dhaoine faoi mhíchumas
handicapped people
Deir Uachtarán an Choimisiúin go dtacóidh an Coimisiún freisin i gcás cúirte le leithéidí Mr Jamie Sinnott a bhí ag éileamh cearta oideachais do dhaoine faoi mhíchumas, nó le tuistí neamh-Éireannacha ar rugadh a bpáistí sa stát seo.
le míchumas
disabled
Ar an dóigh seo, is féidir le daoine a chaith blianta fada i bpríosún mar gheall ar ghníomhartha paramíliteacha bualadh go neamhfhoirmeálta le dílseoirí, aontachtóirí, iarphóiliní le míchumas, baintreacha bhaill de chuid an RUC agus daoine a gortaíodh de dheasca eachtraí an IRA.
dhaoine le míchumas
handicapped people
Faraor, cruthóidh an próiseas nua seo fadhbanna áirithe do dhaoine le míchumas, agus tá na bainc ag iarraidh freastal faoi leith a dhéanamh orthu siúd.
faoi mhíchumas
disabled
In áiteanna eile, tugtar deis do dhaoine atá faoi mhíchumas dul chuig an linn snámh sa mbaile mór is gaire dóibh, nó tugtar deis do sheandaoine an pinsean a bhailiú agus beagán siopadóireachta a dhéanamh.
daoine le míchumas
disabled people
Tar éis an tsaoil, táthar in iomaíocht dhíreach le haerlíne a chuaigh chun na cúirte le hiarracht a dhéanamh éalú óna gcuid freagrachtaí i leith daoine le míchumas.
faoin dóigh a léirítear daoine faoi mhíchumas inár sochaí
about the way handicapped people are portrayed in our society
An leor “ráiteas” agus “fiúntas” chun saothar ealaíne a bheith maith agus, in ainneoin go spreagfaidh an dealbh díospóireacht faoin dóigh a léirítear daoine faoi mhíchumas inár sochaí, tá roinnt daoine den tuairim gur géilleadh ealaíonta atá ann agus gur tábhachtaí sa chás seo an teachtaireacht pholaitiúil ná an teachtaireacht ealaíne.
atá faoi mhíchumas.
who are disabled.
I measc rudaí eile, tá feachtas curtha ar bun aige le cur ina luí ar thiománaithe tacsaí Bhéal Feirste gur chóir dóibh seirbhís níos fearr a chur ar fáil do dhaoine atá faoi mhíchumas.
faoi mhíchumas,
disabled,
Tá cúntóirí ranga, iad sin a chuidíonn le páistí atá faoi mhíchumas, ag rá go bhfuil ísliú pá i ndán dóibh má chuirtear plean úr oibre i bhfeidhm.
faoina mhíchumas?
about his disability?
Cad a shílfeá dá bhfeicfeá an duine céanna ag rith ar luas lasrach go stad an bhus? An ndéarfá gur calaois a bheadh ann? Agus cad faoin dochtúir a chuir teistiméireacht ar fáil faoina mhíchumas? An ndéarfá go raibh seisean nó sise comhpháirteach sa chalaois nó mar pháirtí i gcomhcheilg le bob a bhualadh ar an stát? Samhlaigh sa bhreis air sin dá dtarlódh a leithéid céanna i gcás breis is 6,000 duine eile.
míchumas foghlama
learning disability
De réir figiúirí a scaoil an Roinn Oideachais chugam faoin Acht um Shaoráil Faisnéise an mhí seo caite, bíonn duine as gach beirt a bhfuil míchumas foghlama orthu, agus a fhaigheann díolúine ó bheith ag déanamh staidéir ar an Ghaeilge dá bharr, ag déanamh staidéir ar nuatheanga Eorpach amháin ar a laghad.
míchumas
handicap
Mar shampla, sábháil de €7m is cosúil a thiocfaidh chuig an státchiste as múinteoirí acmhainne a bhaint ó 900 dalta bunscoile a bhfuil míchumas foghlama ginearálta éadroma orthu.
míchumas foghlama
learning disability
Léirigh an scéal seo go bhfuil díolúine ó staidéar na Gaeilge faighte ag 2,297 dalta don scoilbhliain 2009-2010 de dheasca go bhfuil míchumas foghlama acu.
míchumas intinne
mental incapacity
Scríobh sé an breithiúnas sa chás Atkins v Virginia sa bhliain 2002 a rialaigh go bhfuil sé in aghaidh an bhunreachta daoine a bhfuil míchumas intinne orthu a dhaoradh chun báis.
mhíchumas
handicapped
Faoi láthair, bíonn daoine faoi mhíchumas in ann na haillte a fheiceáil as carrchlós an Bhuin Ghlais, ach ní fheicfidh siad ón charrchlós nua é.
Míchumas
inability
Míchumas seachas mí-ionraiceas a léirigh Brian Cowen agus a chomhleacaithe agus an tír ag sleamhnú go tubaisteach i dtreo na féimheachta.
le teann mhíchumas
through sheer inability
Tá sé aitheanta ag gach duine taobh amuigh de Chumann na nOifigeach Príosúin go bhfuil an tSeirbhís Príosúin ó thuaidh mífheidhmiúil de réir ceann de na síorfhiosrúcháin, go bhfuil barraíocht daoine ag obair inti ar fhoireann a chumann a cuid rialacha féin (druideadh dhá chumann sóisialta mídhleathacha ar thailte dhá phríosún an mhí seo) agus nach dtig, le teann mhíchumas na foirne céanna, cimí a athshlánú.
míchumas orthu
suffering a handicap
”
Mar shampla, is é an leatrom in éadan daoine a bhfuil míchumas orthu an chúis is mó a luaitear i scairteanna a fhaigheann an Coimisiún.
dhaoine le míchumas
handicapped
) Ba cheart áiteanna a chur ar leataobh fosta do dhaoine a dhéanfadh ionadaíocht ar an lucht siúil, orthu siúd atá dífhostaithe, ar mhionlaigh eitneacha eile agus ar dhaoine le míchumas.
le míchumas
suffer a handicap
Cén ceannaire mór a d’fhág cion le huacht ariamh? Ní miste duit an meas a thuilleamh, a Edna, agus mar is measa a chaithfidh tú leo mar is fearr…
Tosaigh leis na páistí scoile agus na seandaoine atá ag brath ar an phinsean; ansin bain oiread agus is féidir leat de na daoine le míchumas.
míchumas
handicap
Anuas ar sin, mhol an tuarascáil go mbeadh maoiniú sa bhreis ar fáil do na scoileanna ina mbeadh mic léinn faoi mhíbhuntáistí éagsúla, eadhon míchumas, cúlra bundúchasach, bochtaineacht agus cúlra neamh-Bhéarla.
faoi mhíchumas
handicapped
Le níos lú maoiniú á fháil ag an gcarthanas ó fhoinsí eile, braitheann siad níos mó ná riamh ar na bronntanais seo agus teastaíonn siad uathu leanúint ar aghaidh lena gcuid seirbhísí do dhaoine faoi mhíchumas in Éirinn.
dhaoine le míchumais
people with disabilities
**CF: Cad é an post ceart, an obair laethúil, atá agat, a Chabríní?**
CAB: An jab atá agam faoi láthair, is bainisteoir seirbhísí mé do dhaoine le míchumais.
le míchumas foghlamtha
with learning disabilities
Bhí mé ag iarraidh obair leis an nGaeilge, obair le daoine gan dídean, bhí mé ag iarraidh obair le daoine le míchumas foghlamtha.
tá míchumas air a choinnigh
he has a disability which has kept
Ós rud é nach acmhainn dó an obráid is cóir a dhéanamh ar a chos, tá míchumas air a choinnigh i Maracó é, ag brath ar an déirc.
an míchumas a bhí inti
the incapacity she had
He is one of us, isn’t he?*”
Is féidir príomhthréithe an Fhir Iarainn (nath Yasser Arafat) a bhlaiseadh anseo: an t-easpa íoróine mar aon leis an neamhshuim sa ghreann inti, an míchumas a bhí inti freisin ó thaobh smaoinimh teibí de, agus tábhacht na coimhlinte agus an chomórtais ina haigne.
Chruthaigh an míchumas
this inability created
Chruthaigh an míchumas nó an fhuarchúis intleachtúil seo deacrachtaí dáiríre di ach go háirithe sa mhaorlathas i Whitehall.
a bhfuil míchumas sealadach orthu
who are temporarily incapacitated
ly/ReamhraInrochtanaGreasain>
Ina réamhrá ar an ábhar seo luaitear nach iad muintir na héalainge amháin gur fiú leo gréasán inrochtana: cabhródh sé go mór leo siúd atá in áit le rochtain idirlíon mall nó a bhfuil míchumas sealadach orthu: lámh bhriste nó a leithéid.
míchumas láimhe is amhairc
sight and dexterity impaired
Daoine nár Dearadh Dóibh
===========
Cé go gcruthaíonn na teicneolaíochtaí seo deiseanna cumarsáide agus trádála iontacha, lena n-inchur ar scáileáin tadhaill, cruthaítear deacrachtaí dóibh siúd le míchumas láimhe is amhairc.
faoi mhíchumas
handicapped
In áit ghnáthphictiúirí na coileáin óga i mbun oibre ag cabhrú le daoine faoi mhíchumas, bhí fógra duairc ann.
faoi mhíchumas
disabled
Tá cur síos an mhí seo ag Diarmaid Mac Mathúna ar chuid de na háiseanna ríomhaireachta atá ar fáil dóibh siúd atá faoi mhíchumas.
faoi mhíchumas
handicapped
Ar an 15 Meán Fómhair, noctadh dealbh i gCearnóg Trafalgar i Londain atá ag cothú go leor díospóireachta agus conspóide mar go léiríonn sé bean faoi mhíchumas agus í torrach.
míchumas foghlama
learning disability
Léirigh taighde a rinne Breandán Delap le gairid go bhfuil méadú mór tagtha ar an líon daltaí nach bhfuil orthu an Ghaeilge a dhéanamh mar ábhar don Ardteist agus go bhfuil sé sin amhlaidh de bhrí go bhfuil mí-úsáid á baint as an díolúine atá ann do dhaoine a bhfuil míchumas foghlama orthu.
Tá Gluais Beo! Pota Focal faoi chóipcheart ag Oideas Gael, foilsitheoirí na hirise Beo!
Pota Focal Beo! Glossary is under the copyright of Oideas Gael, publishers of Beo! magazine.
