(Is iomaí uair a d'éalaigh mé síos na céimeanna sin agus a chaith mé lá iomlán ar an trá nuair a bhí súil liom áit éigin eile - sa phortach, mar shampla.

Bhí mé ar mo sháimhín só ann! Cúpla uair an chloig ina dhiaidh sin, áfach, bhí mé i mo shuí ar bharr bus ag déanamh mo sheacht ndícheall éalú as an áit chomh gasta is a thiocfadh liom.

Éalaíonn sí go Sasana ach ní chreideann na húdaráis a scéal.

As Cali, Columbia ó dhúchas, tháinig Gomez ar imirce go DC nuair a bhí sí dhá bhliain déag chun éalú ón chíor thuathail pholaitiúil ina tír féin.

Tar éis cúig bliana sa Tuirc, áfach, bhraith sí go raibh an Ghaeilge "ag éalú uaithi" agus chinn sí ar fhilleadh go hÉirinn.

Seans go mbeidh an t-airgead de dhíth orm le héalú go gasta ón áit seo.

Ainm Dé á fhógairt go féiltiúil aige agus a bhéic bheannaithe á méadú ag callaire sa tslí nach bhfuil aon éalú uaidh.

D'éalaigh siad ón seomra ranga ag an am céanna fosta agus caitheann siad a gcuid ama in oifig anois ag obair mar "bhainisteoirí oideachais", ag cur brú agus struis ar na daoine bochta atá fágtha sa seomra ranga.

Gailearaí den scoth ======= Faoin uair go raibh an cúl fealltach sin scóráilte ag na Spáinnigh, bhí mé tar éis éalú ó na Yeaincs, le filleadh ar an Tate Modern.

Is amhlaidh, mar sin, gur éalaigh mé as Tuaisceart Bhéal Feirste arís.

" Ach tá sise cleachtaithe leis an éalú intinne sin, agus níl mise.

" In ainneoin gur shínigh Trimble an conradh réamhphósta ar Aoine an Chéasta tá sé ag cuartú bealach éalaithe ó shin.

Cén t-ionadh? Tá muintir na Gearmáine ag íoc as málaí plaisteacha san ollmhargadh le fiche bliain anuas! I gcathair Hainseatach Bhremen dom ar an mbealach abhaile, thugas cuairt ar na Bremer Stadtmusikanten - síscéal dheartháireacha Grimm faoin asal, an madra, an cat agus an coileach a bhailigh leo go Bremen le héalú ón bhfeirmeoir cruálach, agus le ceol a dhéanamh.

Tá atmaisféar an-deas sa chaife i láthair na huaire agus daoine ag iarraidh éalú ón fhuacht agus ón dorchadas chun seacláid the a bheith acu! Cainteoirí Gaeilge thart ar leath den fhoireann, an leath eile is as áiteanna ar fud an domhain iad, agus cuidíonn sé sin le hatmaisféar bríomhar a chruthú.

Ba thithe déirce iad ón taobh amuigh; thug siad deis don phobal éalú ó fhreagracht agus a bheith saor ó chiontacht.

Ní féidir éalú uathu.

Áit amháin a chuaigh i bhfeidhm go mór air ná an Airgintín, cé go raibh sé sásta éalú on tír agus teorainn na Sile a bhaint amach.

Ag tarraingt ar an lá féin, ní fhéadfá na hócáidí cuimhneacháin a sheachaint, ná cur síos caointeach theaghlaigh agus chairde na ndaoine a cailleadh san uafás, agus na bhfear dóiteáin a d'éalaigh ar éigean.

Cad é chiallaíonn an ealaín seo? Níl aon éalú ó cheisteanna dá leithéid.

éalú ======= Gan amhras, cuireann timpeallacht mar seo ar chumas daoine atá éirithe as a bpost saol compordach a bheith acu agus éalú ó dhomhan mór an bhrú tráchta agus na drochaimsire.

Le roinnt blianta anuas anois, éalú ón sceimhlitheoireacht atá sna samhraí atá caite ag Walsh i Nua-Eabhrac le Jack agus Anne Monahan ó New Dorp.

Téann na sluaite as Castile, go háirithe as Maidrid, go Galicia i rith an tsamhraidh chun éalú ó theas dofhulaingthe lár na Spáinne.

Bhíothas ag tuar roimh an gcogadh go mbeadh na scórtha míle teifeach ag iarraidh éalú isteach san Iordáin ón Iaráic.

* Gluais • Glossary sprioctarget ní túisce anseo thúno sooner are you here iontach slachtmharvery tidy beathalife mórphearsa ficsingreat fictional character dílleachtaorphan sa tsraithin the series uaighgrave an oiread is siolla amháin dá shaotharnot even a syllable of his work oilithreachtpilgrimage clúiteachrenowned a mhaíomhto boast iarsmalannmuseum tairgtear camchuairteannatours are offered bantreoraífemale guide díomhaoinidle ag blaiseadh den saolgetting a taste of the life troscánfurniture sprúillí mionsonraíochaminor fragments col ceathrachacousins ní chónaíodh Montgomery féin ann riamhMontgomery himself never used to live in it adhlacthaburied i do chomhchuairteoiríin your fellow-visitors iad a rangúto categorise them SeapánaighJapanese díograiseachenthusiastic searmanasceremony a fhiafraí deto ask dúilliking luachannavalues chomh patuar intias apathetic towards her smidword, syllable carrchlóscarpark mionsamhailminiature éalúescape proinntitherestaurants camchuairt oidhreachtaheritage tour baiste asnamed after a cuid pearsanher characters bunchlochfoundation-stone straitéis mhargaíochtamarketing strategy uimhirphlátaínumber plates gléastadressed príomhsheómain show Oileánaighisland-people mórtasach asproud of dúchasachnative mangairísellers ollúna mórluachachaself-important professors tionscalindustry débhríochambiguous bréan den ealaín ar fadsick of the whole carry-on tuairiscítearit is reported frith-Anneanti-Anne Is stáitsíodh an t-ilsiamsa AnnekensteinAnd the variety show Annekenstein was staged fonóidmockery d'íomhá fholláin Anneof Anne's clean image casadhtwist is barrúlafunniest cúiseamhaccusation leispiachaslesbianism (chuir sí(she nuair a d'áitighwhen she argued comhdháilconference leispiachas folaithehidden lesbianism cairdeasfriendship cumann leispiach nár cuireadh i gcríchunfulfilled lesbian love oirirceminent flúirse tagairtílots of references homa-anghráchhomo-erotic traidisiúnaithetraditionalists ábhar a stoitheadhto take material comhthéacscontext náireachshameful scannalachscandalous nach bhfuil bun nó barr leiswhich has no basis i dtólamhalways treoraí ar leitha separate guide na sluaite leispiachathe crowds of lesbians díoltas DéGod's revenge mallaithedamned go mear ocrachquickly and hungrily páirc mhór siamsaíochtaa big amusement park tithe itheacháineating houses tuirlingtto alight ar an drochuairunfortunately níl tásc nó tuairisc arthere is no sign of ag foghlúplundering ag creachlooting fáilteachwelcoming go gealgháireachcheerfully le teann diabhlaíochtaout of devilment sé glúinesix generations dubh le turasóirípacked with tourists cárgrimace níos féile ó thaobh síntiúis láimhe demore generous when it comes to tips oineachhonour freastalaíwaitress babhla seabhdairbowl of chowder ciseán bonnóg is craicéira basket of scones and crackers féachaint an bhfuil aiste ar an iasc sa linn bhainneto see if the fish are taking the bait in the pool of milk diúilicínímussels breallachclam portáncrab gliomachlobster trosccod róshrónachtoo nosey meascthamixed glasraívegetables diúgann tú an t-anraithyou drain the soup an braonán blasta deiridhthe last tasty droplet

Chuir siadsan litir chuig O'Reilly ("glór ón tuama" mar a thug siad air) ag impí air cabhrú leo éalú.

ón gcéfrom the quay ag éalú ó Sergioescaping from Sergio bhí dul amú uirthishe was wrong láithreachimmediately díomádisappointment ón mbriseadh croífrom the heart-break spriocannatargets, ambitions santachgreedy craosvoracity matáinmuscles a chúl leathanhis broad back N'fheadar an fear séimh éI wonder if he's a gentle man ceachtlesson dainséarachdangerous pónairíbeans ar bhonn páirt- nó lánaimsearthaon a part-time or full-time basis grástúlachtgracefulness gníomharthaactions friochtánfrying-pan gluaiseachtmovement rinceoirdancer le fáil go fliúrseachplentiful ag taitneamhshining go hainnismiserable nuair a bhíonn na líonta folamhwhen the nets are empty Bíonn go deimhinIt is indeed a chuid pleidhcíochtahis fooling around Ní bhaineann sin leatMind your own business ró-áthasachto happy Gabhaim pardún agatI apologise fiosrachinquisitive castacomplicated conas a chríochnóidh cúrsaíhow things will finish up mo mhuinínmy trust ar teitheadh uaidhfleeing from him ionraichonest mímhacántadishonest deoratears déistindisgust mórthimpeall orthuaround them ag soilsiúshining ná bac leisdon't bother with him

AÓF: Agus tugaim faoi deara go mbíonn do chuid gasúr féin ag gabháil fhoinn chomh maith? ÉÓD: Bíonn an oiread ceoil agus amhránaíochta sa teach nach bhféadfaidís éalú uaidh.

(Bhí an t-ádh dearg liom éalú ón tír; cuireadh stop le heitiltí isteach agus amach ó La Paz go gairid i ndiaidh dom fágáil!) D'fhéach na saighdiúirí leis na hagóideoirí a chur faoi chois le gás agus scaoil siad leo.

Tríd is tríd níl aon dochar iontu agus is minic go dtugann siad pléisiúr soineanta agus bealach éalaithe ó chuid den teannas agus strus a mbíonn orainn go léir déileáil leo ó lá go lá.

Tá bua eile ann freisin: mar gheall ar na leacáin, ceaptar go bhfuil thart faoi 1,700 cileagram CO2 *nach bhfuil *ag éalú isteach san atmaisféar níos mó.

* Gluais • Glossary mo dhícheallmy best a gheallaim dom féinI promise myself san fhásachin the desert d'fhéadfainn staonadh ó sheacláidI could abstain from chocolate don Charghasfor Lent cleastrick chuirfinn dallamullóg orm féinI'd delude myself blastatasty íobairtsacrifice maitheasgood bródúilproud casacht mhór ghroía great big cough tairseachthreshold tanaíthin fiáinwild de shíoralways seanfhaiseantaold-fashioned láchfriendly, pleasant mearbhallconfusion cheapasI thought a bhlas tuaisceartachhis northern accent chloisimis a chasachtwe used to hear his cough bhímis ar bíswe used to be excited/impatient cúbógacollections of Easter eggs scaoilimis gach uile ní uainnwe'd cast everything aside go scafántaspeedily ghlacadh sí buíochas leisshe would thank him chuireadh sí i bhfolach éshe would hide it ag iomrascáil lena chéilewrestling one another suachmáneasy-going person gan puth análawithout a puff of breath parlúsparlour, sitting-room deireadh sí linnshe would say to us cur i gcéill iomlántotal pretence thuigeadh siseshe'd understand bheannaímis dówe would greet him d'fhiafraímis dewe'd ask him d'fhreagraímiswe would answer go fuarbhruiteindifferently ag tóraíocht an mhálasearching for the bag nodclue go n-alpfadh Daidí siar iadthat Dad would devour them beadaílover of sweet things dá bharras a result d'éalaigh méI escaped cófrapress ag póirseáil thartrummaging about málaí plaisteachaplastic bags doirtealsink de phreabsuddenly go raibh mo chosa nitethat it was all up with me polaitíocht an tuaiscirtthe politics of the north daoine muinteartharelations díospóireachtaí bríomharalively debates a chuairteannahis visits b'annamh cuideachta na bhfear aigehe seldom had the company of men ag útamáilfumbling ba ghiorra in aois diclosest to her in age mo dhála féin agus Tríonajust like myself and Tríona fé mar a chaitheadh Tríona liomsaas Tríona used to treat me barrúilfunny de shíor dár gcáineadhalways criticizing us ag spochadh as m'uncailteasing my uncle agus uasal le híseal á dhéanamh aigesean uirthiseand he was patronizing her tá sé chomh maith agamI may as well á leanúintfollowing him garda gradaimguard of honour cársánwheeze inchreidtecredible plúchadhasthma ag sméideadh ar m'uncailnodding at my uncle dá mbéarfaí ormif I was caught isteach sna gnáthchróite folaighinto the usual hiding-places macalla na nglórthathe echo of the voices tuaromen, sign an ceann ab ansa liom féinthe one I liked best mealltachenticing bonnánhorn fardoraslintel of door vardúswardrobe bheir mé barróg airI hugged him ag cóiriú na n-adhartánarranging the cushions glicsly caoi a chur ar an áitto tidy up the place margadhdeal a roinntto share stróic méI tore daitecoloured dúil chráitetorturous desire candaí móra seacláidebig chunks of chocolate blúire ar bhlúirebit by bit giodalachperky bhuail fonn múisce muidwe felt like vomiting tháinig iarracht den cheann faoi orainnwe became a little bit down smeartha le seacláidcovered in chocolate teipfailure

Tá mé faoi gheasa leabhair mar í, agus leabhair nach í, a cheannach agus toiseacht ar a léamh, agus ansin, chomh dóiche lena mhalairt, iad a charnadh ar an urlár cois leapa go bhfaighe mé an fhaill ar a gcríochnú lá níos faide anonn, nó nuair a éalóidh m'aigne ó chuing na heagarthóireachta.

I 1967 bhí Joe Dillon le dul os comhair cúirte ach, ar bhealach éigin, d'aimsigh sé gunna sna leithris agus d'éalaigh sé.

Dúirt na Gardaí go bhfuarthas méarloirg na beirte ar nuachtán an *Evening Herald *a fuarthas sa ghluaisteán éalaithe.

leac oighirice liomóidlemon ag diúlsucking bodhairedeafness béasamanners gránnahorrible cumhachtpower mo leithéidsethe likes of me docharharm múrshower caiteover fás maithgood growth ag feadaílwhistling sáite amachstuck out stróeffort leidclue bodhraithedeafened gleonoise oibleagáideachtobligingness cothrom na Féinnefair play dúnárasachreticent cantalpetulance aisteachasqueerness, strangeness ar fheabhasexcellently a chur as a riochtto distort sádh amach an cloigeann údthat head was stuck out an iarraidh seothis time coiscéimstep filltefolded muinchillesleeve plaitbald patch burlaí bána gruaigewhite trusses of hair malaíbrows ag sméideadh a chloiginnnodding his head gach re soicindevery second second in ard a chinnas loud as he could ríforearm clúmhachdown (on face) smigchin dallamullóg a chur ormto hoodwink me nár thug mé neamhaird airthat I didn't ignore him ar feadh na síoraíochtafor an eternity bearnagap tuillteearned meangadhsmile clamhsáncomplaint luaigh séhe mentioned bréanfoul tá fíorbhrón ormI'm really sorry múiscnausea slisínslice chinn mé arI decided a chur díomto give up tioncharinfluence á tochasbeing scratched go gontaconcisely eachtra gadaíochtatheft incident trealamh lofarotten equipment ag geonaílwhimpering croitheadh uafásachterrible shaking samhlaighimagine a scáthhis shadow leata chomh móropen so wide macallaecho boinnsoles ag coisíochtpacing ag comhaireamh na gcoiscéimeannacounting the steps óltachdrunk dheasaighadjusted mo bhaithisthe top of my head luasc siarrocked backwards sálaheels glanbhearrthaclean-shaven olldoirdbasses bhreac mé na sonraí cuíI wrote down the appropriate details ceann dúbáiltea double bhain searradh asam féinI stretched myself shéid séhe blew á spreagadhencouraging him á thionlacanaccompanying him clingireachttinkling cantaireachtchanting grágaílcroaking, braying dalltavery drunk ag éalúescaping go séimhgently a chonúisyou useless person an oiread fuadair faoi teitheadhtrying to flee so quickly bailigh leat mar singet lost then mallachtaícurses líomhaintíallegations mhaslaigh éI insulted him barántas gabhálaarrest warrant ionchúiseamh poiblípublic prosecution cillíncell luaithreadáinashtrays stóltastools go ngéillfeadh sé gach rud domuntil he would surrender everything to me pleotafool sciotaíl searbhasachsarcastic tittering uirlisíinstruments píopaí lonrachashining pipes tiubhthick tanaíthin boghabow sreangáinstrings béicílyelling búireachroaring leis an imeacht thar fóir seofor this going overboard bródpride uabhararrogance i mbarr mo réimeat my peak a admháilto admit ní raibh neart agam airI couldn't help it iomrascálaíwrestler togha a

Ar ndóigh, níor chuir an Tíogar Ceilteach stad leis eisimirce - téann Éireannaigh fós go dtí an Bhreatain le post a fháil nó b'fhéidir chun éalú ó dheacrachtaí atá acu sa bhaile.

Tá cóipeanna den leabhar le buachan i gcomórtas mhí Mheán Fómhair *Beo!* Gluais • Glossary á fhoilsiúbeing published gnó turasóireachtatourism business músclaítear fiosracht na mnáthe woman's curiousity is awakened ailt nuachtáinnewspaper articles faillcliff seilbhpossession contúirtídangers bagairtíthreats creathán fuachtaa cold shudder fainicwarning foláireamhnotice, warning deireadh a haistir saoilthe end of her life's journey go fuarchúiseachindifferently buillí croíheartbeats anáil an tsonaisthe breath of happiness seargthawithered iachallcompulsion fíricífacts breacthawritten down rianmark d'aon ghnódeliberately blúire páipéirpiece of paper luaitementioned tarraiceándrawer stán síshe stared imlíneoutline scáilshadow gortcultivated field cruthanna dubhablack shapes ag corraí go bogmoving gently sceacha aitinnfurze bushes céadfaísenses ar tinneallon edge doircheachtdarkness ina glaicin her hand leiceanncheek á shlíocadhstroking it pollairí a sróineher nostrils b'in mar a shamhlaíodh sí iadthat's how she used to imagine them istoícheat night ina comhluadarin her company folamhempty dul i dtaithí arget used to cuachta go clutharnestled comfortably fál cosantaprotective fence fothramnoise gíoscáncreaking ag tnúth lelooking forward to brat teolaíwarm covering an tsíorgheonaílthe continuous droning ag dul thar bráidpassing by cloig rabhaidhalarms sianaílwhining otharchairr ag scréachaílambulances screeching pléascáinexplosives gleo cogaíochtathe noise of war ar fud na comharsanachtaall over the neighbourhood éalúto escape amhrasdoubt easpa fuaimelack of noise tranglamclutter ina sámhchodladhsleeping soundly cliotaráilclattering macalla a coiscéime féinthe echo of her own footstep pluidblanket ag siosarnachrustling a fallaing oícheher night gown taobh leisbeside it sciathánwing dallógblind duibheblackness crónánhumming leataopen an bunalt údthat original article carnánpile béicscream ag stánadh isteach uirthistaring in at her ag faire uirthilooking at her á slogadhswallowing her spléachadhglance sceonmharterrifying trí choiscéimthree steps scréachscream rith sé léiit occured to her cur síos ceartproper description ag tochailt isteach intidigging into her tanaíthin camcrooked go tostachsilently ag fairelooking ar diúitéon duty Ag baint lán na súl aisti.

Bhí líon mór príosúnach (b'as Éirinn a bhformhór) i mbeairic in iarthar Sydney a chinn ar éalú, máirseáil ar Sydney, longa a ghabháil agus filleadh ar Éirinn.

I bhfocail eile, má thugann tú leathmharú do dhuine ar pháirc na himeartha agus fionraí sé mhí tuillte agat dá bharr, mura bhfuil tú i do "*alien*" amach is amach beidh aithne agat ar dhuine éigin a bheas in ann cuidiú leat éalú ón bpionós atá ag dul duit.

Ní éalódh aon ghadaí uathu siúd! Caithfidh tú súil a choinneáil ar na mbealach amach romhat, áfach, chun na *crottes de chien* a sheachaint.

Bhí seanathair amháin de mo chuid a raibh sí go maith aige (d'éalaigh a athairsean le bean ón Rinn chun í a phósadh agus é ina bhaintreach sna seascaidí).

Murach go raibh an spásárthach agus an chulaith spáis in easnamh (agus gur mionbhus bán a bhí mar mhodh taistil!), cheapfá gur ar an ngealach a bhí tú, leis na clocha móra "gealaí" ar fad! Ansin, trá mhór fhada bhán os do chomhair, nach bhfeicfeá a leithéid sa *Med*! D'éalaigh mé ón gcaint agus ón gcomhrá san Isle of Harris Hotel, tar éis dúinn oíche bhréa a chaitheamh i dTaigh mo Sheanair, chun breathnú ar na seanghrianghraif agus ar na léarscáileanna san óstán, go háirithe na cinn a bhain le Hiort, an t-oileán a tréigeadh sna 1930í.

Nuair a bhíonn rudaí ag cur isteach ort (agus tarlaíonn sin go minic duit sa tír seo), is mór an sólás é go dtig leat dul síos go dtí an Pier Head, éalú ar an Chat Mara agus a bheith ar ais in Éirinn taobh istigh de cheithre huaire.

Tar éis an tsaoil, táthar in iomaíocht dhíreach le haerlíne a chuaigh chun na cúirte le hiarracht a dhéanamh éalú óna gcuid freagrachtaí i leith daoine le míchumas.

Theith Caravaggio agus chaith sé na ceithre bliana deireanacha dá shaol sa tSicil, Málta agus Napoli, ag éalú ón dlí.

Ag fiosrú robáil brainse AIB i Sráid Grafton i nDeireadh Fómhair 1972 a bhí na Gardaí nuair a d’aimsigh siad bille leictreachais sa ghluaisteán éalaithe.

” Chuir seantuismitheoirí Marcus, an ceathrar acu, fúthu in Éirinn in 1882 agus iad ag éalú ón ngéarleanúint a bhí á déanamh ag na Rúisigh ar na Giúdaigh ar fud Oirthear na hEorpa ag an am.

Féachann English ina leabhar nua ar an choireacht eagraithe Éireannach i dtréimhsí éagsúla de stair na Stát Aontaithe, ó aimsir an Ghorta Mhóir anuas go dtí éalú dána Whitey Bulger ó na húdaráis fheidearálacha.

Féachann English ina leabhar nua ar an choireacht eagraithe Éireannach i dtréimhsí éagsúla de stair na Stát Aontaithe, ó aimsir an Ghorta Mhóir anuas go dtí éalú dána Whitey Bulger ó na húdaráis fheidearálacha.

Rud nach raibh súil leis san am, d’fheidhmigh an CC i rith an dara Cogadh Domhanda mar bhealach éalaithe do Bhriotánaigh i mbaol, agus leanadh dá nglacadh isteach ina dhiaidh sin.

Teach tábhairne ciúin folamh faoi dheireadh! Éalú ón slua, an raic, an rúille búille, an torann, an gleo, an brú daoine.

Thaifead roinnt daoine físeáin ghairide agus iad ag éalú ó thraenacha freisin – físeáin a léirigh go díreach an t-uafás a bhain le bheith sáinnithe faoi thalamh.

D’éalaigh siad ar dtús báire go Veiniséala mar nach bhfuil aon chonradh eiseachadta ag an tír sin leis an Cholóim.

Ina dhiaidh sin, chuaigh na mílte Híleantóir go Nova Scotia, ag éalú ó dhíshealbhú nó ó dheacrachtaí geilleagracha.

Uaireanta, bíonn siad tar éis drugaí a thabhairt don ainmhí, agus i spás fálaithe mar seo ní bhíonn deis dá laghad aige éalú.

Nuair a d'amharc mé ar a chás ar an idirlíon thuig mé go raibh an t-ádh orm éalú ón ghealt seo.

Gearmánaigh Phrotastúnacha den chuid is mó a chuir fúthu i bPennsylvania, ag éalú ó dhlíthe frith-Phrotastúnacha nó ag cuardach saol nua ar an taobh eile den Aigéan Atlantach.

Is minic ag an am seo den bhliain, agus muid traochta i ndiaidh rírá na Nollag, go mbíonn sé go deas éalú ó dhuairceas an gheimhridh agus briseadh beag a thógáil i gceann de mhórchathracha niamhracha na hEorpa.

Nílim á rá gurb é spórt an leigheas, nó an íocshláinte ar gach galar agus tinneas, ar strus agus ar theannas, ach sílim gur féidir a rá go bhfuil suaitheadh coirp go maith don duine óg agus don seanduine araon agus go dtugann spéis agus rannpháirtíocht i gcúrsaí spóirt bealach éalaithe agus faoiseamh don duine ó strus an tsaoil.

Bhí fonn air éalú uaidh tamall.

Thosaigh sé ag seinnt go réidh cúramach ach go tobann d’éalaigh sé ón bhfonn.

Agus nuair a d’éirigh sé rófhuar, d’éalaíomar isteach i gcaife beag chun *crepe *seacláide a ithe.

Cé go raibh sé dubh le turasóirí, bhíomar in ann éalú ón slua síos sráideanna beaga cúnga, áit a raibh tithe gleoite agus radharc iontach ar an gcathair ar fad.

Bhaineas cúpla súmóg as an bpionta Guinness (a tháinig chugam, tar éis scaird thapaidh amháin, i ngloine phlaisteach) sular thosaigh an t-achrann, agus nuair a caitheadh amach beirt in aice liom, thapaíos an seans, agus d'éalaigh amach arís.

In áiteanna eile i gContae Thír Eoghain, ní raibh mórionaid ar nós Pháirc Uí Éalaithe nó Dún Ceanainn ar fáil don chluiche sinsear iomána idirchontae toisc go raibh cluichí peile coláistí socraithe le dul ar aghaidh iontu.

Agus nuair a d’éirigh sé rófhuar, d’éalaíomar isteach i gcaife beag chun *crepe *seacláide a ithe.

Cé go raibh sé dubh le turasóirí, bhíomar in ann éalú ón slua síos sráideanna beaga cúnga, áit a raibh tithe gleoite agus radharc iontach ar an gcathair ar fad.

D’éalaigh siad nuair a rinne na póilíní ruathar ar an áit, ach chuaigh PC Craig sa tóir orthu.

“Shíl siad go raibh tú ag iarraidh a n-aird a tharraingt ón éalú,” a dúirt sé liom ag magadh.

Díreach éalaithe ón gcoláiste.

Ach an chéad dá fhocal san *Independent *ná “IRA spy”! Má tá leid faoi sheasamh an *Indo* ar an gcéad leathanach, níl aon éalú uaidh ar leathanach 20.

” Ba é seo an t-aon bhealach éalaithe a bhí fágtha aige.

Tuigeann sé go raibh an t-ádh dearg leis gur éalaigh sé.

Gur tháinig na nótaí chuige san aer, gur éalaíodar amach ón tigh chuig na failltreacha agus ar ais arís gur thóg sé an bogha chuig an veidhlín le nótaí caointe na síog a thionlacan.

An t-am éalaithe uaim go ró-thapaidh.

In ainneoin dianfheachtas earcaíochta a bheith ar siúl ag Roinn na Cosanta Náisiúnta (ní raibh aon éalú ó na fógraí ar theilifís Cheanada i rith Chorn an Domhain), ní fios an mbeidh speisialtóirí san arm féin chun na huirlisí cogaíochta úra a oibriú.

” Bhog roinnt mhaith daoine siar i dtrátha an ama chéanna sin, an stiúrthóir teilifíse Bob Quinn, cuir i gcás, mar gur theastaigh uathu éalú ó shaol na cathrach.

Is mór an trua go bhfuil macallaí den tseantroid ann go fóill agus go bhfuil sé deacair éalú uathu.

Ba dheacair (bhí sé dodhéanta i ndáiríre) éalú uaidh toisc go raibh na meáin chumarsáide – idir nuachtáin, raidió agus theilifís – lán scéalta de gach sórt faoi na himreoirí agus a gcuid ban agus go leor rudaí eile nár bhain ach ar éigean le cúrsaí gailf.

Cé gur áit dheas é Cairns, bhí mé ag iarraidh éalú ó na sluaite, agus bhí Cape Tribulation foirfe dá leithéid.

Gach nóta ag éalú as an bpíb is ag streachailt leis an domhan.

Níl éalú ar úsáid teanga sa chineál seo leabhair.

Mar is gnách san earnáil seo, tháinig brú ollmhór díreach roimh an mbriseadh lár téarma, agus na spriocdhátaí ag bagairt orthu! Mar sin, bhí mise lánsásta le teacht na Cásca, agus thapaigh mé an deis chun éalú ón mbaile agus m’aghaidh a thabhairt ar thuaisceart an Oileáin Thuaidh.

**Comhaireamh eile**Fós ag fanacht sa scuaine leictreonach, agus ar bhreithiúnas an léiritheora stiúideo, éalaíonn mo shamhlaíocht an díon amach go láthair chomhairimh eile, i bpríomhchathair na Mumhan, le linn olltoghcháin eile.

Smaoineamh thar a bheith scáfar é sin ach níl éalú air nó, mar a léiríonn Ó Canainn, bhain Ó hEaráin le glúin na hAthbheochana a raibh “caint na ndaoine” mar mhana acu ach a bhí éagumasach an teanga a choinneáil beo mar nár theastaigh ón phobal féin í a choinneáil beo.

Thosaigh sé ag inseacht scéil dóibh faoi mhadra rua agus go tobann thosaigh sé ag seinnt foinn agus ansin, ina steillbheatha sa cheol, bhí an madra rua ag rith agus ag éalú ós na daoine a bhí ar a thóir.

Thug a chomharba, Gordon Brown, tacaíocht don chogadh in 2003, cé go raibh drogall air á dhéanamh sin, agus beidh sé suimiúil a fheiceáil cén dóigh a n-éalóidh sé as an tubaiste san Iaráic.

Diaidh ar ndiaidh, bádh a ghuth sa ruabhéic a bhí ag éirí d’aonghuth aníos ón scaifte: ‘Éamó is our Aire – we shall not be moved!’ – iad á ghlaoch arís agus arís eile, go dtí gur éalaigh an fear ionaid faiteach isteach sa Mother Macree Pretzel Cottage.

Sa dorchadas, níor léir dúinn conas éalú.

Pictiúr le smál de dhaoine ag éalú ó charráiste lán deataigh agus a glacadh le fón póca a bhí ar an íomhá ba mhó chuimhne den scrios a rinne buamálaithe féinmharfacha ar thraein agus busanna Londan ar 7 Iúil, 2005.

Léann sé os ard an líon daoine a fuair bás ansin, an líon daoine ar éirigh leo éalú agus an líon daoine a fuasclaíodh.

*** Cúpla lá níos déanaí, éalaím liom go Cluainín, mar go bhfuil cónaí ar Dee agus Rossa ansin.

Bruce Ismay, Lord Ismay, an fear sin a tharraing droch-cháil air féin, mar gur éalaigh sé den Titanic in éadaí mná.

Bíonn sé deacair do thiománaithe fosta agus iad ag iarraidh a bheith ag éalú ón phríomhbhóthar, nó a bheith ag dul air.

Ní hamháin sin, ach ní bhfuair sé deis tada as bealach a dhéanamh, fiú, mar gheall ar nach raibh oiread agus seisiún amháin traenála ná cluiche amháin i ndiaidh a bheith ar siúl faoina chúram! “Dícheapadh” é ar deireadh le héalú as an bpraiseach a bhí déanta ag Coiste an Chontae agus ag na himreoirí.

Níor thángthas ar an leabhar nó ar na plátaí, agus b'éigean do Smith éalú as Nua-Eabhrac go Pennsylvania, áit ar lean sé ar aghaidh ag aistriú an téacs go Béarla (mhaígh sé go raibh an bunleagan scríofa i dteanga ar thug sé “Reformed Egyptian” uirthi).

Bhí an Conradh an-ghníomhach i Meiriceá Theas, áit a raibh na mílte ag iarraidh éalú ón mbochtanas uafásach.

Tháinig an CIA i gcabhair air agus é ag iarraidh éalú ón Tibéid sa bhliain 1959 (cé go gcreideann a lucht leanúna gur éalú diaga ab ea é).

Is gá go mbeadh an toil pholaitiúil ann agus bealach éalaithe a mheasann an dá thaobh a bheith ina bhua dóibh féin.

Tá míchlú ar na busanna seo agus is é an pictiúr atá i mo chloigeann féin fúthu ná go bhfuil siad ann do dhaoine atá i gcruachás, iad siúd nach bhfuil fágtha acu ach an cúpla dollar deireanach le ticéad a cheannach le héalú as an áit a bhfuil siad.