D'éag seisean.
He died
bhuaileadh seisean go brúidiúil iad
he used to beat them brutally
Muna ndéanadh siad a ndúirt Tobin leo a dhéanamh, bhuaileadh seisean go brúidiúil iad.
chuir seisean amach uirthise
he vomited on her
I ndiaidh do Chearbhall Coal Woman cur isteach ar an Íochtarán le linn an agallaimh chlúitigh sin, chuir seisean amach uirthise le teann déistine agus bréantais.
Fuair seisean deis ar a anáil
he got his breath back
Fuair seisean deis ar a anáil sa deireadh agus dúirt sé le Louis: "Tá muid san fhaopach anois, a mhic.
Mhaígh seisean
He claimed
Mhaígh seisean go mbeadh sé baolach 650,000 méadar ciúbach de mhóin a aistriú go portach a bhí buailte leis an chríochfort agus go ndéanfadh sé díobháil do thimpeallacht agus d’áilleacht an cheantair.
cheap seisean
he appointed
Bhí talamh faighte ag John Pagan, úinéir an Hector, thall i Pictou County, agus cheap seisean John Ross as Loch Bhraoin le daoine a fháil leis an bhád a líonadh.
Dhein seisean obair air
he worked on it
Dhein seisean obair air idir na turasanna sin agus ní rabhamar i láthair nuair a rinneadh cuid den gceol.
cionn is go mbíonn seisean i dtólamh ag maíomh go bhfuil sise iontach maith,
because he's always stating that she's great,
Síleann sise go bhfuil May iontach maith cionn is go mbíonn seisean i dtólamh ag maíomh go bhfuil sise iontach maith, agus tá a fhios agamsa go maith nach bhfuil ceachtar acu iontach maith.
seinneann seisean
he plays
Ansin Manus, seinneann seisean ar an ghiotár agus, san aghaidh, tá sé cosúil le Mícheál s’againne nuair a bhí seisean an aois chéanna.
tiontaíonn seisean
he turns
Mar shampla, tá Joe – páirt an aisteora Colm Meaney sa scannán – ar an duine is rathúla den bhuíon chairde, ach tiontaíonn seisean in éadan na Gaeilge.
shíl seisean go mbeadh mianach ionam
he thought that I would have a facility/talent
Bhí aithne agam ar an bhfear a bhí ina bhun agus shíl seisean go mbeadh mianach ionam ó thaobh na fuirseoireachta de.
staidrimh seisean
his survey
De réir a staidrimh seisean, as 1580 teaghlach Caitliceach sa ceantar St Stephens, labhair 869 acu Gaeilge agus 711 Béarla.
seisean
he
Tá seisean le feiceáil ar You Tube ag scairtigh 'IRA Scum!' ar pharáid phoblachtánach i Learpholl i gcuimhne na Stailce Ocrais mí Bealtaine 2001.
seisean
he
Inseoidh tú do cheann scríbe do stiúrthóir na mbus, agus aimseoidh seisean mionbhus duit a ghabhfas an bealach céanna leat.
Sheas seisean an fód
he was unchanged
Sheas seisean an fód, áfach, rud a léiríonn gur dúnghaois bhuan de chuid an pháirtí é seachas ceann ad hoc a dtagann athrú air de réir mar a athraítear a gcuid urlabhraithe oideachais.
Dhiúltigh seisean
he refused
Dhiúltigh seisean, ar ndóigh, don tairscint fhial sin chomh béasach agus ab fhéidir leis!
Trá Impireachtaí
=========
Tá na traidisiúin seanda seo intuigthe nuair a chuirtear stair na bhfearann seo san áireamh.
théarnaigh seisean
he recovered
Gheall fáilteoir dó nach raibh gá ar bith le teilifís a chur sa seomra toisc nach raibh ach cainéal áitiúil amháin ar fáil! Nuair a théarnaigh seisean ó easpa Sky News, thiteamar isteach go héasca ar an tslí cheart le scíth a ligean.
mhaígh seisean
he claimed
Thug an Dochtúir Tim Lobstein, de chuid an International Association for the Study of Obesity, cuairt ar an Astráil anuraidh agus mhaígh seisean go bhfuil aiste bhia na hóige abhus níos measa ná aiste bhia na hóige sna Stáit Aontaithe Mheiriceá.
Chaith seisean aníos
he vomited
Chaith seisean aníos iad ach níor chaith mise mé féin aníos.
leagann seisean cúram tromchúiseach
he puts a serious duty
Ansin castar duine diamhrach, Mánas Mór, air agus leagann seisean cúram tromchúiseach ar Oisín.
leagann seisean cúram tromchúiseach
he puts a serious duty
Ansin castar duine diamhrach, Mánas Mór, air agus leagann seisean cúram tromchúiseach ar Oisín.
go seasfadh seisean an fód leo
that he’d make a stand with them
Dhearbhaigh Norman láithreach go seasfadh seisean an fód leo dá dheoin féin agus chuir sé comhairle a leasa orthu i dtaca lena n-agóid.
bhfuil a ré seisean
thart his time is up
I gcás Uí Ghadhra, a roghnaíodh ar fhoireann na hÉireann den chéad uair sa bhliain 2000, dealraíonn sé go bhfuil a ré seisean thart a fhad is a bhaineann leis an bhfoireann náisiúnta.
chaith seisean go cothrom leis
he treated him fairly
Bhí an t-ádh dearg ar an Rianach go raibh iardhaoránach darb ainm James Meehan ina stiúrthóir aige mar gur chaith seisean go cothrom leis agus gur chuir sé comhairle a leasa air.
Léigh seisean na leasaithe bunreachtúla againne
he saw our constitutional reforms
Léigh seisean na leasaithe bunreachtúla againne a bhain le “ceart na mbeo gan bhreith” agus níor éirigh leis iad a thuiscint ós rud é gur thug an Bunreacht céanna cosaint dóibh in áit amháin agus cead dá máthracha iad a dhúnmharú lasmuigh den Stát in áit éigin eile.
thóg seisean clann le Gaeilge
he raised a family with Irish
Fear eile a chloigh leis an nGaeilge i ndiaidh theacht as an gCurrach, Maitiú Ó Néill, thóg seisean clann le Gaeilge.
Ba chóir go dtuigeadh seisean an priacal
he ought to have understood the peril
Ba chóir go dtuigeadh seisean an priacal a raibh tú ann nuair a d’fhoilsigh sé d’alt.
Dá réir seisean
according to him
Dá réir seisean, Béarlóirí ab ea na hÉireannaigh a tháinig go Learpholl sa tréimhse sin - ní raibh aon ‘lingusitic difference’ le háireamh ina measc dar leis.
bhain seisean ceol as
he made extensive use of
Anseo, bhí Garvin ag iomrascáil leis an bhfadhb chéanna, ach bhain seisean ceol as saothar Mancur Olson, *The Logic of Collective Action*, ach go háirithe an teoiric aige siúd a bhaineas leis an “*free rider effect*” a chuireann isteach ar bhláth na sochaithe daonlathacha.
thug seisean leide daoithi
he gave her a hint
Chuaigh sí in abar cúpla iarraidh leis, ach má chuaigh, thug seisean leide daoithi achan iarraidh.
Tagróidh seisean
he’ll refer
Tagróidh seisean do na leabhair Bhéarla ar fad is don Bhíobla agus tarraingeoidh mise as na seanfhocail agus as dearcadh na Gaeilge.
d’eagraigh seisean maoin
he organized finance
Chuaigh sé i dteagmháil le Breandán Mac Lua agus d’eagraigh seisean maoin don togra,” a dúirt Daniel Mulhall linn.
Tá Gluais Beo! Pota Focal faoi chóipcheart ag Oideas Gael, foilsitheoirí na hirise Beo!
Pota Focal Beo! Glossary is under the copyright of Oideas Gael, publishers of Beo! magazine.
