sócamhach roimh an dócamhach
pleasure before business
Thug sí cúpla casadh dó agus dúirt, "Anois, ní chuirfidh muid an sócamhach roimh an dócamhach.
Tá eagla an domhain orm roimh mhadraí!
I'm terrified of dogs!
Is é sin go dtí gur rith mada na gcomharsan i mo dhiaidh síos an bóthar! B'in deireadh leis na nuachtáin dom! Tá eagla an domhain orm roimh mhadraí! Fuair mé mo chláirseach féin bliain ina dhiaidh sin.
doicheall roimh an reiligiún
hostility toward religion
Ag lua an Bhunreachta le tacú lena seasamh, deir AU nach léiríonnn an fhealsúnacht scarúnach seo "doicheall roimh an reiligiún", ach go bhfuil sé mar aidhm aici a chinntiú "go bhfanfaidh an rialtas neodrach maidir le ceisteanna reiligiúnda, agus go bhfágfar cinntí a bhaineann le Dia, le creideamh, agus le freastal ar ionaid adhartha i lámha na saoránach" (http://www.
D'éirigh sí roimh an lá
she got up really early
D'éirigh sí roimh an lá maidin Dé Sathairn agus rinne sí cupa tae di féin.
roimh ghealadh an lae
before daybreak
Ar oíche bhás an Phápa bhí an séipéal ar champas na hollscoile ar oscailt ar feadh na hoíche agus roimh ghealadh an lae bhí pictiúr d’Eoin Pól II ar crochadh os cionn phríomhshlí isteach na hollscoile i dteannta na bhfocal “.
roimh ghealadh an lae
before daybreak
Ar oíche bhás an Phápa bhí an séipéal ar champas na hollscoile ar oscailt ar feadh na hoíche agus roimh ghealadh an lae bhí pictiúr d’Eoin Pól II ar crochadh os cionn phríomhshlí isteach na hollscoile i dteannta na bhfocal “.
nach sléachtann mórán deisceabal sa chuid eile den domhan go talamh roimh dhia mór an haca
that not many disciples in the rest of the world worship the great god of hockey
Ach i dtaca le Gretzky de, in ainneoin an chultais a leanann de i Meiriceá Thuaidh agus i dtíortha tuaisceartacha na hEorpa ina n-imrítear haca oighir – agus, gan dabht, in ainneoin sheacht ndícheall Fhathaigh Bhéal Feirste, an fhoireann haca a imríonn in Airéine na hOdaisé, chun an sóiscéal a chraobhscaoileadh in Éirinn – is é an fhírinne é nach sléachtann mórán deisceabal sa chuid eile den domhan go talamh roimh dhia mór an haca.
roimh an bhfleá thuasluaite.
before the above mentioned feast.
B’in, chomh fada agus is eol dúinn, an chéad dinnéar altaithe i Meiriceá, cé go ndeir staraithe go ndearna grúpa oilithreach altú do Dhia i Jamestown, Virginia, dhá bhliain roimh an bhfleá thuasluaite.
go raibh eagla air roimh an dorchadas
that he was afraid of the dark
Maidir leis an albam nua, chuala mé scéal faoi Jim Coleman, deartháir le Michael Coleman, go raibh eagla air roimh an dorchadas agus nár thaitin sé leis riamh a bheith ag imeacht ina aonar ó theach go teach san oíche ag seinm ceoil.
díreach roimh an mbriseadh lár téarma,
just before the mid-term break,
Mar is gnách san earnáil seo, tháinig brú ollmhór díreach roimh an mbriseadh lár téarma, agus na spriocdhátaí ag bagairt orthu! Mar sin, bhí mise lánsásta le teacht na Cásca, agus thapaigh mé an deis chun éalú ón mbaile agus m’aghaidh a thabhairt ar thuaisceart an Oileáin Thuaidh.
roimh an olltoghchán ó dheas
before the general election in the south
Bhí mé ag breathnú ar chlár teilifíse roimh an olltoghchán ó dheas – sular fógraíodh dáta an toghcháin féin – agus iarradh ar an lucht féachana sa stiúideo focal amháin nó abairt a roghnú a chuirfeadh síos ar an dearcadh a bhí acu ar phearsantachtaí nó ar pháirtithe.
roimh an olltoghchán
before the general election
D’éirigh Derek Cattell, ball den choiste gnó i Sedgefield, as an pháirtí roimh an olltoghchán chun tacaíocht a thabhairt do Reg Keys, tar éis dó 30 bliain a bheith caite aige sa pháirtí.
roimh thitim an chumannachais
before the fall of communism
”
Rugadh Izabela i mí Aibreáin 1980, naoi mbliana roimh thitim an chumannachais sa Pholainn.
roimh an méadú ar an Aontas Eorpach
before the expansion of the European Union
”
Ba i mí Mheán Fómhair 2001 a tháinig Izabela go hÉirinn, seachtain i ndiaidh na n-ionsaithe a rinneadh ar na Stáit Aontaithe agus dhá bhliain go leith roimh an méadú ar an Aontas Eorpach a lig do na mílte Polannach teacht go hÉirinn ag lorg oibre.
roimh chasadh an chéid.
before the end of the century.
Beifear ag cur san áireamh a laghad den rath agus a bhí ar ardáin dáilithe i dtíortha áirithe eile agus an dóigh ar theip orainn Teilifís Dhigiteach Trastíre a bhunú in Éirinn sna blianta beaga roimh chasadh an chéid.
roimh an olltoghchán
before the general election
Bhí ceisteanna fosta faoin chinneadh an ciorclán a eisíodh roimh an olltoghchán a tharraingt siar, ach é a atheisiúint a luaithe is a bhí na vótaí caite.
roimh an Ghorta.
before the Famine.
Spailpíní Chúige ChonnachtSa chéad chaibidil deir sé go raibh a lán Éireannach i Learpholl roimh an Ghorta.
roimh an gcogadh cathartha
before the civil war
**Tacaíocht láidir**Is amhlaidh go raibh na Stáit Aontaithe ag tabhairt tacaíocht láidir d’arm treallchogaíoch na Batutsi – Rwandan Patriotic Front (RPF) – roimh an gcogadh cathartha i Ruanda.
roimh an dara pobalbhreith
before the second opinion poll
Má éiríonn leis an bpobalbhreith seo, mhol an grúpa gur chóir tabhairt faoi chomhairliúchán forleitheadach pobail – a mhairfeadh ar feadh cúig bliana – roimh an dara pobalbhreith, ina roghnófaí an cineál poblachta ba mhian le muintir na tíre a chur ar bun.
go gcuireann siad fearadh na fáilte roimh an moladh maidir leis an bpoblacht
that the welcome the proposal regarding the republic
D’eisigh ARM preaseisiúint díreach tar éis na comhdhála thuasluaite inar léirigh siad go gcuireann siad fearadh na fáilte roimh an moladh maidir leis an bpoblacht, agus d'éiligh siad go reáchtálfaí an phobalbhreith tháscach nuair a dhéanfar an chéad olltoghchán eile a ghairm, is é sin, sa bhliain 2010, is dócha.
an bhliain roimh ré
the year beforehand
Bíonn beagáinín athbhreithnithe ag teastáil ó na daoine a d’fhreastail ar rang an bhliain roimh ré agus is cuma leo siúd má dhéantar rudaí simplí a chleachtadh ar feadh cúpla seachtain go dtí go mbíonn na tosaitheoirí beagnach ar comhchéim leo.
roimh an olltoghchán
before the general election
" Chuir siad ráiteas chuig gach iarrthóir de chuid Pháirtí an Lucht Oibre sa Bhreatain roimh an olltoghchán i nDeireadh Fómhair 1964.
Aithnítear an Gníomh roimh an gCaint
action speaks louder than words
Aithnítear an Gníomh roimh an gCaint
===========
Glacann muid leis mar sin go bhfuil an Rialtas seo dáiríre ‘maidir le gníomh fónta agus radacach a dhéanamh ar son na teanga’ agus mar sin de, cén gníomh a bhfuil muid ag súil leis sa Ghaeltacht:
1 Roinn na Gaeltachta faoi chúram Aire sinsearach le freagracht a ghlacadh don Ghaeilge agus don Ghaeltacht ag an leibhéal is airde sa chóras daonlathach atá againn sa tír seo.
roimh an
in store for
Ach is gá an scéal a scaipeadh go forleathan NACH bhfuil fás tagtha faoi líon na scoileanna ó Mheán Fómhair 2008! Is é buairt AITHEANTAS ná go mbeidh deireadh ré roimh an ngaelscolaíocht, mar earnáil oideachais atá ag fás, muna mbuaitear Cath Ráth Tó.
roimh an dúshlán
by the challenge
An Lucht Oibre Scantraithe:
=============
Is í mo thuairimse go bhfuil An Lucht Oibre scantraithe roimh an dúshlán a bhainfeadh le Gilmore a bheith ina Thaoiseach.
roimh an díle
before the flood
Bhíodh an ceantar, a bhfuil cáil uirthi de bharr áilleacht a taobh tíre agus stair a chathracha, ag brath go mór ar an turasóireacht roimh an díle.
roimh an choinne
before the meeting
Dúirt McGuinness roimh an choinne le Banríon Shasana, mar a thug sé uirthi, go raibh sé ag croitheadh láimhe le gach Aontachtaí ó thuaidh ag an am chéanna agus is léir go bhfuil dúnghaois *“hearts and minds”* Shinn Féin le haontachtaithe a spreagadh i dtreo Éire Aontaithe ag dul i dtreis.
roimh an toghchán
before the election
Gheall an Lucht Oibre roimh an toghchán go “n-athscríobhfaí an bunreacht”.
roimh shaoire an tsamhraidh
before the summer holiday
Scríobh feidhmeannach de chuid an Ombudsman ar ais ag impí ar an Roinn iarracht a dhéanamh an obair seo a chríochnú roimh shaoire an tsamhraidh.
an eagla roimh dhíbirt
the fear of being expelled
Cé go ndearnadh roinnt cainte le linn an fheachtais faoi chearta an duine agus an eagla roimh dhíbirt a thréithríonn saol an inimircigh lasmuigh den dlí, bhí ról ag cúrsaí geilleagair i gcinneadh na Polainne an tríú tionscnamh a chur ar siúl, leis.
in uachtar roimh an Drochshaol
supreme before the Great Hunger
Is cosúil gurb é an intinn a bhí ag an Donnabhánach go gcaithfeadh daoine an Ghaeilge a scaoileadh uathu le háit a dhéanamh don Bhéarla, an teanga a theastaigh le dul chun cinn a dhéanamh sa Ríocht Aontaithe! Trí dhiúltú do na logainmneacha a bhí ar bhéal na ndaoine, rinne an Donnabhánach a chuid féin, chun caidhp an bháis a bhualadh ar an nGaeilge sa gcuid mhór den tír ina raibh an Ghaeilge in uachtar roimh an Drochshaol.
roimh an olltoghchán
before the general election
Bhíothas ag súil go forleathan roimh an olltoghchán go mbeadh an ceann is fearr ag an bhfreasúra, Páirtí an Lucht Oibre.
ar nós coirce roimh an speil
like corn before the scythe
Is ina dhiaidh sin, áfach, a thit an lug ar an lag ar fhoireann na hÉireann nuair a thosaigh imreoirí ag titim gortaithe ar nós coirce roimh an speil.
Roimh bhánú an lae
before daybreak
Feiceann Súil Ghlas Mullach Glas
=============
Roimh bhánú an lae mar sin bhí muid ag leanstan na lóchrainn gheala suas sleasa géara na Corcóige agus muid fós leath inár gcodladh.
roimh fhreastal ar an ollscoil
before attending university
Táim féin ag gabháil i dtreo na tuairime gur chóir bliain a chaitheamh ag obair roimh fhreastal ar an ollscoil, ach níl ionamsa ach an colúnaí teicneolaíochta! Ach má éiríonn leat agus má shocraíonn tú ar freastal ar an tríú léibhéal, ná bac leis an gcarr nua a thairg do thuismitheoirí duit do thorthaí maithe: iarr liúntas teicneolaíochta uathu agus ceannaigh na giuirléidí seo a leanas.
roimh bhriseadh an tsamhraidh
before the summer break
Is cuid den córas parlaiminte sa stát seo, go bhfuil sé ceadaithe don Taoiseach bagairtí oscailte a dhéanamh ar Theachtaí Dála, vótáil do réir mar a shocraíonn an rialtas, fiú amháin má tá sin ag dul glan in aghaidh geallúintí a tugadh don phobal sa toghchán inar toghadh na Teachtaí Dála go daonlathach!
Reachtaíocht Lochtach
=========
Is í mo thuairimse gur reachtaíocht lochtach atá sa Bhille faoin nginmhilleadh, ar ghlac tithe an Oireachtais leis roimh bhriseadh an tsamhraidh.
roimh chliseadh an gheilleagair
before the economic collapse
Cuireann an flosc chun forbartha an borradh a bhí faoi thionscal na tógála roimh chliseadh an gheilleagair i gcuimhne dom.
roimh an bháisteach
before the rain
Shíl mé go raibh sé spéisiúil gur cuireadh amach é roimh an bháisteach agus go raibh sé i mbun oibre chomh luath sin ar maidin.
an tréimhse roimh an Drochshaol
the period prior to the Great Hunger
Tabhair faoi deara gurbh é seo an tréimhse roimh an Drochshaol.
roimh an tionól
before the gathering
Ag am scríofa an ailt seo, bhí liosta le háireamh díobh ag tabhairt aghaidh ar an RDS ag dréim le bheith ag líonrú agus iad féin a chur i láthair roimh an tionól.
roimh an olltoghchán
before the general election
Léirigh na pobalbhreitheanna le cúpla bliain roimh an olltoghchán go raibh an freasúra i bhfad chun tosaigh ar rialtas Julia Gillard, an chéad phríomhaire ban san Astráil.
fáiltím roimh an ghné sin
I welcome that aspect
Mar thuismitheoir, a bhfuil beirt agam sa tarna leibhéal faoi láthair, fáiltím roimh an ghné sin den socrú nua.
roimh an agallamh seo
before this interview
Bhuail mé léi roimh an agallamh seo agus í ag déanamh na fuaime do grúpa úr dar teideal Notify ina bhfuil fear an chonsairtín Pádraig Rynne agus triúr eile, Mike Shimmin, Tyler Duncan agus Joe Dart.
Roimh an t-olltoghchán deiridh
before the last general election
Roimh an t-olltoghchán deiridh bhí sé i dteagmháil le Michael D.
roimh an Cháisc
before Easter
Déantar comóradh bliantúil ar Phádraig Ó Beirn i gCarraig Mhachaire Rois, chuile bhliain seachtain roimh an Cháisc nuair a chuireann an Comhaltas áitiúil ‘Féile Phádraig Uí Bheirn’ ar siúl, i gcuimhne ar an chláirseoir.
roimh an leagan amach nua
the new layout
Seachas an méid sin, leanfaimid ag obair sna réimsí a bhí i gcónaí ann: an ceol, foilseacháin scoile, cistíocht nó bailiú airgid (ar mhaithe le foireann a fhostú) - níl ár ndóthain maoine/airgid againn agus ní bheidh go deo is dóigh!
Tús Maith & Spreagadh na nAontachtach
================
**CMacS: An bhfáiltíonn tú roimh an leagan amach nua?**
AÓC: Fáiltím roimh dheireadh an phróisis! Fáiltím roimh an gcinnteacht a thugann sé tar éis dúinn cúig bliana a chaitheamh sa cheo; cúig bliana as an straitéis fiche bliain don Ghaeilge.
roimh an léacht
before the lecture
”
Cogar a chuir stiúrthóir an ionad ealaíne i mo chluais cúpla lá roimh an léacht.
roimh an bhfógairt
before the announcement
Abbott agus Costello
========
Tháinig sé chun solais ní ba dhéanaí gur cinneadh pearsanta a bhí i gceist agus nár phléigh Abbott an tsaincheist achrannach lena chomhghleacaithe san aireacht ná sa chácas páirtí roimh an bhfógairt.
tá faitíos ar an rialtas roimh
the government is afraid of
Agus tá fáth neamhchas le seo: tá faitíos ar an rialtas roimh na húinéirí talaimh.
cuireadh fáilte mhór roimh an leabhar
the book got a great reception
Bhí a fhios agam ar bhealach, b’fhéidir go gcuirfeadh sé isteach ar dhaoine, ó tharla go raibh mé ag magadh faoi chuid de na fíor-Ghaeil, más maith leat, ach ag an am chéanna, cuireadh fáilte mhór roimh an leabhar.
an post a líonadh roimh
the job (my father) filled before
Ar ndóigh, an cheist atá ann: an post a líonadh roimh Inis Ceithleann, b’shin Iúr Cinn Trá, agus an ceann ina dhiaidh sin, Leitir Ceanainn.
bhíodh fáilte i gcónaí roimh an íocaíocht
the payment was always welcome
Bhain mé sásamh as an gcúram a bhí orm le roinnt blianta anuas, a bheith ag tochailt sna cartlanna le haghaidh míreanna spéisiúla sna meáin chlóite i nGaeilge agus bhíodh fáilte i gcónaí roimh an íocaíocht a thugtaí dom as mo chuid oibre.
roimh an Eoraip
down the road for Europe
Léiríonn an borradh faoi na Fíor-Fhionlannaigh agus an fás faoi Pháirtí Saoirse na hOstaire go bhfuil deacrachtaí roimh an Eoraip dar le Ciarán Mac Aonghusa.
atá roimh an inimirceach
facing the immigrant(s)
Tugann Alan Desmond cur síos san alt seo ar na deacrachtaí agus na contúirtí atá roimh an inimirceach a thagann go hÉirinn lasmuigh den dlí.
Tá Gluais Beo! Pota Focal faoi chóipcheart ag Oideas Gael, foilsitheoirí na hirise Beo!
Pota Focal Beo! Glossary is under the copyright of Oideas Gael, publishers of Beo! magazine.
