Le mo linnse
in my time
Ní raibh tada de sin ann Le mo linnse.
le mo cheansú
to calm me down
Ach go bé go bhfuil Meic ansin le mo cheansú, níl a fhios cad é a dhéanfainn.
le fanacht ar mo chiall
to remain sane
Tá cara agam as Baile Átha Cliath a chónaíonn i mBéal Feirste agus deir sise: "Caithfidh mé imeacht achan choicís le fanacht ar mo chiall.
tá uisce le mo ghialltrachaí le dúil
my mouth is watering with craving
Agus mé ag suí chun boird le mo rogha de bhéile a phiocadh ón gclár leathan atá ar fáil le linn Sheachtain na Gaeilge tá uisce le mo ghialltrachaí le dúil! Ach ní fhéadfainn gan an choirm cheoil mhór in Break for the Border (i lár chathair Bhaile Átha Cliath) a bheas ar siúl Dé Céadaoin, 13 Márta a lua libh.
le mo mhachnamh a dhéanamh ar chúpla rud
to reflect on a few things
Ar sise: "Tá mé ag dul go hInis Oírr le cúpla lá a chaitheamh ansin, le mo mhachnamh a dhéanamh ar chúpla rud.
le mo chuimhne
as long as I can remember
Tá mé ag inse scéaltaí do pháistí le mo chuimhne.
glan suas le mo bhéal
right up to my face
Dheimhnigh an Cairdinéal Deasóg Ó Conaill liom, glan suas le mo bhéal, nach bhfuil fírinne ar bith sa ráfla go bhfuil Ard-Deoise Bhaile Átha Cliath ag comhoibriú leis an stáisiún teilifíse, Cainéal 4, sa tsraith úr cláracha atá beartaithe acu sin, sraith dar teideal 'Father Ped'.
glan suas le mo bhéal
right up to my face
Dheimhnigh an Cairdinéal Deasóg Ó Conaill liom, glan suas le mo bhéal, nach bhfuil fírinne ar bith sa ráfla go bhfuil Ard-Deoise Bhaile Átha Cliath ag comhoibriú leis an stáisiún teilifíse, Cainéal 4, sa tsraith úr cláracha atá beartaithe acu sin, sraith dar teideal 'Father Ped'.
le mo linnse
during my time
"Chuaigh Davitt ana-mhór i bhfeidhm orm thar aon duine eile a bhí suas le mo linnse toisc go raibh sé ag scríobh laistigh den gcathair, go raibh tionchar Mheiriceá ar go leor slite, tionchar an cheoil agus tionchar fhilíocht Mheiriceá, tar éis dul i bhfeidhm air mar a bhí sé dulta i bhfeidhm ormsa.
le mo phas a athnuachan
to renew my passport
An t-aon uair a tháinig corraí orm féin fán teanga sa tír seo ná nuair a chuaigh mé le mo phas a athnuachan in Ambasáid na hÉireann.
mo dhá lámh chomh fada le chéile
empty-handed
Tá sibh i gcónaí ag gearán go dtagaim agus mo dhá lámh chomh fada le chéile.
le bheith ag déanamh mo mhachnaimh orthu
to be reflecting on
Go cinnte, bhí neart rudaí agam le bheith ag déanamh mo mhachnaimh orthu agus mé ag obair ar Bhóthar na Seanchille.
le mo bheo a shábháilt
to save my life
net))
Gluais • Glossary
le mo bheo a shábháiltto save my life
sobaldrámasoap opera
ní mhaolódh sin ar fhaobharthat wouldn't blunt the edge
ar thaobh mhala shléibheon a mountainside
eilitdoe
carriastag
sruth a shamhlaíochta a shaorúto free his stream of imagination
a thaithíodhwho used to frequent
driseachbriary
sceimhlitheoirí an Mheánoirthirterrorists from the Middle East
airm ollscriostaweapons of mass destruction
gaineamhlachdesert
prislínídribbles (at mouth)
maothasmoisture
i spúinse mo mheanmanin the sponge of my mind
m'eagna chinnmy intelligence
nanach dtig liom .
Luíonn an Ghaeilge níos fearr le mo dhearcadh féin.
The Irish language fits in better with my own viewpoint.
Luíonn an Ghaeilge níos fearr le mo dhearcadh féin.
Luíonn an Ghaeilge níos fearr le mo dhearcadh féin.
The Irish language fits in better with my own viewpoint.
Luíonn an Ghaeilge níos fearr le mo dhearcadh féin.
le sracfhéachaint a thabhairt ar a bhfuil ag tarlú i mo thimpeall
to glance at what's happening around me
Anois is arís, osclaím iad le sracfhéachaint a thabhairt ar a bhfuil ag tarlú i mo thimpeall.
ag tnúth le níos mo ná sin,
expecting more than that,
Chuir méid na háite iontas orm gan dabht ach is cinnte go raibh mé ag tnúth le níos mo ná sin, leis an torann agus an “deatach” cáiliúil.
caitheamh go maith le mo mháthair.
to treat my mother well.
"Ba mhaith liom caitheamh go maith le mo mháthair.
go leanfainn ar aghaidh le mo chuid oibre,
that I'd continue with my work,
Ghlac mé leis i gcónaí, fiú agus mé san aonad dianchúraim, go leanfainn ar aghaidh le mo chuid oibre, leis na rudaí ar fad a bhí idir lámha agam.
nach réiteodh mo ráiteas le dearcadh an bhráthar
that my statement wouldn't sit well with the view of the brother
Bhí barúil agam
agus mé á rá nach réiteodh mo ráiteas le dearcadh an bhráthar ná le hethos na scoile.
deireadh le mo chuid gaiscíochta,
an end to my heroism,
Chuir eachtra amháin deireadh le mo chuid gaiscíochta, áfach.
le mo chuid néaróg a cheansú.
to settle my nerves.
Chaith mé mé féin síos i mbeár an óstáin agus d’ordaigh mé tae le mo chuid néaróg a cheansú.
an dóigh ar bhain sé le mo cheantar dúchais féin,
the way in which it pertained to my own native area
Maidir leis an teideal Gaeilge, nuair a smaoinigh mé ar an gcúlra ceoil a bhí i mo theaghlach agus an dóigh ar bhain sé le mo cheantar dúchais féin, níorbh fhada gur roghnaigh mé an logainm áitiúil Cloch Fhuaráin, ar baile fearainn in aice le mo bhaile féin i gContae Ard Mhacha é, mar theideal Gaeilge ar an albam.
tagann uisce le mo chuid fiacla
my mouth starts to water
B’an-chócaire mo mháthair; tagann uisce le mo chuid fiacla nuair a smaoiním siar ar laethanta m’óige agus an bia seo ar fad.
le bheith i mo mholtóir.
to be a judge
Ba é seo an dara bliain a rinne mé amhlaidh agus is mór an onóir dom é cuireadh mar seo a fháil le bheith i mo mholtóir.
le mo chuid cruthaitheachta a chur in iúl.
to express my creativity.
Chuaigh mé leis an aisteoireacht agus leis na puipéid an chéad lá riamh mar gur theastaigh uaim bealach a bheith agam le mo chuid cruthaitheachta a chur in iúl.
Níl aon bhunús le mo phointe,
my point has no basis
Níl aon bhunús le mo phointe, mar sin.
ba chuma le mo mhuintir faoi sin.
my family didn't care about that
Ian: Bhuel, go hiondúil nuair a shaolaítear páiste, amharcann daoine le fáil amach cé acu an gasúr nó girseach atá i ndiaidh teacht isteach sa saol seo, ach i mo chás féin, ba chuma le mo mhuintir faoi sin.
gur tháinig deora le mo shúile
that tears came to my eyes
(paragraf 1)
Caithfidh mé a rá, áfach, gur tháinig deora le mo shúile nuair a bhí orm mo rudaí go léir a phacáil agus mo sheomra codlata sa bhaile a fhágáil.
in éindí le mo cheamara
with my camera
Agus an t-alt seo á chur i gcló, beidh cúig mhí caite agam sa Favela in éindí le mo cheamara – an Sony HVR A1E, ar gléas é atá réabhlóideach ar dhá chúis.
chomh fada le mo bharúil
as far as I know
Níor luaigh sé, áfach, chomh fada le mo bharúil, go raibh rainse 139,000 acra aige sna Stáit Aontaithe chomh maith.
le mo scíth a dhéanamh
to relax
Shiúil mé go dtí Auberge Orisson – aistear atá naoi gciliméadar ar fhad agus 900 méadar ag dul suas in éadan na mala – agus ghlac mé briseadh le mo scíth a dhéanamh agus le greim a ithe.
le mo chomhghleacaí
with my fellow tangler
“Aontaím go hiomlán le mo chomhghleacaí, an Seanadóir David Norris,” a dúirt seanadóir anaithnid eile a bhfuil Shane air agus a bhfuil ceithre litir ag tosú le R ina shloinne.
le mo linn
during my while
Tá níos mó ceachtanna saoil foghlamtha agam le mo linn anseo ná mar a d’fhoghlaim mé i mo shaol ar fad roimhe, b’fhéidir.
mo thóin le gaoth
my arse to the wind
Chuaigh mé ó thuaidh mar sin, ag Allt Coire Pitridh, suas Creag Pitridh (924m) agus bhí cóir ghaoithe liom, nó bhí mo thóin le gaoth an lá uilig!
le mo linn
during my time
Deir Mary Bhaile Átha Cliath Thiar go bhfuil a sáith aici de chúrsaí sláinte agus lucht otharlainne agus daoine míshásta agus míbhuíoch; agus go bhfuil sí ag dréim go mór le dul amach *“to paint the town red!”*
Aos Fásta Dóp agus Bainte Móin
================
Ach, an bhfuil a fhios agat seo, a Bhaloir? Tá daoine sa Dáil anois nach ligfí a leithéid thar an gheata isteach le mo linn.
le mo linnse
in my (life-)time
Féach - le mo linnse - go bhfuil an Roinn Oideachais iompaithe ó bheith ag feidhmiú trí Ghaeilge ar fad go bheith ag feidhmiú anois trí Bhéarla.
Rith an t-uisce le mo chuid fiacla
my mouth watered
Rith an t-uisce le mo chuid fiacla.
líonadh mo chuisle le fuinneamh
my circulation was energised
Mhúscail sé mo chorp agus líonadh mo chuisle le fuinneamh, a threisigh an faoiseamh agus an t-athás a bhí orm an treibh a bhaint amach faoi dheireadh.
sásta mo dhroim a chasadh le míoltóga marfacha na háite
happy to leave behind the deadly midges
Bhí smúid bróin orm ag imeacht tar éis mo chuid ama ina measc, agus ba dheacair slán a rá le mo chairde nua (an peata moncaí san áireamh), ach amháin go raibh mé sásta mo dhroim a chasadh le míoltóga marfacha na háite, na *mosquitos*.
mo chara nua le nós cniotála uafásach
my newly acquired friend of the wool knitting addiction
Rinneamar roinnt stangaireachta, shocraíomar ar luach agus gan aon ní seachas mo sheoladh r-phoist, sheol mo chara nua le nós cniotála uafásach $45 chugam trí *PayPal*.
le mo linn abhus
in my time over here
Tá scéal bhás an linbh seo ar an gcás cúirte a tharraing ní ba mhó aird ná aon chás eile i stair na tíre agus tharla an t-iomrall ceartais ba mheasa san Astráil le mo linn abhus mar gheall ar an mbás freisin.
Níor ghlac mo dhuine le
my man didn’t accept
(Bean óg í seo a chuir suas do phost eile go gairid roimhe sin le teacht chuig an ghaelscoil úr!) Níor ghlac mo dhuine le comhairle an dlíodóra, Gaeilgeoir, ach d’fháisc sé air san iarracht go damanta agus tá na céadta cainteoirí líofa Gaeilge san áit mar gheall ar an aon duine amháin sin.
ná le mo cheird
nor is my trade
“Ní bhaineann rún na faoistine liomsa ná le mo cheird,” a dúirt Santa, agus é ag míniú do Bhalor go raibh cead aige na litreacha a scríobh daoine chuig Santa a léamh.
caidreamh níos fearr a chothú le mo mhac
to make a better relationship with my son
Chabhraigh sé liom chomh maith caidreamh níos fearr a chothú le mo mhac agus muid ag sáraíocht le chéile faoi cé is fearr a rinne sa gcomórtas eadrainn.
i dteagmháil le mo shinsir
in touch with my forebears
Luigh mé siar ar bhinse atá tógtha in aice leis an charn, ag amharc ar an thírdhreach álainn, bolg le gréin, ag éisteacht leis na héin agus an ghaoth, i dteagmháil le mo shinsir.
le freagra cliste ar mo phointe
with a cute answer on my point
Mhol mé do “Cúige Uladh” gur cheart an lámh in uachtair a fháil air le freagra cliste ar mo phointe faoin schadenfreude thuasluaite.
mar a bhí riamh le mo linnse
than there ever was in my time
Tá freastal níos fearr ná mar a bhí riamh le mo linnse, ar lucht na Gaeilge ó thaobh na craoltóireachta de.
le linn mo thaighde don alt seo
during my research for this article
”
Cé gur Trekker amach is amach mé féin chuir líon na tagairtí *Star Trek* faitíos orm le linn mo thaighde don alt seo.
le linn mo chuairte giorra
during my short visit
Rannpháirtíocht Réasúnta an Phobail
============
Ba léir le linn mo chuairte giorra go bhfuil suim mhór i measc mhuintir Mheiriceá sa pheil Mheiriceánach agus sa chluiche corr nó bhí an méid sin le léamh ar a raibh de chluichí sa dá spórt úd á gcraoladh ar stáisiúin éagsúla teilifíse chuile oíche agus na sluaite daoine i láthair ag na cluichí sin.
le scata as mo mheánscoil
with a group from my secondary school
Nuair a bhí mé sé bliana déag d’aois, chaith mé tréimhse san Afraic le scata as mo mheánscoil.
le mo lán dhícheall a dhéanamh
to do my level best
Sa bhliain atá amach romhainn, leanfaidh mé le mo lán dhícheall a dhéanamh ar son leas agus fónamh mhuintir na hÉireann, abhus anseo sa mbaile, agus i gcéin, agus tá mé ag súil go mór leis an gCuairt Stáit ar na comharsana agus ar na cairde is gaire dúinn sa Ríocht Aontaithe i mí Aibreáin.
le deis feabhas a chur ar mo chuid
to improve my
Tá súil agam le deis feabhas a chur ar mo chuid Spáinnis roimh an chéad saoire eile!
b'annamh gan seacht ngad eile le scaoileadh agam le mo linn
I was always caught up in about ten different other things
Má tá tríocha bliain caite agam le ceird na filíochta, b'annamh gan seacht ngad eile le scaoileadh agam le mo linn.
Mo shlánsa siar le hÉirinn
my farewell to Ireland
Ach ó b'áil le Dia mé a ghlaoch as
Mo shlánsa siar le hÉirinn
Agus slán le sliabh na féile
Le saorghean óm' chroí.
is í a bhí le mo chluais-se anois
which was up to my ear now
An ticeáil bhríomhar a chuireadh mo shinseanathair lena chluais, is í a bhí le mo chluais-se anois.
Cuireadh deireadh tobann le mo shuim féin
my own interest was ended suddenly
Cuireadh deireadh tobann le mo shuim féin sa dornálaíocht chéanna tar éis do bhuachaill eile dorn breá a leagadh ar mo shrón bhocht! Bhíodh rásaí rothar againn dar ndóigh timpeall na sráideanna – Rás Tailteann a bhíodh i gceist mar ní raibh aon eolas againn ar ‘Tour de France’ cé go raibh cáil ar Shay Elliott mar rothaí Éireannach ag an am.
le linn mo sheal
during my term
Seanphort a chuala mise go minic nuair a bhíodh daoine ag caitheamh anuas ar Foinse le linn mo sheal mar eagarthóir ar an nuachtán, ná nach bhfeicfí an príomhscéal a bhí againn ar chéad leathanach an Irish Times.
dar le mo fhoinse
according to my source
Bhí na Sasanaigh ag iarraidh an t-uisce a shalú, dar le mo fhoinse.
cosúil le mo chás-sa
like in my own case
Mura mbíonn ceann ar do pháiste, cosúil le mo chás-sa, bronntar ceann ort gan mhoill.
le mo rothar a chosaint
in order to protect my bike
Sin ráite muna n-éiríonn liom uirlis nasctha níos saoire ná guthán cliste a aimsiú le mo rothar a chosaint, beidh an rothar á ghoid mar gheall ar luach na huirlise in ionad luach an rothair…!
Ach samhlaigh dá mbeinn in ann slisín beag GPS a cheangal de mo rothar bheadh an tseirbhís nua seo ó Bug Labs foirfe chun an rothar a leanúint.
le mo chomhlacht árachais
with my insurance company
Má éiríonn liom mo rothar a aimsiú leis an teicneolaíocht seo, ar chóir dom tabhairt faoi aistear achrann go teálta na sladaithe a ghoid é agus úinéireacht an rothair a phlé leo mé féin, nó ar chóir dom cúpla uair, lá, mí ag plé na ceiste leis an nGarda agus le mo chomhlacht árachais?
le mo linnse
in my own time
'
Bean Inste Scéil
=====
Bhí an méid sin thuas sa gcaint againn féin i nGaillimh le mo linnse, ach téann an míniú a bhí ag Mícheál Ó Coincheanainn i bhfad níos faide leis an scéal.
Tá Gluais Beo! Pota Focal faoi chóipcheart ag Oideas Gael, foilsitheoirí na hirise Beo!
Pota Focal Beo! Glossary is under the copyright of Oideas Gael, publishers of Beo! magazine.
