Ar thriail tú riamh gnóthaí a dhéanamh trí mheán na Gaeilge, nó leagan Gaeilge a fháil de cháipéis thábhachtach ar nós Chomhaontú Aoine an Chéasta, nó Conradh Nice? Is minic na foinsí seo ann ach nach eol dúinn iad a bheith ar fáil.

Tá tuairisc chruinn ar fáil againn anois sa cháipéis atá curtha le chéile ag Coimisiún na Gaeltachta ar staid na Gaeltachta, a pobail agus a córais oideachais.

Tá comhairle curtha ar fáil ag an Irish Internet Association d'fhostóirí ar conas bainistiú a dhéanamh ar úsáid an idirlín, ach ait go leor, níl an cháipéis sin ar fáil ar líne.

Ach cá bhfuil sé anois? "Ar an tseilf, ag bailiú deannaigh ar nós na dtuarascálacha is fearr!" a dúirt Mícheál go díomách (mar bhí sé féin ina Chathaoirleach ar an gcoiste a chuir le chéile é), agus fanfaidh sé ansin go dtí tar éis na comhdhála speisialta a bheas ar siúl an chéad mhí eile chun an cháipéis eile de chuid Chumann Luthchleas Gael a phlé.

Míníonn an cháipéis go dteastódh 18 go 29 cathlán leis an teorainn a dhúnadh i gceart.

Go bhfios dom is é seo an chéad uair ar cuireadh a leithéid de cháipéis isteach le haon iarratas pleanála in Éirinn.

Agus é déanta agat, is féidir leagan PDF den cháipéis chríochnaithe a íoslódáil.

Tá tagairtí don fhíric seo i gceithre cháipéis éagsúla de chuid na roinne a scaoileadh faoin Acht um Shaoráil Faisnéise.

Dealraíonn sé anois, áfach, gur dócha gur faoi thús an tsamhraidh a fheicfidh muid an cháipéis ríthábhachtach seo.

Is mise nó tusa an gnáthdhuine sin, an duine dleathach, an duine a bhfuil an cháipéis aige a thugann cearta agus seasamh dó.

Sa cháipéis sin ó Roinn Uí Chuív, moladh Údarás na Gaeilge a chur in áit Údarás na Gaeltachta agus go bhféadfadh Údarás na Gaeilge na feidhmeanna atá ag Údarás na Gaeltachta a choinneáil, nó, ‘transfer its enterprise functions to Enterprise Ireland’.

Maíonn an Rialtas ins an cháipéis seo go gcuirfear le stádas na teanga agus go spreagfar daoine lena foghlaim agus lena húsáid.

Mar chúnamh chuige seo tá na cásanna cúirte éagsúla i gCeanada, an cháipéis a chur an Dr.

Níl cead aige anois rud ar bith a fhoilsiú gan an cháipéis a bheith curtha faoi bhráid cinsire roimh ré.

Ní theipeann air ach uair amháin le linn na haiste seo áfach nuair a dhéanann sé gearán mar gheall ar cháipéis tábhachtach de chuid UNESCO, .

*" Ach tagann sé seo salach ar cháipéis chomhairliúcháin a d'ullmhaigh feidhmeannaigh na Roinne don Aire Sláinte, James Reilly, sula ndeachaigh sé i mbun a chuid cúraimí, inar dhúirt an Roinn Sláinte gur cuireadh in iúl daofa trí chomhairle dlí go raibh gá le lipéadú i nGaeilge agus i mBéarla faoi Threoir an Aontais Eorpaigh: "*Legal advice received by the Department indicates that the relevant EU Directive requires labelling and packaging in Irish and English.

Ba chuma léi gur cheap formhór státseirbhíseach na hÉireann go raibh sí as a meabhair i 1981 nuair a chuir sí iachall orthu an focal “*alienation*” a bhaint de cháipéis oifigiúil.