Pota Focal Intergaelic
Gluais TíHouse Glossary Gluais Beo!Beo! Glossary TeasárasThesaurus BriathraVerbs
ionaim yams
" Ar an phríomhshráid, is féidir ionaim agus bananaí glasa agus mangónna a fháil, agus a lán glasraí nach bhfaca mé riamh roimhe.
níl ionam bogadh I'm dog-tired, I can't move
" "An bhfuil a fhios agat seo," ar Sinéad, "níl ionam bogadh.
bhogas isteach ionam féin I retreated into myself
" Ach thosnaíos-sa ag léamh agus bhogas isteach ionam féin.
ní shílim go bhfuil caitheamh mo chodach ionam I don't think I could face my food/eat a bite, I'm past hunger
" " "An bhfuil a fhios agat seo, ní shílim go bhfuil caitheamh mo chodach ionam, tá mé chomh tuirseach sin," arsa Bríd.
sin a raibh ionam a dhéanamh that's all I could manage
" " "Órú cúpla coiscéim damhsa, sin a raibh ionam a dhéanamh," ar sise léi.
Ní bheadh ionam á iompar I wouldn't be able to carry it
" Ní bheadh ionam á iompar a fhad leis an tseomra suí gan scíste a ghlacadh.
sa dúchas ionam in my background
" "Is éadóigh go mbeifí ag súil le Gaeilge ó dhuine de mo shloinnese, b'fhéidir," a deir sé faoi féin, "ach tá sí sa dúchas ionam ar thaobh mo mháthar.
mar nach bhfuil sé de dhánacht ionam a bheith éagsúil because I haven't got the guts to be different
" * Gluais • Glossary fríd ghloine dhorchathrough a dark glass smúidmist, murkiness bréagachfalse is annamhit is seldom mionrudaíminor things doiléirvague i sruth na éiginnteachtain the stream of uncertainty glas ceart na gcuibhreannthe correct green of the fields sin an tuigethat's why ag stánadh amachstaring out léanalawn ag croitheadh a gcinnshaking their heads íomhánnaimages iontassurprise machnamh ceartproper thinking scáileánscreen ag preabadhjumping bladhaire coinnlea candle flame eachtraíevents chan éthat's not it dá thairbhe sinbecause of that rudaí neamhiontachaunexciting, ordinary things ar bharr na mbeannon the cliff tops an lá fá dheireadhthe other day ag coimhéad ar thonnta ag briseadh go díbhirceachwatching waves breaking with ardour substaintsubstance dá dtitfeadh mo chorp de bharr na mbeannif my body fell from the top of the cliffs taoidetide fiúntasworth gníomhact nó a mhalairtor the opposite blaiseadhtaste gan rud ar bith bheith gnóthaithe agam as m’aistearwithout having gained anything from the journey fuaimeanna fánachaoccasional noises díoscadhcreaking coiscéimeanna folmhaempty footsteps stánadh fadaa long stare craos na tineadhthe roaring fire dromchlasurface cha dtig liomI can't cha dtig liom í á threorúI can't guide it déanaim iarracht a gciall a scaoileadhI try to release their meaning le rachtanna fiáinein wild fits seileogaspits sáthadh scinethe stabbing of a knife aonarachsolitary staidéarthalevel-headed teas an phaisinthe heat of passion breithbirth a cheiltto hide anáilbreath is annamhit is seldom fiúntachworthwhile dathanna seachantachaelusive colours goitsecome on, come here neadrachanests seanbhallógaíold ruins deifrehurry cha raibh faill aigehe hadn't the time contráiltewrong go brách síoraíever ag déanamh iontaiswondering i bpeannaireacht chruinn shlachtmharin accurate neat writing stócach ógyouth bodhardeaf pian a fhuilstinto suffer pain mo bheomy life lena dhornwith his fist le mé féin a chosaintto protect myself ní léimfinn amach as a bhealachI wouldn't jump out of the way cinneadhdecision cinntídecisions go fadálachslowly chan fhuil an cinneadh déantathe decision has not been made déanaim mo chac agus mo mhúnI defecate and urinate cuideachtúilhelpful athrú séasúrthe change of seasons de ghlanmheabhairoff by heart gialljaw gobachprotruding gruaig fhionnblond hair dóighiúlachtbeauty tarraingteachattractive rud inteachtsomething buaireamhsorrow ag bruidearnaighthrobbing coimhthíochstrange idir barra na gcrannbetween the tops of the trees ag iarraidh mairstin airtrying to live on it nimhneachsore bhlais mé an phianI tasted the pain tchíthear domhit seems to me go dianstrictly samhailimage mar nach bhfuil sé de dhánacht ionam a bheith éagsúilbecause I haven't got the guts to be different daonnachtaíhumanist an cine daonnathe human race bréanfoul an bréantas a cheiltto hide the foulness cumhráin bhréigefalse perfumes lofarotten gnásanna sóisialtasocial customs béasamanners seanseiteannaold sets ag foscladhopening ag scamhadhpealing creatlachframe-work creidbheáilto believe scigdhráma an tsaoilthe farce of life de réir mar atáthar ag dréimas is expected táirgíproducts caiteoir eiseamláireachexemplary spender lúcháireachjoyous teorainneacha luaisspeed limits ag cailleadh foighdelosing patience sceadamánthroat mo bhrú folamy blood pressure sciathánarm go hionraice is a thiocfadh liomas honestly as I could comhairleadvice díomádisappointment sólassolace lagmheasarthachtrather small amount ag tochailtdigging
a spreag suim sa teanga ionam that awoke my interest in the language
" Deirtear in Éirinn go gcuireann na comharthaí bóthair dátheangacha daoine ar strae ach i mo chás féin b’in an rud ba mhó a spreag suim sa teanga ionam.
mo shá spionnaidh fágtha ionam enough vigour left in me
" Ní dóigh liom go bhfuil dóthain ama agam ná mo shá spionnaidh fágtha ionam timpeall de cheithre chiliméadar a chur orm i mbrothall an lae.
músclaíonn sé mothúchán faoi leith ionam it awakens a particular emotion in me
" Cén fáth ar shocraigh tú go gcuirfeá tionlacan leo? Cad as ar tháinig an cóiriú seo? LMacM: Agus mé ag éisteacht le hamhrán, músclaíonn sé mothúchán faoi leith ionam ach tuigim nach mbíonn an tionchar céanna aige ar gach duine.
Guth eile sa díospóireacht atá ionam. I am another voice in the debate
" Guth eile sa díospóireacht atá ionam.
Shíl siad go raibh lúb ar lár ionam i dtosach. They thought I was nuts at first
" Shíl siad go raibh lúb ar lár ionam i dtosach.
shíl seisean go mbeadh mianach ionam he thought that I would have a facility/talent
" Bhí aithne agam ar an bhfear a bhí ina bhun agus shíl seisean go mbeadh mianach ionam ó thaobh na fuirseoireachta de.
Ní bheadh sé de dhánacht ionam I wouldn't be so bold
" Ní bheadh sé de dhánacht ionam `aisteoir' a thabhairt orm féin.
a chothú ionam engendered in me
" Mar fhocal seirise Is glas-stócach fós mé sna cúrsaí seo, gan aon agó, ach rinne ar fhoghlaim mé fonn foghlama breise a chothú ionam, rud a dhéanfaidh mé a luaithe a bheidh an chéad chúrsa eile ar siúl ag an bhfoireann fíona is fearr, Colm McCan is John McDonnell.
ghinias atá ionam I am/you're/he's a genius
" Agus an bhfuil a fhios agat seo, a Bhaloir? Sílim gur cineál de ghinias atá ionam gur smaoinigh mé ar na Léinte Glasa.
ionam in me
" Bhíodh míreanna ann a ardaíodh dóchas ionam.
go smior ionam to my marrow, heart
" Is dóigh liom go bhfuil dúil sna leabhair go smior ionam agus go mbraithim féin go bhfuil leabharthaí mar chuid lárnach de mo shaol.
ionam féin within myself
" Locht, admhaím, go gcaithfead leigheas ionam féin.
fanta ionam (still) left in me
" Má léim alt eile i nuachtán faoina sciobtha is a bhriseann scéalta nuachta ar Twitter, Facebook is ar YouTube caillfidh mé a laghad stuaime is atá fanta ionam.
bhí ionam I was
" Déagóir a bhí ionam nuair a chonaic mé an fhírinne i Londain agus chuir bás Ian Tomlinson na laethanta siúd i gcuimhne dom arís.
putóga ionam in my guts
" Faoin am a bhuaileamar aeir ar RTÉ a hAon bhí tuiscint níos fearr agam ar chumhacht na hócáide tar éis fás aníos ó na putóga ionam.
Níl ionam I can’t
" Níl ionam é a chríochnú, agus radharc agam anois fiú amháin ar an mullach sprice.
scaoiltear ionam I feel
" Is ait liom anois an tsaoirse shamhlaíoch a scaoiltear ionam agus mé faoi ghlas ag Malaeisiagh ar eitleán dá gcuid 39,000 troigh os cionn na Tuircmeánastáine scéalaí, Mhuir Chaisp an Bhradáin Fhearna, agus tír sin na steipeanna cáiliúla - an Chasacstáin sceirdiúil féinig.
an croí á chur trasna ionam frightened the life out of me
" Is a mhalairt a bheadh fíor le tiománaí an bhus agus an croí á chur trasna ionam aige ag bualadh bos do *‘The Birdy Song’* ag tiomáint bus abhaile ag leathuair tar éis a ceathair ar maidin - agus gan lámh ar bith aige ar an roth stiúrtha! Bhain mé an t-óstán amach go sábháilte mar sin féin agus ba léir gur chuid den chraic é an turas bus mar bhí muintir na háite breá compordach leis an ngeaitsíocht! *‘The Telegraph House’* ab ainm don óstán - ag cloí le téama Alexander Graham Bell mar fhear an ghutháin, agus mar ábhar tarraingteach turasóireachta an bhaile.
chuir sí suim ionam she kept an interest in me
" Agus chuir sí suim ionam thar na blianta agus nuair a chuas go Nua-Eabhrac le Dancing at Lughnasa bhí sí an-bhródúil agus choinnigh mé an teagmháil léi thar na blianta.
muinín a chur ionam to trust me
" “Mura bhfuil muintir na tíre sásta muinín a chur ionam, cén mhaith dom fanacht i saol na polaitíochta? Déanfaidh mé mo sheacht ndícheall… an pobal sa Fhrainc a chosaint, chun an Fhrainc a choimeád láidir.
dhá shúil greamaithe ionam both eyes fastened on me
" Ach ní raibh fear sa phuball nach raibh a dhá shúil greamaithe ionam.
bhí ionam, tráth den saol I was, once upon a time
" Toisc gur scríbhneoir cónaitheach in ollscoil a bhí ionam, tráth den saol.
go domhain istigh ionam féin deep within myself
" Ach éirím ciúin, thar a bheith ciúin: táim go domhain istigh ionam féin.
gcreidim go bhfuil sé ionam ó dhúchas I believe it’s I have it from nature
" Sin an fáth go gcreidim go bhfuil sé ionam ó dhúchas, rud nach dtig liom cur síos air," arsa Julie.
ag múscailt ionam was starting for me
" Tá aimsir na Nollag ag teannadh linn agus aréir don chéad uair, mhothaigh mé sprid na Nollag ag múscailt ionam.
na claontaí éalárnacha sin ionam those peripheral tendencies of mine
" Maithfidh lucht leanta ‘Kino’ na claontaí éalárnacha sin ionam.
rud éigin in easnamh ionam I was missing something
" Thosaigh mé ag leanúint GAA i Meiriceá, ach is dóigh, agus mé thar lear, gur mhothaigh mé go raibh rud éigin in easnamh ionam, mo theanga dhúchais, b’fhéidir.
bhí sé ionam ó nádúr I had it from nature
" Sna ceantair sin tá rudaí eile níos tábhachtaí ar nós coláiste nó dathúlacht! I mo chás féin, bhí sé ionam ó nádúr a bheith i mo throdaí nó i mo dhornálaí.
bhí ‘ga seá ionam féin ag fanacht I was waiting with bated breathe
" Sea, bhí ‘ga seá ionam féin ag fanacht’, más fior don journal.
Chothaigh sé an fhiosracht ionam he encouraged my inquiring
" Chothaigh sé an fhiosracht ionam.
spreag sé ceisteanna faoi bhrí na beatha ionam it encouraged me to inquire into the meaning of life
" Nuair a thug mé aghaidh ar an ollscoil, spreag sé ceisteanna faoi bhrí na beatha ionam.
níl ionamsa ach an colúnaí teicneolaíochta I’m just a technology columnist
" Táim féin ag gabháil i dtreo na tuairime gur chóir bliain a chaitheamh ag obair roimh fhreastal ar an ollscoil, ach níl ionamsa ach an colúnaí teicneolaíochta! Ach má éiríonn leat agus má shocraíonn tú ar freastal ar an tríú léibhéal, ná bac leis an gcarr nua a thairg do thuismitheoirí duit do thorthaí maithe: iarr liúntas teicneolaíochta uathu agus ceannaigh na giuirléidí seo a leanas.
shinsear na nGael go croí ionam of the forebears of the Irish speakers affected me in my core
" Nuair a sheas mé os comhair na fianaise, chuaigh an tuiscint ar éadáil agus ar acmhainní shinsear na nGael go croí ionam.
a bheas ionam I’ll be (the brother of M. F.)
" Is cuma cá háit a rachaidh mé, deartháir Mairead Farrell a bheas ionam i súile cách.