In ainneoin an teidil, *Irish, Catholic and Scouse:* *The History of the Liverpool-Irish, 1800-1939*, is leabhar dáiríre acadúil é saothar John Belchem.

’ Tá caint chomh maith ar thrálaeirí, faoileáin agus ar shaláin, ach bíonn ort fanacht ar na teidil chreidiúna do sin.

Ach in ainneoin an reo anama sin agus gach uafás seaca eile, is éacht scríofa agus aisteorachta é go gcoiméadann an bhean ghránna seo ribe beag dár gcomhbhá suas chomh fada leis na teidil chreidiúna deiridh.

Is iad siúd an dream a thuigeann an tábhacht a bhaineann le teidil agus le ceannlitreacha.

Ciallaíonn sé seo go bhfuil easpa treoirlínte foilsithe is easpa soiléireachta maidir leis na slata tomhais a chuirtear san áireamh agus cinneadh á dhéanamh faoi chearta is teidil inimirceach in Éirinn.

Níor luaithe na chéad teidil chreidiúna le feiceáil ar an scáileán nuair a thosaigh leath den lucht féachana ag ligean fuaimeanna arda míshásaimh astu a bhí le cloisteáil in ainneoin an bualadh bos a bhí á thabhairt ag an leath eile den slua a bhí bailithe le chéile i Sala Grande i bPálás an Chineama ar Lido na Veinéise.

Ní chuireann aon nath síos ar an fhichiú haois níos cruinne ná teidil an leabhair staire le Clive Pointing, An Dul Chun Cinn agus an Bharbarthacht (.

Má tá teidil cháiliúla, fhadbhunaithe imithe ar shlí na fírinne, cén deis atá ag nuachtán beag suarach i dteanga mhionlaithe atá lonnaithe ar imeall na hEorpa? Nach leochaillí i bhfad iad foilseacháin sainspéise ar nós meáin chlóite na Gaeilge? Ach is míniú falsa é an díothú domhanda ar bhás an nuachtáin Ghaeilge.

Tá na teidil ar fad nach mór sa chatalóg ar fáil ar leithéidí iTunes anois freisin.

Chuir cinnidh an Fhorais (agus úinéirí na nuachtán) go gcuirfí deireadh leis na teidil thuasluaite, seachas iad a leasú faoi struchtúr úr úinéireachta, caipín an bháis ar thraidisiún nach raibh ach ina thús.

Bunaíodh córas gradam na hAstráile, an Order of Australia, sa bhliain 1975 in ionad an chórais impiriúil Bhriotanaigh, agus cuireadh deireadh leis na teidil ‘ridire’ agus ‘dáma’ sa chóras áitiúil beagnach tríocha bliain ó shin.