Níl aon mhascaí gáis ar fáil d'fhórsaí na Cosainte Sibhialta.

* Gluais • Glossary beathaisnéis údaraitheauthorized biography a dialanna pearsantapersonal diaries páipéir phríobháideachaprivate papers go dtí gur insealbhaíodh í ina hUachtaránuntil she was installed as President dódh nó tréigeadh 1,800 teach1,800 houses were burnt or abandoned lámhachshooting rachtoutburst acraí tíhousehold utensils as go brách leooff they went léiriúproduction cheanncheathrúheadquarters coistí cosanta áitiúlalocal defence committees dírbheathaisnéisautobiography gan strówithout difficulty i dtaiscesaved do lá na coise tinnefor a rainy day bhí cúrsaí chomh dona sinthings were so bad dá mba gháif it was necessary leithleachasselfishness scoilt aduainstrange split chiap sé Máire ar fadit really tormented Máire easpa suimelack of interest tragóidítragedies Cumann Naomh Uinseann de PólVincent de Paul Society baill shinsearacha na heagraíochta sin cois Lifethe senior members of that society in Dublin tuairisc suas lena bhéal dóa report up to his face géarchéimcrisis chun an Cumann a ghríosadhto spur the Society into action saothar in aiscewaste of time déistindisgust ag cáineadhcriticising ciúnaithe go mórgreatly quietened línte síochánapeace lines ruathair laethúladaily raids polarúpolarization girseacha ógayoung girls nóibhéinenovena cailín aonaira lone girl ní ba ghaire don ghráscarnearer to the scuffle le dul i gcabhair ar Catherineto go to Catherine's help an cúigear a ruaigeadhto drive the five off riochtstate a cuid néarógher nerves clocharconvent ar an Iúrin Newry tachrántoddler eachtraincident círéibriot faoi lán seoilin full swing ag glioscarnachglistening bréan le boladh gáissmelling bad from gas comhracfight otharcharrambulance formhór an bhealaighmost of the way ag dul ar foscadhsheltering ag sciorradhsliding ag lámhacáncrawling fras lámhaighvolley babhlaíbowls a gciarsúirtheir hankies leachtliquid cosaintprotection bodhardeaf bhí scolaíocht speisialta de dhíth airhe needed special schooling ba ghnách leishe used to d'fhaigheadh sé síob abhailehe used to get a lift home stad an bhusthe bus stop thuirling séhe disembarked neamhurchóideachinnocent bábántainnocent ag cogarnaíl taobh thiar dewhispering behind him trup na mbrógthe sound of the shoes neamhchoireachinnocent níor shamhlaighhe didn't imagine an t-uafásthe horror anfaterror cortwist dírithe ar a chloigeann lomaimed at his bare head scáilshadow scoilteadh a bhlaoschis skull was split open scréachascreams na hionsaitheoiríthe attackers níos truacántamore plaintive go prasquickly ag maothú an chairpéidmoistening the carpet Ba dhóbair dó bás a fháilHe nearly died go raibh an t-ádh dearg airthat he was extremely lucky ar mire le feargmad with rage beaginmhehelplessness cé a bhí ciontachwho was responsible níor cúisíodh duine ar bith riamhnobody was ever charged ciontach i ndúnmharúguilty of murder go gairid i ndiaidh an ionsaitheshortly after the attack ag maíomhstating seanphionós na fuipethe old whip punishment i gcás coirpeach a gheofaí ciontach i dtromionsaíin case of criminals found guilty of assault peann a chur le párto put pen to paper aiféalaregret gur éiligh sí pionós corparthathat she demanded corporal punishment ag teacht salach ar gach ar chreid sí riamh anngoing against everything she ever believed in

Sábhálfaidh an túr 700,000 tona de gháis cheaptha teasa in aghaidh na bliana le hais stáisiún guail.

Foinse mhór gháis a dtángthas uirthi in áit darb ainm Tarija i ndeisceart na tíre.

Dá ndíolfaidís an gás chrúthódh sé fostaíocht agus bhéarfadh sé airgead isteach sa tír.

Gearradh trinsí doimhne cosanta an tráth sin thart ar sheasaimh dhaingne sa ghaineamh, cuireadh buíonta de threallchogaithe a sceimhliú na ndámh léinn is na meán cumarsáide, de réir cuid de na tuairiscí, agus rinneadh imshaol na litríochta a nimhiú le gás marfach na n-idé-eolaíochtaí, dar le daoine áirithe.

Rómhall a thiocfaidh an t-athbhreithniú seo do mhuintir Ros Dumhach, áfach, mar gur sa phuball céanna sin i 1998 a thosaigh iar-Aire na Mara, Frank Fahey, agus a chairde ag cuimilt boise le feidhmeanaigh Enterprise Energy Ireland - na príomhscairshealbhóirí sa tionscadal gáis sula ndearna Royal Dutch Shell táthcheangal orthu.

Mhaígh Frank Fahey go mbainfeadh bailte an iarthair an-bhuntáiste as an chríochfort mar go mbeidís ag fáil soláthar gáis uaidh.

Ní bhainfí úsáid ach as 25% den fhuinneamh a úsáideann eitleán ar an turas céanna, agus ní bheadh ach 20% den astúchán gáis i gceist is a bhíonn i gcás an eitleáin.

Ní bhainfí úsáid ach as 25% den fhuinneamh a úsáideann eitleán ar an turas céanna, agus ní bheadh ach 20% den astúchán gáis i gceist is a bhíonn i gcás an eitleáin.

Cuirfear i bhfeidhm scéim chiondála domhanda do na gáis cheaptha teasa ach le fírinne is é an breosla iontaise a bheas á chiondáil.

Chonaiceamar an áit a ndearnadh an chéad ionsaí gáis; Wyteschagte, an baile ina raibh Hitler lonnaithe le linn an chogaidh; baile Ypres, a scriosadh go hiomlán ach a rinne muintir na háite a atógáil go foighdeach thar tréimhse daichead bliain.

Tá fearg ar Cholmán mar gheall ar an tslí ar thug Aire Fuinnimh Fhianna Fáil sna hochtóidí, Ray Burke, ceantar gáis na Coiribe ar lámh do Shell agus nár chuir sé iachall orthu fiú dleachtanna a íoc leis an stát.

Ó tharla gur thug ceannaire na tíre is cumhachtaí ar domhan (agus an tír is mó is cúis leis an fhadhb, más fíor d’iar-Leas Uachtarán Stát Aontaithe Mheiriceá, Al Gore, ina scannán *An Inconvenient Truth*) droim láimhe do Kyoto, cad is fiú do thír bheag cosúil linne tabhairt faoi chéimeanna le dul i ngleic le téamh domhanda? Deirtear nach bhfuil in iarrachtaí suaracha s’againne ach sop in áit na scuaibe i bhfianaise aschur gáis na hIndia agus na Síne.

Téimid ar dtús isteach san fhoirgneamh ina mbíodh na seomraí gáis.

Maraíodh os cionn 100 duine mar gheall ar thaighde Beger i ndiaidh dóibh a bheith treascartha ag gás nimhe.

Chun an fhírinne a rá, cheap mé go rachadh sé i bhfeidhm níos mó orm a bheith ag féachaint ar phríomhgheata an champa – ar a bhfuil an mana cruálach *Arbeit macht Frei* scríofa – gan trácht ar na seomraí gáis agus na créamatóiriamaí.

Coicís ina dhiaidh sin, dhearbhaigh imscrúdaitheoirí de chuid an FBI gurbh é nimhiú ó théitheoir gáis a bhí fabhtach ba chúis lena bhás.

Bhí Zhvania i gcoinne phríobháidiú phríomhphíblíne gháis na tíre, agus síltear gurbh é seo ba chúis lena dhúnmharú.

Ach ní hamháin gur réigiún tábhachtach é Xinjiang ó thaobh cúrsaí geopholaitíochta de, tá cúltacaí raidhsiúla ola ann chomh maith agus is é an áit is mó sa tSín a chuireann gás aiceanta ar fáil.

B'iontach liom é - bhí grianghraif de chodanna an roicéid ann, agus léaráidí ag cur in iúl an chaoi a gcuirtear na gáis le chéile chun an diúracán a thiomáint.

Ón gcéasadh a rinneadh ar dhaoine aonair a raibh an deachtóir in amhras orthu, go dtí an t-ionsaí gáis nimhe a rinneadh ar phobal Coirdíneach Halabja i 1988 inar dúnmharaíodh suas le 5000 duine ar an toirt, gan trácht ar an máchail a fágadh ar na mílte sna blianta i ndiaidh an ionsaithe.

Anuas ar sin, cé go raibh an rialtas náisiúnta de chuid Pháirtí an Lucht Oibre ag iarraidh an STA a chur i bhfeidhm, ba é ceannaire an fhreasúra choimeádaigh a chaill a phost dá bharr! Ba é cuspóir an STA ná astaíochtaí carbóin as tionscail a laghdú tríd praghas a ghearradh ar gháis cheaptha teasa.

Bhí veaineanna an chomhlachta gháis ag obair sa tsráid gach lá le tamall anuas.

Ag croílár an scannáin tá pobal Ros Dumhach agus cúigear fear a chaith 94 lá sa phríosún toisc gur dhiúltaigh siad gan cur isteach ar an ollchomhlacht idirnáisiúnta ola Shell agus iad ag iarraidh píplíne gháis ardbhrú a leagan ar leic an dorais acu, go deimhin, an píopa a leagan tríd a gcuid talún.

Tá plé ar siúl sna meáin faoi cead a thabhairt do lucht cuardaithe gáis an proiséas domhainscoilteadh, nó ‘fracking’ a úsáid i gcondaethe Liatroma, Dún na nGall agus An Clár, imeacht driléala atá ina chontúirt ollmhór d’uisce agus do thimpeallacht tuaithe faoin dromchla agus os cionn talaimh mar atá léirithe i dtíortha eile.

Nuair a dhúisíonn sé sa leabhar, siúlann sé timpeall na hotharlainne bige agus feiceann sáinn garsúir amháin dar dódh go dona tar éis ionsaithe gáis na nGearmánach.

Tá borradh faoi mhéid na ngás ceaptha teasa san aerbhrat, mar gheall ar athrú aeráide, le sonrú le blianta anuas abhus.

’ Fritheadh ciontach Tymoshenko, 51, i mí Dheireadh Fómhair seo caite i mí-úsáid a cuid cumhachta san am a raibh sí ina Príomh-Aire de bharr beartas gáis a d’aontaigh sí leis an Rúis i 2009.

Maítear go minic gur beag sochar a bhain an stát as cearta taiscéalaíochta gáis is ola a dhíol le comhlachtaí ilnáisiúnta i gcaitheamh na mblianta.

Go tobann ón láimh dheis, tháinig corradh le céad duine, iad gléasta in éide dhorcha agus thuig mé gur seo na Giúdaigh agus iad ag siúl i dtreo na seomraí gáis.

Is é an t-aon dóchas amháin atá againn, go mb’fhéidir nach mbeidh go leor den ghás ann chun tochailt a dhéanamh.

Tá Breandán Delap den tuairim go bhfuil an Rialtas tar éis loic go mór ar chúigear Ros Dumhach, na fir as Maigh Eo atá sa phríosún ó bhí deireadh mhí an Mheithimh ann de bhrí go ndearna siad iarracht stop a chur le tógáil píblíne gháis trína gcuid talún.