aird ar leith
special attention

Tá rialtas na hÉireann ag tabhairt
aird ar leith ar an ócáid le tamall anuas agus bíonn ionadaí polaitiúil acu ansin gach bliain.
ar leith
special, apart

Cé go bhfuil Oráistí i Learpholl agus i nGlaschú, is áiteanna
ar leith iad sin.
dílseacht ar leith
special loyalty

) agus go dtugann siad an oiread sin pléisiúir agus taitnimh don oiread sin daoine, shílfeá go ndéanfaí cás speisialta díobh i gcúrsaí cánach ar bhealach samhlaíoch éigin, go mór mór i gcás imreoirí a thugann
dílseacht ar leith dá gcontae bliain i ndiaidh bliana.
áit ar leith
a place apart

Tagann go leor cuairteoirí go dtí an t-oileán seo mar gur dóigh leo gur
áit ar leith atá ann.
téama ar leith
in particular theme

Taispéantas oscailte atá i gceist, rud a chiallaíonn nach mbíonn
téama ar leith ann bliain ar bith.
tallann ar leith
special talent

Tá Craobh an Domhain buaite ag Éireannaigh sa lúthchleasaíocht (agus boinn Oilimpeacha freisin), sa dornalaíocht amaitéarach agus gairmiúil, sa snúcar, i gcúrsaí capall, sa ghalf, ag rothaíocht (Rás na Fraince buaite freisin), agus i gcúrsaí rugbaí agus haca tá comórtais idirnáisiunta buaite ag foirne Éireannacha; ní dhéantar an oiread fuadrála ná cainte ná óil (!), áfach, faoi na himeachtaí sin is a dhéantar faoinár bhfoireann sacair, foireann, gan fiacail a chur ann, nár bhuaigh tada riamh!
Is féidir a rá go bhfuil formhór na mbuanna idirnáisiúnta gnóthaithe ag daoine aonair atá ag saothrú leo go ciúin agus go dian agus go bhfuil seans níos mó ann b'fhéidir daoine aonair a mbeadh
tallann ar leith acu a aimsiú ná foireann iomlán a bheadh in ann aghaidh a thabhairt ar na foirne sacair is fearr ar domhan.
faobhar ar leith
a special edge

D'éirigh linn fosta cuid mhaith mac léinn as na coláistí tríú leibhéal a mhealladh isteach agus tugann siadsan
faobhar ar leith don stáisiún.
béim ar leith
a special emphasis

Sa tuarascáil inmheánach a réitigh an grúpa cuireadh
béim ar leith ar iarrthóirí maithe a aimsiú don pháirtí do na toghcháin áitiúla an bhliain seo chugainn.
duine ar leith
exceptional person

I bhfocail eile, duine daonna, ach
duine ar leith.
gradam ar leith
special distinction

Cén fáth sin? Mar tá sé ina rún daingean ag foireann Chill Chainnigh, mar a admhaíonn Brian Cody, bainisteoir na gCat,
gradam ar leith a bhaint amach dóibh féin agus an stair a scríobh tríd an dara Craobh as a chéile a bhreith leo.
treoraí ar leith
a separate guide

*
Gluais • Glossary
sprioctarget
ní túisce anseo thúno sooner are you here
iontach slachtmharvery tidy
beathalife
mórphearsa ficsingreat fictional character
dílleachtaorphan
sa tsraithin the series
uaighgrave
an oiread is siolla amháin dá shaotharnot even a syllable of his work
oilithreachtpilgrimage
clúiteachrenowned
a mhaíomhto boast
iarsmalannmuseum
tairgtear camchuairteannatours are offered
bantreoraífemale guide
díomhaoinidle
ag blaiseadh den saolgetting a taste of the life
troscánfurniture
sprúillí mionsonraíochaminor fragments
col ceathrachacousins
ní chónaíodh Montgomery féin ann riamhMontgomery himself never used to live in it
adhlacthaburied
i do chomhchuairteoiríin your fellow-visitors
iad a rangúto categorise them
SeapánaighJapanese
díograiseachenthusiastic
searmanasceremony
a fhiafraí deto ask
dúilliking
luachannavalues
chomh patuar intias apathetic towards her
smidword, syllable
carrchlóscarpark
mionsamhailminiature
éalúescape
proinntitherestaurants
camchuairt oidhreachtaheritage tour
baiste asnamed after
a cuid pearsanher characters
bunchlochfoundation-stone
straitéis mhargaíochtamarketing strategy
uimhirphlátaínumber plates
gléastadressed
príomhsheómain show
Oileánaighisland-people
mórtasach asproud of
dúchasachnative
mangairísellers
ollúna mórluachachaself-important professors
tionscalindustry
débhríochambiguous
bréan den ealaín ar fadsick of the whole carry-on
tuairiscítearit is reported
frith-Anneanti-Anne
Is stáitsíodh an t-ilsiamsa AnnekensteinAnd the variety show Annekenstein was staged
fonóidmockery
d'íomhá fholláin Anneof Anne's clean image
casadhtwist
is barrúlafunniest
cúiseamhaccusation
leispiachaslesbianism
(chuir sí(she
nuair a d'áitighwhen she argued
comhdháilconference
leispiachas folaithehidden lesbianism
cairdeasfriendship
cumann leispiach nár cuireadh i gcríchunfulfilled lesbian love
oirirceminent
flúirse tagairtílots of references
homa-anghráchhomo-erotic
traidisiúnaithetraditionalists
ábhar a stoitheadhto take material
comhthéacscontext
náireachshameful
scannalachscandalous
nach bhfuil bun nó barr leiswhich has no basis
i dtólamhalways
treoraí ar leitha separate guide
na sluaite leispiachathe crowds of lesbians
díoltas DéGod's revenge
mallaithedamned
go mear ocrachquickly and hungrily
páirc mhór siamsaíochtaa big amusement park
tithe itheacháineating houses
tuirlingtto alight
ar an drochuairunfortunately
níl tásc nó tuairisc arthere is no sign of
ag foghlúplundering
ag creachlooting
fáilteachwelcoming
go gealgháireachcheerfully
le teann diabhlaíochtaout of devilment
sé glúinesix generations
dubh le turasóirípacked with tourists
cárgrimace
níos féile ó thaobh síntiúis láimhe demore generous when it comes to tips
oineachhonour
freastalaíwaitress
babhla seabhdairbowl of chowder
ciseán bonnóg is craicéira basket of scones and crackers
féachaint an bhfuil aiste ar an iasc sa linn bhainneto see if the fish are taking the bait in the pool of milk
diúilicínímussels
breallachclam
portáncrab
gliomachlobster
trosccod
róshrónachtoo nosey
meascthamixed
glasraívegetables
diúgann tú an t-anraithyou drain the soup
an braonán blasta deiridhthe last tasty droplet
bua ar leith
special talent

Maidir le Michelle, aithnítear go forleathan cheana féin go bhfuil
bua ar leith aici.
meas ar leith
special respect

Sílim go mbíonn
meas ar leith againn ar an lúthchleasaí cumasach, an t-iománaí sciliúil agus mar sin de má tá siad uasal agus gnaíúil freisin agus nuair a iompraíonn siad iad féin ar nós an ghnáthdhuine.
béim ar leith
special emphasis

Ar dhroim an Tíogair Cheiltigh tháinig cultúr an airgid chun cinn, a chuir
béim ar leith ar an ábharachas.
pé seasamh morálta ar leith
whatever special moral standing

Creideann Cathaoirleach Chumann na nIascairí, Frank Doyle, go bhfuil
pé seasamh morálta ar leith a bhí ag iascairí na tíre seo caillte anois dá bharr.
spéis ar leith
a special interest

Ceann de na cultúir ghonta sin é cultúr na mBundúchasach Meiriceánach, dream a bhfuil
spéis ar leith ag Gearóid iontu.
ar leith
separate

Is minic an téarma seo á úsáid, rud a léiríonn gur aigne choilíneach a bhí i réim sa díospóireacht agus gur ar éigean a admhaítear gur dream
ar leith iad na Gaeil san Astráil.
seomra ar leith
a separate room

Tá na tábhairneoirí agus a gcomhghuaillithe ag moladh go gcuirfí ar fáil
seomra ar leith i ngach tábhairne agus bialann do lucht caite tobac, ach dealraíonn sé nach bhfuil an t-aire sásta le comhghéilleadh mar seo, fiú.
táille ar leith
a special charge

An dtiocfaidh an lá go mbeidh ar Chomhairle Chontae na Gaillimhe
táille ar leith a ghearradh ar dhaoine chun íoc as loiscneoir sa gcontae, loiscneoir nár theastaigh ón gcomhairle ná ón bpobal áitiúil ach a tógadh faoi bhrú ón Rialtas?
An rud atá ag tarlú i nGaillimh, tarlóidh sé ar fud na tíre, mar go bhfuil treoir tugtha ag an Rialtas do chuile údarás áitiúil, faoin Acht Pleanála agus Forbartha 2000, airgead a bhailiú chun íoc as na costaisí caipitil a bhaineann le hinfrastruchtúr agus áiseanna thar tréimhse dhá bhliain déag.
ar leith
separate

Is minic an téarma seo á úsáid, rud a léiríonn gur aigne choilíneach a bhí i réim sa díospóireacht agus gur ar éigean a admhaítear gur dream
ar leith iad na Gaeil san Astráil.
feiniméan ar leith
special phenomenon

Ní haon rud nua é polaiteoir labhairt as dhá thaobh a bhéil ag an am céanna, ach is
feiniméan ar leith é an *Bertie Speak*.
seomra ar leith
a separate room

Nuair a bhíonn cead isteach i dteach tábhairne ag páistí, is gá
seomra ar leith a chur ar fáil dóibh ina bhfuil cosc ar an tobac.
cion ar leith
special affection

Tá
cion ar leith aige ar Ghaeltacht na Rosann ó thosaigh sé ag tabhairt cuairte ar an dúiche sin nuair a fuair sé scoláireacht dul ann agus é ina ghasúr.
áit ar leith
a special place

Deireadh le "Amhrán na bhFiann"? Deireadh leis an Trídhathach a bheith ar foluain ag gach cluiche?
Tá clú agus cáil ar Pháirc an Chrócaigh mar
áit ar leith, ina n-imrítear ár gcluichí náisiúnta féin.
ar leith
separate

"Dhá ócáid
ar leith atá iontu," a deir Proinsias.
bua ar leith
a special talent

Ba léir go raibh
bua ar leith ag John nuair a chas sé ag ceolchoirm cheantrach an bhliain dár gcionn.
tionchar ar leith
a special influence

An raibh
tionchar ar leith ag an bhfliúiteadóir sin ort, a June?
JNíC: Nuair a bhí mé óg ba ghnách liom éisteacht le ceoltóirí mar Peter Horan agus Fred Finn ag casadh cuid ceoil Josie.
áit ar leith
a special place

Is
áit ar leith é Camus ó thaobh spóirt de.
béim ar leith
special emphasis

AÓF: Cén saghas cláir a bhíonn agat?
JMcB: Clár dátheangach, mar a dúirt mé, a mbíonn ceol agus amhráin thraidisiúnta le cluinstin air agus, dár ndóigh,
béim ar leith ar thraidisiún sean-nóis na tíre seo.
tallann ar leith
special talent

Togha na filíochta agus an cheoil Éireannaigh agus Albanaigh, deis casadh le daoine a bhfuil
tallann ar leith acu, agus deis feiscint cé chomh beo is atá teanga agus traidisiúin ár gcol ceathracha Ceilteacha.
iarracht ar leith
special effort

Aithníodh sa tréimhse liath ghruama i ndiaidh an Dara Cogadh Domhanda gur ghá
iarracht ar leith a dhéanamh le hatógáil agus athnuachan a dhéanamh ar an Eoraip i ndiaidh a ndearnadh de shlad agus d'ollscrios ar an mhór-roinn i gcaitheamh bhlianta an chogaidh.
stádas oifigiúil ar leith
special official status

Nuair a achtaíodh Acht na dTeangacha Oifigiúla tugadh
stádas oifigiúil ar leith do leaganacha Gaeilge na logainmneacha.
gníomh ar leith
special action

Is dóigh liom go n-aithníonn CLG anois gur contae ar leith é Baile Átha Cliath a bhfuil
gníomh ar leith ag teastáil chun na cluichí Gaelacha a chur i réim inti.
buanna ar leith
special talents

Aithníodh agus é ina pháiste go raibh
buanna ar leith aige san ealaín agus cuireadh chuig Scoil Ealaíne Bhaile Átha Cliath é nuair nach raibh sé ach aon bhliain déag d’aois.
spéis ar leith
a special interest

Bhí
spéis ar leith aige fosta san Athbheochan Cheilteach a bhí ag tarlú ina thír dhúchais, gluaiseacht a bhí ag iarraidh sainmhíniú a thabhairt ar cheisteanna ag baint le féiniúlacht agus náisiúnachas na tíre ag an am.
bean ar cuireadh ina leith go héagórach
a woman who was wrongly accused

Tá cur síos beacht ar an chultúr seo le fáil sa leabhar *Charades *a scríobh Karen McGlinchey faoina deirfiúr Adrienne,
bean ar cuireadh ina leith go héagórach gur brathadóir de chuid an IRA a bhí inti.
bean ar cuireadh ina leith go héagórach
a woman who was wrongly accused

Tá cur síos beacht ar an chultúr seo le fáil sa leabhar *Charades *a scríobh Karen McGlinchey faoina deirfiúr Adrienne,
bean ar cuireadh ina leith go héagórach gur brathadóir de chuid an IRA a bhí inti.
mar thír ar leith
as a distinct country

Beidh níos mó daoine ag teacht chun na tíre agus sílim go mbeidh na hÉireannaigh ag iarraidh an Ghaeilge a fhoghlaim agus a chaomhnú le haitheantas a thabhairt dúinn féin
mar thír ar leith.
áit ar leith
a special place

Déanann áilleacht iarthar Chiarraí, i gcomhar leis an saibhreas cultúrtha agus an teanga,
áit ar leith as.
meallann áiteanna ar leith cuairteoirí
special places attract visitors

Agus
meallann áiteanna ar leith cuairteoirí!
Mar fhocal scoir, níor cheart dúinn bheith den tuairim go gcaillfear turasóirí muna bhfeiceann siad ainm Béarla.
aitheantas ar leith
special recognition

Aithnítear an iomáint agus an pheil Ghaelach mar chluichí foirne náisiúnta na hÉireann agus is coir
aitheantas ar leith a thabhairt do na himreoirí is fearr.
aon amhrán ar leith
any particular song

AÓF: An bhfuil
aon amhrán ar leith ann a thaitníonn go mór leat thar aon cheann eile?
MÓS: Táim an-mhór le “Róisín Dubh”.
aon amhrán ar leith
any particular song

AÓF: Mar éisteoir, an bhfuil
aon amhrán ar leith a thaitníonn go mór leat?
LÓM: Is breá liom a bheith ag éisteacht le hamhránaíocht ar an sean-nós, ar an raidió, nó ar téip nó dlúthdhiosca.
Ní thig le duine ar bith cúngaigeantacht a chur inár leith.
No-one can accuse us of narrow-mindedness
Ní thig le duine ar bith cúngaigeantacht a chur inár leith.
ar leith
separate

Deir sé, áfach, go bhfuil an Coimisinéir tar éis iarraidh ar ghrúpa – a bhí ag déanamh athbhreithnithe ar an mbealach a dhéanann na Gardaí daoine a choimeád sa tír seo – staidéar
ar leith a chur le chéile maidir leis an mbealach ba chóir daoine óga a choinneáil faoi choimeád.
ar leith
separate

Deir sé, áfach, go bhfuil an Coimisinéir tar éis iarraidh ar ghrúpa – a bhí ag déanamh athbhreithnithe ar an mbealach a dhéanann na Gardaí daoine a choimeád sa tír seo – staidéar
ar leith a chur le chéile maidir leis an mbealach ba chóir daoine óga a choinneáil faoi choimeád.
ar leith
apart

Caitheadh go dona leis an bhfear bocht ón taobhlíne agus lucht tacaíochta Átha Cliath a bhí i gceist!
Is daoine
ar leith iad na bainisteoirí i gcúrsaí spóirt.
dhá chraobh ar leith
to separate branches

Ach tá ginealach níos faide ná sin aige agus tá
dhá chraobh ar leith ag baint leis a léiríonn an ghné reiligiúnda den íomhá ar thaobh amháin agus an ghné shaolta ar an taobh eile.
ag dul sa tóir ar eolas faoi leith
looking for specific information

Ní bhíonn muid ag brabhsáil ar an idirlíon a thuilleadh ach
ag dul sa tóir ar eolas faoi leith – agus tá an cur chuige sin ag scaipeadh go dtí ár ríomhairí féin agus gach saghas gléas leictreonach.
spéis ar leith
a special interest

Cuimhnigh, mura n-éiríonn leis mar phéintéir, go bhfuil MONPA, chomh maith le go leor dánlann eile, i gcónaí ag cuartú léirmheastóirí a bhfuil
spéis ar leith acu in ealaín cat!
*Is as Doire ó dhúchas í Ciara Nic Gabhann ach tá sí ina cónaí i mBaile Átha Cliath anois, áit a bhfuil sí ag obair mar mhúinteoir ealaíne.
béim ar leith
special emphasis

Cuireann muid
béim ar leith ar chúrsaí oideachais; bíonn ceardlanna ceoil ann agus clár mór ceoil sna scoileanna áitiúla.
ag dul sa tóir ar eolas faoi leith
looking for specific information

Ní bhíonn muid ag brabhsáil ar an idirlíon a thuilleadh ach
ag dul sa tóir ar eolas faoi leith – agus tá an cur chuige sin ag scaipeadh go dtí ár ríomhairí féin agus gach saghas gléas leictreonach.
Dúshlán ar leith
a special challenge
Dúshlán ar leith a bhíonn le sárú ag comhlachtaí nua ar nós Oisín ná a chur ina luí ar eagrais mhóra atá seanbhunaithe go bhfuil buntáistí ag baint leis an gcomhlacht beag a roghnú.
ar leith
particular, unique

Is seancheantar é an Gotico a bhfuil sráideanna cúnga ann – tá sé ró-éasca dul ar strae ansin! – go leor siopaí agus beár, agus tá atmaisféar
ar leith ann.
clár ríomhaireachta ar leith
a special computer program

Scríobhadh
clár ríomhaireachta ar leith don phróiséas ar dtús, ina dhiaidh sin seoladh an t-ábhar ó na seancheirníní go ríomhaire agus as sin go dlúthdhiosca.
Dúshlán ar leith
a special challenge
Dúshlán ar leith a bhíonn le sárú ag comhlachtaí nua ar nós Oisín ná a chur ina luí ar eagrais mhóra atá seanbhunaithe go bhfuil buntáistí ag baint leis an gcomhlacht beag a roghnú.
léiriú ar leith
special illustration

Is
léiriú ar leith é ar an chultúr comhaimseartha tríd an Ghaeilge.
ar leith
particular, unique

Is seancheantar é an Gotico a bhfuil sráideanna cúnga ann – tá sé ró-éasca dul ar strae ansin! – go leor siopaí agus beár, agus tá atmaisféar
ar leith ann.
buanna ar leith
special talents

Cinnte bhí
buanna ar leith ag daoine áirithe sa ghrúpa ach ní thar moladh beirte a bhíomar i ndáiríre agus, mar sin, níor shroicheamar babhtaí ceannais leithéidí Shlógadh, mar ba dhual do ghrúpaí ceoil na scoile.
clár ríomhaireachta ar leith
a special computer program

Scríobhadh
clár ríomhaireachta ar leith don phróiséas ar dtús, ina dhiaidh sin seoladh an t-ábhar ó na seancheirníní go ríomhaire agus as sin go dlúthdhiosca.
ar leith
separately

*
Gluais • Glossary
glúin nuaa new generation
brívigour
ag dul ó neart go neartgoing from strength to strength
fiontar foilsitheoireachtapublishing enterprise
cnuasach gearrscéaltacollection of short stories
cé gur mhionnaigh Artairalthough Artair swore
slíomairesmooth, flattering, hypocritically friendly person
saint an ghoilethe greed of his stomach
a chomhairle a athrúto change his mind
ar fheabhas uiligabsolutely excellent
osnasigh
ar chúl an mhuinílbehind the neck
muisiriúnmushroom
ní réitíonn siad sin liom beag ná mórthey don”t agree with me at all
snaghiccups
gráinnínpinch
cainéalcinnamon
síoltaseeds
a sháith biaenough food
ag cruthú rud úrcreating something new
má thuigeann tú leat méif you know what I mean
a sheachaintto avoid
muiníntrust
blastatasty
ordóg coisetoe
an iarraidh sinthis time
cnapheap
á ghreadadh go cúramachcarefully mixing it
babhlabowl
scilléadskillet
shamhlaigh séhe imagined
go díbhirceacheagerly
subhachascheerfulness
ag leathadhspreading
geirfat
bréanfoul
doilighdifficult
a chreidbheáilto believe
ar leithseparately
mar a thit rudaí amach domhow things worked out for me
ní raibh dadaidh le fáilthere was nothing available
i mo ghlacin my hand
ag diúlsucking
bhí an t-ádh dearg ormI was dead lucky
dea-chumthashapely
láchfriendly
fialgenerous
níor bhlais mé riamhI never tasted
faic na ngrástnot a thing
ag cuimilt a béilrubbing her mouth
a mháshis thigh
seanmóireachtpreaching
greimbite
iomrámention
deisopportunity
luachmharvaluable
seanchaslore
as ar fáisceadh iadfrom which they were wrought
doilíssorrow, difficulty
i leathchogarin a half-whisper
iad a chur i ngníomhto put them in action
seal beag gearra short period
sa Nua-Shéalainnin New Zealand
ina ghabhalcrotch
ag sápressing
críonmhíoltawood-worms
corrachprojecting
lorgashin
damanta nimhneachdamn sore
scoilteadh a chraiceannhis skin was split
crá gan mhaolútorment without alleviation
chun an tí bhigto the toilet
ina gcuideachtain their company
báisteach mhillteanachterrible rain
foscadhshelter
a bhaint amachto reach
ag bleadaracht go díchéillíblattering senselessly
scaiftecrowd
ag casachtachcoughing
breallánfool
millteanach dóighiúilextremely pretty
as miosúrextraordinary
gan choinneunexpected
blas searbha sour taste
breis agus a sáithmore than her fill
strambánachlong-winded
smut féin den fhírinneeven a small bit of truth
é a thionlacanto accompany him
a bhéarfadh íthat would take her
críochend
gan mhórchuid náirewithout a lot of embarrassment
gnóthachbusy
straois léanmharwoeful grimace
trína gruaig mhín bhánthrough her soft white hair
sula bpléascfadh a lamhnánbefore his bladder would explode
ag cogaint a spúnóigechewing the spoon
déaraimislet us say
drochnósannabad habits
tuairimíopinions
cogaíwars
slí mhaireachtála fholláinhealthy way of life
a mhealladhto coax
a chuir fíorionadh uirthiwhich really surprised her
ag cur tharstutalking away
go díbhirceach dícheallacheagerly and diligently
d’fholmhaigh séhe emptied
sásarsaucer
doirtealsink
thriomaigh éhe dried it
slachtmhartidy
á thionlacan féinaccompying himself
sultmharenjoyable
spídslander
gan mhuirnwithout tenderness
magairlítesticles
nuair a dheifrigh Artair tharstu de léimwhen Artair hurried past them with a jump
<t
eagraíocht ar leith
a separate organisation

Deir sé nach ionann Stiúrthóir Iomána agus Stiúrthóir Ginearálta CLG, is é sin, nach mbeidh
eagraíocht ar leith don iomáint taobh istigh de CLG.
aird ar leith
special heed

Go dtabharfaidh údaráis Pháirc an Chrócaigh
aird ar leith ar an easpa suime is léir a bheith ag Coistí Chontae áirithe i leith na hiomána agus go n-imreofaí babhtaí de Choirn Nicky Rackard agus Christy Ring in éineacht le cluichí Grád A.
spéis ar leith
a special interest

Bíonn riachtanais éagsúla ag mic léinn nach bhfuil cur amach acu ar theanga ar bith eile agus ag mic léinn atá líofa i dteangacha eile agus atá ag foghlaim na Gaeilge mar go bhfuil
spéis ar leith acu i dteangacha.
soláthar ar leith airgid
separate provision of money

“Ní raibh aon chiste curtha ar fáil do Ghaeltarra riamh do chuspóir na teanga, ná go deimhin féin, go dtí gur
tháinig Éamon Ó Cuív isteach mar Aire Stáit, ní raibh aon
soláthar ar leith airgid curtha ar fáil ag an státchiste don eagraíocht le Gaeilge a chur chun cinn.
ómós ar leith
special homage

“Guairneán an bháis” a baisteadh ar an bpáirc sin i ndiaidh an chatha, agus tar éis an chogaidh, tugadh
ómós ar leith do shaighdiúirí a throid inti.
trí fhéiniúlacht ar leith Éireannach a chothú
through fostering a separate Irish identity

Thuigeadar,
trí fhéiniúlacht ar leith Éireannach a chothú, go músclófaí mórtas cine.
iarracht ar leith
special effort

Déanaim
iarracht ar leith na cluichí iomána a fheiceáil más féidir in aon chor.
gaol ar leith
special relationship

Ar ndóigh, tá
gaol ar leith idir an Foras agus na príomheagraíochtaí Gaeilge ar nós Chonradh na Gaeilge, Ghael Linn agus Chomhdháil Náisiúnta na Gaeilge.
ról ar leith
special role

Cén ról atá agat féin i gComhairle na Gaelscolaíochta (CnaG) agus cén fhad atá tú sa phost?
Oifigeach Forbartha atá ionam ach tá
ról ar leith agam ag plé cúrsaí gobharnóireachta, polasaithe scoile (Gaeilge) agus bainistíocht scoile.
béim ar leith
a particular emphasis

AÓF: ***Tugaim faoi deara go bhfuil sé amhrán ar an albam freisin, agus tá mé ag ceapadh gur chuala mé thú ag caint ar an raidió agus tú ag rá go gcuireann sibh
béim ar leith ar an amhránaíocht nuair a dhéanann sibh ceolchoirm, nó go ndéanann sibh cinnte de go mbeidh roinnt amhrán á gcasadh agaibh le linn na hoíche.
sásamh ar leith
special satisfaction

Rud eile, is annamh a bhuann cuid d’imreoirí na hEorpa aon chomórtas astu féin, agus mar sin, tugann sé
sásamh ar leith dóibh nach mbíonn le fáil acu ach go hannamh bheith páirteach i mórbhua i gcomórtas cáiliúil, idirnáisiúnta.
atmaisféar ar leith
a special atmosphere

I rith mhí Lúnasa, bíonn
atmaisféar ar leith ann.
béim ar leith
a special emphasis

Ar ndóigh ní fhéadfaí é sin a dhéanamh gan airgead agus tá
béim ar leith ar bhailiú airgid.
stádas ar leith
a special status

Oíche Shathairn “stairiúil” a bhí ann gan dabht ar bith! Sílim féin go ndeachaigh lucht CLG ina sluaite i ngeall ar an ghné “stairiúil” a bhain leis an ócáid agus i ngeall ar dhá chluiche mhóra rugbaí a bheith le tarlú, chun a thaispeáint don saol mór gur le CLG Páirc an Chrócaigh agus go bhfuil
stádas ar leith ag na cluichí Gaelacha i saol mhuintir na hÉireann.
tábhacht ar leith
special importance

Ach, dar ndóigh, tá
tábhacht ar leith le rugbaí agus sacar i bPáirc an Chrócaigh ar an ábhar gurb iad seo na cluichí “fíor-Ghallda” ar raibh cosc ar a n-imirt i measc bhaill CLG ar feadh i bhfad.
coláiste ar leith
a separate college

Tá sé riachtanach go ndéanfaí
coláiste ar leith a bhunú le hoiliúint a chur ar na hoidí gur spéis leo bheith ag teagasc sa chóras lán-ghaelach.
suim ar leith
a special interest

Bhí mé ag foghlaim na dteangacha sin agus mé ag fás aníos agus chuir mé
suim ar leith sa teangeolaíocht agus sa litríocht.
ar dhearcadh an Taoisigh i leith na Gaeilge
on the Taoiseach's attitude to Irish

”
Dhírigh Balor isteach ansin
ar dhearcadh an Taoisigh i leith na Gaeilge agus b’aisteach leis an méid a fuair sé amach:
“Arú, a Bhaloir, is grá liom an Ghaeilge agus is maith liom bheith ag caint i nGaeilge agus ag smaoineamh i nGaeilge agus ag ordú piontaí i nGaeilge.
trí pholasaithe ar leith a chur i bhfeidhm.
by implementing certain policies.

Deirtear gur éirigh le Ceanada agus an Fhionlainn an rannpháirtíocht a ardú
trí pholasaithe ar leith a chur i bhfeidhm.
spéis ar leith
particular interest

”
Bhí
spéis ar leith agam fáil amach cén chaoi a gcumann Slide a gcuid amhrán.
treoir ar leith
special guidance

Is léiritheoir den scoth é a bhfuil an-chur amach aige ar an gceol traidisiúnta (is ball den ghrúpa Lúnasa é) agus thug sé tacaíocht agus
treoir ar leith don bhanna.
in áit ar leith.
in a special place.

Nuair a shúigh mé isteach an t-aer úr, agus nuair a chonaic mé dul faoi na gréine agus éirí na gealaí an chéad oíche sin, bhí a fhios agam go raibh mé
in áit ar leith.
imeacht ar leith.
a special event.

Agus muid ag dul trí Allt na h-Eirbhe, tháinig muid ar
imeacht ar leith.
grúpa ar leith a bhunú
to establish a special group

Réiteach amháin atá molta le déanaí ná
grúpa ar leith a bhunú chun an córas smachta a láimhseáil.
i gcásanna ar leith,
in particular cases,

Cuirtear córais phoiblí ríomhphoist ar fáil do ghardaí, do sháirsintí agus d’oibrithe aonair eile
i gcásanna ar leith, ag brath ar chuinsí oibreachais.
ba bhaile ar leith é
it was a separate town

Cé gur cuid de chathair Learphoill é Walton anois,
ba bhaile ar leith é go dtí gur tháinig borradh mór faoin chathair sa 19ú haois.
brí ar leith
particular meaning

Tá
brí ar leith ag baint le chuile bhall adhmaid sna tithe seo - ar nós dealbh i séipéal.
spiorad Eorpach ar leith
a special European spirit

In ómós dóibh siúd atá tagtha chugainn ó thíortha eile le blianta beaga anuas, beidh
spiorad Eorpach ar leith le brath ar Fhéile na bliana seo.
cúis ar leith
a particular reason

An bhfuil
cúis ar leith leis sin? An mbíonn sé deacair iad a fhoghlaim?
LMacM: Is dócha go bhfuil fáil níos fairsinge ar amhráin de chuid na gceantar éagsúil anois ná mar a bhí, agus bím ag éisteacht le hamhránaithe iontacha ó chuile cheantar den tír, ní hamháin ón tréimhse seo, ach ón aimsir atá thart chomh maith má tá taifeadadh déanta díbh.
ar leith
distinct

Mar chomparáid, ní féidir ach le 82,000 duine a bheith i bPáirc an Chrócaigh agus 90,000 i Staid Wembley!
Tá dhá shraithchomórtas ollscoile déag
ar leith sna Stáit Aontaithe, agus cothrom is deich mball i ngach ceann, gan trácht ar scór nó dhó sraithchomórtas beag idir na coláistí agus ollscoileanna beaga timpeall na tíre.
ar leaid faoi leith
on a particular lad

Cuireann graifítí in Croxteth an locht
ar leaid faoi leith i gcás dhúnmharú Rhys Jones, ach fós féin níor chúisigh na póiliní duine ar bith.
aon mhúinteoir ar leith
any particular teacher

AÓF: Cé uathu a fuair tú do chuid ceoil ó thaobh na fidle de? An raibh
aon mhúinteoir ar leith agat?
TC: Bhí a lán múinteoirí agam i rith na mblianta.
dá ndiúltódh scoil ar leith
if a particular school

Ba dhoiligh don roinn nó don aire a bheith go hiomlán cinnte go n-éireodh leo sa chúirt
dá ndiúltódh scoil ar leith cloí leis an churaclam nó leis an chiorclán faoin luath-thumoideachas.
dá ndiúltódh scoil ar leith
if a particular school refused

Ba dhoiligh don roinn nó don aire a bheith go hiomlán cinnte go n-éireodh leo sa chúirt
dá ndiúltódh scoil ar leith cloí leis an churaclam nó leis an chiorclán faoin luath-thumoideachas.
agus dearcadh ar nós cuma liom aige i leith na n-ócáidí móra.
and seemed to be unaffected by big occassions

Murab ionann agus na himreoirí sin, bhí Mick óg agus bhí treise nádúrtha aige,
agus dearcadh ar nós cuma liom aige i leith na n-ócáidí móra.
Ba é an tréimhse ab fhaide a bhí sé ar láthair chogaíochta faoi leith
the longest period that he was in a specific conflict zone
Ba é an tréimhse ab fhaide a bhí sé ar láthair chogaíochta faoi leith ná na blianta a chaith sé i mBéal Feirste, 1971 go 1978, agus tuairisciú á déanamh aige ar na Trioblóidí mar iriseoir de chuid RTÉ i dtosach, agus ní ba dhéanaí mar fhostaí de chuid an *Observer* agus NBC.
atmaisféar ar leith
a particular, special, atmosphere

*Aniar: Voices and Verse from the Edge of the World* atá mar theideal ar an saothar seo, agus is cinnte gur éirigh leis an triúr comhoibrithe a bhí bainteach leis
atmaisféar ar leith a chruthú ann – tá rian den “Saol Eile” le braith go láidir uaidh.
éacht ar leith
a particular feat

Ach
éacht ar leith – éacht mór millteach – is ea é an tríú craobh as a chéile a ghnóthú.
duine ar leith
a person apart

”Is
duine ar leith é Darach Ó Tuairisg.