírí chuile lá sna meáin.
mhéar fhada
long finger
Níl an t-iomaire a bhí roimhe treafa ag an Aire Ó Cuív agus is baolach gur ar an mhéar fhada a fhanfas an chonspóid seo agus go bhfágfar faoi thíortha eile an fómhar turasóireachta a bhaint.
mar a bhainfeá smeach
like you'd click your fingers
An aineolas go dtí dearcadh faiteach sin Chumann na Múinteoirí? An bhfuil siad a dhath níos fearr ná liarlóga tráthnóna Shasana agus na hÉireann? Thit Éireannaigh siar i muinín na heagla dhá chéad bliain ó shin, ach bhí leithscéal 163 bliain den Ghéarleanúint ag cur isteach orthusan, agus chrap an Ghaeltacht amach as an chuid is mó d’Éirinn mar a bhainfeá smeach.
a chur i leith
pointing the finger at
Níl iontas ar bith go mbeidh gá le hardú mór ar an deontas a fhaigheann Seosamh ó Fhoraois na Gaeilge ar an bhliain seo chugainn, nó ní thiocfadh le duine ar bith tréanas ná troscadh ná féinsmacht féin a chur i leith Laoch na Súile Nimhe agus na Tóna Toirtiúla i dtaca le feoil agus ól.
lúidín
little finger
)
Fuair Lula post in aois a sheacht mbliana déag i monarcha stáin, áit ar chaill sé lúidín a láimhe clé i dtimpiste oibre.
mhéara
fingers
Ach tá na taobhghleannta, a shíneann siar mar mhéara agus ó thuaidh ó Gleann Beannchuir, suimiúil go leor agus mar a deir Cameron McNeish ina leabhar *The Monroes:*
*"There may not be any great pinnacles here, rocky spires and sheer rock faces are non-existent, but there are other attributes - a wide open aspect, a feeling of vast landscapes and spaciousness, and you'll see more wildlife in a day than you'll see in the Skye Cuillin in a week.
Shín méar
pointed (his) finger
a mhéar air
his finger on it
Sílim gur leag an tráchtaire Brian Feeney a mhéar air agus é ag scríobh san Irish News an tseachtain seo nuair a dúirt sé go raibh eagla ar mhuintir na 26 Chontae roimh thoghadh Martin McGuinness mar Uachtarán na hÉireann, mar go léireodh sé go raibh an fhaisnéis náisiúnta atá á scaipeadh ó dheas ó bunaíodh an stát contráilte.
ar an méar fhada
on the long finger
Cuireadh, dá ainneoin sin, cainteanna i dtaobh tuilleadh comhcheangal polaitiúil agus comhtháthú geilleagrach na hÚcráine leis an AE ar an méar fhada.
ceisteanna cigilteacha a chur ar an mhéar fhada
to put problematic matters on the long finger
Tá an baol ann fosta go mbainfear feidhm as le ceisteanna cigilteacha a chur ar an mhéar fhada.
ag fanacht leis an méar fhuascailte íoslódálach
awaiting its emancipating downloading finger
Is fearr liom an DVD ábhartha ar an tseilf ná a scáil neamhchorpartha ar line, nó a sprid faoi ghlas ar néal éigin sna spéartha ag fanacht leis an méar fhuascailte íoslódálach.
ag oibriú na méar
working his fingers
“Cén rithim é féin meas tú?” ar sé agus é ag oibriú na méar.
barr ionga
finger tip
”
“Agus cén focal é sin?” agus chuir sé barr ionga faoi derdrathar.
Cairde go Lá, Cairde go Brách
let’s not put matters on a long finger
Cairde go Lá, Cairde go Brách
=============
Le linn bhorradh an Tíogair bhí tionchar an ábharachais le feiceáil ar fud na tíre: tithe ollmhóra scaipthe faoin tír, carranna móra nua, éadaí dearthóra, agus mar sin de.
leis an méar a shíniú i gcoinne
in order to point the finger (of accusation)
Ní hé nach raibh treibheachas ag sní tríd an tír le linn na ngníomhaíochtaí uafáis a thit amach ansin le blianta beaga, ná ó ré King Idris, ach tá sé in am anois ráiteas uafáis de chineál an bhuama sin a dhéanamh leis an méar a shíniú i gcoinne Mhuintir Warfalla.
an fáinne gealltanais ar a méar aici
the engagement ring on her finger
Rud a tharraing aird faoi leith an domhain agus Johansson ar an gcairpéad dearg an babhta seo ná an fáinne gealltanais ar a méar aici.
méar Naomh Tomás
St. Thomas’ finger
Bhí na cnámha faoi thalamh ar feadh na gcéadta ar shuíomh atá ceangailte go dlúth leis an Naomh agus de bharr seo is iarsmaí beannaithe iad ar nós Coróin Deilge Críost, in Ard-Eaglais Notre Dame, Páras, Cumhdach Turin nó méar Naomh Tomás in Eaglais Santa Croce in Gerusalemme sa Róimh.
is deacair do mhéar a leagan ar conas
it’s hard to put your finger on how
Le teacht an idirlín, tá cúrsaí athraithe go mór agus is deacair do mhéar a leagan ar conas a bheidh cúrsaí sna blianta amach romhainn.
Níl breith agam féinig ar
I can’t put my finger on
Níl breith agam féinig ar an easpa tuisceana ar chultúr atá le fáil sa phub, sa tacsaí, sa tsráid nó i ndorchlaí na cumhachta - laistigh nó lasmuigh d'Éirinn.
moltar do mhéar, peann nó eile
it’s advised (to use) your finger, a pen or something else
Sin an fáth go moltar do mhéar, peann nó eile a úsáid chun léamh níos tapúla gan bhotúin.
Tá Gluais Beo! Pota Focal faoi chóipcheart ag Oideas Gael, foilsitheoirí na hirise Beo!
Pota Focal Beo! Glossary is under the copyright of Oideas Gael, publishers of Beo! magazine.
