Nuair a tharlaíonn sé go mbíonn drochaoibh ar dhuine acu, bíonn a fhios ag an chuid eile gur gá é nó í a sheachaint go dtí go dtiocfaidh feabhas ar chúrsaí.

Míshásamh ======= I measc an lucht gnó faoin tuath fiú tá míshásamh ann faoin dóigh a bhfuil an ghéarchéim ag cur isteach orthu - géarchéim a tháinig chun cinn an chéad lá riamh mar gheall ar dhrochghrúdarlach muc a bheith á cheannach ag feirmeoirí áirithe.

Glacadh daonáireamh 1981 le linn na stailceanna ocrais agus tugadh drochíde d'fhoireann an daonáirimh i gceantair naisiúnaíocha.

Is é an fáth go bhfuil na póilíní ag caitheamh mar seo go fóill le fir dhubha ná nach minic a bhíonn siad thíos leis an mhí-iompar seo.

D'fhéadfadh duine an argóint a chur chun cinn, áfach, gur duine í Yates atá suaite ina meabhair agus nár cheart daoine atá sa drochriocht seo a chur chun báis.

Ach dá olcas é iompar an Lucht Taistil ag Gort na Silíní, agus dá mhí-réasúnta an chuma a bhí ar chur chuige Collins, tá argóint ann gur chun fíorleasa na dTaistealaithe a bhí sé.

" Aontaíonn sé liom nuair a deirim leis go bhfuil antraipeolaithe áirithe tar éis droch-chlú a tharraingt ar an ábhar ach maíonn sé go ndéantar botúin mhóra i ngach disciplín.

"Tá beagán beag bídeach daoine ann a tharraing droch-chlú orainn.

Ach ar ghlac an Ghé leis mar fhreagra ceart? Beag an baol! Tá drochspin anois ar Bhalor bocht agus muid i mbéal na Nollag.

"Is deacair á shárú lá fuar geimhridh agus níl caill ar é seo ina cheann.

Ach bhí droch-chlú ar an bhaile mar go raibh na sraithmharfóirí Ian Brady agus Myra Hyndley ina gcónaí ansin sna seascaidí.

Ach, an rud ab uafásaí uilig, an rud a d'fhág smál ar an bhliain ar fad ná an drochíde a tugadh do chailíní Bhunscoil na Croise Naofa i dtuaisceart Bhéal Feirste.

Deir tú leat féin rud inteacht folláin a ithe (sailéad, mar shampla) ach an chéad rud eile bíonn tú ag ithe rud inteacht iontach saibhir, cuid mhór cáise agus fíon, agus bíonn drochbhrionglóidí agat.

Ní raibh de dhroch-nós dá raibh aige nach raibh leis.

"Nach holc an mhaise duit a bheith ag baint grinn asam agus mé sa dóigh a bhfuil mé.

Deirtear go bhfuil gaol maith pearsanta idir Quinn agus Ahern ach tá roinnt mhaith den Lucht Oibre den bharúil gurbh é an comhrialtas le Fianna Fáil idir 1992 agus 1994 ba chúis leis na drochthorthaí san olltoghchán i 1997, nuair a chaill siad leath a gcuid suíochán sa Dáil.

Ba léir ag an am gur beag cruthúnas a bhí ag an rialtas leis na líomhaintí seo, agus nuair a ceistíodh iad, tugadh dhá ghrianghraf do na meáin chumarsáide in éineacht le físeán ar dhrochchaighdeán chun an scéal a dheimhniú.

Idir an dá linn chuaigh lucht cuardaithe tearmainn atá á gcoinneáil go héigeantach san Astráil ar stailc ocrais mar agóid in aghaidh dhrochstaid na n-ionad coinneála agus chun brú a chur ar an rialtas eolas a thabhairt dóibh maidir le stádas a n-iarratas víosa.

Deirtear gurb é an rud deireanach a bhíonn fágtha i ndrochthriomach seachas na gníomhairí stoic.

**PM:** Ach thig leis an Bhord Póilíneachta aon drochiompar a stopadh.

Mar gheall ar easpa gluaiseachta, drochaiste bia, agus andúil sna toitíní, tá sí 300 punt meáchain agus tá plúchghalar croí uirthi.

" Agus bíonn drochthionchar ag an obair seo: téann an strus mór a bhíonn ar na múinteoirí i bhfeidhm ar na daltaí ar dhóigh dhiúltach agus téann siadsan abhaile agus cuireann siad strus ar a dtuismitheoirí.

Tá na híomhánna i gcluichí níos cóngaraí do dhroch-chartúin ná an réalachas fíorúil a bhí geallta dúinn.

Tá cáil ar Browne mar eagarthóir den scoth ach tá droch-chlú air mar dhuine a chaitheann go dona leo siúd a bhíonn ag obair leis.

Bhí mé saghas buartha fós faoi mo dhrochblas agus mo chaighdeán íseal.

Mar dá olcas mhí-iompar na nGardaí in áiteanna poiblí, is féidir a bheith cinnte gur measa go mór a n-iompar laistigh de bhallaí sábháilte teolaí an stáisiúin.

Bíonn na hamhráin agus na hamhránaithe, idir mhaith agus olc, i dTigh Marrinan.

" Is léir nach bhfuil lucht gnó cinnte cén tslí is fearr le fógraíocht a dhéanamh trí mheán an idirlín - ach is cinnte nach gcruthaíonn *spam *ach droch-cháil do chomhlachtaí a bhaineann úsáid as.

"Ach nuair a léigh an príomhoide m'aiste, chonaic mé dreach dalba, diabhlaí ag teacht air.

" Ar ndóigh, bheadh sé mar sin - i bhfad níos ísle ná mar a shíl siad - mar go bhfuil siad ag leanúint na droch-chomhairle ó Tim Neill ag Plas Y Brenin.

Ainneoin Tuaisceart Bhéal Feirste a bheith i bhfách le cainteanna White agus a chairde le Maskey, tá an scéal ag dul in olcas sa taobh sin den chathair.

Tá an tuairim ann leis go raibh Saor Éire á úsáid ag airí áirithe le drochchlú a tharraingt ar Shinn Féin nó le spíodóireacht a dhéanamh ar an bpáirtí sin.

Deir mé é seo chuile bhliain ach is dona an chuimhne atá agam.

" Cén fáth a bhfuil scannáin chomh maith seo ag teacht ón Iaráin, tír a bhfuil droch-chlú uirthi san Iarthar mar gheall ar ré na gcléireach Ioslamach, a thosaigh sa bhliain 1979? Thosaigh Ré Nua na Scannánaíochta Iaránaí i rith réimeas an tSeá, a fuair a ríchathaoir ar ais i 1953 mar gheall ar ghabháil ceannais míleata a d'eagraigh an CIA agus seirbhís rúnda na Breataine.

) drocham ======= Tháinig na fadhbanna seo le VOTF chun cinn ag drocham do Daily.

Mar, i ndeireadh na dála, is chun leas Chumann na nIriseoirí féin atá sé féachaint chuige nach scríobhfadh aon duine dá bhaill rud ar bith a tharraingeodh droch-chlú ar an ngairm.

Níl sé olc amach is amach.

Agus mé ag caint ar dhoirse, mhol mé dó bealach oscailte dhoirse Theach na Dála a athrú ionas nach 'Pull' a bheas scríofa ar gach ceann acu - agus gan a bheith ag cur drochsmaointe isteach in intinní lofa bréana casa casta daoine áirithe a bhainfeadh an drochbhrí as an fhocal álainn Béarla sin.

"Bhí coinníollacha na ngnáthchimí ní ba mheasa fiú ná coinníollacha na gcimí polaitiúla.

* Gluais • Glossary doirtealsink cith fearthainnea rain shower trup na veainthe noise of the van cabhsalane uiligall thriomaigh méI dried go bhfeicfinnuntil I'd see inneall an chairrthe engine of the car casta asturned off ar bheannaigh sé domhthat he greeted me modhúilgentle bradáinsalmon scadáinherring beithíochbeast boladh milis an éisc ár gclúdúthe sweet smell of the fist covering us leitheannaflat-fish troisccod Ar mhothaigh tú an toirneach?Did you hear the thunder? cibé ar bithanyway reoiteoirfreezer bheir sé ar na scadáin ina bpéiríhe caught the herring in pairs crágalarge hands gágcrack de bharraíochtin excess cúpla crág oighreoigea few handfuls of ice ina mullachon top of them bhog sé go fadálachhe moved slowly cruithump go foighdeachpatiently drochthimpistea bad accident is mór an garit's a good thing dhéanfaidh sin muidthat'll do gan a thomhaswithout weighing it dlaíóg ghruaigestrands of hair sa chisteanachin the kitchen cuma bhrónacha sad look ó mhaidinsince this morning corrlásome days deoirdrop go fuireachaircautiously ródhánatoo bold/cheeky sliosslice tarraingtto draw Tae uilig a ólaimseI only drink tea an aimsir seothese days Ailt an ChorráinBurtonport ráchairtrun, demand monarchainfactories d'fhear céileseyour husband iascairefisherman An ScreabánThe area in Gaoth Dobhair where factories are located cibé cá fhad is a mhairfeas sin!however long that'll last dhéanaim i dtólamh dearmadI always forget a cailleadhwho died an lá faoi dheireadhthe other day Char mhothaighI didn't (hear) stócach óga young lad ailsecancer cearrwrong Thug sé a bhásIt killed him bolgam taea mouthful of tea fuarthas a chorp báitehis drowned body was found dhá chónairtwo coffins dhá fhairetwo wakes coisreacadh Dé orainnGod bless us A Dhia ár sábháilGod save us buille tromheavy blow bíodh slios den cháca sinséir sin agathave a slice of that ginger cake lán marahigh tide sruthánstream meascaithe leismixed with it slanntracha éiscfish scales fearthainnrain níochánwashing ar son an taefor the tea B'fhearr domhsa a bheith ag gabháil giota eileI'd better be going ar shiúlgone ag teacht isteach domhon my return uchtánarmful, load carried close to chest éadaí leaththirimehalf-dry clothes a smaointigh méthat I remembered nár íoc méthat I didn't pay

Bhí Meiriceá, gan amhras, dulta i dtaithí ar dhrochscéalta - an 11 Meán Fómhair, na hionsaithe antraisc, caint faoi ionsaithe eile sceimhlitheoireachta, faoi chogadh thar lear.

Cé gur thug an CRE tacaíocht d'Éireannaigh i gcásanna áirithe roimh bhinsí breithiúna, níl iontu seo ach cuid bheag den scéal, mar deir an eagraíocht nach mbíonn ach mionlach sásta gearán oifigiúil a dhéanamh faoi dhrochíde agus masla cainte: The response of many people in bad experiences was to leave the job or to keep a low profile.

* Gluais • Glossary doirtealsink cith fearthainnea rain shower trup na veainthe noise of the van cabhsalane uiligall thriomaigh méI dried go bhfeicfinnuntil I'd see inneall an chairrthe engine of the car casta asturned off ar bheannaigh sé domhthat he greeted me modhúilgentle bradáinsalmon scadáinherring beithíochbeast boladh milis an éisc ár gclúdúthe sweet smell of the fist covering us leitheannaflat-fish troisccod Ar mhothaigh tú an toirneach?Did you hear the thunder? cibé ar bithanyway reoiteoirfreezer bheir sé ar na scadáin ina bpéiríhe caught the herring in pairs crágalarge hands gágcrack de bharraíochtin excess cúpla crág oighreoigea few handfuls of ice ina mullachon top of them bhog sé go fadálachhe moved slowly cruithump go foighdeachpatiently drochthimpistea bad accident is mór an garit's a good thing dhéanfaidh sin muidthat'll do gan a thomhaswithout weighing it dlaíóg ghruaigestrands of hair sa chisteanachin the kitchen cuma bhrónacha sad look ó mhaidinsince this morning corrlásome days deoirdrop go fuireachaircautiously ródhánatoo bold/cheeky sliosslice tarraingtto draw Tae uilig a ólaimseI only drink tea an aimsir seothese days Ailt an ChorráinBurtonport ráchairtrun, demand monarchainfactories d'fhear céileseyour husband iascairefisherman An ScreabánThe area in Gaoth Dobhair where factories are located cibé cá fhad is a mhairfeas sin!however long that'll last dhéanaim i dtólamh dearmadI always forget a cailleadhwho died an lá faoi dheireadhthe other day Char mhothaighI didn't (hear) stócach óga young lad ailsecancer cearrwrong Thug sé a bhásIt killed him bolgam taea mouthful of tea fuarthas a chorp báitehis drowned body was found dhá chónairtwo coffins dhá fhairetwo wakes coisreacadh Dé orainnGod bless us A Dhia ár sábháilGod save us buille tromheavy blow bíodh slios den cháca sinséir sin agathave a slice of that ginger cake lán marahigh tide sruthánstream meascaithe leismixed with it slanntracha éiscfish scales fearthainnrain níochánwashing ar son an taefor the tea B'fhearr domhsa a bheith ag gabháil giota eileI'd better be going ar shiúlgone ag teacht isteach domhon my return uchtánarmful, load carried close to chest éadaí leaththirimehalf-dry clothes a smaointigh méthat I remembered nár íoc méthat I didn't pay

Bheadh sé mar fhíor-dhrochrud dá mba rud é go raibh muid tar éis a bheith ag obair leo siúd.

Bhí siad scriosta agus gan chodladh i rith na Nollag agus gach seans go mbeidh cúrsaí chomh dona céanna go ceann cúpla mí go fóill.

Ach ar an lá maraíodh Christopher Phelan, fear bocht 48 bliain d'aois a raibh sé de mhí-ádh air a bheith ag siúl sa cheantar an am.

Tháinig galar croí ar McGeown, rud a chuir isteach air an chuid eile dá shaol, ach in ainneoin na heasláinte, toghadh é mar chomhairleoir ar Chomhairle Chathair Bhéal Feirste i 1989.

Agus an méid sin ráite, áfach, níor éirigh leis teacht i dtír ar dhrochíomhá an rialtais san fhómhar, nuair a sceitheadh an t-eolas faoi na ciorruithe móra a bhí beartaithe ach a coinníodh faoi rún aimsir an olltoghcháin.

* Gluais • Glossary beathaisnéis údaraitheauthorized biography a dialanna pearsantapersonal diaries páipéir phríobháideachaprivate papers go dtí gur insealbhaíodh í ina hUachtaránuntil she was installed as President dódh nó tréigeadh 1,800 teach1,800 houses were burnt or abandoned lámhachshooting rachtoutburst acraí tíhousehold utensils as go brách leooff they went léiriúproduction cheanncheathrúheadquarters coistí cosanta áitiúlalocal defence committees dírbheathaisnéisautobiography gan strówithout difficulty i dtaiscesaved do lá na coise tinnefor a rainy day bhí cúrsaí chomh dona sinthings were so bad dá mba gháif it was necessary leithleachasselfishness scoilt aduainstrange split chiap sé Máire ar fadit really tormented Máire easpa suimelack of interest tragóidítragedies Cumann Naomh Uinseann de PólVincent de Paul Society baill shinsearacha na heagraíochta sin cois Lifethe senior members of that society in Dublin tuairisc suas lena bhéal dóa report up to his face géarchéimcrisis chun an Cumann a ghríosadhto spur the Society into action saothar in aiscewaste of time déistindisgust ag cáineadhcriticising ciúnaithe go mórgreatly quietened línte síochánapeace lines ruathair laethúladaily raids polarúpolarization girseacha ógayoung girls nóibhéinenovena cailín aonaira lone girl ní ba ghaire don ghráscarnearer to the scuffle le dul i gcabhair ar Catherineto go to Catherine's help an cúigear a ruaigeadhto drive the five off riochtstate a cuid néarógher nerves clocharconvent ar an Iúrin Newry tachrántoddler eachtraincident círéibriot faoi lán seoilin full swing ag glioscarnachglistening bréan le boladh gáissmelling bad from gas comhracfight otharcharrambulance formhór an bhealaighmost of the way ag dul ar foscadhsheltering ag sciorradhsliding ag lámhacáncrawling fras lámhaighvolley babhlaíbowls a gciarsúirtheir hankies leachtliquid cosaintprotection bodhardeaf bhí scolaíocht speisialta de dhíth airhe needed special schooling ba ghnách leishe used to d'fhaigheadh sé síob abhailehe used to get a lift home stad an bhusthe bus stop thuirling séhe disembarked neamhurchóideachinnocent bábántainnocent ag cogarnaíl taobh thiar dewhispering behind him trup na mbrógthe sound of the shoes neamhchoireachinnocent níor shamhlaighhe didn't imagine an t-uafásthe horror anfaterror cortwist dírithe ar a chloigeann lomaimed at his bare head scáilshadow scoilteadh a bhlaoschis skull was split open scréachascreams na hionsaitheoiríthe attackers níos truacántamore plaintive go prasquickly ag maothú an chairpéidmoistening the carpet Ba dhóbair dó bás a fháilHe nearly died go raibh an t-ádh dearg airthat he was extremely lucky ar mire le feargmad with rage beaginmhehelplessness cé a bhí ciontachwho was responsible níor cúisíodh duine ar bith riamhnobody was ever charged ciontach i ndúnmharúguilty of murder go gairid i ndiaidh an ionsaitheshortly after the attack ag maíomhstating seanphionós na fuipethe old whip punishment i gcás coirpeach a gheofaí ciontach i dtromionsaíin case of criminals found guilty of assault peann a chur le párto put pen to paper aiféalaregret gur éiligh sí pionós corparthathat she demanded corporal punishment ag teacht salach ar gach ar chreid sí riamh anngoing against everything she ever believed in

* Gluais • Glossary beathaisnéis údaraitheauthorized biography a dialanna pearsantapersonal diaries páipéir phríobháideachaprivate papers go dtí gur insealbhaíodh í ina hUachtaránuntil she was installed as President dódh nó tréigeadh 1,800 teach1,800 houses were burnt or abandoned lámhachshooting rachtoutburst acraí tíhousehold utensils as go brách leooff they went léiriúproduction cheanncheathrúheadquarters coistí cosanta áitiúlalocal defence committees dírbheathaisnéisautobiography gan strówithout difficulty i dtaiscesaved do lá na coise tinnefor a rainy day bhí cúrsaí chomh dona sinthings were so bad dá mba gháif it was necessary leithleachasselfishness scoilt aduainstrange split chiap sé Máire ar fadit really tormented Máire easpa suimelack of interest tragóidítragedies Cumann Naomh Uinseann de PólVincent de Paul Society baill shinsearacha na heagraíochta sin cois Lifethe senior members of that society in Dublin tuairisc suas lena bhéal dóa report up to his face géarchéimcrisis chun an Cumann a ghríosadhto spur the Society into action saothar in aiscewaste of time déistindisgust ag cáineadhcriticising ciúnaithe go mórgreatly quietened línte síochánapeace lines ruathair laethúladaily raids polarúpolarization girseacha ógayoung girls nóibhéinenovena cailín aonaira lone girl ní ba ghaire don ghráscarnearer to the scuffle le dul i gcabhair ar Catherineto go to Catherine's help an cúigear a ruaigeadhto drive the five off riochtstate a cuid néarógher nerves clocharconvent ar an Iúrin Newry tachrántoddler eachtraincident círéibriot faoi lán seoilin full swing ag glioscarnachglistening bréan le boladh gáissmelling bad from gas comhracfight otharcharrambulance formhór an bhealaighmost of the way ag dul ar foscadhsheltering ag sciorradhsliding ag lámhacáncrawling fras lámhaighvolley babhlaíbowls a gciarsúirtheir hankies leachtliquid cosaintprotection bodhardeaf bhí scolaíocht speisialta de dhíth airhe needed special schooling ba ghnách leishe used to d'fhaigheadh sé síob abhailehe used to get a lift home stad an bhusthe bus stop thuirling séhe disembarked neamhurchóideachinnocent bábántainnocent ag cogarnaíl taobh thiar dewhispering behind him trup na mbrógthe sound of the shoes neamhchoireachinnocent níor shamhlaighhe didn't imagine an t-uafásthe horror anfaterror cortwist dírithe ar a chloigeann lomaimed at his bare head scáilshadow scoilteadh a bhlaoschis skull was split open scréachascreams na hionsaitheoiríthe attackers níos truacántamore plaintive go prasquickly ag maothú an chairpéidmoistening the carpet Ba dhóbair dó bás a fháilHe nearly died go raibh an t-ádh dearg airthat he was extremely lucky ar mire le feargmad with rage beaginmhehelplessness cé a bhí ciontachwho was responsible níor cúisíodh duine ar bith riamhnobody was ever charged ciontach i ndúnmharúguilty of murder go gairid i ndiaidh an ionsaitheshortly after the attack ag maíomhstating seanphionós na fuipethe old whip punishment i gcás coirpeach a gheofaí ciontach i dtromionsaíin case of criminals found guilty of assault peann a chur le párto put pen to paper aiféalaregret gur éiligh sí pionós corparthathat she demanded corporal punishment ag teacht salach ar gach ar chreid sí riamh anngoing against everything she ever believed in

Droch-thoradh amháin air sin, ar ndóigh, ná gur fágadh seanmheon na rúndachta in áit, luachanna ón ré Victeoiriach a chabhraigh le daoine coimeádacha greim a fháil ar an gcumhacht agus í a choinneáil ar feadh i bhfad.

"Ach má théann cúrsaí chun donais, beidh imní orm a bheith i Nua-Eabhrac.

D'imrínn ana-dhian agus fuaireas drochchic sa cheann agus ní ligfeadh na húdaráis dom aon am saor a thógaint.

An bhfuil sé searbhasach mar gheall ar an drochíde seo? Deir sé nach bhfuil.

Lena chois sin, an bhean a bhí ag caint liom bhí sí gan mhúineadh agus nuair chuala mé féin na focail "under no circumstances will we accept it", bhí sé ina chogadh.

Ach tháinig drochscéala ón Bhreatain Bheag sular fhág mé an baile - bhíothas i ndiaidh ionsaí a dhéanamh ar an leacht cuimhneacháin i bhFrongoch do na príosúnaigh Éireannacha a bhí i ngéibheann ansin i ndiaidh Éirí Amach 1916 (cf.

5 billiún ar HIH nuair a theip air agus cé gur ar dhrochbhainistíocht is mó a chuir an coimisiún an milleán, bhí coireacht i gceist freisin.

Thug seisean faoin Uachtarán Íosa Mhic Ghiolla Mháire agus faoin mhéid a bhí le rá aici i Virginia Mheiriceá mar gheall ar dhrochnósanna pótaireachta mhuintir na hÉireann.

ie) Gluais • Glossary ar an drabhlásdrinking heavily dá bharras a result geallwager a bheatha a shaothrúto earn his living i dtuilleamaí ar a chuid airgiddepending on his money cneadgroan damantadamned clár éadainforehead ag sá priocairí te ina ghoilesticking hot pokers into his stomach spící biorachasharp spikes ag lúbarnaíltwisting go míshuaimhneachuneasily imeachtaíevents galántaelegant meidhreachmerry dreoilín teaspaighgrasshopper drithlín gliondaira spark of joy gnúisface folthair faoi dhraíochtunder a spell comwaist cuireadhinvitation go fonnmhareagerly a chompánaighhis companions sméideadhwink a gcuid ráiteas graostatheir obscene comments maorgamajestic cornchlársideboard i ndlúthchipíin serried ranks táim sáchI have enough leachtliquid mionscáth gréinemini parasol do bharraicíníyour toes dlúthdhiosca rómánsachromantic CD tolgcouch chuimil sí a gruashe rubbed her cheek de chogar mealltachin an enticing whisper eiteogawings súimínsip milissweet mearbhalldizziness nuair a tháinig sé chuige féinwhen he came to céimeannasteps ar na cannaíheavy drinking a chártaí creidmheasahis credit cards cloigínbell toradhresult iarrachtaíattempts lámh leis an teachbeside the house curtha i leataobhset aside an bhean ghlantacháinthe cleaning woman shrac a chuid éadaigh de féinhe pulled his clothes off le tuawith an axe osnasigh crotshape láibeachmuddy drochbholadhbad smell anáilbreath stán síshe stared dallógablinds céastatortured breoiteill a chomhairligh síshe advised cearrwrong galardisease An Crannchur NáisiúntaThe National Lottery duaisprize a sheol ar bhóthar d'aimhleasa túwhich lead you astray drabhlásdebauchery ragairnerevelry geallghlacadóiríbookmakers fiántaswildness nuair a bhí ort do bheatha a shaothrúwhen you had to earn a living ní mór dom éiríI have to get up gnó práinneachurgent business í ag machnamh ar éagóir an tsaoilthinking about the unfairness of the world na heasláinthe sick ina seilbh féinin her possession a goideadh uaidhstolen from him burla nótaí airgida wad of notes sonraídetails théadh séhe used to go goileappetite bhíodh meadhrán ina cheannhis head would be swimming spadántasluggish fuinneamhenergy comhairleadvice dochtúir comhairleachconsultant buidéal leighismedicine bottle oideas oiriúnacha suitable prescription máinliasurgeon seomra feithimhwaiting room plódaithepacked cuma na bochtaineachtathe look of poverty go fiosrachinquisitively míchompordachuncomfortable lig sé airhe pretended scuainequeue le dímheaswith lack of respect a chuid otharhis patients do shealsayour turn sciob ColmColm snatched go dubhachgloomily go giorraiscabruptly níos críonnamore prudent níl mo ghoile thar mholadh beirtemy stomach isn't great sracfhéachaintglance aclaíochtexercise draidgháiregrin tréaniarrachta strong effort a choinneáil faoi shrianto keep under control bia róshaibhirfood that is too rich córas néarógachnervous system aclaífit i mbarr do shláintein the best of health géilleann tú do gach mianyou give in to every desire baoisfoolishness sólássolace saothraigh do bheathaearn your living mair ar an bpá a íoctar leatlive on the wage that you're paid maslaitheinsulted go drochmheasúilcontemptuously níor chorraigh ColmColm didn't move geallwager maireachtáil arlive off eagraíocht charthanachtacharitable organization meangadh searbhsarcastic smile cairde rachmasachawealthy friends toilteanachwilling faghairtflash buntáisteadvantage éigeandáilemergency sochar pearsantapersonal benefit má aithnítear méif I'm recognised i ndáiríreserious lándáiríretotally serious a dhearbhai

Tá an UUP sa ghéarchéim is measa dá raibh siad ann le 30 bliain anuas.

Bhí na bainisteoirí le ceangal faoi seo, mar is fuath leo drochphoiblíocht agus fuair mé dhá ríomhphost bhagracha ó bheirt acu.

Dá dhonacht é an tAontas Eorpach, áfach, tá an scéal níos measa sna Stáit Aontaithe.

Tá drochshéasúr turasóireachta in Éirinn faoi láthair.

Tá droch-cháil ag teacht ar Éirinn de dheasca phraghas an lóistín, an bhia, na dí agus na riachtanas eile beatha.

Béim ar dhea-thréithe ======= An ghné eile den chultúr ná go maitear drochimirt nó drochiompar ar an bpáirc d'imreoirí an-éasca, go mór mór i gcás imreoirí cáiliúla.

Tar éis drochphoiblíochta mar sin, bhí a fhios agam go mbeadh *fall-out *sa choláiste, mar go mbeadh an Roinn Oideachais i Sasana i dteagmháil leis an phríomhoide faoin chás.

Tá an tseirbhís ag dul in olcas, níl an infheistíocht riachtanach dá déanamh, tá na praghsanna ag dul in airde, tá cineál de mhonaplacht fós i réim .

Faoi mar a tharla i gcás na n-iarnród sa mBreatain, tá drochthionchar Thatcher ar an bpolaitíocht fós linn.

Bhí triail an Uasail McKevitt, áfach, ar an rud is gaire dá bhfacthas sa stát seo do na trialacha ollbhrathadóra, nó *supergrass trials*, a tharraing drochchlú ar sheirbhís phóilíneachta agus ar bhreithiúna Thuaisceart Éireann sna hochtóidí.

Chuaigh muid thar bhothán na ngabhar agus thuig mé díreach ansin cén fáth a bhfuil míchlú ar na hainmhithe seo mar gheall ar a mboladh.

"Is cuimhin liom an uirlis bheag shaoithiúil seo (na píobaí uilleann) agus an drochbholadh seo a thiocfadh ó Uncle Tom," arsa Neil ag gáire.

"Bhí ár sáith de na Trioblóidí againn, mar sin bhog muid," arsa Cole, nach raibh ach cúig bliana ag an am ach a chonaic go soiléir an drochéifeacht a bhí ag an leatrom ar a athair, ar phéintéir é, agus ar Chaitlicigh eile sa cheantar.

Ceaptar go bhfuil ar a laghad 3,000 de na caoirigh tar éis bháis agus go bhfuil drochbhail ar chuid mhaith de na cinn atá fós beo.

Mar sin féin, ní féidir a shéanadh gur cúis imní an-mhór é fós do roinnt mhaith daoine an drochbhail atá ar go leor de ghnáthmhuintir na hIaráice.

Tá saighdiúirí bochta Mheiriceá thíos leis, duine nó beirt acu á marú go laethúil de bharr na drochphleanála agus an drochriartha atá á ndéanamh ag an lucht riartha as Meiriceá.

Tarraingeoidh sé drochchomhluadar ar an áit, a dúradar.

Molann sé dea-imirt agus deathréithe imreoirí, fiú nuair a dhéanann siad drochbhotúin.

Is ag dul in olcas atá an scéal, agus an rialtas lárnach ag iarraidh sciar suntasach den ualach cánach a chur ar aghaidh go seiftiúil, ciúin chuig na húdaráis áitiúla - díreach ag an am céanna is atá go leor cumhachtaí bainte de na húdaráis chéanna.

Nuair a fhiafraím de an mbraitheann sé go bhfuil na caighdeáin acadúla agus caighdeán na Gaeilge tar éis dul in olcas ó chuaigh seisean i mbun oibre mar léachtóir, cuireann a fhreagra iontas orm.

Bhí sé nimhneach go leor fosta ag caint faoi na pátrúin, ag rá go raibh Charles Saatchi agus an Tate Modern ag díriú isteach ar "an lowest common denominator" agus go raibh an chontúirt ann go mbeadh drochthionchar aige sin ar fhorbairt na healaíne.

Thóg cabhlach na hAstráile an bád, an Minasa Bone, amach in uiscí idirnáisiúnta in ainneoin na drochbhaile a bhí uirthi, agus cuireadh i dtír ar cheann d'oileáin na hIndinéise í.

I ndairíre, an gcreideann tú sna piseogaí san?" "Ní chreidim ach ná habair liom nach leanann Mí-ádh éigin tusa?" Bhí pointe aige, ach níor theastaigh ó Shaidí aon rud eile a rá faoi sin.

* Gluais • Glossary i gcoinne na dtonntrachaagainst the waves ag dreapadhclimbing gíogsqueak ionadhsurprise míthuiscintmisunderstanding a bhéic CathalCathal shouted bhfolachhiding an-mhíshasúilvery unsatisfactory ní chuirfidh mise isteach ortI won't bother you gáire meidhreachmirthful laugh ag útamáil thartfumbling around gan amhrasundoubtedly lig dom mo mhachnamh a dhéanamhlet me have a think ag déanamh aithrise arcopying a cásher situation bhraith séhe felt praiseachmess os ísealin a low voice mí-ádhbad luck piseogsuperstition caladhport, harbour Gháir SaidíSaidí laughed catachcurly chun é a ghríosadhto incite him ceangalbond an tríú mílaoisthe third millennium mí-ádhbad luck cinneadhdecision chun na líonta a tharraingtto draw the nets péarlachpearly íoróinirony i gcruachásin a predicament ag treabhadhploughing déanachlate ag ardúrising ag luascadh go fíochmharrocking fiercely fothainshelter fliuch báitesoaking wet cuma chrostaa cross look sorncooker doirtealsink cuisneoirfridge ar eagla go gcasfadh séin case he'd turn around Bhí sí i bponc ceart.

Nó b'fhéidir gurb é an t-airgead urraíochta a chaill sí an buille ba mheasa.

Cén sórt meoin atá acu? Tá na lúthchleasaithe ag brath orthu in a lán slite ach an bhfuil siad ag déanamh a leasa? Céard tá i ndán do na lúthchleasaithe amach anseo nuair a éireoidh siad as an spórt? Tuilleadh cur i gcéill agus uisce faoi thalamh b'fhéidir? Agus drochfhadhbanna sláinte níos déanaí is dóigh.

Bheadh trua agat do na leaidíní beaga a bhíonn ag saothrú pingneacha suaracha ag díol cártaí poist ar an láthair seo.

Ar an taobh eile, is é an laige is mó atá ag Mícheál Ó Máirtín ná gurb é an tAire Sláinte faoi láthair agus is beag rud atá ag dó na geirbe níos mó ag pobal na hÉireann ná drochstaid an chórais sláinte.

D'fhéadfadh sin a theacht i bhfoirm drochthorthaí toghcháin nó d'fhéadfadh fianaise ó cheann de na fiosrúcháin barrthuisle a bhaint as an Taoiseach.

Ar an taobh eile, is é an laige is mó atá ag Mícheál Ó Máirtín ná gurb é an tAire Sláinte faoi láthair agus is beag rud atá ag dó na geirbe níos mó ag pobal na hÉireann ná drochstaid an chórais sláinte.

Ó 1938 ar aghaidh bhí imeachtaí ar siúl san Áras go rialta, go dtí deireadh na seascaidí, nuair a bhí cúrsaí Gaeilge in ísle brí agus droch-chuma ar an Áras féin.

Chun donais ======= Chuaigh an scéal chun donais ag deireadh na míosa.

Mairnéalach ab ea Freddie, cosúil leis na mílte eile sa phort seo, agus fuair sé drochphoibíocht trí na blianta mar athair a d'fhág a bhean agus a mhac óg ar an anás.

" Agus ní dóigh leis go bhfuil sé sin dímhúinte? "Ní dóigh liom é," a fhreagraíonn sé.

I measc na gconspóidí bliantúla bíonn (gan ord ar leith): Réiteoirí (atá ag dul in olcas an t-am ar fad más fíor!).

Ní raibh mórán acu ann ar dtús, ach nuair a theip ar na prátaí arís i bhFómhar na bliana 1846, agus nuair a tháinig drochgheimhreadh ansin, tháinig méadú ar an líon daoine.

Tá dhá rogha agat: is féidir leat drochaisteoir a bhfuil togha na Gaeilge aige a roghnú nó sáraisteoir ag a bhfuil Gaeilge lochtach a fhostú.

Idir 2002 agus 2003, thit an líon bailte a raibh drochfhadhb bruscair acu ó dhá thrian go dtí an ceathrú cuid, agus anuraidh bhí seacht gcinn a bhí ar comhchéim leis na bailte is glaine san Aontas Eorpach.

Bhí sí ar nós cuma liom liom agus d'éirigh léi drochspionn a chur orm.

"Má tá daoine ag dul a thabhairt drochíde do mhuintir an cheantair, caithfidh siad na hiarmhairtí a fhuilstin," a dúirt sé le UTV.

900 bás sa bhliain ======= Drochstaitisticí báis agus tinnis a spreag Rialtas na hÉireann leis an chosc ar an tobac a chuir i bhfeidhm ar ndóigh, agus tá na staitisticí i Learpholl chomh dona céanna.