Is cinnte go bhfuil greann agus clisteacht ag baint lena saothar, ach taobh thiar de seo tá sruth tréan truamhéalach le brath chomh maith.

Tá sé truamhéalach amach is amach.

Os cionn gach portráide tá pictiúr de rudaí ar nós péire bróg ard, leaba chompordach, eitleán, gluaisrothar - comharthaí truamhéalacha de na rudaí, b'fhéidir, a bhí in intinn na mban agus iad ag ní leo.

Tá an cuntas ag Liam Hayes faoin gcaoi inar éirigh seisean as imirt ar son na Mí cineál truamhéalach agus beagáinín ait freisin.

Dea-scéala do phobail na gceantar sin gan amhras, ach ar chuir éinne an cheist fhollasach: dá mbeadh Eircom fós i seilbh an Stáit nach mbeadh sé níos fusa agus níos saoire treoir a thabhairt don chomhlacht na seirbhísí riachtanacha sin a chur ar fáil do chuile dhuine, ar mhaithe leis an leas coiteann? Botúin ======= Léiriú is ea an scéal truamhéalach seo ar na botúin a dhéanann rialtais nuair a bhíonn siad á dtiomáint ag ídéolaíocht sheanchaite na heite deise.

Seo rud truamhéalach eile a dúirt an bhean bheag dhóighiúil chliste seo: "Déanann na hionsaithe ciníocha an féinmheas a shú asat.

) Rinne Dáithí cur i láthair breá ar a chuid filíochta - léigh sé dánta faoi Chill Stiuthín, Cearbhall Ó Dálaigh agus seanchapall truamhéalach - agus chuir Colm beocht iontach san oíche lena bhosca ceoil, go háirithe leis an bhfonn "Nóiméid Ghoidte".

* Gluais • Glossary dul i dtaithí arget used to seanmóirsermon léachtaíreadings gnáthchomhráordinary conversation chomh tuirseach is a bhínnhow tired I used to be luasspeed sruth caintea stream of words foighneachpatient botúinmistakes séiplíneachchaplain bosca faoistineconfession box ag éisteachthearing confessions eascainíswearing iarrachtattempt leithreastoilet sna Flaithisin Heaven seálshawl sa Nigéirin Nigeria deoisediocese gáneed ualachburden misneachhope leictreachaselectricity cuisneoirífridges cadhnrabattery a bheadh le luchtúwhich would have to be charged gineadóirgenerator go han-spárálachvery sparingly scannán an-mholtaa highly-praised film deontasgrant bolgánbulb mionrud éiginsome small thing le caoi a chur airto repair it m'airdmy attention draíochtmagic a d'ardaíodh mo chroíwhich used to lift my heart a chuaigh i bhfeidhm go mór ormthat really made an impression on me spioradáltachtspirituality achrannquarrelling aighnisdisputes tuairimí láidrestrong opinions pearsantachtaí láidrestrong personalities in árach a chéileat loggerheads Ghoill naimhdeas mar sin go mór ormthat sort of hostility really upset me chruthódh séit would prove turas na croisethe stations of the cross an CarghasLent aisteachstrange gníomh creidimhan act of faith ráiteasstatement briathar Déthe word of God béimemphasis trí chéilein general gannscarce comaoineachcommunion fireann nó baineannmale and female an-ghar don nádúrvery close to nature do bhaol a mbáiteto the danger of being drowned scór ógánachtwenty young men a bádhwho were drowned truamhéalachheart-breaking strompthastiff ina baclainnon her arm mothúcháinemotions ar tír móron the mainland ag cur láimhe ina mbás féincommitting suicide d'aireofáyou would feel bádrowning sciobadh na farraigethe sea's snatching sólássolace i gcréin the soil i ngaineamh na cillein the sand of the grave faraoralas uaigneas imeachtathe loneliness of departure cé is moite de na laethanta saoireapart from the holidays a fhilleann go lánaimsearthawho return on a full-time basis de cheal postanna feiliúnachadue to a lack of suitable jobs ábhair acadúlaacademic subjects

Ó shin i leith tá sé ina achrann faoi na pictiúir – an bhfuil siad muiníneach, nó ar déanadh láimhdeachas orthu? Tá stair truamhéalach ag baint leis an tíogar Tasmánach.

Chonaic mé radharc ait, truamhéalach an lá cheana: fear óg, dea-ghléasta ina chnap ar chéimeanna foirgnimh i lár Bhaile Átha Cliath.

Ní róshásta a bhí Cú Chulainn Cróga nó bhí sé díreach i ndiaidh a bhealach stabhach a dhéanamh ar ais ó thuaidh as “Príomhchathair na tíre sin ó dheas”, é ag spágáil go neimhéalach, truamhéalach gach céim den bhealach, nó chaill sé an bus.

Is leis na Trioblóidí céanna a bhaineann formhór na bpictiúr ó na seachtóidí agus na hochtóidí, go leor acu ag léiriú coimhlinte, scriosta agus foréigin agus, ar ndóigh, is iad na híomhánna is truamhéalaí na cinn a léiríonn na gnáthdhaoine: páistí ag súgradh, déagóirí ag fánaíocht thart timpeall na sráideanna briste brúite.

B’fhada an admháil thruamhéalach seo ón cheiliúradh mór a rinneadh nuair a d’fhógair Aire Airgeadais an ama, Charlie McCreevy, an polasaí i gcáinaisnéis na bliana 2004.

Nuair a dúisíodh é agus an comhluadar ag fágáil an tí le dul abhaile, d’oscail sé a shúile, d’ardaigh a chloigeann agus lig béic ard, thruamhéalach as: “Go dtachta an diabhal Schillaci!” Is múinteoir scoile é Colm Mac Séalaigh a bhfuil cónaí air i mBaile Átha Cliath.

An teoiric a bhí laistiar den bhfeachtas seo acu ná go rabhadar lándáiríre faoi aidhm an Stáit i leith athbheochan na Gaeilge, agus go ndéana Dia trócaire ar aon ísleachán oifigiúil nár thuig chomh dáiríre is a bhíodar! Teoiric mhaith, toradh truamhéalach uirthi.

Tá gearradh siar suntasach ar an réimse leabhar Gaeilge atá i siopa leabhar Easons ar Shráid Uí Chonaill, cuir i gcás, agus is truamhéalach an scéal é ina lán siopaí eile, Waterstones agus mar sin de.

Chríochnaigh Van Gogh breis is 800 pictiúr agus 700 píosa líníochta le linn an deich mbliana a chaith sé ag obair mar ealaíontóir, agus is truamhéalach agus íorónta an rud é nár éirigh leis ach pictiúr amháin a dhíol i rith a shaoil chráite.

Gloine ar ghloine, cuirtear an ruaig ar an chur i gcéill go bhfuil ag éirí go maith le gach duine acu agus sleamhnaíonn an fhírinne shearbh isteach sa scéal nuair a insíonn gach fear acu a scéal truamhéalach féin.

Anuas ar na fadhbanna uilig atá ag Ahern sa Dáil, tá sé truamhéalach anois go bhfuiltear ag déanamh ceap magaidh de.

Nuair a d’éalaigh an file Sylvia Plath ón saol seo ar bhealach tragóideach sa bhliain 1963, d’fhág sí oidhreacht shaibhir filíochta agus próis ina diaidh, a thug léargas brónach ar a saol truamhéalach cráite.

Ach thar aon ní eile, dúirt sé go raibh oifig thruamhéalach acu – í leathfholamh agus boladh tais na teipe inti.

Sin é a deirtí, le hosnaíl throm thruamhéalach de ghnáth, agus is dóigh gur mar gheall ar na huaireanta fada a chaitheadh fir óga i hallaí dorcha, faoi cheo deataigh, ag bualadh báilíní beaga daite in aghaidh a chéile ar bhoird ghlasuaithne a bhí lasta ag soilse crochta os a gcionn, a deirtí.

Ar ndóigh, is truamhéalach an fear nó an bhean a chaitheann maslaí agus eascainí i dtreo scáileán na teilifíse le teann feirge agus buile, de dheasca easpa céille agus tuisceana an réiteora, dar leo.

Ba thruamhéalach an ráiteas a cuireadh amach gur “comhoibrithe leis an namhaid” a bhí sna fir pizza agus ba shuarach é daoine a mharú in imeacht chomh coitianta sin, ag glacadh le greim gasta.

Is dóigh gur fhoghlaim mé ceacht éigin faoi bhás agus bheatha an lá sin, ach ba dheacair dom agus mé im’ ógánach an íomhá thruamhéalach úd den chapall básaithe a chur as mo cheann go ceann achar fada ina dhiaidh.

An féidir leis an bhfear truamhéalach seo sparán a chruinniú, ar ais nó ar éigean, a thabharfaidh aire dóibh agus é ar shlí na firinne? Seo domhan suarach an bhochtanais.

Is saibhride sinn uile a turas truamhéalach.

Ansin … Nuair a fhéachaim ar mo chomhscríbhneoirí anseo – fir ar fad, níl a fhios agam cár cuireadh na mná – is dream truamhéalach amach is amach a chím.

Dúnmharaíodh Jill Meaghar, arb as Droichead Átha di, in Melbourne ag deireadh mhí Mheán Fómhair agus ba ríléir go ndeachaigh an scéal truamhéalach i bhfeidhm go han-mhór ar mhuintir na hAstráile, ar mhuintir Melbourne ach go háirithe.

) Measann an Coimisinéir Teanga, Seán Ó Cuirreáin, go raibh cás Mhaolra Seoighe ar cheann de na léirithe is suntasaí agus is truamhéalaí dá raibh riamh ann ar shéanadh ar chearta teanga.

Níl íomhá níos treise ná an chóiréagrafaíocht a chleachtaíonn Georges, a dhá láimh timpeall uirthi, an chuma orthu gur ag válsáil le chéile atáid, ise á bhogadh ón gcathaoir chun na leapan aige, nó, níos bunúsaí fós, ón leithreas chun na cathaoireach, agus ar ais arís – aithris thruamhéalach ar an gcúpla steip.

Dá mba thruamhéalach é cás an sclábhaí fir, ba mheasa fós do na mnáibh a gcás siúd.

Agus gruaim thruamhéalach na hinscribhinne.

Ceathrú céad ina dhiaidh sin nach amaideach agus nach truamhéalach é an tuar sin.

Taispeántas suntasach é seo ó láimh an dealbhóra Eilbhéisigh Giacometti, a mheabhraíonn duit an neart atá i gcolainn an duine de réir mar a bhí sé samhlaithe ag mórealaíontóirí le linn na hAthbheochana, sa Ré Bharócach agus sa Ré Nuachlasaiceach - agus ag figiúirí sprionlaithe truamhéalacha Alberto Giacometti - atá le feiceail i ndánlann álainn an Villa Borghese.

Tráchtann Balor ar chuid de na ceisteanna atá i mbéal an phobail faoi láthair sa Stát Seicteach, Aon-Diach, Aon-Chultúrach, Truamhéalach seo ar a dtugtar Éire.

Ghlac Brian Ó Broin staidéar ar ghné thruamhéalach a bhaineann le SAM, gnóthaí cine.