Chuirfeadh sé lán a chraicinn d'iontas ar Chian
it would really amaze/surprise Ciarán
Chuirfeadh sé lán a chraicinn d'iontas ar Chian dá gcuirfeadh Fiachra lá suime i gcúrsaí éadaigh nó faisin.
a lán ionad
a lot of centres
Dúirt David Neville, bainisteoir, nach raibh sin praiticiúil mar go mbíonn ranganna ag an choláiste in a lán ionad.
a lán saghsanna éan
many types of birds
Tá an-chlú ar Chléire mar áit inar féidir a lán saghsanna éan a fheiceáil agus is féidir eolas a fháil sa Réadlann, nó cúrsaí a dhéanamh leis an mhaor cónaithe, a bhfuil ainm an-fhóirsteanach air, Steve Wing.
a lán fuinnimh
a lot of energy
An fhidil, mar gur féidir leat a lán fuinnimh a chur sa cheol leis an mbogha.
a lán slite
a lot of ways
Cén sórt meoin atá acu? Tá na lúthchleasaithe ag brath orthu in a lán slite ach an bhfuil siad ag déanamh a leasa? Céard tá i ndán do na lúthchleasaithe amach anseo nuair a éireoidh siad as an spórt? Tuilleadh cur i gcéill agus uisce faoi thalamh b'fhéidir? Agus drochfhadhbanna sláinte níos déanaí is dóigh.
a lán fiosrúchán
a lot of enquiries
Faigheann siad a lán fiosrúchán ó Stáit Aontaithe Mheiriceá faoi shinsir daoine agus beidh na rollaí agus an chartlann uilig ar ríomhaire san ionad nua, agus beidh cartlannaí ann le cuidiú a thabhairt do chuairteoirí.
a lán aiseolais dhearfaigh
a lot of positive feedback
*"Fuair Coláiste na Tríonóide Baile Átha Cliath a lán aiseolais dhearfaigh ó mhic léinn, go háirithe mic léinn a raibh disléicse orthu a bhí in ann a gcuid oibre (aistí a scríobh, mar shampla) a dhéanamh níos éasca.
a lán taitnimh
a lot of enjoyment
Bhain na daoine a bhí i láthair a lán taitnimh as mo chuid ceoil, de réir dealraimh, agus tugadh cuireadh dom chuig seisiún a bhí ar siúl i dtábhairne Éireannach cúpla trathnóna in aghaidh na seachtaine.
ag brath ar a lán cuiditheoirí deonacha
depending on a lot of voluntary helpers
Mar sin, bíonn muid ag brath ar a lán cuiditheoirí deonacha.
a lán custaiméirí breise
a lot more customers
Bhí RTÉ ábalta an *graffiti *a sheachaint, buíochas do Dhia, agus mar gheall ar an sárjab a rinne Jimmy Taig mar threoraí bhí píosa breá faoinár gcúrsa ar an teilifis agus fuair muid a lán custaiméirí breise dá bharr.
a lán misnigh
great encouragement
Ghabh an tOllamh John Aston ó Ionad Sláinte Poiblí Learphoill buíochas le Maurice Mulcahy agus dúirt Andy Hull gur thug sé a lán misnigh do SmokeFree Liverpool.
a lán iontas
a lot of wonders
Chonaic sé a lán iontas ansin, an Taj Mahal ina measc.
a lán dea-thola
a lot of goodwill
Ar nós na Gaeilge, tá a lán dea-thola ann i leith na hiomána i gCumann Lúthchleas Gael ach tá cur chuige ar iarraidh.
a lán Oráisteach
a lot of Orangemen
”
Is dócha go raibh mí-ádh ar Geraldine Judge, bean as Baile Átha Cliath a bhí páirteach sa chlár, go raibh a lán Oráisteach ina gcónaí in aice léi.
a lán poblachtánach
a lot of republicans
*
“Nuair a bhíonn deacracht ag Sasana, bíonn deis ag Éirinn” – b’in an tuairim a bhí ag a lán poblachtánach anuas trí na blianta, Brendan Behan ina measc (*Beo!* Eagrán 25, Bealtaine 2003) ach bhí a lán Éireannach eile sásta troid i bhfórsaí Shasana sa dara Cogadh Domhanda.
a lán fianaise luachmhaire
a lot of valuable evidence
Thóg sé cúpla lá ar na póilíní luach na n-íomhánna sin ar fad a thuiscint – ach anois tuigeann siad go bhfuil a lán fianaise luachmhaire iontu.
a lán dóchais
a lot of hope
Dála na ndaoine i Smoke Free Liverpool, faigheann an Dr Kelly a lán dóchais ó dhea-shampla na hÉireann agus cuireann siléig rialtas Shasana sa cheist seo díomá air.
ag baint lán a ndá súl as a raibh ag dul ar aghaidh
taking in everything that was going on
Shuífeadh siad ansin i rith na hoíche agus gloiní oráiste as a gcomhair agus gan bogadh astu agus iad ag baint lán a ndá súl as a raibh ag dul ar aghaidh.
Dála a lán Éireannach
like a lot of Irish people
Dála a lán Éireannach aimsir an Ghorta, b'éigean dóibh an tír a fhágáil agus chuaigh siad anonn go hAlbain, áit ar rugadh James i Cowgate, Dún Éideann i Meitheamh 1868.
a lán stró
a lot of work/effort
Sábhálann blag a lán stró – agus costas – toisc nach gá spás a fháil ar cíos ar an idirlíon nó ainm nua suímh gréasáin a chlárú.
a lán tacaíochta
a lot of support
Thuig sé, déarfainn, gur contae peile é Áth Cliath agus cé go dtugtar a lán tacaíochta d’fhoirne an chontae san iomáint i bPáirc Pharnell, tríd is tríd is beag aird a thugtar ar an iománaíocht i mBaile Átha Cliath.
a lán eolais cúlra
a lot of background knowledge
Ach bhí an chuairt a thug mé ar Ronnie McCartney fíorluachmhar domsa mar fuair mé a lán eolais cúlra agus bhí mé níb eolaí ar chúrsaí agus mé ag scríobh altanna ina dhiaidh sin.
a lán stró
a lot of work/effort
Sábhálann blag a lán stró – agus costas – toisc nach gá spás a fháil ar cíos ar an idirlíon nó ainm nua suímh gréasáin a chlárú.
a lán físeán grinn
a lot of comedy videos
Tá a lán físeán grinn foilsithe ag daoine cheana féin – cosúil leis na cinn a bhíonn le feiceáil ar chláracha físeán baile ar an teilifís (nó “home video show”).
a lán béime
a lot of emphasis
Chuir Airbus a lán béime ar an A380 agus rinneadh faillí sna heitleáin níos lú a dhéanann siad a tháirgeadh.
a lán buanna
a lot of talent
Tá a lán buanna ag an fhoireann; is ceoltóir é Stefan, mar shampla, is bean fuála í Margaret, a dhéanann cultacha stairiúla agus is réalteolaí é Mike.
a lán ceirdeanna agus trádála
a lot of crafts and trading
Ansin, tháinig Lochlannaigh, as Éirinn is dócha, agus rinne siadsan a lán ceirdeanna agus trádála.
a lán fuinnimh a chur amú
to waste a lot of energy
Agus bíonn mórán cainte, go háirithe i Meiriceá, ar fhorbairt an eatánóil mar bhreosla malartach, cé nach bhfuil sé éasca eatánól a dhéanamh go héifeachtach agus gan a lán fuinnimh a chur amú.
a lán brúnna
a lot of hostels
Tá a lán brúnna sa chathair dóibh siúd nach bhfuil sparán mór acu.
a lán dílseoirí / faisistigh.
a lot of loyalists / fascists.
Ar ndóigh, ba thuairim chontúirteach í sin i Learpholl, áit a raibh a lán dílseoirí / faisistigh.
a lán maorlathais
a lot of bureaucracy
Thug mé cuairt air i mí na Nollag 1985, tar éis a lán maorlathais a bheith ann ón phríosún roimh ré.
a lán áiteanna suimiúla
lots of interesting places
Tá an teach sin i seilbh scoile anois, ach is féidir cuairt a thabhairt air ag an deireadh seachtaine i mí Mheán Fómhair, nuair a bhíonn cead isteach saor in aisce go dtí a lán áiteanna suimiúla in Albain (www.
móide a lán bonn eile,
plus a lot of other medals,
I gcás iarimreora amháin, JJ Bairéad a bhuaigh bonn uile-Éireann i 1962 agus ar bhuaigh a athair roimhe trí cinn móide a lán bonn eile, tharraing sé siar boinn a athar as Músaem Pháirc an Chrócaigh mar agóid i gcoinne amhrán náisiúnta Shasana a bheith á chasadh ag an gcluiche.
a lán imeachtaí
a lot of events
Caithfidh tú a bheith cúramach – d’ól mé braon beag, ansin léigh mé fógra ar an bhalla a dúirt gur phurgóid láidir an saghas sin uisce!
**a lán imeachtaí**In aice leis an seomra caidéil, tá foirgneamh tarraingteach a dtugtar The Pavilion air.
a lán earcach
a lot of recruits
Le fada anois, tá a lán earcach á bhfáil acu in áiteanna mar Learpholl, bailte a bhfuil fadhb dífhostaíochta iontu, agus is minic mac nó iníon ag leanúint athar nó dearthár isteach sa chathlán céanna.
a lán láithreán campála
a lot of campsites
Bhí a lán láithreán campála sa tSír - cuid mhór acu nach raibh ach na háiseanna ba bhunúsaí iontu - agus tógadh corrtheach saoire sa cheantar fosta.
a lán trádstóras folamh agus tréigthe
a lot of empty and abandoned warehouses
Ar an chéad dul síos, bhí a lán trádstóras folamh agus tréigthe sa cheantar agus cuireadh tús leis an obair athfhorbartha le hiad a atógáil mar árasáin agus oifigí.
a lán tionscal
a lot of industries
Ag tús an fichiú haois, bhí a lán tionscal i Lìte - tógáil bád, déantús rópaí, trádáil fíona agus adhmaid ina measc.
pléadh a lán ceisteanna suimiúla
a lot of interesting questions were discussed
Ba é téama na comhdhála idirnáisiúnta seo ná iompar poiblí agus saoránacht chathrach agus pléadh a lán ceisteanna suimiúla lena linn.
nuair a d'fhill a lán imreoirí ar Éirinn
when a lot of players returned to Ireland
"Tháinig deireadh leis an chlub John Mitchels nuair a d'fhill a lán imreoirí ar Éirinn ag tús na mílaoise le postanna a fháil,” a deir Conal.
a lán poiblíochta
a lot of publicity
Níl an bhainis seo luaite i leabhar Belchem, cé go bhfuair sí a lán poiblíochta nuair a nocht Craobh Learphoill de Chonradh na Gaeilge leacht cuimhneachán i Meán Fómhair 1993 san eaglais inar phós siad.
a lán fostaithe
a lot of employees
Ba chara mór é fosta ag a lán fostaithe de chuid BBC – go háirithe acu siúd a raibh baint acu le hAonad na Gaeilge, agus ag cuid mhór daoine eile i saol na Gaeilge i gcoitinne.
a shúile lán fíona drithligh,
his eyes full of sparkling wine
Bhíos cinnte go raibh an oíche caillte againn gur dtí gur chas Shea chugam, a shúile lán fíona drithligh, agus dúirt sé go raibh sé in am dúinn filleadh ar an stiúideo le luí isteach ar an obair.
imrítear a lán spórt éagsúil
a lot of various different sports are played
Sa chéad dul síos, tá daonra an-bheag in Éirinn agus imrítear a lán spórt éagsúil sa tír.
a lán maorlathais
a lot of bureauracracy
Tá a lán maorlathais ag baint le próiseas mar seo, rud atá ag cur moille ar an tionscadal.
a lán rudaí suimiúla
a lot of interesting things
Tá a lán rudaí suimiúla agus drámata ag tarlú sa spás os cionn na hÉireann.
a bhí faoi lán seoil
which was in full swing
Meastar gur chuir sé bac ar an bpróiseas athmhuintearais a bhí faoi lán seoil ag deireadh na haoise seo caite idir Bundúchasaigh na hAstráile agus na dreamanna eile sa tír.
a lán stró,
a lot of effort,
B'fhéidir gurb é sin an rud is fearr faoin eolas agus faoin gcomhairle seo ar fad atá ar fáil ar an idirlíon: is féidir linn a bheith ag foghlaim ó na botúin atá déanta ag daoine eile agus na fadhbanna a tháinig chun cinn agus iad i mbun oibre sa teach a sheachaint – rud a shábhálann a lán stró, agus níos mó airgid.
a lán cosúlachtaí
a lot of similarities
Tá a lán cosúlachtaí idir dualgais an ghobharnóra stáit agus dualgais an ard-ghobharnóra, agus mar sin de táthar ag súil go bhfuil an taithí chuí bainte amach aici lena dualgais a chur i gcrích go héifeachtach ag an leibhéal náisiúnta.
a lán cinntí nua
a lot of new decisions
Dá nglacfaí le Conradh Liospóin, dhéanfaí a lán cinntí nua ar bhonn Vótáil Tromlaigh Cháilithe (i.
a lán tacaíochta
a lot of support
Chinn Howard go mbeadh fórsaí Astrálacha páirteach sa chomhfhórsa in ainneoin nach raibh a lán tacaíochta don ionradh le sonrú i measc mhuintir na hAstráile faoin am sin.
a lán taighde
a lot of research
I ndiaidh di a lán taighde a dhéanamh, chuir Roche clár oideachais faoi chúrsaí shíochána le chéile agus thug sí cuairt ar chaoga scoil timpeall na tíre ag déanamh cainteanna mar gheall ar chúraí núicléacha.
a lán cuairteoirí
a lot of visitors
Bím ar bharr sléibhte i dtíortha éagsúla go rialta, in áiteanna a mbíonn a lán cuairteoirí iontu agus brú ar an talamh dá bharr – Snowdon agus Beinn Neibhis, mar shampla.
ar a lán slite
in many ways
Caithfear a rá gur eagraíocht nuála a bhí i nGael Linn san am, (nílim á rá nach bhfuil i gcónaí), ach siar san am sin, fadó, bhí siad chun cinn ar a lán slite maidir le teicneolaíocht na linne a úsáid ar mhaithe le cuspóirí dá gcuid a bhaint amach i réimsí an cheoil, na scannánaíochta agus an spóirt trí mheán na Gaeilge.
ar a lán údar
for many reasons
Ní hí an tréimhse a bhfuilimid anois ann faoi láthair an t-am ba deise riamh, ar ndóigh, ar a lán údar.
dála a lán daoine
like a lot of people
Fidléir ab ea a athair fosta, dála a lán daoine eile den ghlúin sin sa cheantar agus thosaigh Séamus ag foghlaim na huirlise nuair a bhí sé óg.
a lán fianaise
a lot of evidence
Tá a lán fianaise againn a thugann le fios, má chruthaíonn tú na gnéithe sóisialta, timpeallachta, cultúrtha maraon leis an ngeilleagar, ag an am céanna, eascróidh forbairt fadtéarmach agus nuálaíocht amach as.
lán seoil a
pace, full steam
Bhí feachtas fuilteach na mbuamaí cairr faoi lán seoil a fhad is bhí Sealadaigh an IRA ag díriú ar "spriocanna eacnamaíochta" mar dhea - pubanna, siopaí, bancanna, etc.
a lán calaoisí
a lot of fouling
B’fhéidir gur thug foireann Chill Chainnigh aird ar leith ar Dan mór le teann faitís roimhe!
Díol spéise an méid atá le rá ag Ó Seancháin faoi imreoirí Chill Chainnigh: “Tá iománaithe Chill Chainnigh difriúil: cuireann siad a lámha timpeall do mhuiníl; imríonn siad camán an chéile chomhraic seachas an sliotar; déanann JJ Delaney a lán calaoisí, téann sé in airde ar do dhroim agus éiríonn leis éalú gan phionós a fhulaingt”.
Cailleadh a lán ainmhithe
a lot of animals died
Cailleadh a lán ainmhithe agus rinneadh dochar millteanach do bhonneagar na habhantraí.
a lán reatha trastíre
a lot of cross-country running
Bhínn ag déanamh a lán reatha trastíre freisin ar scoil agus bhuaigh mé Craobh na hÉireann faoi 16 bliain i 1976.
is fiú a lán taithí seachas lúth
experience is worth a lot rather than fitness
Ach ag leibhéal níos ísle is fiú a lán taithí seachas lúth.
a lán nithe eile
a lot of other things
Bhí deacrachtaí againn ó thaobh tithíochta, ó thaobh sláinte agus ó taobh a lán nithe eile.
a lán lónta
a lot of munitions
Thosaigh an Blitz faoin am sin agus sprioc thábhachtach a bhí i Learpholl don Luftwaffe mar tháinig a lán lónta tríd an chalafort.
a lán earcach
a lot of recruits
Ach i mbliana bhí feachtas ar an idirlíon in aghaidh an mhórshiúil, eagraithe ag scaiftí mar an English Defence League (EDL), BNP, an tOrd Buí agus iarshaighdeoirí ón *Reisimint Kings*, a faigheann a lán earcach sa cheantar seo.
a lán oifigeach de dhíth
a lot of officers needed
30am mar d'inis na poilíní don lucht eagair go mbeadh a lán oifigeach de dhíth ag an chluiche sacar *Everton v Sunderland* ag 12.
Fáiltíodh roimh a lán acu
a lot of them were welcomed
Fáiltíodh roimh a lán acu áfach, idir óg is aosta, fuar marbh.
a lán suime
a lot of interest
Ba léir go raibh a lán suime ag muintir na háite san ábhar, mar bhí orm ticéad a fháil don chruinniú roimh ré agus bhí an halla mór lán go doras.
lán a dhíchill
its level best
Scríobh a chomhghleacaí Frank Griffin ná raibh i gceist san acht seo ach geallúint teibí go ndéanfadh Rialtas na hÉireann lán a dhíchill chun aontacht pholaíochta agus gheilleagair an Aontais Eorpaigh a bhaint amach.
a lán taistil déanta
had done a lot of travelling
Aontaím léi, ár ndóigh, ach bhí sé go maith an tuairim chéanna a chloisteáil ó bhean a raibh a lán taistil déanta aici ar fud an domhain.
a lán fianaise
plenty of evidence
Tar éis blianta de thaighde, tá a lán fianaise ann a thugann le fios go n-imríonn an aimsir tionchar nach beag ar an dhuine.
a lán Sínise
a lot of Chinese
– Tá brón orm mar tá a lán Sínise i mo chloigeann faoi láthair agus tá meirge dá réir ar mo chuid Gaeilge faoi láthair, mar sin, ní féidir liom .
lán na súl a bhaint as
gawking at
Cosúlacht eile: sa gcéad bistro ar sheas mé ann tar éis dom lán na súl a bhaint as an taispeántas, céard a bhí ar siúl ann ach cluiche rugbaí i gcorn Heineken.
a lán botún
a lot of mistakes
**
BD Tá ’fhios agam go ndéanaim a lán botún i mo chuid abairtí ach tuigeann daoine atá líofa cad tá á rá agam.
a lán buanna ag
has a lot of talents
Tá a lán buanna ag Brian Ó Drisceoil mar imreoir rugbaí – tuiscint, scil, diongbháilteacht, luas – ach thar aon ní eile, is í an chrógacht an tréith is suntasaí a bhaineann leis dar liom.
chun lán an tsúil a bhaint as
to take a good look at
Ba bheag am a bhí againn, áfach, chun lán an tsúil a bhaint as na radharcanna galánta.
Ghlaoigh a lán acu isteach ar
a lot of them rang in to
Ghlaoigh a lán acu isteach ar cláracha ar BBC Radio Merseyside - iarmhianadóirí ó bhailte áitiúla mar St Helens, Bold agus Newton le Willows, iardhugairí ó Learpholl agus Bootle agus iaroibrithe cruach ón chruachchearta ag Shotton, thar an teorainn sa Bhreatain Bhig.
a lán oilithreach Críostúil
a lot of Christian pilgrims
Agus meallann an Camino de Santiago a lán oilithreach Críostúil fosta mar is eol do lucht féachana na sraithe a rinneadh le Rónán Mac Aodha Bhuí (RnaG) ar TG4.
a lán bóithríní agus cosáin
a lot of lanes and paths
Cé go bhfuil a lán bóithríní agus cosáin faoin tuaith, idir na sráidbhailte agus feirmeacha, ní bhíonn aon fhógra orthu de ghnáth, a chur in eol duit go bhfuil siad ann, nó cá dtéann siad.
Maireann a lán
many survive
Maireann a lán de na hamhráin seo, ar nós ‘Gleanntáin Ghlas’ Ghaoth Dobhair’ a scríobh Proinsias Ó Maonaigh agus a cheol The Johnstons.
a lán inspreagadh duit
much inspiration for you
“An bhfuil a lán inspreagadh duit ansin, i gcomórtas le Gleann?” a d’fhiafhraigh mé de.
cúngaithe a lán
narrowed a lot
Is dóigh liom go bhfuil an córas oideachais cúngaithe a lán go dtí scrúduithe.
Tá sé dearúdta ag a lán daoine
a lot of people have forgotten
Tá sé dearúdta ag a lán daoine.
a lán staraithe
a lot of historians
Ní raibh iontas orm a fheiceáil nach raibh foinsí Gaeilge i leabharliosta Belcham, agus sin fadhb atá ag a lán staraithe in Éirinn féin, fiú amháin, mar atá mínithe ag Breandán Delap i mBeo na míosa a chuaigh thart.
bhuamair a lán cluichí caide ann
we won a lot of games there
Cúrsaí Oideachais
======
**CB: An mbainis sásamh as do laethanta ar scoil?**
DÓC: Bhaineas ana-shásamh as mo laethanta sa bhunscoil i Scoil Naomh Eirc agus bhuamair a lán cluichí caide ann! Ní fhéadainn a rá gur thaitin an mheánscoil chomh mór san liom ach is blianta deacra iad na déaga.
beidh eagla ar a lán gan glacadh leis
many will be afraid to take it
Tá altra mhór mhíofar - Stáit Aontaithe Mheiriceá - á thabhairt dúinn, mar sin beidh eagla ar a lán gan glacadh leis.
le mo lán dhícheall a dhéanamh
to do my level best
Sa bhliain atá amach romhainn, leanfaidh mé le mo lán dhícheall a dhéanamh ar son leas agus fónamh mhuintir na hÉireann, abhus anseo sa mbaile, agus i gcéin, agus tá mé ag súil go mór leis an gCuairt Stáit ar na comharsana agus ar na cairde is gaire dúinn sa Ríocht Aontaithe i mí Aibreáin.
a lán ábhar pearsanta ar iasacht
a lot of personal material on loan
Tá a lán ábhar pearsanta ar iasacht óna dheirfiúr Barbara Mc Narry agus bhí sé corraitheach na litreacha a scríobh an peileadóir óg chuig a theaghlach i mBéal Feirste a léamh.
Fuaireas a lán tacaíochta
I got great support
Fuaireas a lán tacaíochta ó mo Dhaid agus ó mo mháthair agus mé ag teacht aníos.
tréithe is dual don a lán
traits of many
Gártha molta an tslua bhaile ina chluasaibh, níorbh é an fuadar báire, ná an buaileam sciath, ná an féinghlóire, ná an cruas fearaíoch, tréithe is dual don a lán, a bhí le sonrú ann.
Cé go mbeadh fonn ar a lán daoine
although a lot of people would
Cé go mbeadh fonn ar a lán daoine gearán a dhéanamh maidir leis an leagan Gaeilge ar chomhartha, níl aon oifig lárnach ann le cumhachtaí dlíthiúla chun an cheist a láimhseáil.
déarfadh a lán
a lot (of people) would say
Níl ann ach amadán an bhaile a déarfadh a lán daoine leat.
Tá Gluais Beo! Pota Focal faoi chóipcheart ag Oideas Gael, foilsitheoirí na hirise Beo!
Pota Focal Beo! Glossary is under the copyright of Oideas Gael, publishers of Beo! magazine.
