Cuireann an talamh ár stair i bhfolach, an áilleacht agus an t-uafás le chéile.

Déanann muid an t-uafás rudaí eile chomh maith, beag agus mór.

" Deir Diarmuid gur fhoghlaim sé an t-uafás le linn dó a bheith ag obair leis na Fánaithe, mar go raibh siad i gcónaí sásta tabhairt faoi rudaí nua, fiú mura raibh an taithí ná an oiliúint chuí faighte acu roimh ré.

Thar aon ní eile cáinim an cumann faoin fhaillí atá á déanamh aige san iománaíocht (shílfeá nach raibh dualgas ach ar chontaetha áirithe an iománaíocht a chur chun cinn), ach caithfear a admháil mar sin féin go bhfuil an t-uafás oibre déanta ag an gcumann chun an fhís agus na cuspóirí atá aige a chur chun cinn.

D'éirigh muid neirbhíseach uaireanta, aon uair a bhí drochlá againn; ansin an lá dár gcionn d'éireodh linn an t-uafás a dhéanamh agus chuirfeadh muid rudaí síos go han-sciobtha.

Mar atá a fhios agat féin cosnaíonn a leithéid an t-uafás.

Tugtar an t-uafás drochíde dóibh uaireanta nuair a dhéanann siad botún ach an té a léifeadh an leabhar seo seans go n-admhódh sé go bhfuil ómós níos fearr tuillte ag réiteoirí na tíre ná mar a fhaigheann siad de ghnáth.

* Gluais • Glossary beathaisnéis údaraitheauthorized biography a dialanna pearsantapersonal diaries páipéir phríobháideachaprivate papers go dtí gur insealbhaíodh í ina hUachtaránuntil she was installed as President dódh nó tréigeadh 1,800 teach1,800 houses were burnt or abandoned lámhachshooting rachtoutburst acraí tíhousehold utensils as go brách leooff they went léiriúproduction cheanncheathrúheadquarters coistí cosanta áitiúlalocal defence committees dírbheathaisnéisautobiography gan strówithout difficulty i dtaiscesaved do lá na coise tinnefor a rainy day bhí cúrsaí chomh dona sinthings were so bad dá mba gháif it was necessary leithleachasselfishness scoilt aduainstrange split chiap sé Máire ar fadit really tormented Máire easpa suimelack of interest tragóidítragedies Cumann Naomh Uinseann de PólVincent de Paul Society baill shinsearacha na heagraíochta sin cois Lifethe senior members of that society in Dublin tuairisc suas lena bhéal dóa report up to his face géarchéimcrisis chun an Cumann a ghríosadhto spur the Society into action saothar in aiscewaste of time déistindisgust ag cáineadhcriticising ciúnaithe go mórgreatly quietened línte síochánapeace lines ruathair laethúladaily raids polarúpolarization girseacha ógayoung girls nóibhéinenovena cailín aonaira lone girl ní ba ghaire don ghráscarnearer to the scuffle le dul i gcabhair ar Catherineto go to Catherine's help an cúigear a ruaigeadhto drive the five off riochtstate a cuid néarógher nerves clocharconvent ar an Iúrin Newry tachrántoddler eachtraincident círéibriot faoi lán seoilin full swing ag glioscarnachglistening bréan le boladh gáissmelling bad from gas comhracfight otharcharrambulance formhór an bhealaighmost of the way ag dul ar foscadhsheltering ag sciorradhsliding ag lámhacáncrawling fras lámhaighvolley babhlaíbowls a gciarsúirtheir hankies leachtliquid cosaintprotection bodhardeaf bhí scolaíocht speisialta de dhíth airhe needed special schooling ba ghnách leishe used to d'fhaigheadh sé síob abhailehe used to get a lift home stad an bhusthe bus stop thuirling séhe disembarked neamhurchóideachinnocent bábántainnocent ag cogarnaíl taobh thiar dewhispering behind him trup na mbrógthe sound of the shoes neamhchoireachinnocent níor shamhlaighhe didn't imagine an t-uafásthe horror anfaterror cortwist dírithe ar a chloigeann lomaimed at his bare head scáilshadow scoilteadh a bhlaoschis skull was split open scréachascreams na hionsaitheoiríthe attackers níos truacántamore plaintive go prasquickly ag maothú an chairpéidmoistening the carpet Ba dhóbair dó bás a fháilHe nearly died go raibh an t-ádh dearg airthat he was extremely lucky ar mire le feargmad with rage beaginmhehelplessness cé a bhí ciontachwho was responsible níor cúisíodh duine ar bith riamhnobody was ever charged ciontach i ndúnmharúguilty of murder go gairid i ndiaidh an ionsaitheshortly after the attack ag maíomhstating seanphionós na fuipethe old whip punishment i gcás coirpeach a gheofaí ciontach i dtromionsaíin case of criminals found guilty of assault peann a chur le párto put pen to paper aiféalaregret gur éiligh sí pionós corparthathat she demanded corporal punishment ag teacht salach ar gach ar chreid sí riamh anngoing against everything she ever believed in

Is cuimhin liom duine a fheiceáil ag seinm ar an bpíb uilleann nuair a bhí mé deich mbliana d'aois agus d'iarr mé ar mo thuismitheoirí seit a fháil dom ansin! AÓF: An bhfuil mórán den cheol Gaelach i Chicago? Cá mbíonn tú ag seinm? SR: Tá, tá an t-uafás de ann.

Úrscéilín faoi Phiaras Feirtéir, fear a bhfuil an t-uafás taighde déanta aici air thar na blianta, atá ann.

Tá úsáideoirí timpeall an domhain tar éis an t-uafás ama a chaitheamh ag troid i gcoinne na n-ionsaithe seo.

Ach an raibh an ceart aige? Cinnte, chreid an t-uafás daoine go raibh, Jack McConnell, an Chéad Aire, san áireamh.

Bhí an t-uafás oibre ann, in ainneoin cúnamh (airgid, srl) a bheith ar fáil ó Chomunn na Gàidhlig agus ón Fheidhmeannas.

Caithfidh go gcosnaíonn sé an t-uafás airgid le caoi a chur ar áit mar sin agus í a choinneáil i staid mhaith.

Ba ansin a thosaigh an t-uafás a scrios an chuid eile dá shaol.

"D'fhoghlaim mé an t-uafás san áit sin mar comhlacht beag a bhí ann agus bhí orm píosa de gach rud a dhéanamh".

Ó thaobh tírdhreacha de, tá an t-uafás le feiceáil - *el Salar de Uyuni *(limistéar fairsing de shalann nach bhfuil a leithéid feicthe riamh agam), oileán an éisc ina lár agus é breac le cactas; fásach "Salvador Dali" agus iliomad *lagunas* ann, in oirdheisceart na tíre; réigiún na mínte arda (nó *el altiplano *mar a thugann siad air); na hAindéis; Loch Titicaca san oirthear; agus réigiúin na hAmasóine san iarthar.

D'éirigh liom an t-uafás a scríobh ann.

" Tuigeann sí ag an am céanna, a deir sí, go gcailleann tú an t-uafás nuair a chinneann tú ar a bheith imeallach.

An rud is fearr faoi cheamaraí digiteacha ná gur féidir an t-uafás grianghraf a ghlacadh leo.

"Tá coinníollacha deacra san amharclann faoi láthair agus tá an t-uafás infheistíochta de dhíth.

Agus ní féidir a shéanadh go gcosnaíonn sé an t-uafás airgid scoileanna a reáchtáil, agus nuair nach bhfuil an t-airgead ansin - cé gur suarach an pá a fhaigheann an fhoireann i scoileanna Caitliceacha na Stát Aontaithe - is gá roghanna deacra a dhéanamh.

De réir na ndeirfiúracha, scrios an IRA cibé fianaise a bhí ar fáil taobh istigh den phub, bhris siad na ceamaraí slándála taobh amuigh ar an tsráid, bhagair siad ar cibé duine a chonaic an t-uafás agus d'imigh leo - gan scairt a chur ar otharcharr féin don fhear a bhí ag imeacht ar shlí na fírinne, athair beirt pháistí, a sháith siad le scian agus a chiceáil siad sa chloigeann.

Caitheann daoine an t-uafás ama ag taisteal chuig an obair agus abhaile agus iad suite ina ngluaisteáin i dtranglaim thráchta, i mbusanna agus ar thraenacha.

Tharla sé go raibh an t-uafás eolais mar gheall ar an Pháirtí Daonlathach sa seomra ar briseadh isteach ann.

Má dhéanaimid scrúdú ar an gcaoi ina bhfuil Cumann Lúthchleas Gael ag baint leasa as an idirlíon feicimid ar dtús go bhfuil an t-uafás suíomh agus an t-uafás eolais tugtha do na cluichí Gaelacha.

Seo iarracht air sin a dhéanamh: Is fíor go gcaitheann imreoirí idirchontae an t-uafás ama i mbun traenála agus taistil.

Sna laethanta roimh chinneadh an FAI agus roimh agus tar éis an chluiche cháilithe dheireannaigh i gcoinne na hEilvéise, rinneadh an t-uafás plé agus cur agus cúiteamh faoi Brian Kerr agus faoi fhoireann na hÉireann.

” D’éirigh sé an-chairdiúil go háirithe le fear bodhar a raibh an t-uafás seanscéalta aige, go leor acu faoi Bhalor.

Chomh maith leis an damáiste a rinneadh sna bailte móra, rinneadh an t-uafás freisin do chúrsaí talmhaíochta.

Fuair mé an t-uafás instealltaí anuraidh – caithfidh nach bhfuil aon vacsaíniú taistil fágtha nach bhfuil agam cheana féin! – mar sin, ní raibh orm ach teanndáileog a fháil an babhta seo do Heipitíteas A agus B agus teist fola chun a chinntiú gur oibrigh sí.

Is féidir an t-uafás earraí ón Eoraip agus ó Mheiriceá a cheannach ann ach tá na praghsanna ard: 45,000 cedi (€4) ar bhosca Cornflakes agus 20,000 cedi (€2) ar bharra seacláide! (€250 an meánioncam bliantúil a bhí bunadh na tíre sa bhliain 2003.

Nuair nach mbíonn sé ag obair, léann sé an t-uafás; go minic bíonn dhá nó trí leabhar á léamh aige ag an am amháin.

Agus cén fáth a bhfuil daoine sásta an t-uafás airgid a chaitheamh ar a leithéid sa lá atá inniu ann? Toisc gur féidir leo.

Cé nach mbeadh aon locht ag roinnt mhaith daoine ar a leithéid, ní fhéadfaí a rá go raibh an t-uafás samhlaíochta ag baint leis.

Caitheann muid an t-uafás ama sna carranna!***AÓF: ******Inis dom beagán faoin gcaoi gur tháinig an t-albam nua ar an bhfód.

Anois, cuireadh an t-uafás fuinnimh agus acmhainní, agus fulaingt go leor, isteach san eitleán a chur san aer.

Is tríd an óige sna cathracha agus bailte móra is mó a láidreoidh an Ghaeilge mar theanga, agus is féidir an t-uafás a bhaint amach trí na seirbhísí atá á dtairiscint ag Cumann na bhFiann agus ag na hógeagrais eile.

Is cinnte go mbíonn an t-uafás óil ar ócáidí móra rugbaí agus sacair agus cluichí Gaelacha.

Tá an t-uafás comhlachtaí ann atá ag eagrú gach saghas turais timpeall na n-oileán seo.

An mbíonn tú ag éisteacht le réimse leathan ceoil? HB: Tá an t-uafás téipeanna agam sa bhaile, cinn nach bhfuil ar an mhargadh ar chor ar bith! AÓF: Bhí tú ag rá liom nach maith leat gigeanna a dhéanamh, is é sin, tú féin a bheith ag déanamh taispeántais ar feadh uair an chloig agus daoine eile a bheith ina suí ag éisteacht leat.

Roimh an mbreisimirt úd, bhí an t-uafás teannais le sonrú in imirt na n-imreoirí agus iad ag teacht chun chríche.

Bhí sé páirteach fosta in “Don’t feed the Gondolas”, sraith nach n-áiríonn sé i measc na ngaiscí proifisiúnta is mó a bhfuil sé bródúil astu (ach níos mó ina thaobh sin ar ball!)Níl Des Bishop ach 32 bliain d'aois, ach tá an t-uafás bainte amach aige cheana féin.

Go pearsanta, shíl mé go raibh “Work Experience” i bhfad níb fhearr ná “Joy in the Hood” – shíl mé gur léirigh an chéad cheann a luadh an t-uafás faoin tsochaí Éireannach.

Infheisteoirí ‘bochtaithe’ a déarfas tú is dóigh in áit infheisteoirí ‘bochta’ is dóigh, ach is cinnte gur gortaíodh daoine nach raibh an t-uafás gustail riamh acu.

Gan amhras ar bith, fágann na lochtanna seo go gcuirtear an t-uafás airgid amú agus nach gcuirtear seirbhís fheidhmiúil ar fáil don phobal.

Is baile é ina bhfuil an t-uafás daoine óga ann.

B’fhéidir nach dtabharfadh sé an t-uafás isteach.

Tagann an t-uafás iarratas isteach *charity gigs* a dhéanamh agus caithfidh tú cuid acu a* *thabhairt san áireamh agus ní féidir gach ceann acu a dhéanamh.

Níl ceol nó caint sa scannán, níl ann ach léiriú ar 18 ndúnmharú, iad uilig chomh neamhiontach le turas chuig an siopa, nó fear ag glanadh an urláir ag linn snámha, nó fear ina shuí ina shiopa, ach go bhfuil an t-uafás ag an deireadh.

In ainm an ‘chogaidh ar sceimhle,’ tá an t-uafás reachtaíochta tugtha isteach ag an seanadóir neamhspleách ó Connecticut ó bhí 9/11 ann a bhfuil bonn bainte aige de chearta bunreachtúla na saoránach ansin.

Scéal a bhfuil an t-uafás agus an daonnacht taobh le taobh ann agus a théann go croí cheist na hinimirce nua-aimseartha.

Go dtí an bhliain 1900 nó mar sin bhíodh ainm sa bhreis de dhíth chun na páistí a idirdhealú thar a chéile sa rang: ‘John James’ nó ‘Sarah Jane’, ach feasta, de bharr go raibh an t-uafás ainmneacha ann, agus nach raibh aon cheann acu chomh forleathan is a bhíodh, ba leor ainm amháin i mbéal an mhúinteora.

Shíl mé go mbeadh an t-uafás cainte ag daoine eile agus go mbeadh tuairimí go leor agam féin le nochtadh.

Ina luí ar a bhéal agus a shrón a chuir an péintéir an radharc ar chanbhás – an anacair agus an chascairt, an brú agus an t-uafás fiáin allta a bhi ag aibhriú os comhair a shúl.

Thar aon ní eile, tharraing dúnghaois amháin dá rialtas an t-uafás feannadh uirthi i gcaitheamh na bliana: an tAcht um Fhuinneamh Glan.

Gach uair a chlis ar an daonlathas, tháinig ann an t-uafás i réim.

Tá an t-uafás acu ann faoi láthair agus cuireann siad seirbhísí fiúntacha ar fáil, cuirim i gcás, an CSD, an teileachumarsáid, agus taiscéalaíocht mhíleata.

Agus an t-uafás ciorruithe ar siúl i láthair na huaire, ní haon tír í Éire don duine lag nó dóibh siúd atá breoite idir anam agus chorp – tá sé sin cinnte.

Is trua sin, mar tá an t-uafás taighde fiúntach déanta ag Donal Flynn agus thabharfaí níos mó aird dá bhfuil scríofa dá mbeadh cur chuige níos tomhaiste aige.

**SMM: An t-airgead atá bailithe leis an iarracht seo chun ionad dea-chúraim a lonnú i gCaisleán an Bharraigh, níl an t-uafás eile fanta le déanamh agaibh.

Bhí an t-uafás díospóireachta, mionscrúdú agus iniúchadh anama ar siúl le blianta beaga anuas maidir leis na tuairiscí éagsúla ar mhí-úsáid páistí (agus daoine fásta) sna forais éagsúla a bhí in Éirinn san am atá thart, tithe “na ngealt”agus na scoileanna ceartúcháin ina measc.

Tá an t-uafás ceisteanna le freagairt faoi cén ról a bhí ag an Stát féin? Tá freagra Seanaid faighte a’m ón Aire Shatter a deir go bhfuil athbhreithniú a dhéanamh ar na comhaid a bhaineann leis na Gardaí, le Feidhmeannacht na Seirbhísí Sláinte, leis an Roinn Oideachais agus Eolaíochta.

Polaiteoir agus gníomhaí pobail a bhíodh ina athair, Pól Ó Foighil, fear ar éirigh leis an t-uafás rudaí a bhaint amach lena linn dá phobal altrama, i ndiaidh dó bogadh go Conamara as Tiobraid Árann sna 1960í.

D’fhoghlaimíos an t-uafás ó thaobh an cheoil de in Ollscoil Luimnigh.

Goilleann sé orm féin go bhfuil ollchorparáidí ar nós Google ag bailiú an t-uafás eolais ar dhaoine.

Tá an t-uafás ceoil le fáil ar an idirlíon anois, cé go bhfuil srianta áirithe i gceist, i gcás chóras Apple, mar shampla.

Níor chaith Liz Curtis agus a cara ach deireadh seachtaine ag dul timpeall Inis Eoghain, ach d'éirigh leo an t-uafás a dhéanamh agus a fheiceáil mar sin féin.

Tugann an t-uafás daoine aghaidh ar reiligí na Polainne ar an gcéad lá de mhí na Samhna, mar a mhíníonn Alan Desmond.

Cad é a léiríonn sraitheanna teilifíse mar “The X-Factor” agus “You’re a Star” faoi chúrsaí ceoil sa lá atá inniu ann? An t-uafás, dar le Toner Quinn.