Níor cúisíodh duine ar bith
no-one has been convicted
Níor cúisíodh duine ar bith as an choir seo go dtí seo, cé go bhfuil amhras go fóill faoi mháthair an tachráin, Maria Franzoni.
Ní ligfeadh an eagla do dhuine ar bith eile
no one else would dare
Ní ligfeadh an eagla do dhuine ar bith eile éirí amach agus a leithéid orthu.
níor ciontaíodh riamh duine ar bith
no one was ever convicted
Cé go bhfuiltear den tuairim gur fuadaíodh agus gur maraíodh cúpla páiste eile a d'imigh ar iarraidh agus nár aimsíodh,
níor ciontaíodh riamh duine ar bith sa stát seo as coir den chineál a tharla i Sohom an samhradh seo.
is ar éigean a gabhadh duine ar bith
hardly anyone was caught
Ach sa tréimhse uilig,
is ar éigean a gabhadh duine ar bith.
Níl mé ag gabháil a spochadh as duine ar bith
I'm not going to make fun of anyone
Níl mé ag gabháil a spochadh as duine ar bith nó tá an rud ar fad ró-thromchúiseach agus ró-léanmhar go mór.
ná cuireadh sé iontas ar dhuine ar bith
let it not surprise anyone
Ach
ná cuireadh sé iontas ar dhuine ar bith más é 2003 an bhliain a osclóidh iallacha a bhróga agus a mbainfear tuisle as.
níor cúisíodh duine ar bith riamh
nobody was ever charged
*
Gluais • Glossary
beathaisnéis údaraitheauthorized biography
a dialanna pearsantapersonal diaries
páipéir phríobháideachaprivate papers
go dtí gur insealbhaíodh í ina hUachtaránuntil she was installed as President
dódh nó tréigeadh 1,800 teach1,800 houses were burnt or abandoned
lámhachshooting
rachtoutburst
acraí tíhousehold utensils
as go brách leooff they went
léiriúproduction
cheanncheathrúheadquarters
coistí cosanta áitiúlalocal defence committees
dírbheathaisnéisautobiography
gan strówithout difficulty
i dtaiscesaved
do lá na coise tinnefor a rainy day
bhí cúrsaí chomh dona sinthings were so bad
dá mba gháif it was necessary
leithleachasselfishness
scoilt aduainstrange split
chiap sé Máire ar fadit really tormented Máire
easpa suimelack of interest
tragóidítragedies
Cumann Naomh Uinseann de PólVincent de Paul Society
baill shinsearacha na heagraíochta sin cois Lifethe senior members of that society in Dublin
tuairisc suas lena bhéal dóa report up to his face
géarchéimcrisis
chun an Cumann a ghríosadhto spur the Society into action
saothar in aiscewaste of time
déistindisgust
ag cáineadhcriticising
ciúnaithe go mórgreatly quietened
línte síochánapeace lines
ruathair laethúladaily raids
polarúpolarization
girseacha ógayoung girls
nóibhéinenovena
cailín aonaira lone girl
ní ba ghaire don ghráscarnearer to the scuffle
le dul i gcabhair ar Catherineto go to Catherine's help
an cúigear a ruaigeadhto drive the five off
riochtstate
a cuid néarógher nerves
clocharconvent
ar an Iúrin Newry
tachrántoddler
eachtraincident
círéibriot
faoi lán seoilin full swing
ag glioscarnachglistening
bréan le boladh gáissmelling bad from gas
comhracfight
otharcharrambulance
formhór an bhealaighmost of the way
ag dul ar foscadhsheltering
ag sciorradhsliding
ag lámhacáncrawling
fras lámhaighvolley
babhlaíbowls
a gciarsúirtheir hankies
leachtliquid
cosaintprotection
bodhardeaf
bhí scolaíocht speisialta de dhíth airhe needed special schooling
ba ghnách leishe used to
d'fhaigheadh sé síob abhailehe used to get a lift home
stad an bhusthe bus stop
thuirling séhe disembarked
neamhurchóideachinnocent
bábántainnocent
ag cogarnaíl taobh thiar dewhispering behind him
trup na mbrógthe sound of the shoes
neamhchoireachinnocent
níor shamhlaighhe didn't imagine
an t-uafásthe horror
anfaterror
cortwist
dírithe ar a chloigeann lomaimed at his bare head
scáilshadow
scoilteadh a bhlaoschis skull was split open
scréachascreams
na hionsaitheoiríthe attackers
níos truacántamore plaintive
go prasquickly
ag maothú an chairpéidmoistening the carpet
Ba dhóbair dó bás a fháilHe nearly died
go raibh an t-ádh dearg airthat he was extremely lucky
ar mire le feargmad with rage
beaginmhehelplessness
cé a bhí ciontachwho was responsible
níor cúisíodh duine ar bith riamhnobody was ever charged
ciontach i ndúnmharúguilty of murder
go gairid i ndiaidh an ionsaitheshortly after the attack
ag maíomhstating
seanphionós na fuipethe old whip punishment
i gcás coirpeach a gheofaí ciontach i dtromionsaíin case of criminals found guilty of assault
peann a chur le párto put pen to paper
aiféalaregret
gur éiligh sí pionós corparthathat she demanded corporal punishment
ag teacht salach ar gach ar chreid sí riamh anngoing against everything she ever believed in
ní raibh cuma uirthi gur bhain comhluadar an duine biongadh ar bith aisti
she didn't seem to be at all bothered/shocked by the company of a person
Bhí an spideog i gcónaí cineál dána agus
ní raibh cuma uirthi gur bhain comhluadar an duine biongadh ar bith aisti.
cé a mhaífeadh sonas ar dhuine ar bith
who would begrudge anyone happiness
Cailliúint mhór a bheas ann d'Éirinn má chinneann sé ar chur faoi ansin go fadtéarmach ach
cé a mhaífeadh sonas ar dhuine ar bith ina shaol?
ag déanamh éagóra ar dhuine ar bith
doing anyone an injustice
Nó sílim gurbh é Frank Kermode a scríobh (tá súil agam nach bhfuil mé
ag déanamh éagóra ar dhuine ar bith); tá seisean ar bhord eagarthóireachta an *London Review of Books *ón tús.
ag déanamh éagóra ar dhuine ar bith
doing anyone an injustice
Nó sílim gurbh é Frank Kermode a scríobh (tá súil agam nach bhfuil mé
ag déanamh éagóra ar dhuine ar bith); tá seisean ar bhord eagarthóireachta an *London Review of Books *ón tús.
Níor chuir duine ar bith chugam ná uaim
nobody bothered me
bunúsmost
cé a bheadh ina dhiaidh ormwho would blame me
faraoralas
leaspáindancing, coloured lights before eyes
ag gliosarnachglistening
dhá liathróid mearcairtwo balls of mercury
le míshuaimhneasuneasily
clóscríobhántypewriter
úsáid inteachtsome use
i sruthannain torrents (of words)
ainmhí fiáinwild animal
teorainneacha mo chuid leathanachthe borders of my pages
aibhneacha mo chuid dúighthe rivers of my ink
déistinnausea
samhnasdisgust
ag tarraingt na léine allasaípulling the sweaty shirt
buarthaworried
scalltawretched, puny
sa bhúireachin the roaring
ag preabarnaílthrobbing
aicíd ghallda inteachtsome foreign disease
folcadh mór fadaa very long bath
tintreacha ifrinnthe sparks of hell
i dtólamhalways
galar na dúiseachtathe disease of wakefulness
bándeargpink
Níor chuir duine ar bith chugam ná uaimnobody bothered me
seileogaspits
mo mhacasamhailsethe likes of me
doilighdifficult
mo phlucmy cheek
nimhneachsore
conáiltefreezing
ailleog cheoilburst of song
i mo chuid samhlaíochtain my imagination
creathashivers
trupnoise
gnúisface
farraige fhíochmharferocious sea
go fuarbhruitelistlessly
ealaíswans
faitíos millteanacha great fear
tráidiretray
a d'fhéadfadh duine ar bith a thuiscint
that anyone could understand
Tá a fhios ag gach éinne a chuala Mairéad Ní Mhaonaigh riamh ag canadh as Gaeilge go bhfuil smacht agus brón ann,
a d'fhéadfadh duine ar bith a thuiscint, fiú gan focal amháin Gaeilge bheith aige.
i ngan fhios do dhuine ar bith
unbeknown to anyone
Ach tharla go raibh fear feasa feachtnach fíréanta amháin ag éisteacht le Balor Fáidh
i ngan fhios do dhuine ar bith " agus i ngan fhios dó féin, fiú.
is cuma sa tsioc le duine ar bith
nobody cares
“Ní thuigeann duine ar bith muid; ní maith le duine ar bith muid; agus
is cuma sa tsioc le duine ar bith má thuigeann muid iad nó más maith linn iad.
Ní thig le duine ar bith cúngaigeantacht a chur inár leith.
No-one can accuse us of narrow-mindedness
Ní thig le duine ar bith cúngaigeantacht a chur inár leith.
go n-uamhnódh mo ghnúis ghnaíúil ghalánta duine ar bith
that my beautiful lovely face would frighten anyone
Bhí mé ag iarraidh dul suas ar an altóir le Finbar Furey mar chuid den cheolchoirm ag deireadh an Aifrinn ach dúirt siad go scanróinn an pobal – amhail is
go n-uamhnódh mo ghnúis ghnaíúil ghalánta duine ar bith.
ní mhaífidh duine ar bith é sin ar Spillane agus de Paor,
nobody will begrudge Spillane and de Paor that,
”
Má éiríonn go maith le *The Gaelic Hit Factory*,
ní mhaífidh duine ar bith é sin ar Spillane agus de Paor, beirt fhear mhisniúla.
ní thig le duine ar bith an taoide a stopadh.
no one can stop the tide.
Gan dabht, tá an saol i gcónaí ag athrú agus
ní thig le duine ar bith an taoide a stopadh.
tchí Dia duine ar bith
God help anyone
Ní raibh an guth chomh láidir agus a bhíodh sé ach
tchí Dia duine ar bith a thabharfadh aghaidh air.
ní bheidh an darna suí sa bhuaile ag duine ar bith
no one will have any choice
Agus de réir an fhorógra seo
ní bheidh an darna suí sa bhuaile ag duine ar bith ach dul ar ais chuig an áit sa domhan Gaeltachta a dtáinig sé as.
tá mé in amhras ar léigh duine ar bith é, fiú
I doubt if anybody even read it
“Chuir Harvard an stampa rubair ar an tráchtas –
tá mé in amhras ar léigh duine ar bith é, fiú – ar chóras fuaime na Gaeilge, rud nach raibh tuiscint chomh maith sin air go dtí sin.
ní thig liomsa é a dhéanamh le duine ar bith eile
I can't do it with anyone else
Sílim go bhfuil na guthanna iontach gar dá chéile agus tarlaíonn rud inteacht idir an bheirt againn;
ní thig liomsa é a dhéanamh le duine ar bith eile agus ní thig léise é a dhéanamh le duine ar bith eile ach oiread.
níor chúisigh na póiliní duine ar bith.
the police have charged no-one.
Cuireann graifítí in Croxteth an locht ar leaid faoi leith i gcás dhúnmharú Rhys Jones, ach fós féin
níor chúisigh na póiliní duine ar bith.
Níor leag Dave duine ar bith riamh,
Dave never knocked anybody down
Níor leag Dave duine ar bith riamh, cé gur bhuail feithiclí eile a leoraí.
níor mhair duine ar bith.
no one survived
Nuair a scriosadh an t-eitleán de chuid Air India sa bhliain 1985, mar shampla,
níor mhair duine ar bith.
cén fáth nár gabhadh duine ar bith
why nobody was arrested
D’fhiafraigh mé de
cén fáth nár gabhadh duine ar bith agus dúirt sé liom: "*It was out of order, but we had depleted numbers on duty.
is atá amplaí duine ar bith
as anyone would ask for
Tá sé páistiúil! Tá sé chomh páistiúil
is atá amplaí duine ar bith.
má shíleann duine ar bith
if anyone thinks
Beidh thart faoi chéad billiún €uro ag teacht bealach s’againne gan mhoill, agus
má shíleann duine ar bith go dtiocfadh le muintir bhocht bhrúite na hÉireann a leithéid sin de shuim airgid a íoc ar ais riamh, tá géarghá ag an duine sin le cuairt ar shíciatraí.
duine ar bith beo
no one on earth
Ní dúirt
duine ar bith beo riamh liom go raibh deacrachtaí acu, ná fiú gurbh ann dóibh.
dhuine ar bith
anyone
Déantar tástáil shiceolaíoch ar
dhuine ar bith san Fhionlainn a bhfuil cead á lorg aige arm a iompar.
ní bhfuair duine ar bith bás
nobody died
Buíochas le Dia,
ní bhfuair duine ar bith bás san ionsaí fíochmhar a rinne an SPG orainn, cé go raibh neart doirteadh fola ann.
Níor inis duine ar bith
no one told
Níor inis duine ar bith do Ó Bama, áfach, go raibh rialtas s’againne i ndiaidh ionsaí eile a dhéanamh ar pháistí na hÉireann ar na mallaibh: go raibh deireadh á chur le 250 post múinteoirí Bhéarla do pháistí ón iasacht; go raibh an deontas leabhar don lucht siúil laghdaithe; agus gur gearradh pinsean na ndall chomh maith.
dlí ar bith a chuirfeadh srian ar dhuine
any law which would inhibit a person
Creideann Liobraigh gur ceart deireadh a chur le cáin, seirbhísí sóisialta, agus
dlí ar bith a chuirfeadh srian ar dhuine a rogha rud a dhéanamh.
duine ar bith ina n-áit
anyone in their place
An Caighdeán a Choinneáil
=============
Cuirfidh sé isteach ar an tseirbhís – beidh orainn athruithe sa sceideal mar fágfaidh daoine an tseirbhís seo, tá mé cinnte agus ní thiocfaidh
duine ar bith ina n-áit agus beidh orainn a bheith ag athrú an sceidil agus a bheith ag oibriú thart air, ach caithfimid sin a dhéanamh gan mórán dochair a dhéanamh do bhunluacha na seirbhíse agus a bheith i gcónaí ag smaointeamh ar an phobal éisteachta.
Tig le duine ar bith
anyone can
Tig le duine ar bith titim i ngrá, ag am ar bith, in áit ar bith ar chlár na cruinne.
bhíodh ceamara ag duine ar bith
would anyone have a camera
Nuair a thosaigh mé ag sléibhteoireacht agus mé i mo stócach, ní minic a
bhíodh ceamara ag duine ar bith amuigh ar na cnoic mar go raibh siad mí-áisiúil.
le cead duine ar bith
having permission (to kill) anyone
Le fada, ar ndóigh, is saghas arm rúnda é an CIA freisin,
le cead duine ar bith, nó daoine, timpeall an domhain a mharú le ladrainn.
níor bhain duine ar bith leis
no one touched it
Glacadh leis an tsuíomh mar áit dhiaganta, bheannaithe de bharr seo agus
níor bhain duine ar bith leis ar feadh na gcéadta.
Nach mbainfeadh sé sin an tart de dhuine ar bith
anyone would lose their thirst
Nach mbainfeadh sé sin an tart de dhuine ar bith? Is léir nár bhain sé aon rian den tart de Fingers Fingleton.
Bhéarfainn dúshlán duine ar bith
I'd challenge anyone
Bhéarfainn dúshlán duine ar bith áit a aimsiú atá níos fearr.
Ní raibh mórán duine ar bith sa slua
very few in the crowd
Ní raibh mórán duine ar bith sa slua nach raibh a fhios acu cén cineál tabac a chuireadh Dic ina phíopa, nó cén áit a gceannaíodh sé a chuid wellingtons.
níl meas ar bith ag daoine ar
people don’t value in the least
I ngeall ar an teip seo, an dóigh ar theip orainn an daonlathas a cheartú agus a chothú tar éis na géarchéime, tá ciall cheannaithe ag na daoine –
níl meas ar bith ag daoine ar an vóta, ar an rialtas, ná ar an daonlathas féin.
Mar sin, duine ar bith
so anyone
Mar sin, duine ar bith atá ag iarraidh go mbeadh réabhlóid ar bun maidir le cúrsaí Gaeilge, tá teachtaireacht agam dóibh.