ó thuaidh
in the north
Tá moltaí déanta acu gur féidir le hiarbhaill de chuid an IRA a bheith páirteach sna Páirtnéireachtaí Logánta Póilíneachta; go dtiocfadh le baill den Gharda Síochána bheith ag obair ó thuaidh; go dtiocfadh leis an Bhord Póilíneachta tuarascáileacha agus fiosrúcháin a thiomsú; agus go mbeadh ní ba mhó cumhachtaí ag an Ombudsman cleachtais agus polasaithe na bpéas a scrúdú.
páirtí na todhchaí ó thuaidh
the party of the future in the north
Ag breathnú ar thorthaí toghchán, is léir gurb é Sinn Féin páirtí na todhchaí ó thuaidh.
chomh fada céanna ó thuaidh leis An Iorua
as far north as Norway
Seo iad na sléibhte is airde ar na hoileáin seo, atá chomh fada céanna ó thuaidh leis An Iorua.
ar an chladach ó thuaidh
on the north shore
Bhí roinnt mhaith tiomána le déanamh againn ag an am seo, trasna bhuirg Staten Island ar fad, go hOspidéal Naomh Uinsionn ar an chladach ó thuaidh, ónár n-áit chónaithe ar an chladach ó dheas.
éilimh phobal na Gaeilge ó thuaidh
the demands of the Irish language community in the north
Iarradh ar Aled Eirug tuarascáil a scríobh ar an dóigh ab fhearr a dtiocfadh leis "an chraoltóir náisiúnta" dul chun cinn a dhéanamh maidir le freastal ar éilimh phobal na Gaeilge ó thuaidh.
an áit is faide ó thuaidh
the furthest point north
"
Lean muid ar aghaidh go Cionn Mhálanna, an áit is faide ó thuaidh in Éirinn, ansin go Cúil Dabhcha, a bhfuil teach tábhairne agus bia maith ann in aice leis an trá.
an páirtí is mó náisiúnach ó thuaidh
the biggest nationalist party in the north
Anois, 23 bliain ar aghaidh, agus Sinn Féin mar an páirtí is mó náisiúnach ó thuaidh, tá siad ag caint ar an chóras toghchánaíochta sa Tionól a athrú.
cheantar cósta na Críche ó Thuaidh
the coastal region of the Northern Territory
Tá siad sa leath thoir de cheantar cósta na Críche ó Thuaidh agus i gcúinne thoir thuaidh New South Wales.
seicteachas ó thuaidh
sectarianism in the north
In Éirinn na linne seo, áfach, is cosúil gur ceadmhach don Uachtarán an t-uileloscadh a thabhairt i gcuimhne ach nach ceadmhach di an seicteachas ó thuaidh a thabhairt i gcuimhne.
sa tsochaí ó thuaidh
in the northern society
"
B'ansin a thuig m'athair an áit a bhí ceaptha dó sa tsochaí ó thuaidh.
diongbháilteacht na n-aontachtaithe ó thuaidh
the resolve of the unionists in the north
Shíl siad go mbeadh siad ábalta an Bhreatain a ghortú níos mó ná mar a bhí siad; níor thuig siad diongbháilteacht na n-aontachtaithe ó thuaidh agus ní bhfuair siad a sáith tacaíochta ón taobh eile den teorainn d’fheachtas ionsaitheach in áit feachtais chosanta.
an córas póilínteachta ó thuaidh
the policing system in the north
Ag na cainteanna anuraidh, is cosúil gur aontaigh Rialtas na Breataine go ndéanfaidís a ndícheall reachtaíocht a chur faoi bhráid Westminster, reachtaíocht a dhéanfadh an córas dlí agus cirt agus an córas póilínteachta ó thuaidh freagrach do Rialtas Stormont.
ó thuaidh agus ó dheas
in the north and in the south
Níl a fhios agam an meallann na cluichí sin mórán lucht tacaíochta breise don chluiche i ngeall ar mhinicíocht na gcalaoiseanna gránna, na himeartha ciniciúla agus an easpa sportúlachta a bhíonn le feiceáil, ach dóibh siúd a bhfuil spéis acu sa pheil Ghaelach, tá an-seirbhís á tabhairt dóibh ag na cainéil teilifíse ó thuaidh agus ó dheas.
ó thuaidh
in the north
Níl aon amhras ach gur mhéadaigh feachtas an IRA an nimh idir an dá phobal ó thuaidh agus, dá réir, rinne ní ba dheacra é teacht ar chomhréiteach.
meon na ndílseoirí ó thuaidh
the mentality of the loyalists in the north
Alt ar leith atá ag Balor an Bhéil Bhinn daoibh an mhí seo, a léitheoirí, go háirithe daoibhse ón iasacht, nó i gConamara, nó i gCorca Dhuibhne, nach dtuigeann cúrsaí círéibe in Éirinn, nó nach dtuigeann meon na ndílseoirí ó thuaidh.
an teorainn ab fhaide ó thuaidh
the most northerly border
Ba é seo an teorainn ab fhaide ó thuaidh a bhí ag na Rómhánaigh – bhí na Ceiltigh i gceannas ar an taobh eile.
an teorainn ab fhaide ó thuaidh
the most northerly border
Ba é seo an teorainn ab fhaide ó thuaidh a bhí ag na Rómhánaigh – bhí na Ceiltigh i gceannas ar an taobh eile.
ó thuaidh agus ó dheas
north and south
Léiríonn an taispeántas na hathraithe stairiúla, sóisialta, polaitiúla agus cultúrtha atá i ndiaidh a theacht ar an tír, ó thuaidh agus ó dheas, agus tugann sé léargas géarchúiseach dúinn ar an saol a bhí ag muintir na cathrach agus ag bunadh na tuaithe trí na daoine atá faoi scrúdú ag an lionsa.
siar ó thuaidh
to the northwest
Thosaigh an cath cúpla céad méadar siar ó thuaidh ó bhaile Gettysburg ar an 1 Iúil 1863, agus faoi dheireadh an chatha bhí na Frithchónaidhmithe tar éis arm na hAontachta a bhrú soir ó dheas an bealach ar fad tríd an mbaile agus amach an taobh eile.
an dul chun cinn náisiúnach ó thuaidh
the nationalist progress in the north
Mar sin, tá smacht ag Sinn Féin ar an dul chun cinn náisiúnach ó thuaidh.
ar son na síochána ó thuaidh
for peace in the north
Cuimhneofar, áfach, ar an obair mhór a rinne sé ar son na síochána ó thuaidh agus ar an bhorradh a tháinig faoin gheilleagar le linn a sheala mar Thaoiseach.
sna páirtithe polaitíochta ó thuaidh
in the political parties of the north
Beidh le feiceáil cé acu a bhfuil an bua sin sna páirtithe polaitíochta ó thuaidh ach tá go leor le foghlaim againn ónar gcairde in Albain.
taistealaíonn muid níos faide ó thuaidh
we travel further north
Ashikawa
Ar maidin, taistealaíonn muid níos faide ó thuaidh le seinnt in iarsmalann Ainu agus chun lá a chaitheamh i measc mhuintir Oki.
ó thuaidh
to the north
Cé go bhfuil líne dhíreach traenach ó Learpholl go Torino, trí thollán Mhuir nIocht, is le haghaidh lasta ó na dugaí amháin é, seachas paisinéirí, agus mar sin b’éigean dom féin, mo dheartháir is sine John agus a mhac Ciaran eitleán de chuid Ryanair a fháil go Treviso, atá ó thuaidh ón Veinéis.
de na comhlachtaí ó thuaidh.
of the companies in the north.
Tá sé scanrúil go bhfuil níos lú ná deichniúr fostaithe ag 89% de na comhlachtaí ó thuaidh.
a chuid gaolta ó thuaidh
his relations in the north
Ar a laghad bhí a fhios ag Charlie cé mhéad contae a bhí in Éirinn, agus atá go fóill; agus go bhfuil a chuid gaolta ó thuaidh fós ina nÉireannaigh.
ó thuaidh,
to the north,
Níl Washington ach 150 míle ó thuaidh, tá an "tríbhaile" Newport News/Norfolk/Virginia Beach ceathracha míle soir ó dheas, agus ardchathair Virginia, Richmond, caoga míle siar.
ag taisteal soir ó thuaidh,
travelling north-east
com/)) agus bíonn na céadta ag taisteal soir ó thuaidh, ó Nollaig go Márta, agus cóip ina lámh acu.
círéibeacha ó thuaidh
riots in the north
Tá an ruathar inar scaoileadh Seán Ó Treasaigh le feiceáil ann; círéibeacha ó thuaidh agus radharcanna den phróiseas síochána.
soir ó thuaidh
to the south-east
An ghaoth is an bháisteach is an fuacht chomh cam, casta, ciotach leis na drochbhóithre seo idir Caisleán an Bharraigh agus an Ros Thiar – baile beag tuaithe cúpla míle soir ó thuaidh ón gCaisleán.
níos faide ó thuaidh ná
further north than
Ní shílfeá go mbeadh a leithéid i nGarbhchríocha na hAlban, níos faide ó thuaidh ná Inbhir Nis!
Sa ré Victeoiriach bhí neart spánna mar seo le fáil ar fud na hEorpa, ina raibh uisce mianrach agus folcadáin chlábair le fáil.
an choimhlint ó thuaidh
the conflict in the north
Tugadh a luach saothair d’Adams as an obair a bhí déanta aige féin agus ag gluaiseacht na poblachta le deireadh a chur leis an choimhlint ó thuaidh ach is coimhthigh iad na tuaisceartaigh diamhra, scanraitheacha seo agus beidh Michael McDowell bródúil as an bhuille a thug sé do Gerry Adams le linn na díospóireachta ar RTÉ seachtain an toghcháin.
soir ó thuaidh
to the northeast
Beidh ábhar léitheoireachta agam agus é ag éirí fuar taobh amuigh!
Níos faide soir ó thuaidh (gar go leor do Christchurch), tá ionad locha the, Fuaráin Hanmer.
an ceantar ab fhaide ó thuaidh
the most northernly area
Nuair a chuaigh an traein faoi thalamh chomh fada leis an áit sin, an ceantar ab fhaide ó thuaidh ar oileán Manhattan, bhog cuid mhaith Éireannach a bhí ag obair sa chóras traenach ansin.
ó thuaidh
in the north
Mar atá ráite ag Sir Reg Empey, an tAire Fostaíochta agus Foghlama ó thuaidh, tá go leor fadhbanna ag baint le daoine atá ar íocaíochtaí leasa shóisialaigh a mhealladh i dtreo na hoibre gan a bheith ag baint airgid uathu le tabhairt do mhuintir Londan agus na gContaetha Baile.
ó thuaidh
north of
Is sráidbhaile an-tarraingteach é Cromba, atá ar an phointe is faide soir d'Eilean Dubh, ó thuaidh ó Inbhir Nis in Albain.
ag taisteal ó thuaidh.
travelling north.
Isteach sa bhus idirchathrach go Kerikeri liom, agus bhí tiománaí deisbhéalach scéalach againn, a d’inis dúinn faoi thorthaí agus ghlasraí na háite agus muid ag taisteal ó thuaidh.
níos faide ó thuaidh
further north
Cape Reinga
Ní féidir dul níos faide ó thuaidh in Aotearoa ná Cape Reinga, nó Te Rerenga Wairua.
tuairim is dhá uair ó thuaidh
around two hours north
“Nuair a bhí an *matura* déanta agam, nó an Ardteist mar a thugaimid air in Éirinn, fuair mé post sa bhanc in Zabkowice agus rinne mé staidéar ar an dlí go páirtaimseartha in Wroclaw, cathair mhór tuairim is dhá uair ó thuaidh ó Zabkowice ar an traein.
ó thuaidh,
to the north,
Ar aghaidh le Putauaki ó thuaidh, agus stad sé ag Kaiangaroa.
timpeall 750 ciliméadar ó thuaidh ó Sydney
around 750 kilometres north of Sydney
"The Shire" a thugann muintir na háite ar an gceantar, atá suite timpeall 750 ciliméadar ó thuaidh ó Sydney agus cóngarach don teorainn le Queensland.
i saol laethúil an stáitín ó thuaidh
in the daily life of the northern statelet
Duine ar bith a d’fhillfeadh ar na Sé Chontae i ndiaidh 30 bliain a chaitheamh thar lear, b’ábhar iontais dó chomh láidir is atá an tÉireannachas le mothú i saol laethúil an stáitín ó thuaidh i gcomparáid le 30 bliain ó shin.
ó thuaidh
in the North
”
Ach cad chuige go bhfuil sé sin amhlaidh? Shamhlófá go mbeadh borradh faoi chúrsaí airgid mar thoradh ar an gciste Fís agus Fuaim de chuid Choimisiún Craolacháin na hÉireann sa Phoblacht agus an Chiste Craoltóireachta Gaeilge ó thuaidh – cistí ar cuireadh tús leo le maoiniú a chur ar fáil do chláracha oidhreachta agus Gaeilge.
mórchuid an phobail ó thuaidh
most of the people in the North
Beidh mórchuid an phobail ó thuaidh sásta leis an rogha agus leis an cheapachán.
ó thuaidh
north
Gach bliain, taistilím féin 1,200 ciliméadar ó thuaidh le bheith i láthair ag tús na sraithe.
ó thuaidh,
in the north,
Níor réitigh an Tíogar Ceilteach gach fadhb agus ó thuaidh, ainneoin gur chuir an socrú nua deireadh leis an fhoréigean pholaitiúil – a bheag nó a mhór – tá fadhbanna eile a gcruthú, go háirithe do Shinn Féin.
don lucht féachana ó thuaidh.
to the audience in Northern Ireland
Ba chraoltóir ceannródaíoch é Kieran, a chaith beagnach ceithre bliana is fiche ag soláthar scoth na gcláracha don lucht féachana ó thuaidh.
as siocair an dearcaidh dhiúltaigh atá ag na húdaráis ó thuaidh i leith na Gaeilge.
because of the negative attitude of the northern authorities with regard to the language
***Fógraíocht trí Ghaeilge: an cosc atá curtha uirthi ag an fheidhmeannas ó thuaidh:*** Le linn ghéarchéim *Lá Nua*, tugadh le fios dúinn an drochbhail atá fágtha ar ghluaiseacht na Gaeilge i gcoitinne as siocair an dearcaidh dhiúltaigh atá ag na húdaráis ó thuaidh i leith na Gaeilge.
soir ó thuaidh ó Melbourne.
Northeast of Melbourne
Céad bliain ó shin, i Márta na bliana 1908, fógraíodh go dtógfaí an phríomhchathair ar an láthair a bhfuil Canberra anois – beagnach 300 ciliméadar siar ó dheas ó Sydney, agus 650 ciliméadar soir ó thuaidh ó Melbourne.
ón phróiseas síochána ó thuaidh.
from the peace process in the north.
Deirtear go minic go bhfuil ceachtanna tábhachtacha foghlamtha ag daoine ar fud an domhain ón phróiseas síochána ó thuaidh.
de thairbhe síocháin a bheith i réim ó thuaidh.
because of the peace in the north.
Tá an aireacht seo imeallaithe le tamall anuas de thairbhe síocháin a bheith i réim ó thuaidh.
ó thuaidh
north
Má thosaíonn tú amach ag an phointe is faide ó dheas ar an oileán agus gluaiseacht ó thuaidh fríd an cheantar airgeadais, tiocfaidh tú chuig *Tribeca, Chinatown, Soho*, an Iodáil Bheag, ansin an *Lower East Side*.
san aird ó thuaidh
to the north
Níl aon amhras ach go raibh an dúnghaois chiníoch seo dírithe ar dhaoine as an Áis, ar bhunadh na Síne go háirithe, de bharr gur chuir na daonraí ollmhóra ‘daite’ sna tíortha san aird ó thuaidh imní mhór ar an daonra beag geal abhus.
ó thuaidh
in the north
Tá tionchar na Mná Iarainn, mar a thugtaí uirthi, le feiceáil sa lá inniu ó thuaidh - feidhmeannas uilepháirtí ag comhoibriú i Stormont, síocháin ar na sráideanna (bunús an ama), an tIRA scortha - is amhlaidh an scéal é mar thoradh ar dhúnghaois Margaret Thatcher.
ó thuaidh
in the north
Más minic a bhris béal duine a ghaosán, is minice a bhris bratach gaosán duine ó thuaidh.
ó thuaidh
north
Muid ag taisteal chuig Manchain agus uaidh sin, ó thuaidh, go Sedbergh, baile beag i gCeantair Locha Chumbria.
ó thuaidh
in the north
Agus anois an coup de grace - ainmniúchán Nelson McCausland mar Aire Saíochta (an t-oscsamórón is déanaí i nGaeilg nó i mBéarla) sa Tionól ó thuaidh.
ó thuaidh as
to the north from
Tá an loch in oirthuaisceart na hAstráile Theas, tuairim is 700 ciliméadar ó thuaidh as Adelaide, príomhchathair an stáit, agus ní bhíonn ann ach réileán salainn de ghnáth.
ó thuaidh
in the north
Le linn na 1970í, bhíodh ionaid seiceála míleata mar bhalla cosanta thart ar lár Bhéal Feirste agus ar bhailte eile ó thuaidh.
ó thuaidh
north
pdf)
Lonnú Cambacuá
Nuair a treascraíodh José Artigas, ceannaire Uragua, i 1820 chuaigh sé ar deoraíocht ó thuaidh go Paragua in éineacht le 250 saighdiúr gorm, idir fhir is mhná.
ó thuaidh
in the North
Nuair a chuimhníonn tú ar an obair a dhein an fear san ó thaobh thuaisceart na tíre, sin an fear a chuir an síol agus sin fear a raibh meas ag an ndá thraidisiún ó thuaidh air.
ó thuaidh
in the north
org/wiki/The_Troubles_in_Portadown) Bogadh Éigin
*Ar an taobh eile den scéal, de réir pobalbhreith a rinne an Belfast Telegraph, nuachtán meánaicmeach Protastúnach Aontachtach, is é Martin McGuinness an polaiteoir is mó meas ó thuaidh.
ó thuaidh
in the north
Chaith siad beirt tréimhsí ag plé leis na trioblóidí ó thuaidh.
soir ó thuaidh
north eastwards
Tá achar 73 míle sa chosán seo ó bhéal abhann Ribble ar chósta Muir Éireann soir ó thuaidh go dtí a foinse ag Cam Fell, sna Penwynion i bPáirc Náisiúnta na *Yorkshire Dales*.
soir ó thuaidh
north east
Mí go leith tar éis na dtuilte agus an sciorradh tailte a mharaigh gar do 900 duine sna sléibhte soir ó thuaidh as cathair Rio de Janeiro, tá anord fós i réim sa réigiún.
ó thuaidh
northwards
Ach tá na taobhghleannta, a shíneann siar mar mhéara agus ó thuaidh ó Gleann Beannchuir, suimiúil go leor agus mar a deir Cameron McNeish ina leabhar *The Monroes:*
*"There may not be any great pinnacles here, rocky spires and sheer rock faces are non-existent, but there are other attributes - a wide open aspect, a feeling of vast landscapes and spaciousness, and you'll see more wildlife in a day than you'll see in the Skye Cuillin in a week.
aniar ó thuaidh
from the North West
”
Toraigh á Léiriú
========
Tugann Ó Colm léargas dúinn fosta ar an dua a chuir Derek Hill air féin ag iarraidh Toraigh a léiriú dúinn ina ealaín: “Lá gaoithe móire a bhí ann agus an síobán ag tiomáint na dtonn roimhe aniar ó thuaidh agus meáchan mór na farraige ag roiseadh ar na carraigeacha faoi Theach an tSolais.
ó thuaidh
in the north
Bhí an eagla ar iriseoirí ó thuaidh go mbeadh an saol i bhfad níos leadránaí nuair a tháinig deireadh leis na Trioblóidí agus nuair a rinneadh céilí leapa den DUP agus Sinn Féin.
ó thuaidh
in the north
Bhí sé dubh in éadan an ruda a rinne an tAire Cultúir, Ealaíona agus Fóillíochta ó thuaidh, Nelson McCausland, nuair a dúirt sé gur ceart do Fhéile Bhéal Feirste, an fhéile ealaíne is mó sa tuaisceart, níos mó imeachtaí a reáchtáil a bheadh i bhfathach leis an Iosrael.
ó thuaidh
in the north
Tá an eite chlé ó thuaidh mar atá sí ó dheas; scaiftí beaga a bhfuil ceannaire feidhmiúil acu le taobh na n-oibrithe agus na mbocht a chur chun cinn ach tá muid san aois “nua” seo - *New Labour, neo-liberalism, neo-cons*, daoine ag moladh Poblacht úr ó dheas - nuair is féidir neamhaird a dhéanamh ar "seanrudaí".
ó thuaidh
north
Tá Loch Ontario, ceann de na Locha Móra Mheiriceá, sa teorainn aneas le Toronto agus tosaíonn an lár anseo, ag síneadh ó thuaidh le cúpla míle.
ó thuaidh
in the north
Agus fáilte chroíúil á cur roimh Eilís II (tuilleadh faoi san am atá le theacht), is cosúil go bhfuil stát na 26 Chontae sásta an aimsir chaite a cur ar leataobh, agus ainneoin drochamhras a bheith ar náisiúnaithe ó thuaidh, aithníonn siad nach bhfuil buntáiste ar bith i bheith ag síoramharc ar chúl.
ag cur fúthu ó thuaidh
settled in the north
An Seicteachas agus an Ciníochas
==================
Do dhream a bhfuil dearcadh an imhshuí go láidir iontu, ní hiontas ar bith é go mothódh dílseoirí inmíoch le méadú mór (ó bhun thar a bheith íseal) ar líon na gcoimthíoch atá ag cur fúthu ó thuaidh, ach tá an críochachas go láidir sa dá phobal ó thuaidh.
a chuir an lasair sa bharrach ó thuaidh
who set the North ablaze
Abair an t-ainm le náisiúnaithe, áfach, agus smaoineoidh siad ar an bhuíon pharaimíleatach a chuir an lasair sa bharrach ó thuaidh i 1966 ag cur tús leis na trioblóídí agus éiteas an Chúnaint go láidir iontu ag an am sin féin.
sa taobh ó thuaidh
in the north
Ní hé go ndearnadh na gníomhartha fill seo in aon chúinne amháin den tír ach an oiread mar gheall gur shínigh na láithreacha coire fud fad na tíre ó München, Heilbronn agus Nürnberg i nDeisceart na Gearmáine, go Dortmund agus Kassel in iarthar agus i lár na tíre, síos go Hamburg agus Rostock sa taobh ó thuaidh.
in eitleán ag taisteal ó thuaidh
travelling north in an aeroplane
Ní raibh ach cúpla rang ar siúl an chéad cúpla bliain, le múinteoirí na buíne féin i mbun na ranganna, ach i mbliana, mar gheall ar an ráchairt a bhí ag teacht air, cuireadh rang ardleibhéil leis, agus b’shin an fáth domsa a bheith in eitleán ag taisteal ó thuaidh as Nua-Eabhrac go hAerfort Billy Bishop i lár chathair Toronto i dtús mhí an Mheithimh chun rang ardleibhéil a mhúineadh don Deireadh Seachtaine.
soir ó thuaidh, i dtreo
northeast towards
Ansin, áfach, ag fógra a bhfuil ‘Rabhadh’ air (Beo eagrán 113, Meán Fómhair 2010), téann na cipíní soir ó thuaidh, i dtreo Dhíseart Aoidh Mhic Bhricne.
siar ó thuaidh
northwest
Má leanann tú an líne seo, caillfidh tú barr Sliabh a Liag, atá ciliméadar amháin siar ó thuaidh, trasna Cosán an Aon Fhir.
an daonra ollmhór Áiseach ó thuaidh
the massive population to the north
Ba léir i luathstair na coilíneachta go raibh faitíos ar mhuintir Eorpach na tíre roimh an daonra ollmhór Áiseach ó thuaidh.
mbeidh deireadh buan leis an aighneas ó thuaidh
there’ll be a final end to the trouble in the north
An gceanglóidh siad leis na heasaontóirí mé? “Nach bhfuil na fenians uilig mar a gceanna?”
Chuala mé daoine a rá go mbeidh deireadh buan leis an aighneas ó thuaidh cionn is nach bhfuil an t-aos óg chomh seicteach leis an seandream.
ag bogadh ó thuaidh ina treo
moving north in its direction
Bhailigh stoirm mhór fhuar i dtuaisceart an Atlantaigh agus thosaigh Spéirling Sandy, a bhí ag bogadh ó thuaidh ina treo, ag malartú nirt léi.
an réimeas ó thuaidh
the executive in the north
Mar chruthúnas nach bhfuil an réimeas ó thuaidh le leas na ndaoine, tá líon éilitheoirí óga 26 faoin chéad níos mó ná mar a bhí sé nuair a síníodh Comhaontú Aoine an Chéasta.
Is iomaí sloinne ó thuaidh
many a surname in the North
’ Is iomaí sloinne ó thuaidh a bhfuil sliocht as leis an dá mhórchreideamh ar nós mhuintir Scullion.
cadás níos faide siar agus ó thuaidh
cotton further west and north
Cuireadh cána i gceantar na Cairibe agus cadás níos faide siar agus ó thuaidh.
nach n-amharcann aon duine ó thuaidh ar
does no one in the north look at
Ceisteanna i Réimsí Eile Saoil
==========
Na *Northern Irish*, na hiománaithe ar an chlaí seo, an ansa leo *The Late, Late Show* nó Jonathan Ross? U2 nó Guns and Roses? Laethanta saoire i dTír Chonaill nó i bPort Rois? An abrann siad ‘TG Ceathair’ nó ‘TG Four’? (Maidir leis an teilifís de, cén fáth nach n-amharcann aon duine ó thuaidh ar *Fair City*? Ó thosaigh sé i 1989, cad chuige nár chuala oiread is duine amháin éinne ag fiafraí "Bhfaca tú Fair City aréir?")
An dtugann siad douze points d'Éirinn agus null points don Ríocht Aontaithe sa chomórtas Eoraifíse?
An dtugann siad Arm na Breataine nó An tArm ar, em, Arm na Breataine?
An bhfuil naoi nó sé chontae in Ultaibh?
Tá na mílte ceist againn ó thuaidh a léiríonn a bhfreagraí cén dearcadh polaitíochta atá ag duine, agus miondifríochtaí saíochta.
rinne cumadóirí finscéal bunaidh an Stáit ó thuaidh
the progenitors of the northern state’s founding myths
Sin ráite, rinne cumadóirí finscéal bunaidh an Stáit ó thuaidh jab chomh maith sin is go bhfuil daoine anois ann atá sásta *Northern Irish* a thabhairt orthu féin mar fhéiniúlacht.
níor mhór casadh siar ó thuaidh
one had to turn north west
Le teacht chucu níor mhór casadh siar ó thuaidh thar thalamh clochach, droimneach.
siar ó thuaidh as
north west of
Tá Ionad Comhdhála agus Dísirt Naomh Cléimint (*St Clement’s Retreat and Conference Centre*), nó mar a thugtar air i gcoitinne, Galong, corradh is céad ciliméadar siar ó thuaidh as Canberra, príomhchathair na hAstráile.
nochtadh coilíniú barbartha na Sasanach ó thuaidh
barbarous British colonization was uncovered in the north
Thagadh na feachtais seo, a raibh díchobhsú an chórais dhlíthiúil Bhriotanaigh a bhí fréamhaithe leis na céadta bliain mar aidhm acu, go buaicphointe i stailceanna ocrais na bliana 1980 nuair a nochtadh coilíniú barbartha na Sasanach ó thuaidh os comhair shúile an domhain mhóir den chéad uair, trí mheán na teilifíse ach go háirithe.
Tá sé d'ádh orainn ó thuaidh
we’re lucky in the north
Tá sé d'ádh orainn ó thuaidh nár maraíodh ach iriseoir amháin - dá uafásaí marú Martin O Hagan - i mí Meán Fómhair 2001.
Bóithrín soir ó thuaidh
a small road leading north east
Ach ar féidir go bhfuil clocha oghaim ann nár tugadh suntas dóibh cheana? An bhfuil tuilleadh ann gan tuairisc?
Bóithrín soir ó thuaidh as Cellan gar do Lampeter a chuir mé romham a shiúl anois.
dílseoirí ó thuaidh
the loyalists in the north
Ní mar sin atá dílseoirí ó thuaidh.
Tá a leithéid againn ó thuaidh
we have such in the north
Tá a leithéid againn ó thuaidh - the IRA (Grinch Wing) nó Grintseanna na hÉireann, mar le tamall anuas, de thaisme nó d’aonturas, bhí easaontóirí poblachtánacha ag iarraidh an Nollaig a scriosadh ar phobal Bhéal Feirste.
tharla turas ó thuaidh orm
as I had to travel north
Siúlach Scéalach
======
Tar éis na Nollag, tharla turas ó thuaidh orm.
ag cur fúthu ó thuaidh
living in the north
Is éard atá in *Arrivals* ná cúig ghearrdhráma scríofa ag tuaisceartaigh nó ag daoine atá ina gcónaí anseo ag inse scéalta chuid de na hinimircigh atá ag cur fúthu ó thuaidh.
fuair sé dídean anseo ó thuaidh
he received refuge here in the north
Le linn réimeas Idi Amin, díbríodh muintir na hÁise ón tír i 1972 agus fuair sé dídean anseo ó thuaidh agus ghlac sé go fonnmhar le cleachtais an phobail Phrotastúnaigh a raibh sé ina chónaí ina measc agus a raibh sé buíoch beannachtach de.
soir ó thuaidh as
to the Nth West of
I Mí Feabhra i mbliana, tuigeadh gurbh é Happisburgh, 17 míle soir ó thuaidh as Norwich an suíomh rúnda.
mhealladh ó thuaidh
to bring (the show) north
Shíl mé gur smaoineamh breá é an seó a mhealladh ó thuaidh agus mhínigh mé do Claire Kieran ón Droichead ar Bhóthar Ormeau chomh maith is a bhí an seó ach bhí fáth eile taobh thiar den rud.
na hAondachtóirí ó thuaidh
the Unionists in the north
Eoin Mac Néill, duine de bhunaitheoirí Chumann na nGael, a mhol san alt cáiliúil ‘*The North Began*’ a foilsíodh sa Chaidheamh Soluis, Lá Samhna 1913, go mba cheart do náisiúntóirí iad féin a armáil mar a bhí déanta ag na hAondachtóirí ó thuaidh le foréigean a úsáid, dá mba ghá.
ó thuaidh
in the north
Má bhítear ag máirseáil ó thuaidh, feictear do Robert McMillen nach mar léirsiú in aghaidh ciorruithe a tharlóidh sé.
Tá Gluais Beo! Pota Focal faoi chóipcheart ag Oideas Gael, foilsitheoirí na hirise Beo!
Pota Focal Beo! Glossary is under the copyright of Oideas Gael, publishers of Beo! magazine.
