Tarlaíonn sé seo go rialta, áfach, agus deir na Cúbaigh nach bhfuil an dara rogha acu mar nach féidir leo a bheith beo ar a dtuarastal amháin ($10 Meiriceánach sa mhí ar an mheán).

Ach an bhfuil an rogha cheart déanta acu, an ullmhóidh na cúrsaí a roghnaigh siad iad don saol mór? Deir m'fhoclóir liom go dtagann an focal "education" ón Laidin "ducere" a chiallaíonn treorú (to lead).

Mar sin beidh rogha ag daoine.

Chonacthas don Lucht Oibre gur rogha an dá dhíogha a bhí acu.

rogha níos soiléire ======= Ach bheadh buntáiste níos fadtéarmaí ag baint leis an straitéis seo don Lucht Oibre.

Ní raibh an dara rogha acu, áfach, de bharr go raibh bearnaí le líonadh sa sceideal.

Tá an taobh eile den argóint sa reifreann déanta suas de ghrúpaí éagsúla, cuid acu ag rá nach bhfuil sé ceart ginmhilleadh a cheadú in aon chás, agus cuid eile ag maíomh nach bhfuil an moladh leathan go leor, gur cheart go mbeadh cead a cinn ag an bhean aon rogha is mian léi a dhéanamh i gcás an ghinmhillte.

Gabhann Balor a mhíle buíochas leis na sluaite léitheoirí a bhí imníoch nuair nach bhfaca siad a ghnúis ghnaíúil agus nár léigh siad a scríbhinn scothúil ar *Beo ar Éigean* na míosa seo caite.

Ach chonaic an deartháir óg an dúnmharú agus ní raibh an dara rogha acu ach eisean a mharú chomh maith.

Tá mórán stró curtha ag daoine orthu féin ag ullmhú agus ag cur le chéile an dá cháipéis seo ach an bhfuil sé chomh deacair sin tosaíocht éigin a aimsiú le todhchaí na Gaeltachta a chinntiú? Inár dtuairimne, tá cinneadh amháin bunúsach le déanamh ag an Rialtas agus ag na húdaráis chuí! Níl an dara rogha ag an Stát, má tá sé dáiríre faoi shlánú na Gaeilge, ach infheistíocht shubstaintiúil a dhéanamh sa chóras réamhscolaíochta agus i naíonraí na Gaeltachta.

Ag sileadh allais ======= Cuireann Ollscoil Rennes rogha iontach spóirt ar fáil agus bhain mé féin an-úsáid as an tseirbhís sin.

Ní raibh an dara rogha agam, ar bhealach.

Idir an dá linn, tá rogha an dá dhíogha déanta ag tíortha ar nós na Saimbia, Mhósaimbíc agus na Siobáibe.

Ní raibh aon rogha ag daoine ach imeacht thar sáile.

Ní hiad an chéad rogha atá agam, ach b'fhearr liom eachtraí Hercules nó Batman a thaispeáint do mo chuid gasúr in áit ligint dóibh síorfhógraíocht na Nollag a shlogadh isteach ón teilifís.

Cé go bhfuil an saol athraithe go mór ó bhí sé féin ina ghasúr, agus go bhfuil rogha i bhfad níos mó ag gasúir ó thaobh spóirt agus caitheamh aimsire eile de, tá ceantair fós ann ina bhfuil an iománaíocht fite fuaite le cultúr an phobail agus le rithim laethúil an tsaoil.

"Ní bheidh an darna suí sa bhuaile agam ach dul ar ais chuig mo sheanphost i *Timire An Chroí Ró-Naofa*, ag cumadh litreacha ó na léitheoirí agus freagraí ó Dhia, mura scríobhfaidh mé altanna a mbeidh an guilpín sin sásta leo," arsa an Laoch Liteartha agus cuma iontach míshásta ar a ghnúis.

Ní hamháin go ndeir John nach raibh aon dul as aige ach an ceathrar a dhíbirt, admhaíonn sé go raibh an pionós céanna tuillte ag Gaillimheach eile ach nach raibh sé in ann a uimhir a fheiceáil ná é a aithint i measc an tslua imreoirí.

"Ní bheidh an darna suí sa bhuaile agam ach dul ar ais chuig mo sheanphost i *Timire An Chroí Ró-Naofa*, ag cumadh litreacha ó na léitheoirí agus freagraí ó Dhia, mura scríobhfaidh mé altanna a mbeidh an guilpín sin sásta leo," arsa an Laoch Liteartha agus cuma iontach míshásta ar a ghnúis.

Ach cé go bhfuil cuma an-fhoirfe ar an socrú - is é sin, ag maireachtáil i réigiún na síorshaoire, i bhfad ó chúraimí teaghlaigh agus an chuid eile den domhan - b'fhéidir nach seo an rogha is fearr do Mheiriceá.

Ach bhuail sé mé mar a thitfeadh splanc orm agus mheas mé nach raibh an dara rogha agam ach leanúint orm.

Praghas: €25 (clúdach crua)* Gluais • Glossary beathaisnéis údaraitheauthorized biography a dialanna pearsantapersonal diaries páipéir phríobháideachaprivate papers go dtí gur insealbhaíodh í ina hUachtaránuntil she was installed as President bailithe le chéilegathered together bhriseadh lárthéarmamid-term break ghuigh Patrick oíche mhaith ar gach duinePatrick bade everyone goodnight as go brách leisoff he went ina sámhchodladhsound asleep clagarnachclatter liúigh Patrick féinPatrick himself yelled den chosán bristeof the broken pavement foscadhshelter tolgcouch phléasc gloine fhuinneoga an doraisthe glass of the windows in the door exploded rinne lámhachánshe crawled dallógablinds leathorlachhalf an inch grúpa confachan angry group idirboth ag béiceachshouting casúrhammer tairnínails cláir adhmaidwooden boards gráscardisorderly mob bosca na bhfiúsannathe fuse box lúth na ngéagthe power in her limbs marbhintinneach le heaglamentally paralysed with fear crógachtbravery cinnireachtleadership fuaraigeantacool-headed ag síneadh na sreinge thart an coirnéalextending the chord around the corner ag stiúradh cúrsaí cosantadirecting defence matters as a támhnéal faitísfrom her trance of fear ag breith ar dhá chamángetting hold of two hurleys shín amach a cosshe extended her leg Baineadh tuisle as an bheirt acuBoth of them tripped a fhad a mhair an t-ionsaías long as the attack lasted i mbaol a mbáisin danger of being killed scanraithe as a mbeathascared to death trost na mbrógthe tramp of the shoes carr coimhthíoch bána strange white car go tráthrialtaregularly nach ndéanfadh Paddy iarracht teacht abhailethat Paddy wouldn't try to come home róchontúirteachtoo dangerous í ar a díchealldoing her best ag iarraidh an tocht a cheilttrying to hide the emotion leis an mhinicíocht raidió sinwith that radio frequency barúilidea gluaiseachtaímovements i bhfianaisein light of nach bhfuil an dara rogha aici ach a admháilthat she has no choice but to admit drogallreluctance an t-aon chosaintthe only protection

In ainneoin go bhfuil rogha mhór iománaithe iontacha ag Contae na Gaillimhe, déarfainn go mbuafaidh ceann de na contaetha móra orthu, is é sin Cill Chainnigh, Tiobraid Árann nó Corcaigh, nuair a chasfar ar a chéile iad.

Sa saol seo ina mbíonn an oiread sin roghanna againn go léir, tá sé i bhfad ró-éasca gan aon rud amháin a dhéanamh i gceart.

Mar sin shocraigh muid beirt bogadh go Chicago ionas go mbeadh sí in ann sin a dhéanamh, rud a d'fhágfadh an rogha againn cónaí i gceachtar den dá thír sa todhchaí.

Sa bhliain sin, bhí reifreann ann ar thug an Indinéis "Acht na Saor-rogha" air.

Mhaígh sé nach raibh an darna suí sa bhuaile aige ach peann a chur le pár agus rabhadh a thabhairt do mhuintir na hÉireann faoina bhfuil i ndán dóibh mura mbíonn breith acu ar a n-aiféala.

com, tabharfar roinnt roghanna d'ainmneacha eile duit.

Faraor, ceapann an córas atá acu gur rogha oiriúnach é "swindle-asc.

Fágann seo go bhfuil trí rogha faoi láthair ag an tionónta nach bhfuil a léas ídithe aige.

Maidir le réiteoirí, tá rogha an dá dhíogha acu sin.

Bheinn lánsásta na scaireanna sin a choinneáil, agus dul sa seans leo ar an margadh, ach ní raibh an rogha sin agam.

"Creidim go bhfuil achan rud sa saol polaitiúil - achan rogha, achan fhocal a deir tú, b'fhéidir, is rud polaitiúil é," ar sé.

Mar sin ní raibh aon rogha againn.

Cláracha ar bith eile a dhéanfadh muid, b'fhéidir go mbeadh siad le feiceáil ar an cainéil dhigiteacha, nó thiocfadh linn labhairt le TG4 fá roghanna eile.

"Táimid ag déanamh taighde faoi láthair, agus táimid chun cúrsa a eagrú ag tús mhí Mheán Fómhair do chuairteoirí baile teangan, daoine a oiliúint chun teanga teaghlaigh a phlé leis an gclann, abair na roghanna teangan.

Mar gheall ar na cúinsí seo uilig, shíl mé go raibh an rogha cheart déanta agam le mo laetha saoire a chaitheamh.

Agus oibríonn sé go breá!" Maidir le cumhacht bataire, tá dhá rogha ann, dar leis an ollamh: batairí ar bord feithicle leis an inneall a oibriú go díreach, nó batairí a bheith lonnaithe ag garáiste na feithicle chun í a luchtú.

Tá dhá rogha agat: is féidir leat drochaisteoir a bhfuil togha na Gaeilge aige a roghnú nó sáraisteoir ag a bhfuil Gaeilge lochtach a fhostú.

Tá dhá rogha agat: is féidir leat drochaisteoir a bhfuil togha na Gaeilge aige a roghnú nó sáraisteoir ag a bhfuil Gaeilge lochtach a fhostú.

AÓF: An éiríonn tú tuirseach den cheol ariamh? An bhfuil tú in ann an saol a shamhlú gan an ceol? SJW: Ní éirím! Níl mé in ann an saol a shamhlú gan an ceol! AÓF: Dhá mbeadh do shaol le caitheamh agat arís agus rogha agat teacht ar ais mar a theastaigh uait, an dtiocfá ar ais mar cheoltóir arís nó an bhfuil aon ealaín nó slí bheatha eile ba mhaith leat a thriail? SJW: Theastaigh uaim i gcónaí a bheith i mo thréidlia, mar is maith liom ainmhithe, ach chun an fhírinne a rá, tá mé breá sásta mar atá mé.

Agus an té a léann an saothar, ní bhíonn dul as aige ach a bheith páirteach sa tagairt seo uilig a bhíonn ag titim amach de shíor sa teanga.

" Tá seo ar fad ag tarlú agus díospóireacht theasaí ar siúl faoi iarrthóir an Pháirtí Dhaonlathaigh don uachtaránacht, John Kerry, Caitliceach a chleachtann a chreideamh agus atá i bhfábhar rogha i gcúrsaí ginmhillte.

Deir Timor Thoir nach bhfuil aon rogha acu.

Cheana féin, tá comhéadan Gaeilge mar rogha ar ríomhairí Apple Mac OS X (http://www.

Ní raibh an dara rogha agam ag an am sin, gan ranganna, gan leabhair Ghaeilge, gan Ghaeilgeoirí.

Mar a deirim sa leabhrán, bhí an ceann seo agam le Ceoltóirí Ghoill, agus bhí sé ar intinn agam féin é a cheol, ach nuair a chuala mé leagan Alan, ní raibh an dara suí sa bhuaile agam ach ligean dósan é a cheol.

Tá siad míshásta go fóill fán dóigh a ngéilleann siad i gcónaí do mhianta na n-aontachtach má bhíonn rogha acu, cleachtadh atá seanbhunaithe.

Go dtí deich mbliana ó shin, ba í an deoraíocht an t-aon rogha a bhí ag cuid nach beag d'aos óg na tíre agus lean an daonra ag titim go dtí na 1960í, ó lár an 19ú haois.

Deir sé nuair a dhírigh sé ar Nua-Eabhrac nach raibh an dara rogha aige ach dul i ngleic le ceist 9/11.

Tá athruithe sa tír seo nach bhfuil mise sásta leo: Gan aon duine ag troid ná ag agóid mar a dhéanadh siad fadó; Níl aon dul as de réir an dlí anois ach *Union Jacks *a dhó Ó chuaigh Mary Mac isteach arís san Áras.

Is dóigh nach bhfuil aon dul as mar, tar éis an tsaoil, tá easpa fuinnimh sa tír, agus is trí thógáil an damba a bheidh siad in ann an fhadhb seo a réiteach.

Ag pointe éigin, áfach, thuig lucht na ngnólachtaí móra gur Críostaithe a bhí i go leor den lucht oibre, agus go bhféadfaí cur ina luí orthu féachaint ar an Pháirtí Poblachtánach mar an rogha "Chríostaí", go háirithe dá gcuirfí an bhéim ar Dhia a bheith ar thaobh na Stát Aontaithe.

Léigh Dolores rogha dá cuid filíochta faoi Socrates, Wittgenstein agus stoirm farraige ar bhád farantóireachta Inis Bó Finne, agus chuir Seán an lucht féachana faoi dhraíocht le "Éamonn Mhagáine" agus "Sliabh na mBan".

Ainneoin an mhórmheasa atá ag ceannaire an Lucht Oibre Pat Rabbitte air féin, is é an fhírinne gurb é Enda Kenny, ceannaire Fhine Gael, an t-aon rogha réadúil Taoisigh eile atá ann.

Ach an bhfuil muid ag éileamh barraíocht ón Taoiseach agus ón Rialtas go ndéanfaidís cinneadh ar bhealach amháin nó ar bhealach eile, seachas bheith á chur ar an mhéar fhada? Tá na roghanna éagsúla cíortha arís is arís eile ag fo-choistí comhaireachta agus ag tuarascálacha neamhspleácha agus tá sé in am anois cuid dá moltaí a chur i bhfeidhm.

Tá siad le feiceáil i ngach *boulangerie *(siopa aráin), agus tá rogha idir cinn mhóra (50 ceintiméadar ar leithead) agus cinn bheaga (síos go deich ceintiméadar), agus iad go léir lán torthaí agus glasraí déanta as *marzipan*.

Ach ní ag oifigigh na heaglaise amháin atá roghanna deacra le déanamh.

An t-aon deacracht atá agamsa ná nuair a chuireann siad a ndearcadh chun tosaigh mar an t-aon rogha atá ann ó thaobh na Gaeilge sa Tuaisceart, mar níl sin cruinn.

” Ach céard faoin rud is tábhachtaí, an bia? Tá an rogha iontaofa sin “Ceapaire agus anraith” ann, ach tá comhábhair shuimiúla i gceist nach mbeifeá ag súil leo.

I gcás páistí a shaolaítear sa Ghearmáin a bhfuil tuistí eachtrannacha acu, bíonn saoránacht dhá thír acu go dtí go sroicheann siad a 23ú breithlá, agus caithfidh siad rogha a dhéanamh eatarthu ansin.

Agus deirtear go bhfuil an Roinn Iompair ag déanamh a ndícheall chun go mbeidh cothrom na Féinne sa rogha idir na haerlínte.

? seanchaitewell-worn leidprompt inphógthakissable seithehide ceimiceáinchemicals g-spota mo choinsiasathe g-spot of my conscience chuimlínn mo shúileI used to rub my eyes loinnirbrightness líonadh a meallaher charms used to fill mo dhá bhasmy two palms cuaracurves sleasasides go cleitiúillike a feather néaróga a pléisiúirthe nerves of her pleasure a bharrchigiltto tickle a chaiteáthat you would wear na bróga cnocadóireachtathe hill-climbing shoes choisbheartfootwear briathra binnesweet words i ndiaidh na coisíochtaafter walking mo dhara ríomhaire glúinemy second laptop computer craiceann crogaillcrocodile skin méarchlárkeyboard lannablades d'íslíodh siadthey used to lower sclábhaí deonachvoluntary slave mo mhianmo desire spíontaexhausted in ísle brídepressed d'fháirbrí a héadainfrom the wrinkles in her forehead smálmark máchailíblemishes scórthaí na snáthaideneedle scratches fíneáltachtdelicacy nochtnocht brocachfilthy tolgcouch mo rogha de thogha na n-amhrán grámy choice of the best love songs fá dtaobh den chruthabout the appearance easnacharibs ciúnasquietness glór scairdinnilljet-engine voice cúil na dramhaíolathe rubbish heap fonóid faoiscoff at ar an choinníoll go n-athchúrsálfar iadon the condition that they will be re-cycled

Is maith an rud é rogha gan dabht agus ní cóir go mbeadh brú as cuimse ar éinne spórt ar bith a imirt in aghaidh a thola.

” Ach céard faoin rud is tábhachtaí, an bia? Tá an rogha iontaofa sin “Ceapaire agus anraith” ann, ach tá comhábhair shuimiúla i gceist nach mbeifeá ag súil leo.

I gcás páistí a shaolaítear sa Ghearmáin a bhfuil tuistí eachtrannacha acu, bíonn saoránacht dhá thír acu go dtí go sroicheann siad a 23ú breithlá, agus caithfidh siad rogha a dhéanamh eatarthu ansin.

” Ach céard faoin rud is tábhachtaí, an bia? Tá an rogha iontaofa sin “Ceapaire agus anraith” ann, ach tá comhábhair shuimiúla i gceist nach mbeifeá ag súil leo.

I gcás páistí a shaolaítear sa Ghearmáin a bhfuil tuistí eachtrannacha acu, bíonn saoránacht dhá thír acu go dtí go sroicheann siad a 23ú breithlá, agus caithfidh siad rogha a dhéanamh eatarthu ansin.

Tá neart roghanna ag an Aire Ó Cuív más mian leis tabhairt faoin cheist chigilteach seo.

Sin ráite chuir líne eagarthóireachta agus rogha na ndaoine a cuireadh faoi agallamh an-díomá orm.

” Ach céard faoin rud is tábhachtaí, an bia? Tá an rogha iontaofa sin “Ceapaire agus anraith” ann, ach tá comhábhair shuimiúla i gceist nach mbeifeá ag súil leo.

Agus bíonn ar na mná a bhfuil ailse chíche orthu rogha a dhéanamh idir maisteachtóime a fháil nó a bheith ag taisteal cúig huaire an chloig go Baile Átha Cliath le cóir leighis a fháil.

Más gá do dhuine turas fada a dhéanamh, níl an dara rogha aige ach an t-eitleán a thógáil (go Meiriceá, mar shampla).

” Ach céard faoin rud is tábhachtaí, an bia? Tá an rogha iontaofa sin “Ceapaire agus anraith” ann, ach tá comhábhair shuimiúla i gceist nach mbeifeá ag súil leo.

Dá gcaithfeadh sé rogha a dhéanamh, an rachadh sé leis an ealaín nó leis an cheol? “Is í an ealaín mo cheird, is í an ealaín a chuireann bia ar an tábla ach caithim méid dochreidte ama i mbun ceoil, ainneoin go bhfuil sé in ainm is a bheith ina chaitheamh aimsire agam,” ar sé.

Más gá do dhuine turas fada a dhéanamh, níl an dara rogha aige ach an t-eitleán a thógáil (go Meiriceá, mar shampla).

“Creidim go bhfuil trí rogha ag comhlacht Stát maidir leis na seirbhísí a chuirfidh siad ar fáil ó thaobh na Gaeilge de.

Cén fhís atá agat féin maidir leis an nGaeilge? Ba mhaith liom go mbeadh rogha ag daoine in Éirinn an Ghaeilge a úsáid i ngach gné dá saol - san obair, ag imirt spóirt, ag siopadóireacht, ag ceannach deochanna sa teach tábhairne, ag ceannach tí, ag plé leis an Stát.

Seans nach mbeidh an dara suí sa bhuaile ag an Vatacáin ach géilleadh ar an cheist seo agus ar oirniú na mban, mar nach léir go dtiocfaidh aon bhorradh faoi líon na n-ábhar sagairt amach anseo.

Níl sé ró-iontach gur mar sin atá cúrsaí ach, ar a laghad, a bhuíochas ar theicneolaíocht nua-aimseartha na ríomhaireachta agus na cumarsáide, tá an teileachomaitéireacht ann chun rogha a thabhairt do dhaoine ar mian leo post lánaimseartha a bheith acu gan a saol a chaitheamh san oifig nó ag taisteal idir í agus an baile.

Cén fhís atá agat féin maidir leis an nGaeilge? Ba mhaith liom go mbeadh rogha ag daoine in Éirinn an Ghaeilge a úsáid i ngach gné dá saol - san obair, ag imirt spóirt, ag siopadóireacht, ag ceannach deochanna sa teach tábhairne, ag ceannach tí, ag plé leis an Stát.

D’fhéadfá a rá gur dóigh go mbuafadh Cill Chainnigh nó Corcaigh Craobh na hÉireann bliain ar bith toisc go bhfuil rogha chomh mór sin d’imreoirí maithe ag an dá chontae.

Bíonn rogha le déanamh ag lanúin nuair a bheirtear a gcéad leanbh cé acu an bhfuil siad sásta €800 sa mhí a dhíol le haghaidh cúram leanaí nó an mbeidh siad ábalta maireachtáil ar an teacht isteach ó ioncam amháin.

Tá an ceart ag muintir na Gaeltachta a rogha ainm a thabhairt ar aon áit gur mian leo.

Agus mar sin, beifear ar ais arís ag rogha an dá dhíogha sar i bhfad.

Ní raibh an dara suí sa bhuaile aige ach éirí as a phost, cé go ndearna sé tréaniarracht a chur ina luí orainn nárbh amhlaidh a bhí.

An ndéanfar cinneadh ar deireadh rogha a thabhairt do thuismitheoirí Gaeltachta a bpáistí a chur chuig scoil amháin sa cheantar atá ag feidhmiú go hiomlán i nGaeilge? An gcuirfear taisteal ar fáil do na páistí sin agus an bhféachfar le córas scolaíochta ar nós na Gaelscolaíochta a fhorbairt sa Ghaeltacht? Mary Harney ======= Tá Harney faoi bhrú mar go bhfuil daoine i scuainí i ngach cearn den tír ag fanacht le seirbhísí ospidéil.

Caithim féin agus mo chara go leor ama sa Borne, ceantar a bhfuil rogha leathan beár *tapas* agus caifí ann, agus ina bhfuil atmaisféar níos réchúisí ná mar atá sa Gotico.

Níl ganntanas roghanna ann ó thaobh áiteanna spéisiúla de má tá tú sa tóir ar shaibhreas cultúrtha agus staire agus, gan aon amhras, ní eisceacht ar bith é seoid na hOllainne, Amstardam.

Caife áitiúil ======= Ní raibh an dara rogha agam ansin ach an baile a fhágáil agus dul sa tóir ar ghréasán gan sreang poiblí, áit éigin.

Bhí siad ar fad ag léamh nuachtáin – rogha i bhfad níos saoire, caithfidh mé a admháil.

Rogha í sin a chuirfeadh olc ar an sciathán bunaidh ina pháirtí.

Caithim féin agus mo chara go leor ama sa Borne, ceantar a bhfuil rogha leathan beár *tapas* agus caifí ann, agus ina bhfuil atmaisféar níos réchúisí ná mar atá sa Gotico.

Ina theannta sin, tá sé cruthaithe in Albain nach raibh an oiread sin tóra ar an Ghàidhlig nuair a bhí rogha le déanamh idir í agus teanga iasachta, mar shampla.

Ceann de na roghanna atá ann ná córas iomlán tíre a chruthú as an nua agus é bheith ag úsáid córas infreastruchtúir náisiúnta, leithéidí cheann Bhord Soláthair an Leictreachais.

Caife áitiúil ======= Ní raibh an dara rogha agam ansin ach an baile a fhágáil agus dul sa tóir ar ghréasán gan sreang poiblí, áit éigin.

Bhí siad ar fad ag léamh nuachtáin – rogha i bhfad níos saoire, caithfidh mé a admháil.

Agus is éard atá mise ag rá: na daoine atá ag cruthú go maith faoi láthair san ábhar a dtabharfaidh mé teanga na Gaeilge uirthi, beidh an rogha acu ansin an deis a thapú agus an buntáiste is mó a bhaint as an gcumas atá iontu tríd an dá ábhar a dhéanamh.

“Creidim rud amháin, agus mura gcreidfinn, bheadh orm a rá gur rud mímhorálta a bhí sa chogadh a throid na poblachtánaigh, ach creidim nach raibh an dara rogha acu ar feadh i bhfad.

Foilsíodh liosta *Hot Press *agus is beag de mo rogha a bhí ann.