Ní raibh ach píosa cúng talaimh sa deisceart nach raibh brat oighir air.

Idir an dá linn, tháinig fadhb mhór chun cinn maidir le moltóireacht sa scátáil oighir ag na Cluichí Oilimpeacha Geimhridh i Salt Lake City, Utah.

Ba é ba chúis leis an stoirm oighre a bhuail oirthear Cheanada in Eanáir 1998 agus leis na tinte foraoise san Indinéis a scaip deatach chomh fada ó bhaile le tuaisceart na hAstráile agus Kuala Lumpur na Malaeisia, áit a raibh ar na daoine mascanna a chaitheamh ar mhaithe lena sláinte.

Áit dheas í Turku, siúd is go bhfuil bunadh na háite róchraiceáilte i ndiaidh an haca oighir, agus an chanúint aistíoch Fionlainnise a bíos siad ag labhairt, tógann sé roinnt mhaith ama ort a theacht isteach uirthi.

* Gluais • Glossary doirtealsink cith fearthainnea rain shower trup na veainthe noise of the van cabhsalane uiligall thriomaigh méI dried go bhfeicfinnuntil I'd see inneall an chairrthe engine of the car casta asturned off ar bheannaigh sé domhthat he greeted me modhúilgentle bradáinsalmon scadáinherring beithíochbeast boladh milis an éisc ár gclúdúthe sweet smell of the fist covering us leitheannaflat-fish troisccod Ar mhothaigh tú an toirneach?Did you hear the thunder? cibé ar bithanyway reoiteoirfreezer bheir sé ar na scadáin ina bpéiríhe caught the herring in pairs crágalarge hands gágcrack de bharraíochtin excess cúpla crág oighreoigea few handfuls of ice ina mullachon top of them bhog sé go fadálachhe moved slowly cruithump go foighdeachpatiently drochthimpistea bad accident is mór an garit's a good thing dhéanfaidh sin muidthat'll do gan a thomhaswithout weighing it dlaíóg ghruaigestrands of hair sa chisteanachin the kitchen cuma bhrónacha sad look ó mhaidinsince this morning corrlásome days deoirdrop go fuireachaircautiously ródhánatoo bold/cheeky sliosslice tarraingtto draw Tae uilig a ólaimseI only drink tea an aimsir seothese days Ailt an ChorráinBurtonport ráchairtrun, demand monarchainfactories d'fhear céileseyour husband iascairefisherman An ScreabánThe area in Gaoth Dobhair where factories are located cibé cá fhad is a mhairfeas sin!however long that'll last dhéanaim i dtólamh dearmadI always forget a cailleadhwho died an lá faoi dheireadhthe other day Char mhothaighI didn't (hear) stócach óga young lad ailsecancer cearrwrong Thug sé a bhásIt killed him bolgam taea mouthful of tea fuarthas a chorp báitehis drowned body was found dhá chónairtwo coffins dhá fhairetwo wakes coisreacadh Dé orainnGod bless us A Dhia ár sábháilGod save us buille tromheavy blow bíodh slios den cháca sinséir sin agathave a slice of that ginger cake lán marahigh tide sruthánstream meascaithe leismixed with it slanntracha éiscfish scales fearthainnrain níochánwashing ar son an taefor the tea B'fhearr domhsa a bheith ag gabháil giota eileI'd better be going ar shiúlgone ag teacht isteach domhon my return uchtánarmful, load carried close to chest éadaí leaththirimehalf-dry clothes a smaointigh méthat I remembered nár íoc méthat I didn't pay

" "Tá mé réidh anois," arsa Aoife, agus í ag déanamh a bealaigh mar a bheadh cearc ar shiocán ann.

* Gluais • Glossary doirtealsink cith fearthainnea rain shower trup na veainthe noise of the van cabhsalane uiligall thriomaigh méI dried go bhfeicfinnuntil I'd see inneall an chairrthe engine of the car casta asturned off ar bheannaigh sé domhthat he greeted me modhúilgentle bradáinsalmon scadáinherring beithíochbeast boladh milis an éisc ár gclúdúthe sweet smell of the fist covering us leitheannaflat-fish troisccod Ar mhothaigh tú an toirneach?Did you hear the thunder? cibé ar bithanyway reoiteoirfreezer bheir sé ar na scadáin ina bpéiríhe caught the herring in pairs crágalarge hands gágcrack de bharraíochtin excess cúpla crág oighreoigea few handfuls of ice ina mullachon top of them bhog sé go fadálachhe moved slowly cruithump go foighdeachpatiently drochthimpistea bad accident is mór an garit's a good thing dhéanfaidh sin muidthat'll do gan a thomhaswithout weighing it dlaíóg ghruaigestrands of hair sa chisteanachin the kitchen cuma bhrónacha sad look ó mhaidinsince this morning corrlásome days deoirdrop go fuireachaircautiously ródhánatoo bold/cheeky sliosslice tarraingtto draw Tae uilig a ólaimseI only drink tea an aimsir seothese days Ailt an ChorráinBurtonport ráchairtrun, demand monarchainfactories d'fhear céileseyour husband iascairefisherman An ScreabánThe area in Gaoth Dobhair where factories are located cibé cá fhad is a mhairfeas sin!however long that'll last dhéanaim i dtólamh dearmadI always forget a cailleadhwho died an lá faoi dheireadhthe other day Char mhothaighI didn't (hear) stócach óga young lad ailsecancer cearrwrong Thug sé a bhásIt killed him bolgam taea mouthful of tea fuarthas a chorp báitehis drowned body was found dhá chónairtwo coffins dhá fhairetwo wakes coisreacadh Dé orainnGod bless us A Dhia ár sábháilGod save us buille tromheavy blow bíodh slios den cháca sinséir sin agathave a slice of that ginger cake lán marahigh tide sruthánstream meascaithe leismixed with it slanntracha éiscfish scales fearthainnrain níochánwashing ar son an taefor the tea B'fhearr domhsa a bheith ag gabháil giota eileI'd better be going ar shiúlgone ag teacht isteach domhon my return uchtánarmful, load carried close to chest éadaí leaththirimehalf-dry clothes a smaointigh méthat I remembered nár íoc méthat I didn't pay

Is cinnte gur mar seo a bhí sé timpeall 10,000 bliain ó shin, san Oighearaois Dheireanach.

Rinne mé cúrsa traenála i ndreapadóireacht leac oighir in Albain ar na mallaibh.

Ní raibh mórán déanta agam go raibh mé i dtrioblóid - ní raibh mé ábalta an phiocóid oighir a bhaint as an oighear.

Barr an chnoic oighir? Go dtí go bhfuil achan duine sásta leithéidí Dubbeljoint a thriail, agus iarracht a dhéanamh spreagadh agus croí a gcéilí comhraic a thuigbheáil, mairfidh an díobháil chogaidh in áit na síochána go ceann tamaill eile.

Tá an cleachtas seo i spóirt eile, sa rugbaí agus san oighearhaca mar shampla.

Díolann sé cáis agus uachtar reoite déanta as bainne gabhar, chomh maith le hispíní gabhar.

Tar éis siúl suas an staighre álainn grástúil sa chéad ghrád agus ansin síos go dtí na buncanna cúnga sa tríú grád, agus fuaimeanna an ama agus na háite i mo chluasa, ba é an dúshlán ná feiceáil cé chomh fada is a d'fhéadfainn mo lámh a fhágáil brúite ar bhloc mór millteach leac oighir - a bhí ag an teocht nó an fuacht ag a raibh an t-uisce agus na cnoic oighir an oíche dhuairc sin a ndeachaigh an long mhaorga go tóin poill.

Tar éis siúl suas an staighre álainn grástúil sa chéad ghrád agus ansin síos go dtí na buncanna cúnga sa tríú grád, agus fuaimeanna an ama agus na háite i mo chluasa, ba é an dúshlán ná feiceáil cé chomh fada is a d'fhéadfainn mo lámh a fhágáil brúite ar bhloc mór millteach leac oighir - a bhí ag an teocht nó an fuacht ag a raibh an t-uisce agus na cnoic oighir an oíche dhuairc sin a ndeachaigh an long mhaorga go tóin poill.

Go malltriallach, leáigh an t-oighear go dtí go raibh an chuma ar an scéal go raibh Gerry Adams agus David Trimble in aontíos lena chéile.

Dá dtarlódh an tromluí ======= De réir an *scenario *a chuir Schwartz agus Randall chun cinn ina dtuarascáil, tiocfaidh deireadh tobann le Sruth na Murascaille am éigin thart ar 2010, toisc go bhfuil i bhfad níos mó fíoruisce ag teacht isteach san fharraige sna réigiúin Artacha de réir mar a leánn na leacacha móra oighir.

"Nuair a chruthaigh Dia daoine daonna, thug sé inchinní níos mó dóibh … agus bíonn muid ar dáir an t-am go léir, 24/7 … agus is mar gheall ar an mhiangas ard gnéasach seo a mhair muidne nuair a fuair an mamat ollach agus an tíogar claíomh-fhiaclach bás, agus ar éirigh linn maireachtáil san Oighearaois.

Bhí múisc orm ach fuair mé mo dheoch - gloine beag vodca, gan leac oighir ná slisín liomóide - cé gur fágadh taobh amuigh den doras mé arís, ag éisteacht.

Boladh an allais chuige agus í ag imeacht, an solas amuigh á dhalladh, ná féach air, thiocfadh lá eile, agus d'ordaigh sé uisce reoite.

Nuair a bhí foireann Átha Cliath ag imirt agus ag traenáil sna 70í, thraenáil siad an-dian ar fad, ach ní raibh aon eolas ná tuiscint acu ar 'théamh suas' i gceart, na meatáin a shíneadh i gceart, deochanna cearta agus bia ceart a thógáil, 'téamh síos', folcadh oighir a ghlacadh agus mar sin de.

Bhí oighear ar an rúidbhealach in Aerfort Bhéal Feirste agus bhí orainn fanacht inár suí san eitleán ar feadh dhá uair, go dtí gur tháinig inneall speisialta leis an rúidbhealach a ghlanadh.

Bíonn loingseoireacht deacair agus gach rud faoi sneachta, go mór mór nuair a bhíonn lánbhánú ann agus, ar ndóigh, bíonn piocóid oighir agus crampóin de dhíth mar go mbíonn an talamh chomh sleamhain sin.

Phléadáil Taylor (20 bliain d'aois) ciontach ag an bhomaite dheireanach gur mharaigh sé Anthony Walker, buachaill dubh ocht mbliana déag d'aois, le tua oighir i bpáirc phoiblí i Huyton, Learpholl i mí Iúil 2005.

An lá dár gcionn thug Emil cuireadh dom dul ag imirt *Eisstockschießen* – cluiche a imrítear ar leac oighir.

Shuigh sé síos sa choirnéal agus ceirt soithí lán oighir ar a shúil aige.

Cuireann crampóin agus piocóidí oighir scanradh oraibh.

Bhí crampáin orainn, piocóidí oighir inár lámha agus muid ceangailte le chéile le rópa ar eagla go dtitfeadh duine againn isteach san oighearscoilt, mar go bhfuil neart acu ann.

Níl aon taithí ag Jamie ar bheith ag dreapadóireacht ar oighear agus bhí sé ag iarraidh bheith ag cleachtadh roimh ré.

Ba é Jamie a bhí ag tiomáint, mar sin thug mé liom mo chuid trealaimh chuig a theach: dhá phiocóid oighir, crampáin, clogad, buataisí agus éadaí teirmeacha.

Ach bhí mé mícheart arís, mar bhí fuinneog mhór ann, rud a chuir ar chumas na siopadóirí na dreapadóirí a fheiceáil ar an oighear.

Is é an rud atá i gceist ná dreapadóireacht ar easanna reoite, ag baint úsáide as crampáin agus piocóidí oighir.

Ba ghnách linn dul go Garbhchríocha na hAlban don chaitheamh aimsire seo, ach mar gheall ar an téamh domhanda níl oiread oighir sa tír sin is a bhí deich mbliana ó shin.

Tá grád “Winter Ice” (WI) ar an chuid is mó de na hoigheareasanna sa treoirleabhar, ó WI 1 (éasca) suas go WI 7 (foircneach), chomh maith le comhairle faoi threalamh, an aimsir, éigeandálaí agus stair na háite.

Tá cúpla oigheareas ann, mar shampla *Ett konstverk ar ett korn av naturen sedd genom ett temperament* (WI 5), atá suite in aice leis an bhóthar agus is féidir leat páirceáil in aice leo.

Cuireann an ceannaire oighearscriúnna ann nuair a dhreapann sé suas agus ceanglaíonn sé an rópa orthu mar chosaint.

Chuir foireann úd Átha Cliath sméar mhullaigh ar an mbliain le bua mór ar Ard Mhacha sa chluiche ceannais.

Bhíodh pictiúir dhraíochta an *laterna* aige mar sciath in éadan oighear na spéirlinge lasmuigh.

Luann sé "iliomad oighearaoiseanna" ach tháinig deireadh leis an cheann deireanach 11,000 bliain ó shin.

Is é Rosé, mar a luaigh mé, rogha dí mhuintir na háite; ólann siad le hoighear é.

“Ach tá sí reoite cuid mhaith den bhliain – níl rud ar bith le feiceáil ansin ach leac oighir,” a dúirt sí liom.

Deir na meáin go léir, nach mór, go mbeidh geilleagar Mheiriceá, agus an domhain, ag crapadh níos faide, agus is cosúil, mar sin, nach bhfuil i mBernard Madoff agus a chomhshnámhaithe eile ach an dream a bhí ag snámh ina gcraiceann dearg ar an tanaí is a chuaigh i bhfastó sa snáth mara.

Tráth den saol, agus ní i bhfad ó shin é, criathrach, portach agus bolláin mhóra ó aimsir na hoighearaoise, a bhí san áit ina bhfuil an pháirc inniu.

Cheapas Brí Chulainn le seo, slot machines, uachtar reoite, gaineamh, girseacha, grá aon lae 4th of July - an t-aon phíosa ceoil uirlise ó U2, gan focail, go bhfios dom.

Fuair mé iPhone ar iompú na boise, gan mhoill dá laghad, agus tá uachtar reoite faighte in aisce agam dá bharr.

Chaitheas deich nóiméad ar an rothar gan chos a bhrú ar throitheán! Baile álainn beag cuan is ea Sausalito, atá ag deireadh an bhóthair anuas ón droichead, a chaladh lán le luaimh, carranna luachmhara Gearmánacha ag tiomáint timpeall go mall, agus roinnte siopaí uachtar reoite a chuireas suaimhneas ar dhuine ar bith atá tar éis cúpla uair an chloig a chaitheamh ar sheandiallait.

B'éigean do m'uncail an t-oighear a bhriseadh le piocóid.

Tá an fuacht ar ais aris agus tá aird dírithe ar spórt geimhridh, leis an Ionad Sciála san Aghaidh Mór, Alban, ag súil le séasúr maith agus sinne, na dreapadóirí, ag fáil ár gcuid crobh oighir agus piceanna oighir réidh do na sléibhte.

Cé go raibh buataisí éadroma orthu, trealamh don samhradh a bhí ann, agus níor thuig siad go mbeadh siad i mbaol báis ar an bharr gan crobh oighir agus piceanna oighir acu.

Tráth den saol, agus ní chomh fada sin ó shin é, criathrach, portach agus bolláin mhóra ó aois an oighir, a bhí san áit ina bhfuil Páirc na bPiarsach inniu.

Saibhreas an Ghrinnill ========= Tá fáth simplí amháin leis an gcogadh béil seo – meath an oighir de bharr athrú aeráide.

Cé go raibh acmhainní an Artaigh séalaithe faoi oighearchlúideacha troma tiubha leis na mílte bliain, tá an réigiún anois á théamh, agus an t-oighear céanna ag leá dá réir.

Ba é an grianghrafadóir oifigiúil é, Frank Hurley, ar bord an *Endurance* agus tharraing sé grianghraif den bhád sáinnithe sa leac oighir ar an fharraige ar feadh naoi mí i 1915.

Má chónaíonn damhan alla nó feithid i gceantar gan sioc nó sneachta, fanfaidh sé aclaí agus gníomhach i rith an Gheimhridh.

Tá toirt an oighir tuairim's ar 10 faoin chéad níos mó ná toirt an uisce.

Tá daoine ag rá gur cheart an locht a chur ar an aimsir, nach raibh sé chomh fuar ó bhí an oighearaois dheireanach ann, ach tá an pobal míshásta, ní leis an aimsir ach fan dóigh a raibh ciuránacht ar NIW agus an ghéarchéim os a gcomhair.

Tá potholes go leor sa tír anois, i ndiaidh a raibh againn de shioc agus sneachta agus oighear – a bhuíochas sin do scabhaitéirí Fhianna Fáil nach raibh sásta na píobáin teasa a chur faoi na bóithre mar a mhol mé.

Is iad na hoighearshruthanna san oighearaois a chruthaigh iad.

Baintear úsáid as an bhfocal seo in áit ‘nach bhfuil?’ mar shampla: ‘Tá ticéad sa bhreis agat don cluiche anocht, eh?’ Ina theannta sin, ba cheart duit a bheith eolach ar haca oighir, an spórt náisiúnta anseo i gCeanada.

Bhí ainmniú Uí Dhálaigh mar a bheadh an silín ar an gcíste dóibh.

Bhí an cnoc géar as sin suas agus bhí orainn na tuanna oighir a chur ag obair.

An darna lá, rachaidh an bhuíon go dtí an campa deiridh ag bun an oighearshrutha, agus idir meán oíche agus a trí a chlog ar maidin, fágfar an campa chun an cnoc a dhreapadh.

Tá an dearadh uathúil seo bunaithe ar chabhail an Titanic chomh maith le criostail oighir agus suaitheantas an White Star Line.

”* Thug Robinson cuireadh dúinn meabhrú ar an cheist, ar thug muid iarraidh dáiríre an oighir mheafarach a bhriseadh? Dúirt sí go raibh uirlisí éagsúla in úsáid in áiteanna éagsúla ar fud an domhain mar chuid den cheart idirthréimhseach.

Déantar altán mar seo gan téadaí de ghnáth –‘soloing’ a thugtar air - agus mar sin caithfidh tú a bheith curamach gan titim! Má thiteann tú, caithfidh tú cosc a chur faoin siúl le do phiocóid oighir a thapúla is a thig leat le do bhás a sheachaint.

Bhí cara Mark R ag dreapadh os a chionn agus leag sé scealp oighir anuas air, de thaisme.

“Póg an oighear os do chomhair!” an chomhairle atá ann i gcás mar seo.

Is é sin, coinnigh do cheann isteach agus, le cuidiú Dé, imeoidh an cnap oighir uait ar a bhealach síos san fhodhomhain.

Oighreata! D’fhág mé béal na huaimhe i mo dhiaidh mar sin, gach lapadaíl ag baint macalla as ballaí na huaimhe.

Ó Ré Nua na Cloiche atá na hulacha moghlaeracha seo, agus mar sin, ó thaobh na staire de, níl siad róshean ar chor ar bith ! Tá uirlis, lámhdéanta as breochloich idir 300,000 agus 400,000 bliain roimh Chríost, b’fhéidir, in Ard-Iarsmalann na hÉireann, ach de réir lucht saineolais ansin snoíodh í in áit éigin eile agus ba é an oighearchlúid a leag síos ina dhiaidh sin í gar do chósta na hÉireann.

Ach, a léitheoir, cá bhfuil an sásamh ansin? B’fhearr liomsa saol níos giorra agus uachtar reoite, seacláid agus stéig bhreá mé féin.

Fuair mé uachtar reoite Neapolitan ó Dheaidí na Nollag anuraidh.

Bhí clú agus cáil ar Wayne Gretzky mar imreoir haca oighir i Meiriceá Thuaidh ar feadh na mblianta.

Is féidir idir uachtar reoite agus i-fón a fháil de bharr do chuid giolcaireachta.

Tá caint go leor agus bagairtí nach beag á ndéanamh i dtaobh acmhainní an Artaigh anois agus claibín oighir an domhain ag leá leis in aghaidh an lae.