Chuir sé Gleann Cholm Cille i gcuimhne dom, leis na sléibhte móra donna, na tithe beaga bána scaipthe lena dtaobh agus trá gheal ghalánta i gcruth corráin.

Cé go mbíodh roinnt mhaith acu scaipthe ar chósta na hÉireann blianta ó shin, níl ach thart fá thrí cinn fágtha.

Cad é atá againn i ndáiríre, mar sin, ó thaobh lucht labhartha na Gaeilge de, ag tús an 21ú haois? Pobail scaipthe ina labhraíonn timpeall tríocha faoin chéad den daonra an Ghaeilge ar bhonn laethúil.

Is le linn na tréimhse míshocra seo dá shaol a rinne Caravaggio an chuid is tromchiallaí agus is géarchúisí dá shaothar, agus, murab ionann agus an chuid is cáiliúla dá shaothar, atá le feiceáil gan stró in eaglaisí agus iarsmalanna sa Róimh, tá an saothar deireanach seo scaipthe in áiteanna éagsúla.

Tá Coiste Dúiche breá díograiseach sa chontae; tá na baill scaipthe ar fud an chontae ach, mar sin féin, tá siad i gcónaí ar fáil le cuidiú a thabhairt.

Tá an port ag bun leithinse cothroime gaofaire, agus neart tithe scaipthe thart uirthi.

ie/)), scátheagras na gcoláistí, ar fáil, tá dhá choláiste is daichead san iomlán agus iad scaipthe ar fud na nGaeltachtaí uilig.

Turas gairid aoibhinn a bhí ann, na sléibhte thart ar an loch agus scáth na néalta ag corraí tharstu, agus oileáin charraigeacha ghlasa scaipthe anseo is ansiúd sa sáile gorm.

Tá bailte beaga scaipthe ar bhruacha na habhann agus tá ról lárnach aici i saol mhuintir an cheantair seo maidir le hiascaireacht agus turasóireacht, agus is córas iompair agus foinse uisce don chócaireacht agus don níochán í chomh maith.

***AÓF: Ach tá sibh ar fad scaipthe timpeall na tíre anois, nach bhfuil, i gcoláistí tríú léibhéal éagsúla?***CNicG: Tá.

Thaistil mé suas ar eitleán beag an chomhlachta – an-ghalánta i gcomparáid le bheith suite ar chúl sean-*pickup* éigin! Bhí an turas go hálainn; bhí Loch na Maláive le feiceáil thíos fúinn, bailte beaga scaipthe i ngach áit, agus bóithríní cúnga dearga ag casadh trí na sléibhte glasa.

Bíonn do chosa róscaoilte, do smaointe róscaipthe agus do chlog ama rómheasctha suas.

Meastar go bhfuil tuairim is 90,000 Batwa fágtha faoi na Mór-Lochanna agus iad scaipthe thar achar tuairim is 100,000 ciliméadar cearnach, achar ábhairín níos mó ná oileán na hÉireann.

Nílim cinnte céad fán gcéad go bhfuil rochtain ag foireann ár gcuid otharlann ar ríomhaire gan chaint ar r-phost ar ghléas soghluaiste! Maith dom mar sin go bhfuil m’alt rud beag scaipthe an mhí seo.

Tá an iomarca ann, tá sé róscaipthe, agus tá na cáithníní chomh beag sin nach bhféadfaí iad a bhailiú gan scrios a dhéanamh ar an bhfiadhúlra ag an am céanna.

Bhíodar cráite agus scaipthe, na fuinneoga briste i gcuid des na scoileanna ann, agus na haithreacha ar teitheadh agus ní raibh a fhios ag na mná cá rabhadar agus ní raibh a fhios ag na páistí cá rabhadar, ach fuaireadar aire mhaith ón Rialtas, déarfainn é sin, agus ós na dochtúirí agus na haltraí.

Bhí na cúraimí seo faoi bhagairt mhór ó mhol údair Thuarascáil an Bord Snip Nua go mbrisfí an tÚdarás ina ghiotaí agus go ndéanfaí a chúraimí a scaipeadh soir siar.

Cairde go Lá, Cairde go Brách ============= Le linn bhorradh an Tíogair bhí tionchar an ábharachais le feiceáil ar fud na tíre: tithe ollmhóra scaipthe faoin tír, carranna móra nua, éadaí dearthóra, agus mar sin de.

Agus muid san aer os cionn Bhoston ar an mbealach abhaile, bhí paistí beaga, glasa scaipthe ar fud na háite le feiceáil trí fhuinneog an eitleáin.

Tá a sainleochaileacht féin ag baint le Gaeltacht Mhaigh Eo cionn is go bhfuil sí an-scaipthe siar, ó thuaidh agus ó dheas.

Nuair a bhí an slua scaipthe, d'ól mé deoch le fear a' tí.