fheachtas Ghluaiseacht na gCeart Sibhialta
the campaign for Civil Rights
Tháinig cuntas na bliana sin ar shála fheachtas Ghluaiseacht na gCeart Sibhialta, a dhírigh aird ar an leatrom in éadan na gCaitliceach agus bhí leisc ar naisiúnaithe a gcreideamh a fhógairt ar fhoirm oifigiúil.
an ghluaiseacht síochána
the peace movement
D'fhás an ghluaiseacht síochána The Warrington Campaign ón phointe sin, agus tá obair leanúnach ar siúl ag Colin agus Wendy agus a lán daoine eile don fheachtas ó shin.
ghluaiseacht rúndiamhrach
mysterious movement
Seanchairde agus cairde nua, an rud beo, an rud a chruthaíonn grúpa beag daoine eatarthu, an ghluaiseacht rúndiamhrach sin a tharlaíonn i seisiún nuair atá a bheatha féin aige, sin atá ag an bhFleadh.
ghluaiseacht na poblachta
the republican movement
Eolas don FBI
=======
Thart ar 1993 a thosaigh Rupert ag cur eolais ar fáil don FBI faoi ghluaiseacht na poblachta.
ghluaiseacht na poblachta
the republican movement
Is é a fhiafraíonn siad seo ná: "Cad é is fiú deireadh a chur leis an chogadh nuair atá Arm na Breataine go láidir sa tír, nuair atá dílseoirí ag éirí gníomhach arís agus nuair atá David Trimble chomh lag sin taobh istigh dá pháirtí féin nach dtig leis na gníomhartha críochnaithe atá poblachtánaigh ag iarraidh uaidh a chur i bhfeidhm?"
Ach tá bunús ghluaiseacht na poblachta ar chúl cheannaireacht Adams agus McGuinness.
ghluaiseacht na poblachta
the republican movement
"Géillstean don DUP" - céim rófhada, déarfainn, do ghluaiseacht na poblachta, ach tá Sinn Féin ag maíomh gur "lucht fuascailte fadhbanna" iad.
ghluaiseacht
movement
Chuir an ghluaiseacht sin seirbhís raidió bradach ar an aer i gConamara i Márta 1970 agus arís faoi Shamhain na bliana sin.
ghluaiseacht
movement, momentum
Ainneoin nach Ian Paisley atá ann, bhéarfaidh an ghluaiseacht atá faoin pháirtí go dtí an tábla mór é.
ghluaiseacht
movement
Chuir na Seicigh in aghaidh na Naitsithe, agus bhí athair mo chara an-díograiseach sa ghluaiseacht sin.
ghluaiseacht na síochána
the peace movement
I mbliana, áfach, tá dlús curtha leis an bhfeachtas mar gheall ar ghluaiseacht na síochána, gluaiseacht atá ag bailiú nirt in aghaidh an lae in ainneoin neamhshuim na mórmheán cumarsáide thall.
ghluaiseacht ealaíne
art movement
Cén uair a thiocfadh leat a rá go bhfuil níos mó luacha ag baint le rud a laghdú ná mar atá le rud a mhéadú? Cé mhéad uair a chuala tú duine ag gearán faoi chanbhás lom spárálach, é ag rá nach bhfaca sé rud ar bith ann, go raibh an praghas áiféiseach agus go dtiocfadh le duine ar bith é a dhéanamh?
An bhfuil an freagra faighte agat go foill? Is ea, tá mé ag caint faoi ghluaiseacht ealaíne a tharla sna seascaidí agus atá go fóill ábalta díospóireachtaí fíochmhara a spreagadh idir daoine faoin fhiúntas a bhaineann léi agus an t-aitheantas atá nó nach bhfuil tuillte aici.
ghluaiseacht na gCeart Sibhialta
the Civil Rights movement
Ba iad ionsaithe an RUC ar ghluaiseacht na gCeart Sibhialta, ar orduithe ó Stormont, a chuir an lasair sa bharróg i 1968.
sa ghluaiseacht pholaitiúil agus chultúrtha
in the political and cultural movement
Bhog sé go Baile Átha Cliath in earrach na bliana 1905 chun a bheith páirteach sa ghluaiseacht pholaitiúil agus chultúrtha in Éirinn.
ghluaiseacht
movement
Taobh amuigh de sin ar fad, tá beagán díomá orm nár smaoinigh baill an ghrúpa iomána, Nicky Brennan, Anthony Daly, George O'Connor, Eoin Kelly, Henry Shevlin agus Aodán Mac Suibhne, ar aon seift eile a chuirfeadh le stádas agus le tarraingt agus le saorghluaiseacht na hiomána mar chluiche.
an ghluaiseacht phoblachtánach
the republican movement
24 bliain níos deireanaí tá éirithe leis na Sealadaigh an rud a bhaint amach nár éirigh le Thatcher a bhaint amach – an ghluaiseacht phoblachtánach a cheangal leis an choiriúlacht.
ghluaiseacht fhoréigeanach
violent movement
Léargas iad na heachtraí seo fosta ar a dheacra is atá sé an ghluaiseacht phoblachtánach a athrú ó ghluaiseacht fhoréigeanach go gluaiseacht Pharlaiminteach.
ghluaiseacht na poblachta
the republican movement
An chúis dheireanach: chuir daoine taobh istigh agus taobh amuigh de ghluaiseacht na poblachta ina luí ar cheannairí, ar chimí, agus ar na hÓglaigh iad féin – an chuid is mó acu seo ar scor ar bith – gurbh é próiseas síochána bunaithe ar chomhoibriú le náisiúnaithe eile an bealach ab fhearr le spriocanna poblachtánacha a bhaint amach, fiú dá gcaithfí an IRA scor.
ghluaiseacht na gcearta sibhialta
the civil rights movement
Sílim dá mba rud é gur tugadh deis don SDLP agus do ghluaiseacht na gcearta sibhialta i 1969 dul ar aghaidh, go mbainfidís rudaí amach.
neart ghluaiseacht na poblachta
the strength of the republican movement
Léiríonn, dar liom, eachtraí na seachtaine seo caite neart ghluaiseacht na poblachta.
ghluaiseacht na poblachta
the republican movement
Bhí na hairm mar *sine qua non *ghluaiseacht na poblachta ó tháinig Wolfe Tone, Henry Joy McCracken agus a gcomrádaithe le chéile ar Chnoc na hUaimhe i 1795 leis na hÉireannaigh Aontaithe a bhunú.
ghluaiseacht na poblachta
the republican movement
Buille trom do ghluaiseacht na poblachta atá san admháil agus fios acu gur dócha gur “*tip of the iceberg*” atá ann.
an ghluaiseacht neamhspleáchais
the independence movement
Ach le tamall anuas tá siad cráite ag scannal airgeadais a d’eascair as scéim urraíochta i Québec chun íomhá Cheanada a chur chun cinn agus an bonn a bhaint as an ghluaiseacht neamhspleáchais.
an ghluaiseacht ceardchumann
the trade union movement
Chabhraigh an mhuinín nua seo le cruthú an atmaisféir ónar eascair Solidarnosc, an ghluaiseacht ceardchumann a chuaigh i gcochall na gcumannach, ag cur deireadh le ré an chumannachais Pholannaigh i 1989.
an ghluaiseacht ceardchumann
the trade union movement
Chabhraigh an mhuinín nua seo le cruthú an atmaisféir ónar eascair Solidarnosc, an ghluaiseacht ceardchumann a chuaigh i gcochall na gcumannach, ag cur deireadh le ré an chumannachais Pholannaigh i 1989.
ceannairí ghluaiseacht na poblachta
the leaders of the republican movement
Faoi láthair, agus an DUP ag diúltú cumhacht a roinnt le Sinn Féin, is deacair a shamhlú go gceadódh ceannairí ghluaiseacht na poblachta d’aon ní tarlú a thabharfadh leithscéal breise don DUP gan cumhacht a roinnt agus, dá bhrí sin, a chuirfeadh brú breise ar an dá rialtas glacadh le seasamh an Dr.
mhiotaseolaíocht ghluaiseacht na poblachta
the mythology of the republican movement
De réir mhiotaseolaíocht ghluaiseacht na poblachta, fear troda a raibh stair onórach aige in aghaidh phéas Uladh agus Arm na Corónach ab ea Donaldson.
an ghluaiseacht réidh
the unhurried movement
Is cuimhin liom fós an siúl mall, an ghluaiseacht réidh agus an beannú láimhe ríoga a rinne sé don slua a bhí i láthair i bPáirc an Chrócaigh an lá áirithe sin.
an ghluaiseacht Ghaeilge
the Irish language movement
Bhunaigh sé Cumann Carad na Gaeilge agus an ghluaiseacht Ghaeilge i Meiriceá mar sin.
saothar a bhain leis an ghluaiseacht Impriseanaíoch
work of the Impressionist movement
Ba cheannaí ealaíne mar aon le bainisteoir dánlainne i Montmartre é Theo agus saothar a bhain leis an ghluaiseacht Impriseanaíoch agus le Barbizon is mó a bhí sa dánlann aige*.
an ghluaiseacht náisiúnta rómánsach
the national romantic movement
Níl ach daonra de 50,000 duine sna hOileáin Fharó; ní raibh teanga scríofa acu ná ní raibh stádas ag an teanga go dtí gur thosaigh an ghluaiseacht náisiúnta rómánsach sa naoú haois déag.
an scoilt sa ghluaiseacht náisiúnta.
the split in the national movement.
­­­­­­
Críochnaíonn an scannán *Saoirse?* le léiriú dólásach ar an gcríoch dhearóil a bhí leis an scoilt sa ghluaiseacht náisiúnta.
an Ghluaiseacht Shóisialach Náisiúnta,
the National Socialist Movement,
Tá an Ghluaiseacht Shóisialach Náisiúnta, mar shampla, ag cur John Taylor Bowles chun tosaigh mar iarrthóir.
an ghluaiseacht dhaonlathach
the democratic movement
Naoi mbliana d’anró is easpa a bhí ann agus an ghluaiseacht dhaonlathach ag iarraidh an ceann is fearr a fháil ar an gcóras cumannach a bhí ar an dé deiridh.
an ghluaiseacht
this movement
"
Tá an ghluaiseacht seo le feiceáil fiú in Éirinn anois, le leithéidí an Galway Hooker Brewery i Ros Comáin, grúdlann a bhfuil sé de dhánacht aici sampla na micribheoracha Meiriceánacha a leanúint agus an fód a sheasamh i gcoinne na n-ollbhrándaí Éireannacha mar Guinness agus Smithwicks.
an ghluaiseacht i dtreo neamhspleáchais
the movement towards independence
Ach tá cúis eile go bhféadfadh go n-éireodh leis an ghluaiseacht i dtreo neamhspleáchais an iarraidh seo – dearcadh na Sasanach ina leith.
dhá ghluaiseacht
two movements
Cé go bhfuil dhá ghluaiseacht éagsúla i gceist – dóibh siúd a bhfuil baint acu leis an teanga sa Ghaeltacht agus dóibh siúd a bhfuil baint acu léi lasmuigh di – tá siad fite fuaite lena chéile agus ag brath ar a chéile.
an drochbhail atá fágtha ar ghluaiseacht na Gaeilge i gcoitinne
the bad condition in which the Irish language movement has been left
***Fógraíocht trí Ghaeilge: an cosc atá curtha uirthi ag an fheidhmeannas ó thuaidh:*** Le linn ghéarchéim *Lá Nua*, tugadh le fios dúinn an drochbhail atá fágtha ar ghluaiseacht na Gaeilge i gcoitinne as siocair an dearcaidh dhiúltaigh atá ag na húdaráis ó thuaidh i leith na Gaeilge.
sa ghluaiseacht phoblachtach
in the republican movement
Theip ar an rún seo de bharr go raibh scoilt i gceist sa ghluaiseacht phoblachtach sa tír.
ceannairí ghluaiseacht na gcomhshaolaithe
leaders of the environmental movement
Ach an bhfuil aon chontúirt ann go bhfuiltear ag teacht i dtír ar ár n-imní? An féidir muinín iomlán a bheith againn as ceannairí ghluaiseacht na gcomhshaolaithe? Nó an bhféadfadh aidhmeanna folaigh a bheith ag cuid acu?
Ina óráid ag tús Chomhdháil na Náisiún Aontaithe ar Chomhshaol agus Forbairt (UNCED) sa bhliain 1992, dúirt an fear a bhí ag feidhmiú mar ard-rúnaí ar an gcomhdháil, Maurice Strong: “*.
ghluaiseacht
movement
Cuid thábhachtach de ghluaiseacht Merseybeat a bhí ann, lena bhanna ceoil ‘Rikki and the Redstreaks’.
ghluaiseacht
movement
Níor glacadh leis an damhsa i saol na hacadúlachta go dtí blianta beaga ó shin, ach feictear anois go dtugann staidéar ar ghluaiseacht, an ghluaiseacht Aeistéitiúil, gluaiseacht deasghnáthaíoch, an damhsa, léargas dúinn ar staid dhaonna – conas a fheidhmíonn cultúir.
ghluaiseacht
movement
Ní raibh clann ar Charlie agus Ella agus thug sin an t-am dóibh leanúint lena dtacaíocht do ghluaiseacht na Poblachta, ag cruinniú airgid don Chumann Cabhrach (eagraíocht fóirithinte na gcimí poblachtacha) mar shampla, agus thug sé an t-áiméar dóibh chomh maith saoire a chaitheamh sa Choireán i gCiarraí a mhinice is ab fhéidir leo.
ghluaiseacht
movement
An Tírdhreach
Téann tírdhreachanna Michael in aghaidh coinbhinsiúin, agus luann sé Art Nouveau, Egon Schiele agus an ghluaiseacht Die Stijl mar ábhar ealaíne a thaitníonn leis.
ghluaiseacht
movement
Ar an drochuair do ghluaiseacht na Gaeilge, cé gur féidir druileáil síos chomh fada le teanga na n-úsáideoirí, níl Gaeilge san áireamh sa liosta teangacha.
ghluaiseacht
movement
Réitigh an cinneadh seo an bealach don ghluaiseacht um chearta sibhialta a chuaigh chun cinn i ndeireadh na gcaogaidí agus sna seascaidí.
ghluaiseacht
movement
Mura bhfuil aici ach blag, tá sí le feiceáil ar fud na meán i láthair na huaire, go háirithe ar stáisiúin raidió agus teilifíse den eite dheis, mar *Fox News*, agus is ise is mó atá freagrach as chomh mór is atá an ghluaiseacht in aghaidh an Mhosc anois.
ghluaiseacht
movement
Bhí siad araon ceangailte go dlúth leis an ghluaiseacht a chuir deireadh le sean-mhodheolaíocht Pháirtí Lucht Oibre na Breataine agus a chur tús le New Labour, eagraíocht a bhí rite le claonbholscairí, le dreamanna fócais is a bhfuil coincheapa mar ‘on message’ mar oidhreacht aige.
ghluaiseacht daingean
a solid movement
Bhí scaifte nach beag ag léirsiú amháin ar an 23ú Deireadh Fómhair, nuair a bhí an aimsir go hainnis agus tá daoine ag éisteacht le teachtaireachtaí taobh amuigh den dioschúrsa coitianta a mhaíonn nach bhfuil rogha ar bith ann ach ní fios an iompóidh an míshásamh seo ina fhonn troda agus ina ghluaiseacht daingean.
faoin ghluaiseacht
into the a move
Ach b'fhéidir go gcuirfeadh an ghéarchéim gheilleagair borradh éigin faoin ghluaiseacht i dtreo an oideachais chomhtháite.
ghluaiseacht
movement
”
Drochscéala amach is amach é seo do phobal Ráth Tó agus do ghluaiseacht na Gaeilge go náisiúnta agus go hidirnáisiúnta, trí chéile.
ghluaiseacht múrmhaisiú
mural movement
D’fhill sé ar Mheicsiceó sna 20í agus bhí sé ina bhall de ghluaiseacht múrmhaisiú Mheicsiceó, gluaiseacht ealaíonta intleachtach a thug tacaíocht don fheachtas ar son comhionannais do mhuintir dhúchais na tíre.
ghluaiseacht
movement
“Is léir go ndeachaigh Breivik faoi anáil ghluaiseacht idé-eolaíochta sna Stáit Aontaithe agus san Eoraip atá ag cothú eagla i measc an phobail tríd an gcreideamh Ioslamach a chlúmhilleadh,” a dúirt Foxman, gan tagairt ar bith a dhéanamh d’fhoinse na gluaiseachta sin.
ghluaiseacht ealaíne
art movement
Ealaíontóirí suntasacha eile ab fhiú a fheiceáil ann is ea an tEilvéiseach, Thomas Hirschhorn, a bhfuil installation ollmhór déanta aige le hábhair ilchineálacha agus tá saothar le Jannis Kounellis ann, an seanfhondúir Gréagach a bhí bainteach leis an ghluaiseacht ealaíne Arte Povera sna 60í agus na 70í.
ghluaiseacht ollmhór
a massive movement
**CF**: An mbraitheann tú uaireanta go bhfuil tú mar cheannaire ar ghluaiseacht ollmhór agus go bhfuil tú mar shagart ar altóir os comhair an phobail?
**CNíA**: Is dóigh go dtaitníonn sé liom ar shlí go bhfuilim ar cúl staitse, níl fonn ormsa a bheith os comhar an lucht féachana.
ghluaiseacht phoblachtach
republican movement
Mar freagra ar dhaoine a bhfuil an *"partitionist mindset"* acu, atá den tuairim nach fiorchuid den Phoblacht é, na Sé Chontae, dúirt sé go raibh Béal Feirste i gcónaí chun tosaigh sa ghluaiseacht phoblachtach in Éirinn, ó ré na nÉireannach Aontaithe ar Binn Madigan i 1791, go Séamas Ó Conghaile ina chónai ar Bóthar na bhFál agus an Béal Feirsteach Úna Ní Chearnaigh a throid in Ard-Oifig an Phoist i 1916.
ghluaiseacht idirnáisiúnta
an international movement
Is cuid de ghluaiseacht idirnáisiúnta é a leithéid d’imeacht.
a dtacaíocht don ghluaiseacht
their support for the movement
Seasamh in Aghaidh na hÉagóra
==============
D’inis an bheirt Mheiriceánach do Norman roimh bhronnadh na mbonn go raibh sé beartaithe acu a dtacaíocht don ghluaiseacht, Olympic Project for Human Rights (OPHR), a léiriú lena linn.
Tá an ghluaiseacht ag forbairt
the movement is developing
Tá an ghluaiseacht ag forbairt de réir a chéile agus tá curaclam agus bonneagar fós idir lámha ag na teagascóirí.
Is mó an chonspóid a tharraing an ghluaiseacht seo
this movement has drawn a lot of controversy
Is mó an chonspóid a tharraing an ghluaiseacht seo ó bunaíodh í thart ar cheithre mhí ó shin.
ghluaiseacht Aerach
Gay movement
Ba chéim ollmhór chun cinn é sin don ghluaiseacht Aerach, agus ba bhuille mór é dóibh siúd (lucht creidimh a bhformhór) a chreideann gur comhcheangal idir fir agus mná amháin é an pósadh.
ghluaiseacht
movement
Bhí siad i gcónaí fial lena gcuid airgid, ach mhothaigh siad nach dtiocfadh leo a bheith páirteach sa ghluaiseacht seo, ach sa tréimhse sin i ndiaidh na stailceanna ocrais agus iarchimí tiománta ag pilleadh ar a bpobail agus an dúshraith leagtha síos ag gníomhaithe eile a bhí go hiomlán neamhspleách ar a raibh ag titim amach sna príosúin.
ghluaiseacht sciobtha i dtreo cúl an fhreasúra
rapid movement towards the opposition’s goal
Is acu atá an leagan agus an stíl peile is taitneamhaí le bheith ag breathnú air agus cuireann siad scór mór suas de bharr na béime a chuireann siad ar ghluaiseacht sciobtha i dtreo cúl an fhreasúra agus de bharr feabhas na dtosach atá acu.
a dtéann an ghluaiseacht seo daoine i bhfeidhm
where this movement of people have an effect
Thairis sin, glactar leis nach ar na tíortha athbhaile amháin a dtéann an ghluaiseacht seo daoine i bhfeidhm.
ghluaiseacht
movement
Ar ndóigh, mar iarghníomhaí ceardchumainn (TUI), tuigim go maith cén fáth ar vótáil na meánmhúinteoirí, beagnach dó in aghaidh a haon i gcoinne an tsocraithe a bhí curtha le chéile tar éis do ghluaiseacht na gceardchumann cur suas do shocrú Pháirc an Chrócaigh II.
an ghluaiseacht um Rialtas Dúchais
the Home Rule movement
Ach chuir an Cogadh Mór deireadh leis an ghluaiseacht um Rialtas Dúchais.
Ghluaiseacht na gCeart Sibhialta
the Civil Rights Movement
An Fhírinne a Chodail Amuigh
===========
Sna hagallaimh sin le Mallie, dúirt sé gur drochrud a bhí sa chlaonroinnt a bhí i réim i nDoire Cholmcille agus gur thuig sé éilimh Ghluaiseacht na gCeart Sibhialta ó thuaidh.
gníomhach sa ghluaiseacht feimineach
active in the feminist movement
Ansin fiafraíodh díofa cé acu seo is dóichí:
a) Tá Linda ina hairgeadóir bainc
b) Tá Linda ina hairgeadóir bainc agus tá sí gníomhach sa ghluaiseacht feimineach.
chuir sé spreagadh sa ghluaiseacht
it gave the movement inspiration
Mhaígh sé gur chuir sé spreagadh sa ghluaiseacht agus gur tháinig borradh faoina bhallraíocht dá bharr.
den ghluaiseacht sin ar tugadh
of that movement which was called
Ba léargas ar chomhthéacs stairiúil na n-ealaíontóirí sin a bhí sa taispeántas ach anuas air sin, bhí an tionchar a d’imir a gcuid oidí orthu faoi chaibidil chomh maith, oidí a rinne iniúchadh ar na chéad samplaí den ghluaiseacht sin ar tugadh an Ciúbachas uirthi.
an ghluaiseacht náisiúnach
the national movement
Ach bhí tacaíocht pholaitiúil ag de híde ón United Ireland League (UIL), an ghluaiseacht náisiúnach ar a raibh Redmond ina cheannaire air.
ghluaiseacht na poblachta
the republican movement
Tá robáil Bhanc an Tuaiscirt tar éis droch-chlú a tharraingt ar ghluaiseacht na poblachta ach, mar a mhíníonn Dónall Ó Maolfabhail, tá sé seo tar éis tarlú go minic ó bhí tús na dTrioblóidí ann.
Tá Gluais Beo! Pota Focal faoi chóipcheart ag Oideas Gael, foilsitheoirí na hirise Beo!
Pota Focal Beo! Glossary is under the copyright of Oideas Gael, publishers of Beo! magazine.
