i ndúlaíocht an gheimhridh
in the dark months of winter
Tagann na sluaite go Gaoth Dobhair i ndúlaíocht an gheimhridh le freastal ar Scoil Gheimhridh Frankie Kennedy, agus i lár an tsamhraidh le háilleacht an cheantair Ghaeltachta seo a bhlaiseadh.
dúlaíocht an gheimhridh
the depths of winter
"Caithim dúlaíocht an gheimhridh i Neipeal: Nollaig, Eanáir agus Feabhra.
ár lár an gheimhridh
the mid-winter slaughter
Má tá coiscéim coiligh ar an lá idir an dá Nollaig, is áit inteacht i lár na coiscéime sin atá muid anois - san áit is contúirtí ar fad, b'fhéidir, nó cad é atá go díreach idir dhá chrobh an choiligh ach tóin an choiligh, Dia idir muid agus cac na héanlaithe! Agus muid ag caint ar chúrsaí éanlaithe, tá a bhfuil fós beo de thurcaithe na tíre ag rith thart sna cuibhrinn agus sna botháin ag gabháil buíochais le Dia na nDúl gur tháinig siad slán fríd ár lár an gheimhridh.
dorchadas an gheimhridh
the darkness of winter
Ansin, le ríomhaire glúine cois tine, is féidir linn dul siar ar bhóithrín na smaointe agus dorchadas an gheimhridh ag bailiú timpeall orainn agus smaoineamh ar aghaidh go dtí an samhradh atá romhainn.
faoi dhreapadóireacht gheimhridh
about winter climbing
Ní hamháin go bhfuil sé suite i Manchain, ach an rud is fearr faoi dhreapadóireacht gheimhridh ná a bheith amuigh faoin spéir, i measc na sléibhte bána, agus radharcanna áille thart timpeall ort, ní i reoiteoir ábhalmhór i lár na cathrach.
chaithidís an geimhreadh
they used to spend the winter
Ansin chaithidís an geimhreadh i dteach in Obar Dheathain.
geimhrí sioctha Québec,
Québec's frozen winters,
Má thosaigh na Sasanaigh níos déanaí ná na tíortha coilíneacha eile, ámh, ghlacadar talamh maith, leathbhealach idir geimhrí sioctha Québec, agus samhraí brothallacha Florida.
i mbun dreapadóireachta geimhridh
doing winter climbing
Chaith mé seachtain i mbun dreapadóireachta geimhridh san Iorua i mí an Mhárta.
i bhfuacht an gheimhridh.
in the cold of winter.
Bíonn an teocht idir 36 agus 41 céim Celsius iontu, rud a bhíonn an-áisiúil don turasóir tuirseach i bhfuacht an gheimhridh.
ag druidim le deireadh an gheimhridh
approaching the end of winter
Paiseanta faoin bpeil
Faoi láthair, áfach, agus muid ag druidim le deireadh an gheimhridh sna Fritíortha, níl ach mórábhar amháin i mbéal an phobail in Melbourne: an chaid.
gheimhreadh fuar na hilchríche
the cold continental winter
Tá tíortha áirithe in oirthear na hEorpa atá i dtuilleamaí an gháis sin go huile is go hiomlán agus le linn an choisc bhí na céadta míle duine fágtha gan teas i lár gheimhreadh fuar na hilchríche.
dhreapadóirí geimhridh
winter climbers
Níor ghá do dhreapadóirí geimhridh dul thar lear i mbliana chun ár gcaitheamh aimsire a cleachtadh.
dtrealamh geimhridh
weather gear, equipment
Bhí gliondar orainn ár dtrealamh geimhridh a fáil réidh, go mór mór nuair a chuala muid an aimsir tuartha a bheith go maith.
i lár an gheimhridh
in the middle of winter
An chéad uair eile, agus í amuigh i lár an gheimhridh gan ach muinchillí gearra á chaitheamh aici – ‘*I’ve forgotten how to be cold*’.
héadaí geimhridh
winter clothing
Bíonn sé te go minic an tráth seo bliana i bPáras, ag dearbhú go bhfuil an t-am tagtha finalement chun na héadaí geimhridh a chur i stóras.
theacht an gheimhridh
winter's approach
Anois ar theacht an gheimhridh sna Fritíortha tá daoine sa taobh seo tíre ag cuimhneamh ar shaoire sa tuaisceart le héalú ón drochaimsir.
codladh an gheimhridh
hibernation
com) ar an 13 Deireadh Fómhair, déanann sé cur síos ar an saol nua atá aige ó thug sé an sliabh air féin - an ceo maidine nuair a dhúisíonn sé, an t-iora rua go cruógach ag cur lena stóras bia sula dtitfidh codladh an gheimhridh air nó an tseanbhean a casadh air agus a thug torthaí agus glasraí dó ag rá ‘go mbeidís ag teastáil uaidh’ agus cuma uirthi gur thuig sí cé a bhí ann.
díle an gheimhridh
winter deluge
com/watch?v=4K2w0YY1SR8) “Ní bheidh Nollaig ar bith ann i mbliana!” a d’fhógair sé, agus é ag seoladh céad díle an gheimhridh in Iarthar agus i nDeisceart na hÉireann.
Geimhreadh
winter
Níor bhuail ach aon fhocal amháin isteach i mo cheann: Geimhreadh.
Codladh an Gheimhridh
hibernation
-----------------
Codladh an Gheimhridh
Ní dóigh liom gur féidir cur síos cruinn gonta a dhéanamh ar an gheimhreadh a sharódh na focail seo ‘gaoth ard fhuar, íseal grian, gearr a rith, muir gan srian’.
Fuacht seo an gheimhridh
winter’s cold
Fuacht seo an gheimhridh
’sé is measa dar fhulaingíos riamh.
i lár an gheimhridh
in the middle of winter
Ní luaitear na samhraí a chaith sí i gCloch Cheann Fhaolaidh ag foghlaim na Gaeilge, ná na laindéir dhraíochta a thaispeáin sí do pháistí scoile i mBéal Átha an Ghaorthaidh, ná na camchuairteanna a thug sí timpeall na tíre, i lár an gheimhridh, chun saol na ndaoine a lasadh lena laindéir dhraíochta agus chun airgead a bhailiú do Chonradh na Gaeilge.
feannadh an gheimhridh
like the winter cold
Go mí-ábharach, b’shin é an lá céanna ar tháinig an IMF aniar aduaidh orainn cosúil le feannadh an gheimhridh, lena bhfuil muid ag streachailt le seachtain anuas.
codladh an gheimhridh
hibernation
Ar scáth a chéile a mhaireann na daoine, mar a deir an seanrá, ach céard a dhéanann ár gcairde i ríocht na n-ainmhithe is na n-éan sa drochshíon? Tá ceithre rogha acu:
- A) Caithfidh siad dul i dtaithí ar na cúinsí agus iad féin a ‘oiriúnú chun maireachtála; nó
- B) Rachaidh siad ar imirce; nó
- C) Titfidh codladh an gheimhridh orthu, faoi thalamh go hiondúil, go dtí go mbogfaidh an aimsir ar ball; nó
- D) Siocadh síos faoi uisce sa phuiteach nó ina leithéid.
Codladh an Gheimhridh
hibernation
(C) Codladh Mo Chaoi – Codladh an Gheimhridh
==========================
Téann ainmhithe a chodladh ar feadh tréimshe, agus don Gheimhreadh ar fad ar ndóigh.
ligfidh an t-ainmhí néal an gheimhridh as a cheann
have his winter snooze
Is dócha gurb é seo an codladh is deise ar domhan, an geimhriú a dhéanann an t-ainmhí, nuair a mhoillíonn buille an chroí agus na hanála chomh maith ar an mbolg lán agus greim bia in aice lapa fosta, ligfidh an t-ainmhí néal an gheimhridh as a cheann ar a sháimhín só! Deirtear go mbíonn sé an-deacair ainmhí mar seo a dhúiseacht.
gheimhreadh
winter
Tusa a sheas liom i ndiaidh dom a bheith caite amach sa dorchadas; tusa a chreid ionam nuair a bhí lucht an lagmhisnigh ag bagairt orm; tusa a choinnigh an lóchrann lasta nuair a bhí dúluachair gheimhreadh shaol na polaitíochta ag reo mo chroí istigh i lár mo chléibh; tusa a thug Enda Álainn Aoibhiúil orm nuair a bhí iriseoirí eile ag magadh fúm agus ag scríobh fúm go scigiúil agus ag spochadh.
gheimhridh
winter
San Earrach, tar éis an gheimhridh a bhíonn go hiondúil, agus go háirithe i mbliana, an-fhuar, faighimid an deis faire ar oibriú saol úrnua an dúlra thart orainn.
gheimhreadh nimhneach fuar
bitterly cold winter
Go deimhin, beidh sé níos deacra do na lusanna i mbliana tar éis an gheimhreadh nimhneach fuar a bhí againn in Éirinn.
faoi smúit an gheimhridh
in wintery gloom
Ba chomhartha dóchais an fás nua san Earrach tar éis do gach rud a bheith sioctha síos go dorcha rúnda faoi smúit an gheimhridh.
Cruas Geimhridh
winter hardship
”*
Cruas Geimhridh
========
Sular bhunaigh siad CyberDissidents.
ndúluachair an gheimhridh
the middle of winter
Tá breis is 25 ciliméadar de chosáin faoi thalamh agus braitheann tú, uaireanta i ndúluachair an gheimhridh, mar chaochán éigin ag smúrthacht thart faoin talamh.
geimhreadh cuairt
weather (pays) a visit
Tugann an geimhreadh cuairt orainn.
ar feadh an gheimhridh
during the winter
’ Is í seachtain na féile Pádraig a bhí ann, agus ba chosúil nár osclaíodh an áit ar feadh an gheimhridh ar chor ar bith.
treoraí siúl sléibhe geimhridh
winter hill-walking guide
Chonaic mé an fógra breá úr "Fáilte gu Alba" nuair a chuaigh mé thar an teorainn agus mé ar mo bhealach go Baile Chloichrigh, áit a raibh mé ag déanamh cúrsa treoraí siúl sléibhe geimhridh agus bhí mé ag súil go mór le seachtain sna Garbhchríocha.
i rith an gheimhridh
during the winter
Is minic peileadóirí Gaelacha ó thuaidh ag imirt an spóirt Ghallda seo go fonnmhar i rith an gheimhridh in áit iad a bheith á gcaitheamh amach as an Chumann Lúthchleas Gael cionn is go bhfaca spiairí an Chumainn iad ag imirt le liathróid ubhchruthach, gníomh a bhí in éadan Riail 27 go dtí 1971.
sa gheimhreadh
in winter
Má bhíonn Ceanada fuar sa gheimhreadh, níl áit níos fearr ar domhan sa samhradh.
an geimhreadh seo chuaigh
thart last winter
D’eascair roinnt rialacha as cruinniú a bhí i nGaillimh an geimhreadh seo chuaigh thart ag daoine a raibh spéis acu i comórtais i dteangacha éagsúla.
gheimhreadh ar na taltaí ísle
winter on the lowlands
Chaithidís cuid den gheimhreadh ar na taltaí ísle, ach sa samhradh theastaigh an cimín sléibhe ó na beithí.
agus sinn ag tarraingt buataisí geimhridh orainn féin
as we remove our winter footwear
Beidh coiscéim coiligh ag an oíche ar an lá anois agus sinn ag tarraingt buataisí geimhridh orainn féin le siúl faoi shioc is faoi shneachta.
faoi thionchar na stoirme geimhridh eile
influenced by the other winter storm
Ar an 29ú, faoi thionchar na stoirme geimhridh eile, chas Sandy faoi chlé agus thug fogha faoi Nua-Gheirsí agus faoi Cheantar Nua-Eabhrac.
fríd urlacain gheimhridh
the winter sickness bug
Tá sé i bhfad níos fusa é a tholgadh ná mar atá fríd urlacain gheimhridh nó an ulpóg is deireanaí atá ag imeacht.
dheasghnátha bliantúla seo lár an gheimhridh
this annual midwinter ritual
Níl fágtha anois de dheasghnátha bliantúla seo lár an gheimhridh ach díriú isteach ar dhea-rúin na bliana úire: iad a chumadh, a scríobh, a mhionnú, a bhriseadh.
i ndúluachair an gheimhridh
in the dark of winter
) Ba chathair bheag í Canberra sna daichidí agus bhí an siamsa gann, i mbaile beag mar a déarfá, i ndúluachair an gheimhridh ach go háirithe.
Bíonn an geimhreadh fada againn
we have a long winter
Bíonn an geimhreadh fada againn, agus nuair a bhíonn samhradh fliuch ann go rialta fosta, bíonn siúlóirí ag lorg áit nach mbíonn siad sa ‘ceobháisteach dhlúth.
féile lár an gheimhridh
the midwinter festival
Ach tá féile lár an gheimhridh thart, agus tá sé in am díriú isteach ar bhliain úr agus ar gach a mbaineann le tús nua, mar atá dea-rúin na hathbhliana.
Sa gheimhreadh féin
even in winter
Sa gheimhreadh féin bhí spórt againn, faoi shoilse buí na sráide go minic.
turlaigh an Gheimhridh
the winter floods
Ní hionann is talamh na hÉireann, is doiligh turlaigh an Gheimhridh a líonadh le báisteach i lár na hAstráile.
feannadh Geimhridh
winter (famishing) cold
Imríonn feannadh Geimhridh faobhar na filíochta ar Chiarán Mac Aonghusa an t-am seo bliana.
an geimhreadh a chaitheamh
to pass the winter
Deir sé go gcabhraíonn sé leis an geimhreadh a chaitheamh agus déanann sé cúpla euro as chomh maith!
Tá Gluais Beo! Pota Focal faoi chóipcheart ag Oideas Gael, foilsitheoirí na hirise Beo!
Pota Focal Beo! Glossary is under the copyright of Oideas Gael, publishers of Beo! magazine.
