i mo sheilbh
in my possession
Agus mé ag fágáil theach Mhairéad, mo sháith ite agam agus dhá dhlúthdhiosca
i mo sheilbh a bhronn sí orm mar bhronntanais, rith sé liom gur duine í a mbeadh a leithéid de mholadh níos tábhachtaí di ná moll mór airgid ó Virgin Records nó ceolchoirm mhór eile sa Hollywood Bowl.
go buan i mo chuimhne
in my memory permanently
) Le cois Málainn Bhig, tá cúpla áit eile in Éirinn agus thar lear a fhanfaidh
go buan i mo chuimhne agus a bhfuil fonn orm pilleadh orthu san am atá romhainn.
i mo dhúiseacht
awake
Ach bíonn a seó sise ag a deich a chlog ar maidin, a cúig a chlog damanta domsa, agus is luaithe fós
i mo dhúiseacht mé anois!
Tuigeadh dom sa deireadh gur comhluadar Laidine is fearr le scéalta an domhain mhóir a phlé, de bharr a chríonna is a bhíonn na glórtha sin.
i ngaosán mo chuimhne
in the nose of my memory
(Faighim an boladh sin
i ngaosán mo chuimhne go fóill.
a chuaigh i gcion ar mo shamhlaíocht
who caught my imagination
ó na seascaidí agam freisin, ach b'iad na hiománaithe ach go háirithe
a chuaigh i gcion ar mo shamhlaíocht.
chuir siad i mo leith
they accused me
Tháinig póilíní agus
chuir siad i mo leith go raibh mé ag iarraidh airgid ar dhaoine.
a tháinig i gcomharbacht ar mo chomharba
who succeeded my successor
Nach breá do Noel (blíp-ing) Ó Díomá
a tháinig i gcomharbacht ar mo chomharba sa Roinn Éadóchais.
amhras a chur i mo chuid fianaise
to cast doubt on my evidence
Rinne sí iarracht
amhras a chur i mo chuid fianaise, ach theip uirthi.
mo leathshúil i lár chlár m'éadain
my one eye in the middle of my forehead
Nuair a chonacthas
mo leathshúil i lár chlár m'éadain cuireadh fáilte romham.
Toghadh mé i mo Leas-Uachtarán
I was elected Vice-President
Cén ról atá agat féin san eagraíocht agus cén fhad atá tú sa phost?
Toghadh mé i mo Leas-Uachtarán ag an chéad Ard-Chomhairle a bhí ag ÁdTF i 1993, agus tá an post sin agam fós.
i gcuideachta mo ghaolta
with my relations
Ach ba mhaith liom, tar éis fiche bliain eile faoi bhláth ar an saol seo, a bheith
i gcuideachta mo ghaolta is mo chairde ar neamh!
Fuair tú gradam "The Greatest Living Irishman" in 2002.
i gcomhluadar mo mhná
in the company of my wife
"Bhí mé in ann a bheith
i gcomhluadar mo mhná agus mo pháistí go minic agus fiú seal a chaitheamh ag imirt gailf nó ag iascaireacht.
i mo chuid samhlaíochta
in my imagination
bunúsmost
cé a bheadh ina dhiaidh ormwho would blame me
faraoralas
leaspáindancing, coloured lights before eyes
ag gliosarnachglistening
dhá liathróid mearcairtwo balls of mercury
le míshuaimhneasuneasily
clóscríobhántypewriter
úsáid inteachtsome use
i sruthannain torrents (of words)
ainmhí fiáinwild animal
teorainneacha mo chuid leathanachthe borders of my pages
aibhneacha mo chuid dúighthe rivers of my ink
déistinnausea
samhnasdisgust
ag tarraingt na léine allasaípulling the sweaty shirt
buarthaworried
scalltawretched, puny
sa bhúireachin the roaring
ag preabarnaílthrobbing
aicíd ghallda inteachtsome foreign disease
folcadh mór fadaa very long bath
tintreacha ifrinnthe sparks of hell
i dtólamhalways
galar na dúiseachtathe disease of wakefulness
bándeargpink
níor chuir duine ar bith chugam ná uaimnobody bothered me
seileogaspits
mo mhacasamhailsethe likes of me
doilighdifficult
mo phlucmy cheek
nimhneachsore
conáiltefreezing
ailleog cheoilburst of song
i mo chuid samhlaíochtain my imagination
creathashivers
trupnoise
gnúisface
farraige fhíochmharferocious sea
go fuarbhruitelistlessly
ealaíswans
faitíos millteanacha great fear
tráidiretray
nach féidir a dhul i mo mhuinínse
that you can't trust me
Anois, tusa a bhfuil an tsúil mhaith agat, pioc rud inteacht ansin agus caith anall chugam é nó is léir
nach féidir a dhul i mo mhuinínse nuair is ag caint ar éadach atá tú.
i mo thuairimse
in my opinion
An fhadhb atá agamsa (agus ag a lán daoine eile sa lá atá inniu ann), áfach, ná easpa ama, go háirithe agus gan mé i mo chónaí sa phríomhchathair!
An deacracht is mó,
i mo thuairimse, ná an easpa deiseanna ar chomhrá a dhéanamh le daoine eile, ach amháin sna seomraí cainte ar an idirlíon.
i mo shamhlaíocht
in my imagination
Agus mé i mbun na healaíne, feicim an t-ábhar os mo chomhair nó
i mo shamhlaíocht.
i mbarr mo réime
at my peak
leac oighirice
liomóidlemon
ag diúlsucking
bodhairedeafness
béasamanners
gránnahorrible
cumhachtpower
mo leithéidsethe likes of me
docharharm
múrshower
caiteover
fás maithgood growth
ag feadaílwhistling
sáite amachstuck out
stróeffort
leidclue
bodhraithedeafened
gleonoise
oibleagáideachtobligingness
cothrom na Féinnefair play
dúnárasachreticent
cantalpetulance
aisteachasqueerness, strangeness
ar fheabhasexcellently
a chur as a riochtto distort
sádh amach an cloigeann údthat head was stuck out
an iarraidh seothis time
coiscéimstep
filltefolded
muinchillesleeve
plaitbald patch
burlaí bána gruaigewhite trusses of hair
malaíbrows
ag sméideadh a chloiginnnodding his head
gach re soicindevery second second
in ard a chinnas loud as he could
ríforearm
clúmhachdown (on face)
smigchin
dallamullóg a chur ormto hoodwink me
nár thug mé neamhaird airthat I didn't ignore him
ar feadh na síoraíochtafor an eternity
bearnagap
tuillteearned
meangadhsmile
clamhsáncomplaint
luaigh séhe mentioned
bréanfoul
tá fíorbhrón ormI'm really sorry
múiscnausea
slisínslice
chinn mé arI decided
a chur díomto give up
tioncharinfluence
á tochasbeing scratched
go gontaconcisely
eachtra gadaíochtatheft incident
trealamh lofarotten equipment
ag geonaílwhimpering
croitheadh uafásachterrible shaking
samhlaighimagine
a scáthhis shadow
leata chomh móropen so wide
macallaecho
boinnsoles
ag coisíochtpacing
ag comhaireamh na gcoiscéimeannacounting the steps
óltachdrunk
dheasaighadjusted
mo bhaithisthe top of my head
luasc siarrocked backwards
sálaheels
glanbhearrthaclean-shaven
olldoirdbasses
bhreac mé na sonraí cuíI wrote down the appropriate details
ceann dúbáiltea double
bhain searradh asam féinI stretched myself
shéid séhe blew
á spreagadhencouraging him
á thionlacanaccompanying him
clingireachttinkling
cantaireachtchanting
grágaílcroaking, braying
dalltavery drunk
ag éalúescaping
go séimhgently
a chonúisyou useless person
an oiread fuadair faoi teitheadhtrying to flee so quickly
bailigh leat mar singet lost then
mallachtaícurses
líomhaintíallegations
mhaslaigh éI insulted him
barántas gabhálaarrest warrant
ionchúiseamh poiblípublic prosecution
cillíncell
luaithreadáinashtrays
stóltastools
go ngéillfeadh sé gach rud domuntil he would surrender everything to me
pleotafool
sciotaíl searbhasachsarcastic tittering
uirlisíinstruments
píopaí lonrachashining pipes
tiubhthick
tanaíthin
boghabow
sreangáinstrings
béicílyelling
búireachroaring
leis an imeacht thar fóir seofor this going overboard
bródpride
uabhararrogance
i mbarr mo réimeat my peak
a admháilto admit
ní raibh neart agam airI couldn't help it
iomrascálaíwrestler
togha a
tá mé i mbarr mo chéille agat
I'm at my wits end with you
Cas anuas an fhuinneog sin agus cuir do shoc amach agus fiafraigh den bhean sin atá ag tarraingt orainn cá bhfuil an t-ionad siopadóireachta seo nó
tá mé i mbarr mo chéille agat.
i spúinse mo mheanman
in the sponge of my mind
net))
Gluais • Glossary
le mo bheo a shábháiltto save my life
sobaldrámasoap opera
ní mhaolódh sin ar fhaobharthat wouldn't blunt the edge
ar thaobh mhala shléibheon a mountainside
eilitdoe
carriastag
sruth a shamhlaíochta a shaorúto free his stream of imagination
a thaithíodhwho used to frequent
driseachbriary
sceimhlitheoirí an Mheánoirthirterrorists from the Middle East
airm ollscriostaweapons of mass destruction
gaineamhlachdesert
prislínídribbles (at mouth)
maothasmoisture
i spúinse mo mheanmanin the sponge of my mind
m'eagna chinnmy intelligence
nanach dtig liom .
tagann mearbhlán i mo cheann
my head starts reeling
Tá a fhios agam go bhfuil an ghramadach an-tábhachtach, go háirithe aimsirí na mbriathra, ach nuair a amharcaim ar rialacha gramadaí,
tagann mearbhlán i mo cheann.
Má tá sé i do shásamhsa, tá sé i mo shásamhsa,
If it pleases you, it pleases me.
"
"
Má tá sé i do shásamhsa, tá sé i mo shásamhsa," arsa Colm.
i mbaol mo bháis
in danger of dying
MÁNAS: Bhí mé
i mbaol mo bháis agus chonaic mé na peacaí uilig a bhí déanta agam.
i mo shlí
in my way
An bhfuil aon rud níos measa ná daoine a fheiceáil ag glacadh grianghraf ag coirmeacha ceoil lena nguthán? Dúisígí agus éistigí leis an gceol a chairde! Tá sé ródhorcha chun grianghraif a ghlacadh agus tá do lámh
i mo shlí! Is beag is fiú na ceamaraí saora atá le fáil sna gutháin – má tá ceamara digiteach uait téigh amach agus ceannaigh ceamara digiteach - lánstad.
i mo bhaile dúchais
in my native town
Cinnte, agus cuireann sé seo as do lucht na Gaeilge, ní dhéarfainn gur trí Ghaeilge a bheinn ag tógáil clainne dá mbeinn thíos i gCluain Mealla, mar bheadh sé mínádúrtha agam clann a thógáil le Gaeilge
i mo bhaile dúchais.
agus mo shlí bheatha a chur i mbaol
and to endanger my livelihood
“Ní dhearna mé dochar ar bith dóibh ach rinne siadsan iarracht dochar a dhéanamh domsa
agus mo shlí bheatha a chur i mbaol.
i dtuilleamaí mo rangsa
dependent on my class
Bhíos go mór
i dtuilleamaí mo rangsa fad is a bhí an treoraí ag cur de, mar bhí an Ghàidhlig an-ramhar go deo aige.
i mo bharúilse
in my opinion
Ach botún atá éacsa a dhéanamh i gcás an té atá ag foghlaim i gcéin
i mo bharúilse ná an iomarca béime a chur ar an teanga scríofa in ionad na teanga labhartha.
i mbaol mo chaillte
in danger of getting killed
Chuaigh mise
i mbaol mo chaillte, agus níos measa b’fhéidir: i mbaol mo choillte, chun agallamh eisiach a chur ar Chú Chulainn Cróga Mac an Uladh as Bearna an Tuaiscirt, *Fidei Defensor,* Cosantóir na Teorann, agus Urlabhraí DDT – Dílseoirí Dílse Truacánta.
i mbaol mo choillte
in danger of getting castrated
Chuaigh mise i mbaol mo chaillte, agus níos measa b’fhéidir:
i mbaol mo choillte, chun agallamh eisiach a chur ar Chú Chulainn Cróga Mac an Uladh as Bearna an Tuaiscirt, *Fidei Defensor,* Cosantóir na Teorann, agus Urlabhraí DDT – Dílseoirí Dílse Truacánta.
i mo ghlac
in my hand
*
Gluais • Glossary
glúin nuaa new generation
brívigour
ag dul ó neart go neartgoing from strength to strength
fiontar foilsitheoireachtapublishing enterprise
cnuasach gearrscéaltacollection of short stories
cé gur mhionnaigh Artairalthough Artair swore
slíomairesmooth, flattering, hypocritically friendly person
saint an ghoilethe greed of his stomach
a chomhairle a athrúto change his mind
ar fheabhas uiligabsolutely excellent
osnasigh
ar chúl an mhuinílbehind the neck
muisiriúnmushroom
ní réitíonn siad sin liom beag ná mórthey don”t agree with me at all
snaghiccups
gráinnínpinch
cainéalcinnamon
síoltaseeds
a sháith biaenough food
ag cruthú rud úrcreating something new
má thuigeann tú leat méif you know what I mean
a sheachaintto avoid
muiníntrust
blastatasty
ordóg coisetoe
an iarraidh sinthis time
cnapheap
á ghreadadh go cúramachcarefully mixing it
babhlabowl
scilléadskillet
shamhlaigh séhe imagined
go díbhirceacheagerly
subhachascheerfulness
ag leathadhspreading
geirfat
bréanfoul
doilighdifficult
a chreidbheáilto believe
ar leithseparately
mar a thit rudaí amach domhow things worked out for me
ní raibh dadaidh le fáilthere was nothing available
i mo ghlacin my hand
ag diúlsucking
bhí an t-ádh dearg ormI was dead lucky
dea-chumthashapely
láchfriendly
fialgenerous
níor bhlais mé riamhI never tasted
faic na ngrástnot a thing
ag cuimilt a béilrubbing her mouth
a mháshis thigh
seanmóireachtpreaching
greimbite
iomrámention
deisopportunity
luachmharvaluable
seanchaslore
as ar fáisceadh iadfrom which they were wrought
doilíssorrow, difficulty
i leathchogarin a half-whisper
iad a chur i ngníomhto put them in action
seal beag gearra short period
sa Nua-Shéalainnin New Zealand
ina ghabhalcrotch
ag sápressing
críonmhíoltawood-worms
corrachprojecting
lorgashin
damanta nimhneachdamn sore
scoilteadh a chraiceannhis skin was split
crá gan mhaolútorment without alleviation
chun an tí bhigto the toilet
ina gcuideachtain their company
báisteach mhillteanachterrible rain
foscadhshelter
a bhaint amachto reach
ag bleadaracht go díchéillíblattering senselessly
scaiftecrowd
ag casachtachcoughing
breallánfool
millteanach dóighiúilextremely pretty
as miosúrextraordinary
gan choinneunexpected
blas searbha sour taste
breis agus a sáithmore than her fill
strambánachlong-winded
smut féin den fhírinneeven a small bit of truth
é a thionlacanto accompany him
a bhéarfadh íthat would take her
críochend
gan mhórchuid náirewithout a lot of embarrassment
gnóthachbusy
straois léanmharwoeful grimace
trína gruaig mhín bhánthrough her soft white hair
sula bpléascfadh a lamhnánbefore his bladder would explode
ag cogaint a spúnóigechewing the spoon
déaraimislet us say
drochnósannabad habits
tuairimíopinions
cogaíwars
slí mhaireachtála fholláinhealthy way of life
a mhealladhto coax
a chuir fíorionadh uirthiwhich really surprised her
ag cur tharstutalking away
go díbhirceach dícheallacheagerly and diligently
d’fholmhaigh séhe emptied
sásarsaucer
doirtealsink
thriomaigh éhe dried it
slachtmhartidy
á thionlacan féinaccompying himself
sultmharenjoyable
spídslander
gan mhuirnwithout tenderness
magairlítesticles
nuair a dheifrigh Artair tharstu de léimwhen Artair hurried past them with a jump
<t
i gceann mo mharana
engaged in contemplation
*
Gluais • Glossary
cuairteoirvisitor
saoithiúilpeculiar
prochógcave, hovel
i gceann mo mharanaengaged in contemplation
meanaawl
a thriailto try
oidíteachers
dá ngníomhóinn mar a iarradh ormhad I acted as I had been told
brocaisden
le m’uillinnbeside my elbow
ag stánadh uirthistaring at it
go mínósachrudely
an léaráid áirithe sinthat particular sketch
sula gcuirfeadh sé forrán ormbefore he would address me
dúil bheolive creature
cruinniú mo mheabhrachthe gathering of my thoughts
frídín deannaighdust germ
m’fhabhramy eyelash
aireattention
glasuainevivid green
donnliath na huaimhethe grey brown of the cave
feisteas coimhthíochstrange attire
seacht fairsingeseven times more wide
leadhb leathana wide piece
fionnachrithgoose-flesh
tír shiocthafrozen country
géagalimbs
aeráid fhionnuar s'againneour cool climate
ionsar achan rud sa phluaistowards everything in the cave
Cliseadh Shráid Wallthe Wall Street Crash
Géarchéim Munchenthe Munich Crisis
slis creigea piece of rock
ina dhornin his fist
ionsormtowards me
cén treo a léifinn íwhat direction I'd read it
treoraitheguides
toilteanachwilling
comhléaráideoirífellow illustrators
cúigear glaschraicneach eilefive other green-skinned creatures
brollach is másaíbosom and thighs
ag sciolladóireachtscolding
ag fiafraí dá chéileasking each other
dheamhan fonn ormI wasn't in the mood
ghréasobairfancywork
saothraithelabourers
mo chuid líníochta féinmy own drawing
mo shamhlaíocht féinmy own imagination
a míniúto explain it
tinfeadhinspiration
leamhdull
páistí fuaite earraí leathairthe children who sew leather goods
sclábhlannasweatshops
fá mo choinne féinfor myself
a dhath ar bithanything
i gceathrú inteacht eile den domhanin some other quarter of the world
ag canadh i mo theannta
singing along with me
Tá an tuiscint sin aga baile don cheol; is breá liom bheith in ann an ceol a thabhairt do dhaoine nach bhfuil sé cloiste acu cheana féin ach bainim an oiread céanna pléisiúir as bheith ag féachaint ar lucht éisteachta a bhfuil na focail ar eolas acu agus iad
ag canadh i mo theannta.
tugadh aire mhaith do mo mhuintir i gcónaí ann
my parents/people were always well looked after there
Cén fáth ar tháinig tú ar an gcinneadh sin? Agus cén fáth an oiread sin spéise agat sna hospidéil?
EO’B: Tá spéis agam in Ospidéal an Aonaigh toisc gurb é m’ospidéal áitiúil é agus
tugadh aire mhaith do mo mhuintir i gcónaí ann uair ar bith go raibh orainn dul ann.
i mo chliabhrach
in my chest
Shiúil mé síos an staighre go mall agus go ciúin, mo chroí ag bualadh go fiáin
i mo chliabhrach, na deora réidh le sileadh.
le sracfhéachaint a thabhairt ar a bhfuil ag tarlú i mo thimpeall
to glance at what's happening around me
Anois is arís, osclaím iad
le sracfhéachaint a thabhairt ar a bhfuil ag tarlú i mo thimpeall.
bliain i mo dhiaidh
a year after me
Tháinig sin ina dhiaidh sin agus tarlaíonn sé, an bhean a phós mé i bhfad ina dhiaidh sin, go raibh sí
bliain i mo dhiaidh sa gcoláiste agus bhí aithne againn ar a chéile.
i dteannta mo chairde
in the company of my friends
Ach i ndiaidh dúinn bheith tagtha abhaile go dtí ár dteach féin, chuaigh mé
i dteannta mo chairde go dtí reilig ár mbaile chun iontas a dhéanamh de na coinnle go léir ag lonrú dhorchadas na hoíche.
i gcúlseomra i dtigh mo thuistí
in a backroom in my parents' house
Chuir mé gach aon ní i mboscaí agus toisc nach mbeidh mé san tigh úr ach ar feadh tréimhse ghairid níor thóg mé gach rud as na boscaí – tá siad fós
i gcúlseomra i dtigh mo thuistí lán go béal le mo ghiuirléidí beatha.
Bhí sé i mo chinniúint
it's been my fate
Bhí sé i mo chinniúint go mbeadh orm leanúint ar aghaidh ag obair, mar tá go leor acu nach bhfuil suim acu in aon rud ach amháin bheith ag úsáid na dteangacha chun páipéir léannta a scríobh, a shaothróidh turais saor in aisce dóibh go dtí an Mhongóil, agus áiteacha mar sin.
nach féidir a dhul i mo mhuinínse
that you can%u2019t trust me
Anois, tusa a bhfuil an tsúil mhaith agat, pioc rud inteacht ansin agus caith anall chugam é nó is léir
nach féidir a dhul i mo mhuinínse nuair is ag caint ar éadach atá tú.
Dhírigh sé an gunna i mo threo
he pointed the gun in my direction
Dhírigh sé an gunna i mo threo agus chualas pléasc.
Sheasas ansin i mo staic.
I stood there rooted to the spot.
Sheasas ansin i mo staic.
i mo chloigeann féin,
in my own head.
Ansin, rinne Tríona céim sa Fhraincis agus sa tseandálaíocht! Rud nár bhain sí úsáid as riamh ina dhiaidh sin! Bhí banaltracht i gcónaí
i mo chloigeann féin, mar sin chuaigh mise ar aghaidh leis sin a dhéanamh.
i mo ghlac
in my hand
Bhí áthas an domhain orm na ceachtanna a thabhairt dó nó shamhlaigh mé clúdach donn lán nótaí Bhanc an Tuaiscirt
i mo ghlac ag deireadh gach seachtaine; ach mheabhraigh Gerry dom go raibh dualgas orm na ceachtanna a thabhairt saor in aisce ar son na cúise agus go raibh sé de cheart aige a theanga náisiúnta a fhoghlaim i scoil náisiúnta gan íoc.
is faide siar i mo chuimhne-se
furtherest back in my own mind
Is é an t-éacht nó mórghníomh spóirt
is faide siar i mo chuimhne-se ná an t-am a bhuaigh Ronnie Delaney an bonn óir sa rás 1,500 méadar ag na Cluichí Oilimpeacha in Melbourne sa bhliain 1956.
i mo thuairimse,
in my opinion,
Léiríonn iniúchadh mar seo,
i mo thuairimse, go bhfuil ré úr oscailteachta agus trédhearcachta anois faoi lán seoil i leith fheidhmiú an fhórsa.
agus mé i mo thachrán bheag,
when I was a small child,
Shonraigh Mac Giolla Chomhaill an-chosúlacht idir na línte sin as Mo Bhealach Féin agus na línte seo as Dochartach Dhuibhlionna: “Thiginn chun an bhaile ón scoil
agus mé i mo thachrán bheag, agus d’éalaínn síos fán chladach.
ag portaireacht isteach i mo chluas
lilting into my ear
Bhí sé ag cleachtadh a chuid poirtíní béil agus é dom’ shíorcheistiú: ‘An bhfuil a fhios agat an ríl seo, a Bhaloir?’ nó ‘An bhfuil a fhios agat an port seo, a Bhaloir?’ agus é
ag portaireacht isteach i mo chluas sa dóigh go raibh gach aon duine fá scread asail dínn ag amharc go hamhrasach orainn.
níl samhradh tugtha agam i dteannta mo thuismitheoirí
I haven't spent a summer with my parents
“Bhí mé an-neamhspleách riamh; chuaigh mé sna gasóga nuair a bhí naoi nó deich mbliana agam agus
níl samhradh tugtha agam i dteannta mo thuismitheoirí ó shin! Bhí mé an-ghníomhach agus an-chróga nuair a bhí mé óg, ní raibh mé riamh cúthail.
agus mé fós i mo dhéagóir tútach,
when I was still an awkward teenager,
Agus ar eagla go measann tú, mar a mheas mise
agus mé fós i mo dhéagóir tútach, nach bhfuil bun ná barr lena chuid scannán, go bhfuilid róthrom agus ródhuairc, nach bhfuil aon scéal iontu, gurbh léachtóir fealsúnachta go bunúsach é, seachas fear scannán, ní fíor sin, ná baol air.
i mo leagan féin.
in my own version.
Bíonn sé mar aidhm agam i gcónaí an mothúchán agus an tuiscint ar an gceol a d'aithin mé féin san amhrán a chothú
i mo leagan féin.
bhí mo chroí i mo bhéal
my heart was in my mouth
Thug sin faoiseamh mór dom mar
bhí mo chroí i mo bhéal go dtí sin.
agus mé i mo dhéagóir.
when I was a teenager.
Bhí cairde agam sa dá áit agus ba mhinic go mbíodh mé féin iontu
agus mé i mo dhéagóir.
Bhí mé i mo chónaí ansin
I lived there
Bhí mé i mo chónaí ansin sa bhliain 1998 in Tampere, atá suite 100 míle ó Heilsincí.
i mo thuairim féin.
in my own opinion
Tá an tseacláid sármhaith san Fhionnlann fosta! Bhí mé san Iorua le gairid fosta agus chuala mé an fhidil is fearr ar domhan
i mo thuairim féin.
Tá mo mhic comhshamhlaithe go maith i sochaí na hÉireann,
my sons are quite assimilated into Irish society
Tá mo mhic comhshamhlaithe go maith i sochaí na hÉireann, tá duine acu ar fhoireann sacair Chorcaí faoi bhun ceithre bliana déag, agus tá staidéar gnó á dhéanamh ag an duine eile in institiúid tríú leibhéal.
agus mé i mo dhéagóir,
when I was a teenager
Nuair a thosaigh mé ag dul go Rann na Feirste
agus mé i mo dhéagóir, bhí mé sa rang ceoil ag Hiúdaí Pheaidí Hiúdaí agus chuir mé spéis
mhór in amhráin an cheantair sin – na cinn a thug Hiúdaí dúinn, d'fhoghlaim mé de ghlanmheabhair iad.
le bheith i mo mholtóir.
to be a judge
Ba é seo an dara bliain a rinne mé amhlaidh agus is mór an onóir dom é cuireadh mar seo a fháil
le bheith i mo mholtóir.
Táim i mo fhear gharchabhrach
I am a first-aider
Táim i mo fhear gharchabhrach le cúig bliana déag anois.
Tá deora i mo shúile
there are tears in my eyes
Tá deora i mo shúile
agus mé ag éisteacht le leochaileacht na mothúchán in “The Other Woman”agus “I’ll Look Around” agus “In my Prime”*.
bím i gcónaí ag iarraidh mo chuid Fraincise a chleachtadh,
I always want to practise my French
Nach bhfeiceann siad go bhfuil conradh beag i gceist – duine a thabhairt ó A go B – agus nuair a bhíonn an conradh beag sin comhlíonta go mbíonn cead acu tú a robáil!
Nuair a bhím i siopa, nó in san óstán,
bím i gcónaí ag iarraidh mo chuid Fraincise a chleachtadh, agus cé go mbíonn Béarla ag gach duine ar fhoireann an óstáin de ghnáth, tá sé deas a bheith múinte agus iarracht a dhéanamh a dteanga a úsáid.
i mo sheasamh
standing
Cé mhéad rud difriúil a d’fhéadfadh a bheith á lorg ag mo mhacasamhail? Nach bhfuil mé
i mo sheasamh os comhair duine nach bhfuil ach jab amháin aige – eochracha a thabhairt amach.
i mo thuairimse,
in my opinion,
Ach cén mhaitheas a leithéid a bheith ann mura bhfuil sé á chur i bhfeidhm ach ar bhealach *ad hoc* i go leor de na contaetha Gaeltachta? Thig a bheith ag súil,
i mo thuairimse, le cás cúirte amach anseo ó ghníomhaithe teanga in éadan forbróirí nó Comhairle Contae éigin faoin bhealach fuarbhruite atá an chuid seo de dhlí na tíre á chur i bhfeidhm.
i mo theannta
along with me
Bhí sé an-deacair a bheith ag siúl, agus cé go raibh na daoine eile a bhí
i mo theannta ar fad rud beag bacach, bhí siad ag bogadach timpeall an bhaile i bhfad ní ba ghaiste ná mise.
ní ba mhoille i mo shaol,
later on in my life
Mar bhuarthóir agus mar thógálaí trioblóide agus raice a raibh sé de rún agam an pobal a chur trína chéile
ní ba mhoille i mo shaol, bhí sé de dhualgas orm tosú amach i gceart.
Ní thiocfadh liomsa riamh a bheith i mo rí,
I could never be a king
Ní thiocfadh liomsa riamh a bheith i mo rí, ach d’fhéadfainn a bheith i m’uachtarán.
ag tabhairt na teanga ar ais i mo shaol,
bringing the language back into my life
“Tá Tír Chonaill mar chuid an-mhór de mo shaol agus tá leabhar Mhic Grianna ag múscailt go leor leor seanchuimhní agus
ag tabhairt na teanga ar ais i mo shaol, rud atá go hálainn.
i mo bharúilse,
in my opinion,
Suimiúil, gan dabht, damhsa a fheiceáil sula mbíonn an rud a spreag é le cloisteáil, ach bhí an chuid seo rófhada
i mo bharúilse, agus shíl mé gur nochtadh na laigí ina cuid damhsa lena linn.
i mo mheon,
in my mind
no problem!” *
Bheadh sé deacair gan titim i ngrá leis na Malávaigh agus leis an Maláiv, agus cé go bhfuil móin na hÉireann san fhuil agam, tá ithir dhearg na hAfraice go dlúth
i mo mheon, i mo chroí agus i m’anam.
i mo chroí
in my heart
no problem!” *
Bheadh sé deacair gan titim i ngrá leis na Malávaigh agus leis an Maláiv, agus cé go bhfuil móin na hÉireann san fhuil agam, tá ithir dhearg na hAfraice go dlúth i mo mheon,
i mo chroí agus i m’anam.
a fuair bás i mo bhachlainn
who died in my arms
”Géilleann sí don bhrón, áfach, ar feadh soicind: “Nuair a smaoiním ar na páistí uilig
a fuair bás i mo bhachlainn .
ag dul timpeall i mo chloigeann
going around in my head
Is doiligh dom coladh na hoíche a fháil in amanna mar go mbíonn na smaointe uilig seo
ag dul timpeall i mo chloigeann.
i mo bhachlainn
in my arms
”Géilleann sí don bhrón, áfach, ar feadh soicind: “Nuair a smaoiním ar na páistí uilig a fuair bás
i mo bhachlainn .
(agus Oscar bainte agam i mo chloigeann),
and when I had won an oscar in my head
CúrsaíNuair a bhí siad réidh leis an chaint
(agus Oscar bainte agam i mo chloigeann), scairt siad amach ainmneacha na gcúrsaí MA ar fad ceann ar cheann.
i mbarr mo réime
at my the pinnacle of my success
Bhí mé
i mbarr mo réime ag an am mar léíritheoir agus d’fhéadfainn físeán a dhéanamh as píosa caca.
i mo leith
in my direction
Chlaon bean mheánaosta - bandia na stuaime b’fhéidir! - a ceann
i mo leith is dúirt go cneasta, “ní cúrsa ólta fíona é seo ach cúrsa blaiseadh fíona.
Tchím i mo cheann
I see in my mind's eye
Cuireann an chomhairle contae stiall phéint dhearg ar chuid de lána bus agus sin lána rothair?!
Tchím i mo cheann na cruinnithe ann a bpléitear a leithéid – “Cá gcuirfidh muid an dream is leochaillí ar na bóithre?” “Caidé fá brúite isteach i mbóithríní atá fá choinne beathaigh d’fheithicil a chuirfeas suas ar an chosán iad?” Cúis gháire amach atá sna lánaí rothaíochta; tagann siad chun deiridh go tobann gan chúis ar bith; bíonn carranna páirceáilte orthu cuid mhaith den am; bíonn siad i dtólamh mar chuid de lána na mbusanna; agus tá sin níos contúirtí ná a bheith amuigh i lár bealaigh.
casacht i mo chliabhrach
cough in my chest
Tosaíonn an pléisiúr i mo chuid ladhracha agus cuireann sé an sú ag sciurdadh fríd mo chuid féitheacha; cuireann sé dinglis ar mo chraiceann agus crith i mo chorp; cuireann sé lasair i mo shúile agus
casacht i mo chliabhrach; osclaíonn sé na píobáin agus cuireann sé mé ar crith; ach is fearr crith maith ná droch-chasacht, a Bhaloir,” a dúirt an Taoiseach tromchaiteach, tromaigeantach, trombhríoch, tromchroíoch.
i mo choinne
against me
Ach tuigim go bhfuil an AE ag obair
i mo choinne.
i mo leith
towards me
“Tabhair aire duit féin ar an rothar sin”, a d'fhógair sé orm agus an clogad á shíneadh
i mo leith aige.
i mo chroí istigh
in my heart
Mar sin
i mo chroí istigh, níl aon olc agam do Thierry Annraoi.
i mo ghlac
I, grasping
Mar sin agus an cuireadh
i mo ghlac, thug mé féin aghaidh ar an soirée mar aon le tuairim is 300 duine de mo chomh-mhúinteoirí ó scoileanna an cheantair chun bualadh le Sarkozy agus chun éisteacht leis an méid a bhí le rá aige.
i mo theannta
along with me
Chuaigh sé
i mo theannta.
mo chroí istigh i lár mo chléibh
the heart in my bosom
Tusa a sheas liom i ndiaidh dom a bheith caite amach sa dorchadas; tusa a chreid ionam nuair a bhí lucht an lagmhisnigh ag bagairt orm; tusa a choinnigh an lóchrann lasta nuair a bhí dúluachair gheimhreadh shaol na polaitíochta ag reo
mo chroí istigh i lár mo chléibh; tusa a thug Enda Álainn Aoibhiúil orm nuair a bhí iriseoirí eile ag magadh fúm agus ag scríobh fúm go scigiúil agus ag spochadh.
scríofa i bhfuil mo choirp chaoimh
written in my body's fine blood
Bhí an beartas cúig phointe greanta in eibhir,
scríofa i bhfuil mo choirp chaoimh féin, (go meafarach, a Bhaloir! Go meafarach!).
Táim i mo bhall
I'm a member
Táim i mo bhall de chumann iomána Bhaile Uí Bhearaigh chomh maith agus bím ag oiliúint daoine óga san iománaíocht.
i mo chuideachta
with me
Tá múinteoir teanga eile, Síó Tánaca as an tSeapáin,
i mo chuideachta anseo.
i mo chúlóg
as a backseat passenger
D’fhág mé an sráidbhaile
i mo chúlóg ghluaisrothair.
i mo líb allais
soused with sweat
Ceann Scríbe
======
Bhí mé ag fanacht ar an mbruach,
i mo líb allais, scríobtha gearrtha agus sáraithe glan amach.
mo chroi chomh fada suas i mo bhéal
as frightened
Má mhairim an céad, ní dóigh liom go mbeidh
mo chroi chomh fada suas i mo bhéal ’s a bhí an lá ar thiomáin muid an seanbhóthar a dtugann siad an Transalpina air i sléibhte Pharâng trí bhearnas Urdele.
an leabhar i mo ghleic agam
holding the book
Thug mé aghaidh ar an áit agus
an leabhar i mo ghleic agam, chun an tír a fheiceáil trína shúile.
mo leathchos i slabhra
my foot in a chain
D’fháisc Jean
mo leathchos i slabhra, agus cé go raibh fhios agam gur cur i gcéill a bhí i gceist, mhothaigh mé faitíos agus éadochas ag éirí ionam.
i mo chúis mhagaidh
a laughing stock
Bheinn féin anois
i mo chúis mhagaidh dó áfach tar éis dom na reiligí i gCeanada a chuardach le déanaí.
rud atá i mo chloigeann
something I remember
Dúirt Danny gur chóir do na cinn eile a fhoghlaim ar dtús! ’Sin
rud atá i mo chloigeann, go bhfuil eolas i ngach ceantar.
i mo phréachán i measc na bhféileacán
a crow among the butterflies
Bhí mé ag súil nach mbeidís pisreogach faoi na dathanna agus go mbeadh cead isteach agam
i mo phréachán i measc na bhféileacán.
smaointí fánacha i mo cheann
(brought) various thoughts to mind
Agus chuir an áit bheag dhraíochtúil seo
smaointí fánacha i mo cheann.
beirt bhuachaill i mo theannta
two boys along with me
Lá deas le linn an tsamhraidh - bhí a leithéid ann! - thug mé aghaidh ar Coláiste na Tríonóide le
beirt bhuachaill i mo theannta don chéad *Mini Maker Faire* i mBaile Átha Cliath.
gan oiread is focal amháin Gaeilge i mo shaol
without as much as a word of Irish in my life
Phléigh mé le Jenny é, anseo sa bhaile, agus tharraing mé siar ag an bhomaite dheireanach siocair go bhfaca mé blianta fada amach romham
gan oiread is focal amháin Gaeilge i mo shaol.
i mo mhúinteoir Béarla
teaching English
Bhí mé
i mo mhúinteoir Béarla, i mo mhúinteoir matamaitice, bhí mé ag obair in óstán san Iorua.
ag cur mo mhuiníne i mo phuball féin
trusting my tent
Le barr easpa airgid agus
ag cur mo mhuiníne i mo phuball féin, dhiúltaigh mé fanacht leo, ach ar son a bheith béasach, chruthaigh mé an leithscéal go raibh sé níos fearr dom siúl i rith na oíche, in ionad siúl faoi theas na gréine, scéal nach raibh iomlán bréagach.