* Gluais • Glossary beathaisnéis údaraitheauthorized biography a dialanna pearsantapersonal diaries páipéir phríobháideachaprivate papers go dtí gur insealbhaíodh í ina hUachtaránuntil she was installed as President dódh nó tréigeadh 1,800 teach1,800 houses were burnt or abandoned lámhachshooting rachtoutburst acraí tíhousehold utensils as go brách leooff they went léiriúproduction cheanncheathrúheadquarters coistí cosanta áitiúlalocal defence committees dírbheathaisnéisautobiography gan strówithout difficulty i dtaiscesaved do lá na coise tinnefor a rainy day bhí cúrsaí chomh dona sinthings were so bad dá mba gháif it was necessary leithleachasselfishness scoilt aduainstrange split chiap sé Máire ar fadit really tormented Máire easpa suimelack of interest tragóidítragedies Cumann Naomh Uinseann de PólVincent de Paul Society baill shinsearacha na heagraíochta sin cois Lifethe senior members of that society in Dublin tuairisc suas lena bhéal dóa report up to his face géarchéimcrisis chun an Cumann a ghríosadhto spur the Society into action saothar in aiscewaste of time déistindisgust ag cáineadhcriticising ciúnaithe go mórgreatly quietened línte síochánapeace lines ruathair laethúladaily raids polarúpolarization girseacha ógayoung girls nóibhéinenovena cailín aonaira lone girl ní ba ghaire don ghráscarnearer to the scuffle le dul i gcabhair ar Catherineto go to Catherine's help an cúigear a ruaigeadhto drive the five off riochtstate a cuid néarógher nerves clocharconvent ar an Iúrin Newry tachrántoddler eachtraincident círéibriot faoi lán seoilin full swing ag glioscarnachglistening bréan le boladh gáissmelling bad from gas comhracfight otharcharrambulance formhór an bhealaighmost of the way ag dul ar foscadhsheltering ag sciorradhsliding ag lámhacáncrawling fras lámhaighvolley babhlaíbowls a gciarsúirtheir hankies leachtliquid cosaintprotection bodhardeaf bhí scolaíocht speisialta de dhíth airhe needed special schooling ba ghnách leishe used to d'fhaigheadh sé síob abhailehe used to get a lift home stad an bhusthe bus stop thuirling séhe disembarked neamhurchóideachinnocent bábántainnocent ag cogarnaíl taobh thiar dewhispering behind him trup na mbrógthe sound of the shoes neamhchoireachinnocent níor shamhlaighhe didn't imagine an t-uafásthe horror anfaterror cortwist dírithe ar a chloigeann lomaimed at his bare head scáilshadow scoilteadh a bhlaoschis skull was split open scréachascreams na hionsaitheoiríthe attackers níos truacántamore plaintive go prasquickly ag maothú an chairpéidmoistening the carpet Ba dhóbair dó bás a fháilHe nearly died go raibh an t-ádh dearg airthat he was extremely lucky ar mire le feargmad with rage beaginmhehelplessness cé a bhí ciontachwho was responsible níor cúisíodh duine ar bith riamhnobody was ever charged ciontach i ndúnmharúguilty of murder go gairid i ndiaidh an ionsaitheshortly after the attack ag maíomhstating seanphionós na fuipethe old whip punishment i gcás coirpeach a gheofaí ciontach i dtromionsaíin case of criminals found guilty of assault peann a chur le párto put pen to paper aiféalaregret gur éiligh sí pionós corparthathat she demanded corporal punishment ag teacht salach ar gach ar chreid sí riamh anngoing against everything she ever believed in

"Cén fáth," a d'fhiafraigh sé, "ar chuir sibh deireadh le liombó agus chomh géar agus a theastódh sé mar áit lóistín ó anam na coise tinne seo atá beagnach ar an saol eile cheana féin.

"Cén fáth," a d'fhiafraigh sé, "ar chuir sibh deireadh le liombó agus chomh géar agus a theastódh sé mar áit lóistín ó anam na coise tinne seo atá beagnach ar an saol eile cheana féin.

Tá scéala ar leith againn daoibh an mhí seo, a léitheoirí dílse, agallamh eisiach a chuir Balor an Bhéil Bhinn agus na Súile Nimhe, na Cluaise Géire agus na Tóna Tinne, ar Sheoirse Óg Mac Sceiche, Íochtarán Uncail Sam.

Tá othair thinne go fóill ina luí ar thralaithe i ndorchlaí ospidéil ar fud na tíre agus airgead á chur amú ar chapaill agus ar thaisteal ar fud na hEorpa.

Tháinig an Páirtí Coimeádach chun cinn breis is daichead bliain ó shin go díreach, go príomha mar gheall ar go raibh Caitlicigh Éireannacha Nua-Eabhrac tinn tuirseach den Pháirtí Daonlathach.

Nár éirigh leis dul le bualadh léi mar go raibh air fanacht sa bhaile le haire a thabhairt dá mháthair thinn.

Ceann de na beithígh tinn? Peaitín: Níl.

Bím tinn tursach den samhradh ag an phointe sin – agus nuair a deirim samhradh, bainim úsáid as an fhocal ar bhealach iontach scaoilte.

Mar a fheictear in Éirinn, tá lucht vótála tinn tuirseach de na ghnáthpháirtithe polaitíochta, go háirithe agus geilleagar mar atá.

Liatroma am amháin, ach buaileadh go dona tinn é.

Dálta daoine bochta ar fud na n-oileán seo, is ar na daoine is laige a thitfidh an t-ualach is mó sna ciorruithe atá le déanamh - seandaoine, páistí, daoine atá tinn mar ní thig leo troid in éadan an chórais.

Agus tá siad tinn tuirseach de na coimhthígh atá ag cur isteach ar an tír aonchineálach a d’fhág a sinsear acu.

Bhí an-eolas aige cúrsaí ainmhithe de ach tháinig sé ar rón a bhí an-tinn lá amháin agus ní raibh áit sábháilte ar bith ar fáil don rón.

Ní fhéadfainnse dul go dtí an mhórsceir ar bord loinge mar bíonn tinneas farraige chomh dona orm go n-éirím tinn ar an mbád ó Ros a’ Mhíl go hÁrainn! Buntáiste eile a bhaineann le muireitleán a thógáil ná go mbíonn an turas an-sciobtha don té a mbíonn ganntanas ama air.

Dheimhnigh sí go raibh sé ina shláinte, in ainneoin na ráflaí uafásacha a bhí ag dul timpeall go ndearnadh céasadh intinne agus coirp air, ach dhearbhaigh sí go raibh sé faoi bhrú intinne.

Is le brón a fógraíodh an mhí seo caite go bhfuair an t-ealaíontóir iomráiteach, Éamonn Ó Dochartaigh bás i ndiaidh dó a bheith tinn seal fada le hailse.

Bhí mé breoite tinn ina dhiaidh.

Is fiú iad beirt an tóin thinn a théann leis an dá uair a chloig go leith féachana.

I bhfreascó amháin feictear saighdiúirí ag doirteadh tinne leáite síos scornach mairtíreach agus i bpictiúr eile tá mairtíreach ina sheasamh go séimh i gcorcán lán le huisce bruite.

D’fhógair sé ag tús Mí Aibreáin go bhfuil sé buailte go tobann agus go dona tinn le hailse.

Cúpla bliain ó shin, thug Hogan cead do dhlíodóirí teacht go dtí a theach cónaithe istoíche chun cruachás linbh tinn a chur trína chéile.

Bhí scéal na n-ionad um chúram príomhúil, agus, le tamall anuas, an dóigh ar caitheadh le daoine tinne a raibh cárta leighis acu.

Mac na máthar tinne is ea fear an tí de chuid Peter McDonald.

Feiceann Súil Albannach Saol Albannach ===================== Maíonn Ascherson go bhfuil muintir na hAlbain tinn tuirseach de dhearcadh na Sasanach ina dtaobh.

Buaileadh go dona tinn í níos luaithe i mbliana ach tá sí ar a seanléim isteach is amach go Domhnach Broc arís.