Cén obair a dhéanann Glór na nGael anois? An mana atá againn ná "Tóg do phobal le nasc na Gaeilge".

Bhí an tír breac le póstaeir a thaispeáin a aghaidh ghriandaite agus ar a raibh manaí mar "cathracha níos sábháilte, post agus cánacha níos ísle do gach duine".

"Rolex! Rolex!" agus manaí eile ina mílte ag na mangairí.

Fear ard ag rith laistiar díobh, caipín *baseball* air, Meiriceánach, agus is é a deir an mana ná LEARN ENGLISH WHILE YOU RUN.

Is é an mana nó ráiteas ag bun gach pictiúir ná "ní fir iad, ach fathaigh".

"An Baile is Cairdiúla do Lucht Scoir" an mana a úsáideann The Villages, agus cuirtear béim ann ar stíl mhaireachtála "gníomhach".

Fógraíonn *graffiti*, T-léinte le manaí, bratacha, péintéireacht, múracha agus dealbhóireacht go bhfuil rud éigin daingean ionainn mar dhaoine a dhiúltaíonn do chaimiléireacht agus a chinntíonn go bhfuil an spiorad daonna beo.

* Gluais • Glossary fáilteachwelcoming iontach fiafraitheachvery inquisitive lochtblame a mhalairt ar fadquite the opposite le haoibh an gháirewith a smile fial lena ndáimhgenerous with their affection croíúilcordial cumannfriendship luachmharvaluable tá dúil mhór agamI really like saoithiúlachtoddness snagcheol preabach an tráchtathe throbbing jazz of the traffic mo chéadfaímy senses ricseánnarickshaws gíoscánsqueaking uchtógabumps ag spréachadhspluttering pléascántaexuberant dordándrone siamsánhumming crónánmurmuring rosc ceoilrhapsody clapsholastwilight mheasfáyou would think searradhstretch fonn súchaitetrite melody solúbthaflexible spleodrachboisterous castaí úranew turns tromchúiseachimportant, weighty ag súgaíochtmaking merry gan spionnadhwithout vigour spreang spreagthaimpulse to inspire a dtiúin dhiamhair féintheir own mysterious tune rúndasecret léargasinsight mo thriallmy journey gaosánnose i dtólamhalways do chuid rámhaí a ligean le sruthletting your oars go with the flow i mbéal na séibesuddenly ní aimseoidh duine é féin go deoa person will never find himself balcóiníbalconies glas olóigeolive green stainnínístands síodasilk cadáscotton glébright gleoitepretty seodajewels tráchtáilcommerce dronggang an dubh a chur ina gheal ortto bamboozle you stuaicsullen appearance dreach diúltacha negative appearance a ndíograistheir enthusiasm a gcuid pionsúr amplachtheir greedy pincers téann siad i bhfostú ionatthey become entangled in you deilín na mbacachthe rigmarole of the tramps ag margáil leatbargaining with you ag dréim leatexpecting you a athrachany better bratógrag in aicearracht aimsirein a short period of time amhrasachsuspicious tuahatchet mangairísellers seálta ollawool shawls fidileachafiddles saoltachtwordliness spioradáltachtspiritiuality neamhchoireachinnocently manaslogan teachtairímessengers smailcmouthful dúidíní draíochtamagical clay pipes smálblemish clúreputation eiteogawings áras mórluachachimportant dwelling beadaíconceited tíorántatyrannical ceannsmachtupper hand daonlathasdemocracy éileamhdemand go slachtmharneatly neartplenty giollaservant ordúilorderly fairsingspacious fionnuarcool babhta trom meitifisicea heavy session of metaphysics toiteachsmoky mífholláinunhealthy truaillithe go holcbadly polluted galsteam ag sceitheadh ina scamaill dhubha ghalrachaescaping in black sickly clouds stúrdust ina phlá phlúchtachin a suffocating plague sceadamáinthroats scamhógalungs cársánachwheezy screamh ghlas sheileogachgreen salivary scum ag spaisteoireacht thartstrolling around gnúisface gnaíúilcomely ag rúscadhrummaging i gcarn bruscairin a pile of rubbish áilleagántrinket séarachassewerage bradaílpilfering lena ruaigeadh as bealachto drive them out of the way seilbh shaoltaworldly possessions burlabundle níos tibhethicker go bhfóirfeadh na bróga i gceart dóthat the shoes would suit him fine Tír Tairngire na féilethe Promised Land of generosity miantadesires Úll Mór na bhféidearthachtaíthe Great Apple of possibilities brioscbrittle tnáiteweary dílleachtaorphan brúidiúlachtbrutality gluaiseachtaímovements go míorúilteachmiraculously méithrich cothaitheachsustaining gealbhan binnehouse-sparrow broiddistress dia an áidh agus an rachmaisthe god of luck and wealth gaoiswisdom coimirceprotection bratógachragged barróghug

Is é an mana a bhí le cloisteáil ná *"queremos la verdad antes de votar"*: "táimid ag iarraidh na fírinne sula gcaithimid ár vótaí".

Praghsanna ======= "Beir bua le Rua" an mana atá ag Rua - mar sin cad faoin tsábháil airgid seo? "Tá an choigilt is mó ar fáil i gcás glaonna idirnáisiúnta, go háirithe i rith an lae," a mhíníonn Ruairí, "ach táimid ar comhphraghas nó níos saoire i ngach réimse.

Idir an dá linn, tá mana áirithe ag na *Cubanos* i bhFlorida arbh fhiú do na teifigh in Éirinn aird a thabhairt air.

Mar sin, le claochlú a chur ar mhana pháirtí an Taoisigh a chualamar cheana, b'fhéidir go bhfuil go leor déanta, ach tá tuilleadh le déanamh.

Tá triúr eile sa rás - Eamonn McCann ar son an Socialist Environmental Alliance a bhfuil an cogadh san Iaráic go mór chun tosaigh ina fheachtas; Lindsay Whitcroft ón Pháirtí Glas; agus iarrthóir neamhspleách, John Gilliland, a bhfuil an mana "*No politics, just action*" aige.

B'in an mana a bhíodh ag muintir na Gearmáine suas go dtí na hochtóidí.

Nach ndéanfadh sin mana deas dúinn sa ré stairiúil seo ina maireann muid? *Is as Baile Átha Cliath é Uinsionn Mac Dubhghaill ach tá sé ina chónaí i gConamara anois, áit a bhfuil sé ag obair shaoririseoir, scríbhneoir scripte agus aistritheoir.

De réir cheannaire an IRA, Billy McKee, a gortaíodh le linn na tréimhse seo, chuir an dóigh ar chosain na hÓglaigh an ceantar deireadh leis an mana *"IRA = I Ran Away"* a bhí le cluinstin ag tús na dTrioblóidí agus dhaingnigh an dearcadh gurbh iad na Sealadaigh cosantóirí an phobail.

Smaoiním arís ar mhana Lionel Hutts: *"Hearsay, Innuendo and Rumour are KINDS of evidence your honour"*.

Deirtear go mbíonn oiread Gaeilge le cloisteáil is a bhíonn de Bhéarla ag seisiúin traenála na foirne agus gur i nGaeilge atá mana na foirne.

Tagann cúpla ainm eile chun mo chuimhne a bheadh níos fóirsteanaí duit, b’fhéidir: *Oliver Cromwell Parlon*, nó is é an mana céanna atá agatsa agus a bhí aigesean: go hIfreann nó go Connacht.

“What we have, we hold” mana na n-aontachtach, rud a chiallaíonn go bhfuil siad ródhírithe ar an aimsir láithreach, beag beann ar an todhchaí.

Cuireann an fhéile i gcuimhne dúinn gur linne ar fad an Ghaeilge, is cuma cárb as muid nó cé acu ar féidir linn idirdhealú a dhéanamh idir an tuiseal tabharthach agus an tuiseal ginideach nó nach féidir! Mar a deir mana na féile, “Croí na Teanga – *It’s You*!”Mar is gnáth, cuirfear tús le clár leathan imeachtaí leis an bhféile a cheiliúradh i rith na seachtainí díreach roimh Lá Fhéile Pádraig.

Chun an fhírinne a rá, cheap mé go rachadh sé i bhfeidhm níos mó orm a bheith ag féachaint ar phríomhgheata an champa – ar a bhfuil an mana cruálach *Arbeit macht Frei* scríofa – gan trácht ar na seomraí gáis agus na créamatóiriamaí.

"Change we can believe in" - cibé cén sórt athraithe atá i gceist - ab ea é an sluán margaíochta a bhí ag Barack Obama ina fheachtas buach sa toghchán uachtaránachta.

Ní dhearna muid é seo le pionós a ghearradh orainn féin: is é an mana atá againn ná "rogha de dheoin atá i gceist le saoire".

Bhí fuadar fúthu ag breacadh rosc catha ar ghiotaí cartchláir agus ag péinteáil aghaidheanna a chéile.

Ba é an sluán a bhí aige ‘Il cinema è l’arma più forte’ (is é an phictiúrlann an t-arm is láidre) agus léirigh sé an mana seo trí scannáin eipiciúla cosúil le Scipio Africanus (1941), a chuir in iúl, go hindíreach, an rún a bhí aige ionradh a dhéanamh ar thuaisceart na hAfraice.