thug sé comhartha go mbeadh sé ag dul ar chlé
he indicated left
Rinne Cian mar a iarradh air agus
thug sé comhartha go mbeadh sé ag dul ar chlé.
ag dul ar foscadh
sheltering
*
Gluais • Glossary
beathaisnéis údaraitheauthorized biography
a dialanna pearsantapersonal diaries
páipéir phríobháideachaprivate papers
go dtí gur insealbhaíodh í ina hUachtaránuntil she was installed as President
dódh nó tréigeadh 1,800 teach1,800 houses were burnt or abandoned
lámhachshooting
rachtoutburst
acraí tíhousehold utensils
as go brách leooff they went
léiriúproduction
cheanncheathrúheadquarters
coistí cosanta áitiúlalocal defence committees
dírbheathaisnéisautobiography
gan strówithout difficulty
i dtaiscesaved
do lá na coise tinnefor a rainy day
bhí cúrsaí chomh dona sinthings were so bad
dá mba gháif it was necessary
leithleachasselfishness
scoilt aduainstrange split
chiap sé Máire ar fadit really tormented Máire
easpa suimelack of interest
tragóidítragedies
Cumann Naomh Uinseann de PólVincent de Paul Society
baill shinsearacha na heagraíochta sin cois Lifethe senior members of that society in Dublin
tuairisc suas lena bhéal dóa report up to his face
géarchéimcrisis
chun an Cumann a ghríosadhto spur the Society into action
saothar in aiscewaste of time
déistindisgust
ag cáineadhcriticising
ciúnaithe go mórgreatly quietened
línte síochánapeace lines
ruathair laethúladaily raids
polarúpolarization
girseacha ógayoung girls
nóibhéinenovena
cailín aonaira lone girl
ní ba ghaire don ghráscarnearer to the scuffle
le dul i gcabhair ar Catherineto go to Catherine's help
an cúigear a ruaigeadhto drive the five off
riochtstate
a cuid néarógher nerves
clocharconvent
ar an Iúrin Newry
tachrántoddler
eachtraincident
círéibriot
faoi lán seoilin full swing
ag glioscarnachglistening
bréan le boladh gáissmelling bad from gas
comhracfight
otharcharrambulance
formhór an bhealaighmost of the way
ag dul ar foscadhsheltering
ag sciorradhsliding
ag lámhacáncrawling
fras lámhaighvolley
babhlaíbowls
a gciarsúirtheir hankies
leachtliquid
cosaintprotection
bodhardeaf
bhí scolaíocht speisialta de dhíth airhe needed special schooling
ba ghnách leishe used to
d'fhaigheadh sé síob abhailehe used to get a lift home
stad an bhusthe bus stop
thuirling séhe disembarked
neamhurchóideachinnocent
bábántainnocent
ag cogarnaíl taobh thiar dewhispering behind him
trup na mbrógthe sound of the shoes
neamhchoireachinnocent
níor shamhlaighhe didn't imagine
an t-uafásthe horror
anfaterror
cortwist
dírithe ar a chloigeann lomaimed at his bare head
scáilshadow
scoilteadh a bhlaoschis skull was split open
scréachascreams
na hionsaitheoiríthe attackers
níos truacántamore plaintive
go prasquickly
ag maothú an chairpéidmoistening the carpet
Ba dhóbair dó bás a fháilHe nearly died
go raibh an t-ádh dearg airthat he was extremely lucky
ar mire le feargmad with rage
beaginmhehelplessness
cé a bhí ciontachwho was responsible
níor cúisíodh duine ar bith riamhnobody was ever charged
ciontach i ndúnmharúguilty of murder
go gairid i ndiaidh an ionsaitheshortly after the attack
ag maíomhstating
seanphionós na fuipethe old whip punishment
i gcás coirpeach a gheofaí ciontach i dtromionsaíin case of criminals found guilty of assault
peann a chur le párto put pen to paper
aiféalaregret
gur éiligh sí pionós corparthathat she demanded corporal punishment
ag teacht salach ar gach ar chreid sí riamh anngoing against everything she ever believed in
ag dul i bhfeidhm ar
making an impression on
Ní raibh Seán Boylan i bhfad
ag dul i bhfeidhm ar an bhfoireann.
ag dul i bhfeidhm ar
making an impression on
Tá eiseamláir na Cultúrlainne i mBéal Feirste, cuir i gcás,
ag dul i bhfeidhm ar go leor daoine.
ag dul ar rann ar rann dá chéile
matching each other verse by verse
"Ó, nach gcuirfeadh an garraí ola ar do chroí," ar sí agus í ag éisteacht leis na héanacha i mbun ceoil mar a bheadh siad
ag dul ar rann ar rann dá chéile.
ag dul ar mire
going mad
Bomaite eile, tá trup cósúil le hainmhithe fiáine
ag dul ar mire thart fá dtaobh díot agus nuair a amharcann tú thart tugann tú faoi deara gur fear ag díol uisce atá ann.
ag dul in airde ar mhealbhacán
mounting a watermelon
Réab bean óg le scian grianghraf ag léiriú fir
ag dul in airde ar mhealbhacán agus tamall ina dhiaidh sin rinne bean, a bhí gléasta in éide dhubh sa mhodh ceartchreidmheach, ionsaí ar sceits do chuid an ealaíontóra Mheiriceánaigh Raymond Pettibon.
ag dul i bhfeidhm ar pholaiteoirí
making an impression on politicians
ie/) agus is léir ón méid a bhí le rá le déanaí ag baill de choiste Dála - atá ag déanamh iniúchadh ar an gceist seo - go bhfuil siad
ag dul i bhfeidhm ar pholaiteoirí.
ag dul i bhfeidhm ar ghrúpaí
making an impression on groups
Ag an am céanna, táimid ag cur leis an teacht isteach ó úsáid an Árais agus imeachtaí an Chlub, agus táimid
ag dul i bhfeidhm ar ghrúpaí ar nós Fhoras na Gaeilge agus FÁS chun a léiriú dóibh gur fiú tacaíocht a thabhairt dúinn.
ag dul i gcion níos mó ar an gCumann Lúthchleas Gael
making a bigger impression on the GAA
Ní hé an chéad fhear óg a d'ardaigh na seolta agus seans maith nach é an duine deireanach a dhéanfas a leithéid ach oiread, ach is cosúil go bhfuil a imeacht
ag dul i gcion níos mó ar an gCumann Lúthchleas Gael ná éinne eile roimhe.
ag dul ar mire
getting very angry
Ceann amháin a ritheann liom féin is é Bríd Rodgers agus í
ag dul ar mire fá iompar an RUC nuair a bhrúigh siad mórshiúl Oráisteach síos Bóthar Ghairbh Achaidh i 1997.
ag dul ar a fhostó
going to be hired
Bhí radharc sa scannán de shráid Leitir Ceanainn agus Micí
ag dul ar a fhostó.
ag baint lán a ndá súl as a raibh ag dul ar aghaidh
taking in everything that was going on
Shuífeadh siad ansin i rith na hoíche agus gloiní oráiste as a gcomhair agus gan bogadh astu agus iad
ag baint lán a ndá súl as a raibh ag dul ar aghaidh.
ag dul sa tóir ar eolas faoi leith
looking for specific information
Ní bhíonn muid ag brabhsáil ar an idirlíon a thuilleadh ach
ag dul sa tóir ar eolas faoi leith – agus tá an cur chuige sin ag scaipeadh go dtí ár ríomhairí féin agus gach saghas gléas leictreonach.
ag dul sa tóir ar eolas faoi leith
looking for specific information
Ní bhíonn muid ag brabhsáil ar an idirlíon a thuilleadh ach
ag dul sa tóir ar eolas faoi leith – agus tá an cur chuige sin ag scaipeadh go dtí ár ríomhairí féin agus gach saghas gléas leictreonach.
ag dul ar strae
getting lost
Is aoibhinn liom bheith ag spaisteoireacht timpeall na cathrach, ag stopadh i gcorrchaife, agus
ag dul ar strae sna sráideanna beaga cúnga – is cuma cén treo a théann tú, tiocfaidh tú ar La Rambla gan teip i gcónaí ag an deireadh! Is cultúr ann féin é an caife i mBarcelona; caitheann daoine an-chuid ama ina suí ag ól caife agus ag comhrá.
ag dul ar strae
getting lost
Is aoibhinn liom bheith ag spaisteoireacht timpeall na cathrach, ag stopadh i gcorrchaife, agus
ag dul ar strae sna sráideanna beaga cúnga – is cuma cén treo a théann tú, tiocfaidh tú ar La Rambla gan teip i gcónaí ag an deireadh! Is cultúr ann féin é an caife i mBarcelona; caitheann daoine an-chuid ama ina suí ag ól caife agus ag comhrá.
ag dul i bhfeidhm ar
impacting on
Bíonn siad á náiriú os comhair na milliún agus, sa deireadh, caithfidh tú an cheist a chur, ‘Cad é mar tá sé seo
ag dul i bhfeidhm ar an chréatúr bhocht seo?’ Bíonn na cláracha céanna le feiceáil ar fud an domhain agus na milliúin punt á dhéanamh orthu.
ag iarraidh dul ar aghaidh sa saol.
trying to get on in life.
An dara glúin, an t-oideachas a bhí ag déanamh tinnis dóibh agus iad
ag iarraidh dul ar aghaidh sa saol.
ag dul ar gcúl,
going backwards,
“Tá rudaí airithe
ag dul ar gcúl, an amhránaíocht go háirithe, toisc nach bhfuil an comhthéacs sóisialta ann a thuilleadh.
ag dul i bhfeidhm ar an bpobal
making an impression on the public
In ainneoin dheacrachtaí an rialtais, ní cosúil go raibh an freasúra
ag dul i bhfeidhm ar an bpobal mórán.
ag dul ar scor,
retiring,
Agus múinteoirí
ag dul ar scor, ag tógáil sos gairme, ag filleadh ar an staidéar nó ag imeacht le gairm eile, is cinnte go mbeidh idir céad agus 150 múinteoir de dhíth gach bliain sa chóras scolaíochta lán-ghaelaí.
ag dul ar aghaidh thíos staighre.
going on downstairs.
Bhíodh muidinne thuas sa leaba ag éisteacht leis seo
ag dul ar aghaidh thíos staighre.
ag dul i dtaithí ar an saol gan Ger.
getting used to life without Ger.
*****
Tar éis an tsearmanais ghearr ag an reilig thiomáineamar isteach chuig óstán i gCaisleán an Bharraigh agus tríd an tráthnóna d’fhágamar slán ag an teaghlach le go dtosóidís an próiseas mall sin,
ag dul i dtaithí ar an saol gan Ger.
agus iad ag dul sa tóir ar an margadh soghluaiste,
when they are after the mobile market
Faoi mar a luadh ag comhdháil de chuid Fondúireacht Eolaíochta Éireann (FEÉ) a bhí ar siúl le déanaí, is cuid den speictream é seo a chabhródh le leithéidí Google comhlachtaí fóin a sheachaint go hiomlán
agus iad ag dul sa tóir ar an margadh soghluaiste, agus tá comhlachtaí Meiriceánacha ag teacht anseo chun an teicneolaíocht nua a thriail.
ag breathnú ar na sluaite ag dul thar bhráid.
looking at the crowds going by
Tá cearnóg an bhaile ar nós ollchaife mhóir amháin! Tá rogha an-leathan bialann agus caifí sa chearnóg; thig leat suí lasmuigh díobh ag ól caife, beoir bhreá láidir nó Pepsi agus tú
ag breathnú ar na sluaite ag dul thar bhráid.
ag cur bac ar dhul chun cinn
preventing progress
Ach fós, tá oidhreacht na dtrioblóidí
ag cur bac ar dhul chun cinn.
ag dul ar aghaidh
continues
Ainneoin an Nollaig a bheith curtha caillte le ráithe tá an gheamaireacht
ag dul ar aghaidh ó thuaidh, go háirithe taobh istigh den UUP.
ag dul ar ceal
falling by the wayside
Ach dúirt sé fosta go raibh a lán comharthaí den chríochdheighilt
ag dul ar ceal: "Níl aon bhac ort anois ag dul trasna na teorann.
ag dul i bhfeidhm go mór ar
greatly influencing
Deir Ó hEára go bhfuil sé
ag dul i bhfeidhm go mór ar mhuintir Dhoire.
agóid shalach ag dul ar aghaidh
a dirty protest in progress
Tá a fhios agam go bhfuil an pictiúr mór ann fosta - dúirt m’athair liom go bhfuil coimhlint sna príosúin le cúpla bliain anuas agus go bhfuil
agóid shalach ag dul ar aghaidh.
mbíodh ceachtanna ag dul ar aghaidh
lessons were on the go
“Yeah, bhí an ceol i gcónaí sa teach sa mhéid is go
mbíodh ceachtanna ag dul ar aghaidh an t-am ar fad - rinne muid gach rud ó bhailé go dtí an bosca ceoil.
gach mire ag dul ar aghaidh thart orm
all the craziness going on around me
Bhí mé ag iarraidh a bheith cinnte nár cailleadh mé i mionsonraí an tionlacain agus
gach mire ag dul ar aghaidh thart orm, mar sin bhí mé cinnte go dtosóinn leis an chanadh le bheith cinnte nach gcaillfí an guth.
atá ag dul i bhfeidhm go mór ar dhaoine
which is affecting people
Tá éacht déanta ag an rap-amhránaí PSY, ó Phoblacht na Cóiré lena amhrán corraitheach *Gangnam Style*, atá i ndiaidh breis is 810 milliún amas a fháil ar *YouTube* (an méid is mó riamh faighte ar an suíomh físeán seo go sea) agus
atá ag dul i bhfeidhm go mór ar dhaoine fud fad na cruinne.
ag iarraidh dul i bhfeidhm ar
trying to influence
Braithim nach fiú a thuilleadh ama a chur amú
ag iarraidh dul i bhfeidhm ar Dinny Mc Ginley ná ar aon Aire eile sa rialtas.
díospóireacht ag dul ar aghaidh
a debate going on
Le linn dom bheith á léamh seo, bhí
díospóireacht ag dul ar aghaidh ar an phósadh comhghnéis sa Tionóil.
Ag dul thart ar theach amháin
while passing a house
Ag dul thart ar theach amháin, chonaic mé cailín sna déaga luatha ag bualadh sliotair in éadan ghiall an tí.
ar mná iad ag dul i méid
who are women is increasing
Ó 1960 ar aghaidh tá an sciar den daonra imirceach idirnáisiúnta
ar mná iad ag dul i méid agus meastar anois gurb ionann agus 50% den daonra sin é an cineál baineann.
ag dul ar an seinnteoir dlúthdhiosca
going on the cd player
Bhí barúil agam riamh anall gur mar sin a bhí sé - labhraím Gaeilge ar bhonn laethúil, bíonn comhráite fada teasaí idir mé féin agus mo chairde ar ghnóthaí Chumann Lúthchleas Gael, bíonn Liam Ó Maonlaí agus Skara Brae agus Dervish
ag dul ar an seinnteoir dlúthdhiosca sa charr, bím ag breathnú go minic ar TG4 agus olaím Guinness.
agus an imirt ag dul ar aghaidh
while playing
Ní raibh mórán aithne ag daoine ar a chéile fós ag an am, ach nuair a d’imríomar an chéad chluiche sin bhí an-chraic againn agus muid ár gcur féin in aithne dá chéile
agus an imirt ag dul ar aghaidh!”
Bíonn gach tosú lag, deirtear, agus níor bhuaigh Na Gaeil Óga aon chluiche sa chéad bhliain sin.
ag dul ar aghaidh
in progress
Tá cás cúirte Thriúr Anglo
ag dul ar aghaidh i rith an ama.
ag dul a theacht ar bord
about to start up
Chonaic mé fógra go raibh TnaG, Teilifís na Gaeilge ag an am,
ag dul a theacht ar bord agus bhí siad ag cuartú scríbhneoirí don sobaldráma úr.
ag dul i gcleachtadh ar
becoming acclimatized to
De réir a chéile, táimid
ag dul i gcleachtadh ar nósanna cumarsáide úrnua atá saor ó rialacha agus ó chaighdeáin.
ag dul ar scor
retiring
Tá Seán Ó Coileáin, an tOllamh le Gaeilge i Roinn na Nua-Ghaeilge i gColáiste na hOllscoile, Corcaigh
ag dul ar scor go luath.
ag dul i gcion ar phobal Cheanada
coming home to the people of Canada
Áit a mbíodh iomrá le misin na saighdiúirí Ceanadacha faoi choimirce na Náisiún Aontaithe, tá sé
ag dul i gcion ar phobal Cheanada de réir a chéile go bhfuil athrú suntasach ar ról a airm, a scríobhann Pádraig Ó Siadhail i Halifax na hAlban Nua.
ag dul dian ar
proving hard for
Tá sé
ag dul dian ar Shinn Féin a bheith ina sóisialaithe agus iad i gcumhacht, mar a mhíníonn Robert McMillen.
ag dul ar lár
dying of
Bhuail Breandán tríd an teora aoise sin a thug a fhad le tríú line an rainn, ‘fiche bliain ag cromadh (is fiche bliain
ag dul ar lár)’.
ag dul ó réiteach ar
incomprehensible to
‘Bail in’ ina ‘bail out’, tarrtháil nuair nach gá tarrtháil, airgead scoir a thabhairt do dhuine le go dtabharfadh sé ar ais don rialtas é – tá sé go léir
ag dul ó réiteach ar Bhalor Béimeannach.
ag dul chun donachta ar fad
going berserk entirely
Tá lucht na ngunnaí i Stáit Aontaithe Mheiriceá
ag dul chun donachta ar fad le scaoll is le cosaint gan chéill.
ag dul i dtaithí ar Eorpachas na Gaeltachta
becoming acclimatized to the G. Europeanism
Bhí Balor
ag dul i dtaithí ar Eorpachas na Gaeltachta, ar ghliogar na gramadaí tábhairne agus ar cheol gaelach na Mór-Roinne in Éirinn lá breá te sa tsamhradh.