dhearcadh úr uile-Éireannach
dearcadh uile-Éireannach: all-Ireland viewpoint
Mar fhocal scoir, déanann Balor comhghairdeas lena sheanchara, an tUrramach Willie McCrea, as a dhearcadh úr uile-Éireannach.
a dtig linn ar fad a bheith bródúil aisti
that we can all be proud of
Caithfidh muid fanacht go dtí go bhfógrófar cé hé/hí an stiúrthóir nua le fáil amach cad é atá i ndán d'Áras Nua-Ealaíne na hÉireann amach anseo, ach tá McGonagle ag fágáil dánlainne ina dhiaidh a dtig linn ar fad a bheith bródúil aisti.
Tar éis an tsaoil
after all
Tar éis an tsaoil, nach í aidhm an CLG an cluiche a scaipeadh ar fud na tíre agus an t-aos óg a spreagadh chun í a imirt, nó an ea?
*Is múinteoir scoile é Colm Mac Séalaigh.
sin a chuid anocht
that's all he'll have tonight
"Féadann sé fad a bhaint as nó sin a chuid anocht.
sin a chuid anocht
that's all he'll have tonight
"Féadann sé fad a bhaint as nó sin a chuid anocht.
gCluiche Ceannais Iománaíochta na hÉireann
All-Ireland Hurling Final
I 1961 d'imir foireann shinsear Átha Cliath i gcoinne Thiobraid Árann i gCluiche Ceannais Iománaíochta na hÉireann.
seo a bhfuil ar a shon agat
this is all you have to show for it
Bhí trí lá agat lena dhéanamh agus seo a bhfuil ar a shon agat.
Ní dhéanfadh sé spaid bhanraí mar sin domhsa
he wouldn't walk all over me like that
Ní dhéanfadh sé spaid bhanraí mar sin domhsa, tá mé ag inse sin duit.
tá romhat
you've got it all to come
Féadann tú tú féin a chroitheadh suas nó tá romhat.
uile-Éireannach
all-Ireland
Beidh le feiceáil an féidir leis na hAontachtaithe gníomhú ar mhaithe leis na daoine, nó an gcuirfidh siad bac ar rud ar bith a mbeidh cuma uile-Éireannach air.
níl múineadh madaidh orthu
they have no manners at all
"An bhfuil a fhios agat seo, aos óg an lae inniu, níl múineadh madaidh orthu.
chaith siad uilig an tráthnóna fá shult agus fá shásamh
they all had a pleasant evening
Chuir sé amach gloine beorach do féin, fíon dona chuid tuismitheoirí agus do na cuairteoirí agus *Coke* d'Eilís agus d'Aoife agus chaith siad uilig an tráthnóna fá shult agus fá shásamh.
Níor chuir an brú isteach ná amach orm
The pressure didn't bother me at all
* Níor chuir an brú isteach ná amach orm.
I ndeireadh na dála
when all is said and done
Tháinig an smaoineamh seo chun cinn go deireanach i 1992 agus dóbair gur ghlac John Bruton leis, ach I ndeireadh na dála chuaigh an Lucht Oibre isteach le Fianna Fáil cibé.
Ná cuirimis an milleán ar fad ar na polaiteoirí
Let us not put all the blame on the politicians
Ná cuirimis an milleán ar fad ar na polaiteoirí.
ag siúl na gceithre hairde
travelling all over the world
Bhí a dheartháir ag siúl na gceithre hairde agus bhí seisean ina shuí ar a thóin sa bhaile.
ar fud na cruinne
all over the world
Ag an tráth seo den bhliain bíonn Éireannaigh sa bhaile agus ar fud na cruinne ag ceiliúradh agus is ag ceiliúradh na ngnéithe is tábhachtaí d'ár ndúchas agus d'ár n-oidhreacht a bhímid.
Níor oiriúnaigh sé in aon chor mé
It didn't suit me at all
Níor oiriúnaigh sé in aon chor mé.
ar fud na cruinne
all over the world
Beidh lucht léite Beo Ar Éigean ar fud na cruinne ag fanacht go foighdeach le fáil amach.
i ndeireadh báire
when all is said and done
San úrscéal tréitheach le hIsaac Bashevis Singer, *Scum*, deir an príomhcharachtar ann nach bhfuil sa saol i ndeireadh báire ach nithe ag titim amach mar a chaithfidh a thitim amach, nithe a taibhríodh duit cheana, agus nach bhfuil ann ach go bhfuil tú á bhfeiscint anois den chéad uair, mar dhea, le do shúile cinn.
a raibh de dhíobháil orthu
all that they wanted
Agus ba mhaith liom na ceamaraí sin - nach raibh ar siúl nuair a bhris an triúr gadaí isteach in Castlereagh an mhí seo caite; thug gríosáil do bhall den fhórsa; chuaigh fríd comhaid an-rúnda ar feadh 10-30 bomaite; sciob a raibh de dhíobháil orthu agus d'imigh - a chur i Seomra 220.
níl Lillian ná a hiaradh gann san airgead
Lillian and all belonging to her (her people) are not short of money
Chosain sin pingin ach ina dhiaidh sin is eile níl Lillian ná a hiaradh gann san airgead.
mhothaigh muid uilig
we all felt
"Tar éis na cigireachta, bhí muid ar fad scriosta, bhí *Transit Van* lán páipéir agus cáipéisí againn agus mhothaigh muid uilig gur am agus airgead amú a bhí ann.
Ilbheartach
all-round sportsman
Méala mór do Bhalor Ilbheartach nach bhfuil sé féin i dteideal imirt d'Éirinn.
Samhlaigh an céapar sin ar fad
imagine all that caper
Samhlaigh an céapar sin ar fad ar an traein go Cathair na Mart.
Cluiche Ceannais na hÉireann
The All-Ireland Final
Ar nós mar a rinne Kevin Heffernan le hÁth Cliath sa pheil, d'éirigh le Cyril Farrell foireann iomána na Gaillimhe a thabhairt ó umar na haimléise go dtí an buaicphointe i 1980, nuair a bhuaigh siad ar Luimneach i gCluiche Ceannais na hÉireann.
Ní raibh a raibh fán doras
All of the stuff by the door
Ní raibh a raibh fán doras ag cur lá buartha ar Derek agus mheas sé nár cheart dó a bheith ina ábhar buartha ag duine ar bith a raibh fios gnaithe aige agus iad ag tarraingt ar theach faire.
thar lá ar bith eile
of all days
Ní raibh fonn air a dhul i gcoinne a mháthar inniu thar lá ar bith eile.
deireadh sin
all that
Bean bhreá aclaí ab í Myrtle ach bhí deireadh sin goidte ag an ghalar bhradach agus in áit an bhláth a bhíodh i gcónaí ar a craiceann bhí imir mhífholláin bhuí.
diminsean uile-Éireann
all-Ireland dimension
"Ag breathnú ar an chomhthéacs iar-Chomhaontú Aoine an Chéasta, leis na hathruithe atá ag tarlú sa tír seo agus ar fud na hEorpa, níl aon dul as ach go mbeadh an páirtí náisiúnaíoch bunreachtúil is mó sna 26 Chontae ag daingniú na dáimhe atá aige cheana leis an pháirtí náisiúnaíoch bunreachtúil is mó sna Sé Chontae," arsa Malcolm Byrne, comhairleoir de chuid Fhianna Fáil i nGuaire, Contae Loch Garman atá ar dhuine den dream atá ag iarraidh go mbeadh diminsean uile-Éireann ag baint le Fianna Fáil.
uile-aoiseach
all ages
De réir an Bhille, beidh cead cosc a chur orthu ar feadh tréimhse dhá mhí dhéag a bheith in aon áit in aice leis an áitreabh inar tharla an trioblóid as ar cúisíodh iad Is é an chaint is deireanaí ón rialtas ná go bhfuil siad chun bille nua a thabhairt isteach a thabharfaidh cead do thábhairneoirí páistí a choimeád amach, seachas cultúr nua uile-aoiseach a chothú inár dtithe tábhairne, mar atá le fáil i gcaifí na Mór-roinne.
ná teastaíonn sí uathu in aon chor
that don't want it at all
Ba cheart dá réir na rudaí a soláthraítear aisti a bheith dírithe ar na daoine atá á labhairt, dá laghad sinn, seachas ar na daoine ná teastaíonn sí uathu in aon chor.
tar éis an tsaoil
after all
Is aisteach ar bhealach méid an fháiltithe agus an ceiliúradh a deineadh mar, tar éis an tsaoil, is foireann í seo nár bhuaigh aon chraobh ná corn agus nár éirigh léi dul chomh fada fiú amháin le cluiche ceathrú ceannais an chomórtais.
sin a raibh ionam a dhéanamh
that's all I could manage
"
"Órú cúpla coiscéim damhsa, sin a raibh ionam a dhéanamh," ar sise léi.
ar fud na cruinne
all over the world
Tá sé i mbun an chláir sin le tuairim is ceithre bliana anuas anois agus tá lucht éisteachta dílis aige, ní hamháin anseo in Éirinn ach ar fud na cruinne, a bhuí sin don idirlíon.
gur shaibhrede an teanga
that the language would be all the richer
Cé gur dóigh liom gur chóir i gcónaí aird agus tuiscint a chothú ar shaibhreas nádúrtha na teanga sa Ghaeltacht agus sna foinsí liteartha, sílim gur shaibhrede an teanga muid go léir a bheith níos oscailte d'fhocail ó chanúintí eile seachas "ár gceann féin" agus d'fhocail nuacheaptha de rogha ar fhocail Bhéarla.
ar fud na cruinne
all over the world
Balorina atá uirthi agus Ballerina atá inti, nó bhain sí clú agus cáil amach di féin ar fud na cruinne mar bhall den seó iomráiteach ballet, "Puddle Dance".
Cluiche Ceannais na hÉireann
All-Ireland Final
Sa chéad bhliain sin d'éirigh le Tiobraid Árann Cluiche Ceannais na hÉireann a bhaint amach in ainneoin gur bhuail an Clár iad i gcluiche ceannais na Mumhan.
In ainneoin na lochtanna ar fad
despite all the faults
In ainneoin na lochtanna ar fad, leanann an Cumann Lúthchleas Gael ar aghaidh ag tabhairt an dea-shampla agus na cinnireachta do mhuintir na hÉireann ar go leor bealaí, rud nár thosaigh inniu ná inné, dar ndóigh.
ní raibh brí míoltóige inti
she had no energy at all (lit. there wasn't the strength of a midge in her)
Shuigh Bróna síos nó cé nár thuirling sí ar thalamh ach deich mbomaite roimhe sin ní raibh brí míoltóige inti anois leis an teas seo.
a raibh foghlamtha agam
all that I had learnt
Ach bhí a fhios agam ag an am nach bhfaighinn mórán seansanna a raibh foghlamtha agam a úsáid i mo thír féin.
ina ghlóire ar fad
in all its glory
Cá bhfuil an seomra folctha agus an cith? Ar ais amach sa chlós, isteach doras eile, agus sin é - ina ghlóire ar fad.
Chraobhchomórtas Sinsear Iomána na hÉireann
All-Ireland Senior Championship
Déanann grúdlann Guinness urraíocht ar Chraobhchomórtas Sinsear Iomána na hÉireann agus tá a gcuid fógraí ina thaobh an-chliste agus éifeachtach ar fad.
Níor cheart go mbeadh lá buartha ar Áine
Áine shouldn't have been at all worried
Níor cheart go mbeadh lá buartha ar Áine anois nó bhí na scrúduithe thart leis seo.
nach bhféadfaí brath ar na grianghrafanna uilig a tógadh ar an lá chun an fhírinne a chruthú
that all the photos taken on that day couldn't be depended upon to prove the truth
Chruthaigh an taithí sin, dar leis, nach bhféadfaí brath ar na grianghrafanna uilig a tógadh ar an lá chun an fhírinne a chruthú.
a ndúradh
all that was said
Bíonn iachall ar an duine atá i mbéal an phobail a chruthú go ndearnadh clúmhilleadh air agus gur bréag amach agus amach a ndúradh nó a scríobhadh faoi.
a bhfaca sé
all that he saw
Ach chuir a bhfaca sé maidir le traenáil foirne idirchontae déistin air - sliotar amháin do sheisiún traenála, gan córas ar bith chun scileanna a fhorbairt i measc na n-imreoirí ach díreach cluiche a chur ar siúl ina measc.
Thar lá ar bith eile
of all the days
"Thar lá ar bith eile," arsa Nóirín léi féin.
duine san iomlán
in all
Bhíomar páirteach sa cheolchoirm seo le seachtó duine san iomlán - rud mór a bhí ann.
a chuid fuinnimh ar fad
all his energy
Thuig an Céideach taobh istigh d'am gearr go gcaithfeadh sé a chuid fuinnimh ar fad a chaitheamh leis an chomhlacht dá mba mhian leis é a fhorbairt.
in aon chor
at all
Bheadh go leor páistí nach mbeadh cloiste acu in aon chor faoi a lán des na ceoltóirí a bhíonn againne.
Ní mar a shíltear a bítear
all is not what it seems
Ní mar a shíltear a bítear i gcónaí ar an idirlíon.
dá bhfuil bainte amach againn
of all we have achieved
Sin an rud is tábhachtaí dá bhfuil bainte amach againn, is dócha.
uilig
all
Scadáin agus iasc geal uilig atá gabháil anois.
dá ligfimis dóibh breathnú ar na fógraí ar fad
if we allowed them to see all the adverts
dá ligfimis dóibh breathnú ar na fógraí ar fad bheadh muid bodhraithe ceart ag na leaids ó mhaidin go hoíche.
Gothaí móra agus buillí beaga
all talk no action
Gothaí móra agus buillí beaga, sin Réamann agat.
gach n-aon dár n-áitreabhaigh
all of our inhabitants
Ó thaobh na feirmeoireachta de, tá titim ana-mhór i líon na ndaoine atá ag brath ar an dtalamh mar shlí bheatha agus tá tamall ann ó bhí an fheirmeoireacht ag cur aráin i mbéalaibh gach n-aon dár n-áitreabhaigh.
dá bhfuil bainte amach againn
of all we have achieved
Sin an rud is tábhachtaí dá bhfuil bainte amach againn, is dócha.
Tar éis an tsaoil
after all
(Tar éis an tsaoil, as chuile euro a fuair muid ón Eoraip, chaill muid a chomhionann is dhá euro i luach an éisc a thóg iascairí eile i bhfarraigí na hÉireann ó chuaigh muid isteach sa gComhphobal 30 bliain ó shin.
Cruthaíodh cothrom ar an domhan seo muid uilig
we were all created equal on this earth
Cruthaíodh cothrom ar an domhan seo muid uilig, agus tá a pháirt féin ag achan duine.
uilig
all
Scadáin agus iasc geal uilig atá gabháil anois.
téann sé uilig chun sioparnaigh
it all goes to the dogs/to hell
Bíonn achan duine ar daoraí ar feadh cúpla seachtain ag tús na bliana agus ansin téann sé uilig chun sioparnaigh.
thar aon rud eile
above all is
Tógann an scríbhneoireacht, thar aon rud eile, tógann sé an-chuid ama.
tar éis an tsaoil
after all
Bhíodar, tar éis an tsaoil, ag cloí réabhlóide laistigh den impireacht.
an bhéim uilig
all the emphasis
Bíonn an bhéim uilig ar an chúisí.
i gcluiche leathcheannais na hÉireann
in the All-Ireland semi-final
Den chéad uair le fada chreid foireann as an Mhí go raibh siad chomh maith le foireann ar bith eile sa tír agus, cé gur bhuaigh Ciarraí orthu i gcluiche leathcheannais na hÉireann ina dhiaidh sin, bhí a lán acu cinnte go dtiocfadh a lá féin go luath.
tar éis an tsaoil
after all
Agus cá bhfios nach dtarlóidh sé sin mar, tar éis an tsaoil, nach é iontas agus díol spéise cúrsaí spóirt ná go dtarlaíonn an toradh gan choinne agus an t-éacht glórmhar nuair nach mbíonn súil againn leo.
an chuir agus an chúitimh ar fad
all the debating
Ach tar éis an chuir agus an chúitimh ar fad, beidh m'airgeadsa ar Chill Chainnigh agus ar Thiobraid Árann a bheith sa Chraobh agus an bua a bheith arís ag Cill Chainnigh.
sin a ndeirim
that's all I'm saying
Coinnigh tú shúil ar an jab sin atá agat, sin a ndeirim.
Ní réiteodh Ó Fiannachta leis an méid sin in aon chor
Ó Fiannachta wouldn't agree with that at all
Ní réiteodh Ó Fiannachta leis an méid sin in aon chor.
naíonra lán-Ghaelach
all-Irish playschool
Bhí muid sa bhaile ar feadh ceithre mhí agus bhí an péire acu ar naíonra lán-Ghaelach agus an Ghaeilge ar a dtoil acu.
cluiche leathcheannais na hÉireann
All-Ireland semi-final
Ceann de na cluichí is fearr
=======
Ceann de na cluichí iomána is fearr le roinnt mhaith blianta anuas ná cluiche leathcheannais na hÉireann idir Uíbh Fhailí agus Corcaigh in 2001.
ní raibh ar thús nó dheireadh Joan
all Joan thought about
De réir mar ba chuimhne le hAifric é, ní raibh ar thús nó dheireadh Joan ach aclaíocht agus spórt an uair sin.
ar fud na cruinne
all over the world
"Nuair a bhí Gaoth Dobhair ag imirt i gCraobh Pheile Sinsir na Contae le déanaí (comórtas a bhuaigh siad den chéad uair ó bhí 1961 ann), bhí ríomhphostanna ag teacht isteach ó dhaoine a bhí ag éisteacht leis an chluiche i gceantracha ar fud na cruinne.
Ní call dó sin ach drantú leis na ceardchumainn
all he has to do is snarl at the unions
Ní call dó sin ach drantú leis na ceardchumainn agus "Léimigí, a bhastairdí" a bhéiceadh leo.
Tar éis an tsaoil
after all
Tar éis an tsaoil, bhí a fhios ag chuile dhuine céard a dhéanfaidís lena gcuid cos, fiú nuair ba mhístuama leo iad, an fhad is gur chuid díobh iad .
ná bíodh imní ar bith ort
don't be worried at all
"B'fhéidir nach mbeidh fút feasta ach aon chois amháin," a dúirt sé, "ach ná bíodh imní ar bith ort.
ní raibh cuma uirthi gur bhain comhluadar an duine biongadh ar bith aisti
she didn't seem to be at all bothered/shocked by the company of a person
Bhí an spideog i gcónaí cineál dána agus ní raibh cuma uirthi gur bhain comhluadar an duine biongadh ar bith aisti.
faoi ghalair den uile chineál
about all kinds of diseases
Na laethanta seo, agus sceon ar an bpobal faoi ghalair den uile chineál, cheapfá go mbeadh an ghné sin den cheist ar bharr an chláir oibre ag an Roinn.
gona fheisteas go léir
with all its trappings
Ach in ainneoin gur teach ón naoú haois déag gona fheisteas go léir atá i gceist, is taispeántas stairiúil de chuid an 21ú haois amach is amach é.
Craobh na hÉireann
the All-Ireland
Bhí beirt ón bparóiste, Seán Ó Domhnaill agus Seán Óg de Paor, ar fhoireann na Gaillimhe a bhuaigh Craobh na hÉireann i 1998 agus bhuaigh an dá Sheán Craobh Peile Éireann arís in 2000.
in aon chor
at all
Thuig mé an méid sin sular bhuail mé léi in aon chor, agus rinne mé iarracht a chinntiú go raibh m'obair bhaile féin déanta agam roimh ré, ionas go mbeinn in ann tús maith, ar a laghad, a chur lenár gcomhrá.
a haird ar fad
all her attention
Bhí uair an chloig curtha ar leataobh aici le labhairt liom, agus ón am a shroich mé an oifig dhírigh sí a haird ar fad ar an agallamh.
i ndeireadh na dála
when all is said and done
Tá a mórchuid bródúil as an teanga agus sásta í a labhairt má thugtar an spreagadh dóibh, ach i ndeireadh na dála is féidir leat a bheith cinnte go bhfaighidh tú fáilte is fiche anseo, is cuma cén teanga a labhraíonn tú.
na feiseanna ar fad
all the music festivals
Bhí mo dheirfiúracha ag foghlaim damhsa Gaelach ag an am agus bhíodh muid ag dul chuig na feiseanna ar fad agus bhí an-dúil ag m'athair sa cheol Gaelach.
Tar éis an tsaoil
after all
Tar éis an tsaoil, leanfar ar aghaidh ag íoc thart ar €49 billiún sa mbliain le feirmeoirí an Aontais Eorpaigh faoin bpolasaí nua.
go gcuire Dia rath orthu go léir
may God bring them all prosperity
Chorcaí, gan trácht ach ar bheagán díobh, go gcuire Dia rath orthu go léir.
faoina bhfuil i ndán dóibh
about all that is in store for them
Mhaígh sé nach raibh an darna suí sa bhuaile aige ach peann a chur le pár agus rabhadh a thabhairt do mhuintir na hÉireann faoina bhfuil i ndán dóibh mura mbíonn breith acu ar a n-aiféala.
ar fud na bhfud
all over
Seo an t-alt mar a scríobhfar é i samhradh na bliana 2013:
Bhí Balor ar shiúl ar fud na bhfud an mhí seo a chuaigh thart, ag glacadh suaimhnis cibé ar bith áit a raibh sé le fáil agus é ar a chuid laethanta saoire (ar a chuid *alcoholidays*, mar a deireadh lucht an Bhéarla san am fadó nuair ba leor cúpla céad euro le cúpla pionta a cheannach).
bhí sé fá ordógaí uilig
all fingers and thumbs
Is é an rud deireanach a bhí de dhíth uirthi nó Seán a bheith ag dul daofa nó bhí sé fá ordógaí uilig nuair a bhí sé i gceann obair mhion ar bith.
fud fad na tíre
all over the country
Léann sé go minic óna shaothar féin fud fad na tíre agus is údar roinnt leabhar filíochta é.
leis na gnéithe sin uilig a iniúchadh
to study all those aspects
"
Rithimí na teanga
=======
Sa lá atá inniu ann tá sé ag amharc ar an teanga féin, an ceol a mhaireann inti, a rithimí agus a beocht nádúrtha, agus tá sé ag glacadh ama leis na gnéithe sin uilig a iniúchadh.
ag bisiú leis
improving all the time
Tharla timpiste don chréatúr, ach beidh áthas oraibh a chloisteáil go bhfuil sé ag bisiú leis san ospidéal.
Bhain scéal a bháis preab millteach asainn go léir
the news of his death really shocked all of us
Bhain scéal a bháis preab millteach asainn go léir a raibh cion agus meas againn air.
Tar éis an tsaoil
after all
Cén fáth go bhfuil an milleán á chur ag Mac Grifín ar an gcóras? Tar éis an tsaoil, téann curaí Uladh díreach isteach i gcluiche leathcheannais na hÉireann.
dá n-ólfadh sé a raibh d'uisce i Loch nEathach
if he drank the rivers dry (lit. all the water in Loch Neagh)
Chomh maith le bheith á leá leis an teas, bhí a theanga amuigh leis an tart agus ní thiocfadh leis a chosc dá n-ólfadh sé a raibh d'uisce i Loch nEathach.
mar thoradh air sin uilig
as a result of all that
"Anois, mar thoradh air sin uilig, tháinig athbheochan sa cheol traidisiúnta, go dtí go bhfuil muid anois sa tréimhse is bisiúla riamh ó thaobh an cheoil dhúchasaigh de," arsa Neil.
in ionad na gconarthaí uile
in place of all the treaties/agreements
Ach comhaontaíodh ar an aon téacs amháin atá le cur in ionad na gconarthaí uile atá ann cheana.
Coiste Uile-Pháirtí an Oireachtais ar an mBunreacht
the Oireachtas All-Pary Committee on the Constitution
Mórcheisteanna
=======
Go luath an bhliain seo chugainn creidtear go bhfoilseoidh Coiste Uile-Pháirtí an Oireachtais ar an mBunreacht a dtuarascáil maidir le sealúchas.
dá mhéad a ghlóir
in all his glory
Ach deirim libh nach raibh ar Sholamh féin, dá mhéad a ghlóir, cóir éadaigh mar atá ar cheann díobh seo.
Tá Gluais Beo! Pota Focal faoi chóipcheart ag Oideas Gael, foilsitheoirí na hirise Beo!
Pota Focal Beo! Glossary is under the copyright of Oideas Gael, publishers of Beo! magazine.
