baineadh siar as mo chuid compánach fir
my male companions were taken aback
Bhí an gliomach go breá ach
baineadh siar as mo chuid compánach fir nuair a tairgíodh gnéas (bean go maidin ar $30) dóibh!
Caithfidh tú a bheith ar d'airdeall i gcónaí.
beairic mhór de chuid na bpéas
beairic de chuid na bpéas: a police barracks
Tá
beairic mhór de chuid na bpéas díreach os mo chomhair, rud nach bhfuil chomh deas céanna.
háirithe blas a chuid cainte
his accent
Cuireann go leor rudaí faoi Hague isteach ar dhaoine, go
háirithe blas a chuid cainte.
sin a chuid anocht
that's all he'll have tonight
"Féadann sé fad a bhaint as nó
sin a chuid anocht.
sin a chuid anocht
that's all he'll have tonight
"Féadann sé fad a bhaint as nó
sin a chuid anocht.
Bheadh a chuid aige
he'd have his work cut out
Bheadh a chuid aige an seomra seo a chur in ord agus in eagar.
Nuair a ghéilleann tú do chuid ceart ar mhaithe leis an tslándáil, ní bhíonn ceachtar agat sa deireadh
When you give up your rights for security, you wind up having neither
Chun casadh a bhaint as cuid focal duine de "aithreacha bunaithe na tíre":
Nuair a ghéilleann tú do chuid ceart ar mhaithe leis an tslándáil, ní bhíonn ceachtar agat sa deireadh".
Tá ceo ar do chuid súl ag an ghrá seo
This love thing has you blinded
"
Tá ceo ar do chuid súl ag an ghrá seo, a ghasúir.
bhí dhá chuid á dhéanamh den fhocal ina bhéal leis an smeacharnaigh
he was so out of breath he couldn't even talk
Ach fán am a dtáinig Bríd ar Thomás
bhí dhá chuid á dhéanamh den fhocal ina bhéal leis an smeacharnaigh.
tromlach a chuid ball
the majority of its members
Bhí sé in ann a pháirtí féin a thosú, páirtí nach raibh aon taithí pholaitiúil ag
tromlach a chuid ball.
spuaiceanna ag éirí ar mo chuid sál
blisters developing on my heels
Níl mé ag dul a bheith fágtha mar a bhí mé ag do bhainis-se agus
spuaiceanna ag éirí ar mo chuid sál chomh luath is a chuir mé cos le talamh," arsa an mháthair mhór.
Iarbhreitheamh de chuid na Cúirte Uachtaraí
a former Supreme Court judge
Iarbhreitheamh de chuid na Cúirte Uachtaraí i Victoria, Alec Southwell, a bheas i mbun an fhiosraithe agus is dóigh go mbeidh sé dhá mhí nó trí sula mbeidh toradh air.
chan ag suirí lena chuid airgid a bíos sé cibé
he doesn't court with his money anyway
"Sin an rud fá Frank," arsa sise léi féin, "
chan ag suirí lena chuid airgid a bíos sé cibé.
polaiteoirí de chuid na heite deise
right-wing politicians
Le cúpla bliain anuas, tá roinnt
polaiteoirí de chuid na heite deise ag moladh go ndéanfaí na drúthlanna a athoscailt; tá siad mídhleathach faoi láthair ach tá siad ann mar sin féin, cé go mbíonn siad ag cur i gcéill gur gnó eile ar fad iad.
chuid de na ceannairí eaglasta is sinsearaí
some of the most senior church leaders
"
Dúirt an dlíodóir atá i mbun na cúise i gcoinne Shanley, Michael Dowd, le nuacht WB 11 an mhí seo caite gur cheart do
chuid de na ceannairí eaglasta is sinsearaí san Oirthuaisceart - Daily i mBrooklyn, an Cairdinéal Law i mBostún, William Murphy i Long Island, agus fiú an tArdeaspag Egan - glacadh le cuid den mhilleán i gcás na scéalta atá á nochtadh faoin eaglais.
lena chuid achasán
to his reproaches
Is beag an seans, dar le Balor an Bhéil Bhinn, go n-éistidh na déithe lena achainí nó níor éist siad riamh
lena chuid achasán.
ag comhlíonadh a chuid dualgas
fulfilling his duties
Deir sé go raibh sé
ag comhlíonadh a chuid dualgas mar shagart ach go raibh sé an-deacair.
a chuid fuinnimh ar fad
all his energy
Thuig an Céideach taobh istigh d'am gearr go gcaithfeadh sé
a chuid fuinnimh ar fad a chaitheamh leis an chomhlacht dá mba mhian leis é a fhorbairt.
an-chuid cabhrach
a lot of help
Tugann Síle Fisher, bean as Ciarraí o dhúchas,
an-chuid cabhrach dó agus bíonn muid ag éisteacht le leithéidí Martin Hayes, Nomos, Lúnasa, Solas, Danú agus Dervish! Tá muid inár bpeataí millte acub!
Bhí mé thart fá ocht mbliana is fiche d'aois ag an am sin.
an-chuid Gaeilge
a lot of Irish
Caithfidh mé a admháil cé nach bhfuil mé ró-thógtha le cúrsaí spóirt, gur breá liom go mór an páipéar sin agus d'fhoghlaim mé
an-chuid Gaeilge uaidh.
Ciapadh mo chuid páistí
my children were harrassed
"
Ciapadh mo chuid páistí agus bualadh mé féin.
ag sárú a chuid rialacha
infringing its own rules
Ceist amháin a bheadh agam orthu ná seo: cén fáth a bhfuil RTÉ
ag sárú a chuid rialacha féin lá i ndiaidh lae maidir le fógraíocht do pháistí?
De réir tuarascála de chuid na Náisiún Aontaithe tá Éire ar cheann den dornán tíortha a chuireann srianta fógraíochta áirithe i bhfeidhm, mar dhea, maidir le cláracha do pháistí.
chuid den réiteach
part of the solution
Caithfear é a fheiscint mar
chuid den réiteach agus ní mar an réiteach é féin.
beag beann ar a chuid polasaithe
regardless of his policies
Ach an bhfuil an splanc speisialta sin ann a thabharfas ar dhaoine tacaíocht a thabhairt dó agus dá pháirtí,
beag beann ar a chuid polasaithe agus ar a chuid dáiríreachta?
Tá an splanc sin ag Bertie.
páirtí a thréig a chuid préamhacha sóisialacha
a party that deserted its socialist roots
Níl fáth ar bith nach n-éireodh le hEnda Kenny na vótóirí sin a mhealladh ar ais, agus tuilleadh vótóirí a mhealladh ó Pháirtí an Lucht Oibre,
páirtí a thréig a chuid préamhacha sóisialacha go hiomlán le linn na 1990í.
chuid lárnach
central part
Go mbeadh Aonad na Gaeilge agus *Zón na Gaeilge *mar
chuid lárnach den bhfoirgneamh nua do Theangacha agus don Oideachas Idirnáisiúnta agus go mbeadh foireann riaracháin agus foireann aistriúcháin ann.
Ghoill sé sin ar chuid acu
That hurt some of them
Ghoill sé sin ar chuid acu.
Chuir Sue a chuid roimhe
Sue placed his food in front of him
Chuir Sue a chuid roimhe chomh gasta agus a thiocfadh léi nó d'aithin sí an rabharta feirge a bhí ag éirí air.
do chuid cláirseoireachta
your harp-playing
A: Inis dom faoi
do chuid cláirseoireachta anois.
feabhas a chur ar do chuid Gaeilge
to improve your Irish
ÉÓD: An bhfuil plean nó straitéis ar bith eile ar intinn agat chun cuidiú leat
feabhas a chur ar do chuid Gaeilge?
SF: Cailín Gaelach a phósadh!
*Is é Éamonn Ó Dónaill eagarthóir *Beo!
ag teilgeadh a chuid cainte
projecting his talk
"Nuair a bheas an chos bainte de agaibh céard a dhéanfar léi?" arsa Simpleoir, é
ag teilgeadh a chuid cainte mar ráiteas níos mó ná mar cheist.
do chuid
your food (i.e. breakfast)
Tá
do chuid amuigh ar an tábla le deich mbomaite anois.
an-chuid fuinnimh
a lot of energy
Dúshlán atá ann i gcónaí a bheith ag iarraidh déileáil le chuile rud, a deir sí, agus bíonn
an-chuid fuinnimh ag teastáil uaireanta.
mo chuid smaointe
my ideas
AÓF: Tá tú ag pleanáil dlúthdhiosca de do chuid féin a thaifeadadh chomh maith, nach bhfuil?
SR: Tá, ach níl mé ach ag tosnú ar a bheith ag ullmhú rudaí anois agus ag tarraingt
mo chuid smaointe le chéile.
an chuid thiar
the western part
Is é Papua Thiar
an chuid thiar den oileán ollmhór An Nua-Ghuine, atá suite in aice le cósta thuaidh na hAstráile.
shrac a chuid éadaigh de féin
he pulled his clothes off
ie)
Gluais • Glossary
ar an drabhlásdrinking heavily
dá bharras a result
geallwager
a bheatha a shaothrúto earn his living
i dtuilleamaí ar a chuid airgiddepending on his money
cneadgroan
damantadamned
clár éadainforehead
ag sá priocairí te ina ghoilesticking hot pokers into his stomach
spící biorachasharp spikes
ag lúbarnaíltwisting
go míshuaimhneachuneasily
imeachtaíevents
galántaelegant
meidhreachmerry
dreoilín teaspaighgrasshopper
drithlín gliondaira spark of joy
gnúisface
folthair
faoi dhraíochtunder a spell
comwaist
cuireadhinvitation
go fonnmhareagerly
a chompánaighhis companions
sméideadhwink
a gcuid ráiteas graostatheir obscene comments
maorgamajestic
cornchlársideboard
i ndlúthchipíin serried ranks
táim sáchI have enough
leachtliquid
mionscáth gréinemini parasol
do bharraicíníyour toes
dlúthdhiosca rómánsachromantic CD
tolgcouch
chuimil sí a gruashe rubbed her cheek
de chogar mealltachin an enticing whisper
eiteogawings
súimínsip
milissweet
mearbhalldizziness
nuair a tháinig sé chuige féinwhen he came to
céimeannasteps
ar na cannaíheavy drinking
a chártaí creidmheasahis credit cards
cloigínbell
toradhresult
iarrachtaíattempts
lámh leis an teachbeside the house
curtha i leataobhset aside
an bhean ghlantacháinthe cleaning woman
shrac a chuid éadaigh de féinhe pulled his clothes off
le tuawith an axe
osnasigh
crotshape
láibeachmuddy
drochbholadhbad smell
anáilbreath
stán síshe stared
dallógablinds
céastatortured
breoiteill
a chomhairligh síshe advised
cearrwrong
galardisease
An Crannchur NáisiúntaThe National Lottery
duaisprize
a sheol ar bhóthar d'aimhleasa túwhich lead you astray
drabhlásdebauchery
ragairnerevelry
geallghlacadóiríbookmakers
fiántaswildness
nuair a bhí ort do bheatha a shaothrúwhen you had to earn a living
ní mór dom éiríI have to get up
gnó práinneachurgent business
í ag machnamh ar éagóir an tsaoilthinking about the unfairness of the world
na heasláinthe sick
ina seilbh féinin her possession
a goideadh uaidhstolen from him
burla nótaí airgida wad of notes
sonraídetails
théadh séhe used to go
goileappetite
bhíodh meadhrán ina cheannhis head would be swimming
spadántasluggish
fuinneamhenergy
comhairleadvice
dochtúir comhairleachconsultant
buidéal leighismedicine bottle
oideas oiriúnacha suitable prescription
máinliasurgeon
seomra feithimhwaiting room
plódaithepacked
cuma na bochtaineachtathe look of poverty
go fiosrachinquisitively
míchompordachuncomfortable
lig sé airhe pretended
scuainequeue
le dímheaswith lack of respect
a chuid otharhis patients
do shealsayour turn
sciob ColmColm snatched
go dubhachgloomily
go giorraiscabruptly
níos críonnamore prudent
níl mo ghoile thar mholadh beirtemy stomach isn't great
sracfhéachaintglance
aclaíochtexercise
draidgháiregrin
tréaniarrachta strong effort
a choinneáil faoi shrianto keep under control
bia róshaibhirfood that is too rich
córas néarógachnervous system
aclaífit
i mbarr do shláintein the best of health
géilleann tú do gach mianyou give in to every desire
baoisfoolishness
sólássolace
saothraigh do bheathaearn your living
mair ar an bpá a íoctar leatlive on the wage that you're paid
maslaitheinsulted
go drochmheasúilcontemptuously
níor chorraigh ColmColm didn't move
geallwager
maireachtáil arlive off
eagraíocht charthanachtacharitable organization
meangadh searbhsarcastic smile
cairde rachmasachawealthy friends
toilteanachwilling
faghairtflash
buntáisteadvantage
éigeandáilemergency
sochar pearsantapersonal benefit
má aithnítear méif I'm recognised
i ndáiríreserious
lándáiríretotally serious
a dhearbhai
a chuid othar
his patients
ie)
Gluais • Glossary
ar an drabhlásdrinking heavily
dá bharras a result
geallwager
a bheatha a shaothrúto earn his living
i dtuilleamaí ar a chuid airgiddepending on his money
cneadgroan
damantadamned
clár éadainforehead
ag sá priocairí te ina ghoilesticking hot pokers into his stomach
spící biorachasharp spikes
ag lúbarnaíltwisting
go míshuaimhneachuneasily
imeachtaíevents
galántaelegant
meidhreachmerry
dreoilín teaspaighgrasshopper
drithlín gliondaira spark of joy
gnúisface
folthair
faoi dhraíochtunder a spell
comwaist
cuireadhinvitation
go fonnmhareagerly
a chompánaighhis companions
sméideadhwink
a gcuid ráiteas graostatheir obscene comments
maorgamajestic
cornchlársideboard
i ndlúthchipíin serried ranks
táim sáchI have enough
leachtliquid
mionscáth gréinemini parasol
do bharraicíníyour toes
dlúthdhiosca rómánsachromantic CD
tolgcouch
chuimil sí a gruashe rubbed her cheek
de chogar mealltachin an enticing whisper
eiteogawings
súimínsip
milissweet
mearbhalldizziness
nuair a tháinig sé chuige féinwhen he came to
céimeannasteps
ar na cannaíheavy drinking
a chártaí creidmheasahis credit cards
cloigínbell
toradhresult
iarrachtaíattempts
lámh leis an teachbeside the house
curtha i leataobhset aside
an bhean ghlantacháinthe cleaning woman
shrac a chuid éadaigh de féinhe pulled his clothes off
le tuawith an axe
osnasigh
crotshape
láibeachmuddy
drochbholadhbad smell
anáilbreath
stán síshe stared
dallógablinds
céastatortured
breoiteill
a chomhairligh síshe advised
cearrwrong
galardisease
An Crannchur NáisiúntaThe National Lottery
duaisprize
a sheol ar bhóthar d'aimhleasa túwhich lead you astray
drabhlásdebauchery
ragairnerevelry
geallghlacadóiríbookmakers
fiántaswildness
nuair a bhí ort do bheatha a shaothrúwhen you had to earn a living
ní mór dom éiríI have to get up
gnó práinneachurgent business
í ag machnamh ar éagóir an tsaoilthinking about the unfairness of the world
na heasláinthe sick
ina seilbh féinin her possession
a goideadh uaidhstolen from him
burla nótaí airgida wad of notes
sonraídetails
théadh séhe used to go
goileappetite
bhíodh meadhrán ina cheannhis head would be swimming
spadántasluggish
fuinneamhenergy
comhairleadvice
dochtúir comhairleachconsultant
buidéal leighismedicine bottle
oideas oiriúnacha suitable prescription
máinliasurgeon
seomra feithimhwaiting room
plódaithepacked
cuma na bochtaineachtathe look of poverty
go fiosrachinquisitively
míchompordachuncomfortable
lig sé airhe pretended
scuainequeue
le dímheaswith lack of respect
a chuid otharhis patients
do shealsayour turn
sciob ColmColm snatched
go dubhachgloomily
go giorraiscabruptly
níos críonnamore prudent
níl mo ghoile thar mholadh beirtemy stomach isn't great
sracfhéachaintglance
aclaíochtexercise
draidgháiregrin
tréaniarrachta strong effort
a choinneáil faoi shrianto keep under control
bia róshaibhirfood that is too rich
córas néarógachnervous system
aclaífit
i mbarr do shláintein the best of health
géilleann tú do gach mianyou give in to every desire
baoisfoolishness
sólássolace
saothraigh do bheathaearn your living
mair ar an bpá a íoctar leatlive on the wage that you're paid
maslaitheinsulted
go drochmheasúilcontemptuously
níor chorraigh ColmColm didn't move
geallwager
maireachtáil arlive off
eagraíocht charthanachtacharitable organization
meangadh searbhsarcastic smile
cairde rachmasachawealthy friends
toilteanachwilling
faghairtflash
buntáisteadvantage
éigeandáilemergency
sochar pearsantapersonal benefit
má aithnítear méif I'm recognised
i ndáiríreserious
lándáiríretotally serious
a dhearbhai
amhras a chur i mo chuid fianaise
to cast doubt on my evidence
Rinne sí iarracht
amhras a chur i mo chuid fianaise, ach theip uirthi.
luach a chuid airgid
value for money
Ba cheart go mbeadh gach custaiméir san airdeall ar phraghsanna arda agus ag cinntiú go bhfaigheann sé
luach a chuid airgid.
ag tarraingt a chuid cos ina dhiaidh
dragging his feet
"
Seo isteach Seán agus é
ag tarraingt a chuid cos ina dhiaidh.
dá chuid cumadóireachta féin
of his own compositions
Tá cúpla albam déanta aige
dá chuid cumadóireachta féin agus d'eisigh sé ceann nua le déanaí.
tán tú anois san áit ina bhfuil an chuid is fearr den nGaeilge
you are now where the best of Irish is to be found
Beannacht Dé leat, a Bharra, agus
tán tú anois san áit ina bhfuil an chuid is fearr den nGaeilge.
tapaíonn an chuid is mó de na siúlóirí an deis
most of the walkers seize the opportunity
Is cúrsa dátheangach é mo chúrsa siúil sléibhe i nGleann Cholm Cille agus, de ghnáth,
tapaíonn an chuid is mó de na siúlóirí an deis a gcuid Gaeilge a chleachtadh cuid den am.
a shaothraíonn a chuid
who earns a living
"
Mar dhuine
a shaothraíonn a chuid as an cheol, dar le Neil nach bhfuil inse béil ar na féidearthachtaí a bhaineann leis an tslí bheatha.
faoina chuid mothucán
about his feelings
"Dúirt mé leis an spideog," arsa Mícheál, agus é ag gáire, "más tusa mo mháthair ag teacht ar ais ar cuairt, bí an-chúramach, nó críochnóidh tú i mbolg an chait!"
Rud iontach faoi Mhícheál nach bhfuil eagla ná faitíos air labhairt
faoina chuid mothucán.
de chuid na haicme oibre
of the working class
Fir óga
de chuid na haicme oibre agus an t-ólachán is cúis le cuid fadhbanna na hAlban, fir óga a chreideann, agus iad faoi thionchar an óil, go gcaithfidh siad daoine a shá.
i mbun do chuid taighde
engaged in your research
AÓF: An ndeachaigh amhránaí nó amhrán ar bith faoi leith i bhfeidhm ort agus tú
i mbun do chuid taighde?
PNíU: "An Bhean Chaointe" agus "Marbhna ar Chaisleán na Glasdrominne" le hArt Mac Cumhaigh, déarfainn.
agus a chuid réinfhianna a bheathú
and to feed his reindeers
Is féidir suí ar charr sleamhnáin Santa
agus a chuid réinfhianna a bheathú.
murab ionann agus an chuid is mó de na daoine ón oileán
unlike most of the people from the island
Ní raibh aithne agam air nuair a bhí mé ar scoil, mar níor Chaitliceach é,
murab ionann agus an chuid is mó de na daoine ón oileán, ach chas mé air ag seisiún ceoil Ghaelaigh, mar go bhfuil an traidisiún céanna acu.
dá chuid
of his
Ní hamháin go raibh na hamhráin aige féin, ach bhí siad de ghlan mheabhair fosta ag neacht
dá chuid, a raibh cónaí air léi.
mo chuid cairde mar dhea
my supposed friends
oops! fia!" arsa Ian, "Agus b'fhearr liom tusa ag cur agallaimh orm, a Bhalor, ná roinnt de
mo chuid cairde mar dhea, ó dheas, ar nós lucht lite tóna sin an *Irish Dependent*, nó Kevin Myarse ón Irishman's Dairy sa *Times*.
nach dtuigfí mo chuid Gaeilge
that my Irish would not be understood
Bhí mé neirbhíseach faoi dhul go háit nua, agus bhí mé buartha freisin
nach dtuigfí mo chuid Gaeilge, a d'fhoghlaim mé i dtuaisceart na hÉireann.
a chuid pleidhcíochta
his fooling around
ón gcéfrom the quay
ag éalú ó Sergioescaping from Sergio
bhí dul amú uirthishe was wrong
láithreachimmediately
díomádisappointment
ón mbriseadh croífrom the heart-break
spriocannatargets, ambitions
santachgreedy
craosvoracity
matáinmuscles
a chúl leathanhis broad back
N'fheadar an fear séimh éI wonder if he's a gentle man
ceachtlesson
dainséarachdangerous
pónairíbeans
ar bhonn páirt- nó lánaimsearthaon a part-time or full-time basis
grástúlachtgracefulness
gníomharthaactions
friochtánfrying-pan
gluaiseachtmovement
rinceoirdancer
le fáil go fliúrseachplentiful
ag taitneamhshining
go hainnismiserable
nuair a bhíonn na líonta folamhwhen the nets are empty
Bíonn go deimhinIt is indeed
a chuid pleidhcíochtahis fooling around
Ní bhaineann sin leatMind your own business
ró-áthasachto happy
Gabhaim pardún agatI apologise
fiosrachinquisitive
castacomplicated
conas a chríochnóidh cúrsaíhow things will finish up
mo mhuinínmy trust
ar teitheadh uaidhfleeing from him
ionraichonest
mímhacántadishonest
deoratears
déistindisgust
mórthimpeall orthuaround them
ag soilsiúshining
ná bac leisdon't bother with him
an t-uafás a scrios an chuid eile dá shaol
the horror that ruined the rest of his life
Ba ansin a thosaigh
an t-uafás a scrios an chuid eile dá shaol.
do chuid féin a dhéanamh d'amhrán
to make a song your own
AÓF: An dtógann sé mórán ama ort amhrán a fhoghlaim?
ÉÓD: Ní thógann sé achar ar bith an t-amhrán a fhoghlaim mar phíosa filíochta ach is scéal eile ar fad
do chuid féin a dhéanamh d'amhrán go mbeidh tú in ann é a fhuint agus a chasadh ar do chompord agus go nádúrtha, agus áilleacht an amhráin a thabhairt chun tosaigh.
do chuid gasúr féin
your own children
AÓF: Agus tugaim faoi deara go mbíonn
do chuid gasúr féin ag gabháil fhoinn chomh maith?
ÉÓD: Bíonn an oiread ceoil agus amhránaíochta sa teach nach bhféadfaidís éalú uaidh.
sláinte a chuid fostaithe a chosaint
to protect his employees' health
Cé go bhfuil dualgas ar gach fostóir, de réir an Health and Safety at Work Act 1974,
sláinte a chuid fostaithe a chosaint, agus go ndúirt Cód Cleachtais ón Health and Safety Commission i Meán Fómhair 2000 go raibh an ceart ag freastalaithe i dtithe tábhairne a bheith ag obair in atmaisféar saor ó thoit, is cuma le rialtas Tony Blair fá dtaobh den cheist seo.
a chuid fadhbanna a shárú
to overcome his problems
Go minic, má tá córas cumarsáide ar fáil don duine atá in ísle brí, éireoidh leis
a chuid fadhbanna a shárú go pointe.
go maith chun deiridh ar an chuid eile
way behind the others
Ní raibh mórán ar an liosta, ach go dtí an lá inniu bhí Dónall
go maith chun deiridh ar an chuid eile.
de chuid an Pháirtí Dhaonlathaigh
of the Democratic Party
Ach sna 1840í, ní raibh spéis dá laghad ag go leor de na hinimircigh Éireannacha - ar lucht leanúna díograiseacha
de chuid an Pháirtí Dhaonlathaigh iad - a bheith ag plé na sclábhaíochta i stáit an deiscirt, páirt den tír a bhí i bhfad uathu.
do chuid rámhaí a ligean le sruth
letting your oars go with the flow
*
Gluais • Glossary
fáilteachwelcoming
iontach fiafraitheachvery inquisitive
lochtblame
a mhalairt ar fadquite the opposite
le haoibh an gháirewith a smile
fial lena ndáimhgenerous with their affection
croíúilcordial
cumannfriendship
luachmharvaluable
tá dúil mhór agamI really like
saoithiúlachtoddness
snagcheol preabach an tráchtathe throbbing jazz of the traffic
mo chéadfaímy senses
ricseánnarickshaws
gíoscánsqueaking
uchtógabumps
ag spréachadhspluttering
pléascántaexuberant
dordándrone
siamsánhumming
crónánmurmuring
rosc ceoilrhapsody
clapsholastwilight
mheasfáyou would think
searradhstretch
fonn súchaitetrite melody
solúbthaflexible
spleodrachboisterous
castaí úranew turns
tromchúiseachimportant, weighty
ag súgaíochtmaking merry
gan spionnadhwithout vigour
spreang spreagthaimpulse to inspire
a dtiúin dhiamhair féintheir own mysterious tune
rúndasecret
léargasinsight
mo thriallmy journey
gaosánnose
i dtólamhalways
do chuid rámhaí a ligean le sruthletting your oars go with the flow
i mbéal na séibesuddenly
ní aimseoidh duine é féin go deoa person will never find himself
balcóiníbalconies
glas olóigeolive green
stainnínístands
síodasilk
cadáscotton
glébright
gleoitepretty
seodajewels
tráchtáilcommerce
dronggang
an dubh a chur ina gheal ortto bamboozle you
stuaicsullen appearance
dreach diúltacha negative appearance
a ndíograistheir enthusiasm
a gcuid pionsúr amplachtheir greedy pincers
téann siad i bhfostú ionatthey become entangled in you
deilín na mbacachthe rigmarole of the tramps
ag margáil leatbargaining with you
ag dréim leatexpecting you
a athrachany better
bratógrag
in aicearracht aimsirein a short period of time
amhrasachsuspicious
tuahatchet
mangairísellers
seálta ollawool shawls
fidileachafiddles
saoltachtwordliness
spioradáltachtspiritiuality
neamhchoireachinnocently
manaslogan
teachtairímessengers
smailcmouthful
dúidíní draíochtamagical clay pipes
smálblemish
clúreputation
eiteogawings
áras mórluachachimportant dwelling
beadaíconceited
tíorántatyrannical
ceannsmachtupper hand
daonlathasdemocracy
éileamhdemand
go slachtmharneatly
neartplenty
giollaservant
ordúilorderly
fairsingspacious
fionnuarcool
babhta trom meitifisicea heavy session of metaphysics
toiteachsmoky
mífholláinunhealthy
truaillithe go holcbadly polluted
galsteam
ag sceitheadh ina scamaill dhubha ghalrachaescaping in black sickly clouds
stúrdust
ina phlá phlúchtachin a suffocating plague
sceadamáinthroats
scamhógalungs
cársánachwheezy
screamh ghlas sheileogachgreen salivary scum
ag spaisteoireacht thartstrolling around
gnúisface
gnaíúilcomely
ag rúscadhrummaging
i gcarn bruscairin a pile of rubbish
áilleagántrinket
séarachassewerage
bradaílpilfering
lena ruaigeadh as bealachto drive them out of the way
seilbh shaoltaworldly possessions
burlabundle
níos tibhethicker
go bhfóirfeadh na bróga i gceart dóthat the shoes would suit him fine
Tír Tairngire na féilethe Promised Land of generosity
miantadesires
Úll Mór na bhféidearthachtaíthe Great Apple of possibilities
brioscbrittle
tnáiteweary
dílleachtaorphan
brúidiúlachtbrutality
gluaiseachtaímovements
go míorúilteachmiraculously
méithrich
cothaitheachsustaining
gealbhan binnehouse-sparrow
broiddistress
dia an áidh agus an rachmaisthe god of luck and wealth
gaoiswisdom
coimirceprotection
bratógachragged
barróghug
chuid lárnach
central part
Tá conspóidí mar
chuid lárnach de chúrsaí spóirt le fada an lá.
a chuid oiliúna
his training
I gColáiste Phádraig i nDroim Conrach a fuair sé
a chuid oiliúna agus deir sé gur deis iontach a bhí anseo dó tuilleadh eolais a chur ar an gceol.
an-chuid
a lot
I Luimneach i mbliana, tá
an-chuid cairde nua déanta agam agus bíonn seisiún againn go rialta.
an chuid is ársa agus is tábhachtaí
the most ancient and most important part
Ceapaim freisin gurb í an amhránaíocht
an chuid is ársa agus is tábhachtaí den traidisiún agus gur chóir tuiscint de shaghas éigin a bheith ag gach ceoltóir tradisiúnta ar an amhránaíocht.
ina chuid ladhracha
in his toes
An fonn, a deirim, a thosaíonn
ina chuid ladhracha agus a chuireann an sú ag sciurdadh fríd a chuid féitheacha aníos, a chuireann dinglis ar a chraiceann agus crith ina chorp, a chuireann lasair ina shúile agus casacht ina chliabhrach.
dá chuid féin
of his own
Cén fáth, mar shampla, go gcaithfidh an cumann nó an eagraíocht a riarann an spórt an costas mór ard seo a sheasamh? Cén fáth nach mbíonn dualgas ar gach imreoir polasaí árachais
dá chuid féin a bheith aige sa chaoi is go mbeidh clúdach sásúil, iomlán aige i gcás gortú dona nó níos measa? Tá riosca ó thaobh gortú de ag baint le mórán spórt agus cluichí agus glacann chuile dhuine leis go bhfuil sé sin fíor.
do chuid seanchainte
your back-chat, cheekiness
Dhéanfaidh mé gnaithe gan
do chuid seanchainte maidin mar seo," agus phill sí suas an staighre.
pháiste de chuid inimirceach Éireannach
a child of Irish immigrants
In ainneoin go raibh an-rath air i saol an airgeadais, ní fhéadfadh Buckley diúltú a thuilleadh don ghairm a chuala sé an chéad lá riamh agus é ag éirí aníos mar
pháiste de chuid inimirceach Éireannach i gceantar Yorkville i Manhattan.
réitíodar le chéile den chuid is mó
they got on for the most part
Toisc teanga, stair, traidisiúin, agus nósanna ólacháin na ndaoine seo bheith mórán mar an gcéanna,
réitíodar le chéile den chuid is mó agus níor éirigh eatarthu riamh.
comhscoláire dá chuid
a fellow scholar of his
"*
Ar ais in Greenwich Village, Nua-Eabhrac rinne sé athnuachan ar chairdeas a bhí aige leis an ealaíontóir Jo Nivenson,
comhscoláire dá chuid, agus phós an bheirt acu i 1924.
ana-chuid fliúiteadóirí maithe
lots of good flautists
AÓF: Cén fliúiteadóir is fearr leat?
MNA: Tá
ana-chuid fliúiteadóirí maithe timpeall ach is breá liom a bheith ag éisteacht le Conal Ó Gráda, Harry Bradley, agus Tom Doorley a sheinneann sa ghrúpa liom.
ana-chuid
a lot
Tá saibhreas mór amhránaíochta aige baile againn agus
ana-chuid amhránaithe nótáilte ar nós Áine "Cheaist" Ní Chatháin, Eibhlín Uí Chearna, Páidí "Mharthan" Mac Gearailt, Éilís Ní Chinnéide agus muintir Bheaglaioch.
ar comharsanach dá chuid í
who is a neighbour of his
Labhair **Eithne Ní Ghallchobhair**,
ar comharsanach dá chuid í, leis le gairid.
ag gríosú mo chuid samhlaíochta
inciting my imagination
*
Gluais • Glossary
grian líomóideach shearbh Van GoghVan Gogh's bitter lemon sun
dá mo dhallúblinding me
sócúlachcomfortable
go diansmaointeachextremely thoughtful
mar is dual dóas it usually does
scáthannashadows
ag atswelling, expanding
in aice an chaibinéidbeside the cabinet
ag siotgháiresniggering
fá dtaobh deabout it
aitstrange
ag gríosú mo chuid samhlaíochtainciting my imagination
searmanasceremony
chóir a bheithnearly
ag druidim liomapproaching
dá freagairtanswering her
go drúisiúillustfully
ag teannadh liomgoing close up to me
ba ghnách liom amharc uirthiI used to look at her
fireannmale
i dtólamhalways
marcaíocht ar rudaíto ride things
leasrachathighs
de shíor dá mo leanstan thartalways following me around
chomh tógtha sin liomso taken with me
ghoillfeadh sí go dtí an croí ormit would really upset/bother me
dá tochas féinscratching herself
ag casachtáilcoughing
dá mhacasamhail seolike this
ag goillstean ortbothering you
drochspionna bad mood
bulógloaf
corruairsometimes
buanchairdefriends for life
gliondarjoy
faoi smachtunder control
bosca na mbréagánthe toy box
go dtí gur ghéill m'athairuntil my father gave in
brionglóid ar dóigha great dream
corroíchethe odd night
smúitdust
gníomhaction
rachtanna na fírinneachtabouts of truthfulness
dóighiúilgood-looking
aibíripe
a cuid murnán beag bánher little white ankles
osnasigh
ag barr a malaíat the top of her brows
smigeadchin
toradhfruit
a scoilteadhwhich was split
stán mé uirthiI stared at her
mo chuid lochtannasamy faults
íomháimage
Más ionúin an chráin is ionúin an t-ál.
mo chuid lochtannasa
my faults
*
Gluais • Glossary
grian líomóideach shearbh Van GoghVan Gogh's bitter lemon sun
dá mo dhallúblinding me
sócúlachcomfortable
go diansmaointeachextremely thoughtful
mar is dual dóas it usually does
scáthannashadows
ag atswelling, expanding
in aice an chaibinéidbeside the cabinet
ag siotgháiresniggering
fá dtaobh deabout it
aitstrange
ag gríosú mo chuid samhlaíochtainciting my imagination
searmanasceremony
chóir a bheithnearly
ag druidim liomapproaching
dá freagairtanswering her
go drúisiúillustfully
ag teannadh liomgoing close up to me
ba ghnách liom amharc uirthiI used to look at her
fireannmale
i dtólamhalways
marcaíocht ar rudaíto ride things
leasrachathighs
de shíor dá mo leanstan thartalways following me around
chomh tógtha sin liomso taken with me
ghoillfeadh sí go dtí an croí ormit would really upset/bother me
dá tochas féinscratching herself
ag casachtáilcoughing
dá mhacasamhail seolike this
ag goillstean ortbothering you
drochspionna bad mood
bulógloaf
corruairsometimes
buanchairdefriends for life
gliondarjoy
faoi smachtunder control
bosca na mbréagánthe toy box
go dtí gur ghéill m'athairuntil my father gave in
brionglóid ar dóigha great dream
corroíchethe odd night
smúitdust
gníomhaction
rachtanna na fírinneachtabouts of truthfulness
dóighiúilgood-looking
aibíripe
a cuid murnán beag bánher little white ankles
osnasigh
ag barr a malaíat the top of her brows
smigeadchin
toradhfruit
a scoilteadhwhich was split
stán mé uirthiI stared at her
mo chuid lochtannasamy faults
íomháimage
Más ionúin an chráin is ionúin an t-ál.
theorainneacha mo chuid leathanach
the borders of my pages
Í a choinneáil mar a bheadh ainmhí fiáin ann taobh istigh de
theorainneacha mo chuid leathanach.
aibhneacha mo chuid dúigh
the rivers of my ink
bunúsmost
cé a bheadh ina dhiaidh ormwho would blame me
faraoralas
leaspáindancing, coloured lights before eyes
ag gliosarnachglistening
dhá liathróid mearcairtwo balls of mercury
le míshuaimhneasuneasily
clóscríobhántypewriter
úsáid inteachtsome use
i sruthannain torrents (of words)
ainmhí fiáinwild animal
teorainneacha mo chuid leathanachthe borders of my pages
aibhneacha mo chuid dúighthe rivers of my ink
déistinnausea
samhnasdisgust
ag tarraingt na léine allasaípulling the sweaty shirt
buarthaworried
scalltawretched, puny
sa bhúireachin the roaring
ag preabarnaílthrobbing
aicíd ghallda inteachtsome foreign disease
folcadh mór fadaa very long bath
tintreacha ifrinnthe sparks of hell
i dtólamhalways
galar na dúiseachtathe disease of wakefulness
bándeargpink
níor chuir duine ar bith chugam ná uaimnobody bothered me
seileogaspits
mo mhacasamhailsethe likes of me
doilighdifficult
mo phlucmy cheek
nimhneachsore
conáiltefreezing
ailleog cheoilburst of song
i mo chuid samhlaíochtain my imagination
creathashivers
trupnoise
gnúisface
farraige fhíochmharferocious sea
go fuarbhruitelistlessly
ealaíswans
faitíos millteanacha great fear
tráidiretray
i mo chuid samhlaíochta
in my imagination
bunúsmost
cé a bheadh ina dhiaidh ormwho would blame me
faraoralas
leaspáindancing, coloured lights before eyes
ag gliosarnachglistening
dhá liathróid mearcairtwo balls of mercury
le míshuaimhneasuneasily
clóscríobhántypewriter
úsáid inteachtsome use
i sruthannain torrents (of words)
ainmhí fiáinwild animal
teorainneacha mo chuid leathanachthe borders of my pages
aibhneacha mo chuid dúighthe rivers of my ink
déistinnausea
samhnasdisgust
ag tarraingt na léine allasaípulling the sweaty shirt
buarthaworried
scalltawretched, puny
sa bhúireachin the roaring
ag preabarnaílthrobbing
aicíd ghallda inteachtsome foreign disease
folcadh mór fadaa very long bath
tintreacha ifrinnthe sparks of hell
i dtólamhalways
galar na dúiseachtathe disease of wakefulness
bándeargpink
níor chuir duine ar bith chugam ná uaimnobody bothered me
seileogaspits
mo mhacasamhailsethe likes of me
doilighdifficult
mo phlucmy cheek
nimhneachsore
conáiltefreezing
ailleog cheoilburst of song
i mo chuid samhlaíochtain my imagination
creathashivers
trupnoise
gnúisface
farraige fhíochmharferocious sea
go fuarbhruitelistlessly
ealaíswans
faitíos millteanacha great fear
tráidiretray
a chuid stocaireachta
his canvassing
Anuas air sin, cúpla mí ó shin rinne an Taoiseach iarracht tabhairt ar an Uasal Ryan glacadh le socrú go roinnfí Baile Átha Cliath idir thuaidh agus theas, sin le rá gur i ndeisceart na cathrach amháin a dhéanfadh an tUasal Ryan
a chuid stocaireachta agus, dá réir, go bhfanfadh an tUasal Brady i dtuaisceart na cathrach.
a chuid státseirbhíseach
his civil servants
Má éiríonn le Bertie Ahern agus
a chuid státseirbhíseach an méid sin a dhéanamh, déarfar linn go bhfuil éacht déanta aige.
a shaothraím mo chuid
that I earn my living
Is ar an eagarthóireacht
a shaothraím mo chuid agus níl mé a rá nár thoiligh mé leis an obair sin ar bhealach éigin, mar creidim nach dtig litríocht ná critic ná cur is cúiteamh ná díospóireacht fhiúntach a bheith ann mura gcleachtann lucht pinn is caibidle cruinneas friotail is smaointeoireachta.
achan chuid de na míreanna mearaí
every part of the jigsaw
Polaitíocht seachas foréigean
=======
Triail atá ar bun ag Sinn Féin sa mhéid is go bhfuil siad ag iarraidh cur ina luí ar a lucht leanúna go dtig le poblachtánaigh a n-aidhmeanna a bhaint amach fríd an pholaitíocht, ach caithfidh
achan chuid de na míreanna mearaí a bheith ar an tábla le gur féidir sin a chur i gcrích.
eagraíochtaí polaitiúla de chuid an ghnáthphobail
grassroots political organizations
Tá macasamhail an nóis Mheiriceánaigh seo na nithe a gcreideann tú féin go pearsanta iontu a léiriú don saol mór le feiceáil sa chóras polaitiúil chomh maith; tá baill d'
eagraíochtaí polaitiúla de chuid an ghnáthphobail páirteach sa rialtas, agus vótóirí aonair ag cur a gcuid tuairimí in iúl don phobal, ag súil gur féidir leo dul i bhfeidhm ar pholasaithe náisiúnta.
a chuirfeadh scánnan de chuid Hollywood i gcuimhne duit
that would remind you of a Hollywood film
Thar na blianta goideadh roinnt de na saothair is cáiliúla ar domhan - amanna ar bhealach
a chuirfeadh scánnan de chuid Hollywood i gcuimhne duit.
lámhscríbhinn dá chuid filíochta
a manuscript of his poetry
Tamall tar éis a bháis, chuir a dheirfiúr Ethel
lámhscríbhinn dá chuid filíochta chuig eagarthóir irise a d'fhoilsigh cuid mhaith d'fhilíocht nua-aoiseach na linne.
a chuid riachtanas féin
his own needs
Agus is iomaí áit, in iarthar na hÉireann ach go háirithe, go bhfuil an oiread sin gaoithe ann go mbeadh farasbarr áirithe ag duine thar
a chuid riachtanas féin - agus deis aige, dá bharr, cúpla euro a shaothrú as an ngaoth atá ag séideadh os cionn a thí féin.
do chuid mothúchán a nochtadh go príobháideach
to reveal your emotions privately
AÓF: Dhá n-iarrfainn ort aon chúis amháin a lua a mhíníonn cén fáth go dtaitníonn amhráin leat, céard a déarfá?
CÓCC: Feidhmíonn amhráin mar fheithiclí ina bhfuil tú in ann
do chuid mothúchán a nochtadh go príobháideach ar shlí amháin agus go poiblí ar shlí eile, agus maolaíonn sin an phian.
chuid dá sheanluachanna
some of its old values
Nuair a buaileadh cic ar Fhianna Fáil sna toghcháin áitiúla níor thóg sé i bhfad ar an Taoiseach a rá go poiblí go gcaithfeadh an páirtí filleadh ar
chuid dá sheanluachanna agus aire a thabhairt do na dreamanna ba bhoichte agus ba laige sa tsochaí.
a raibh tuin láidir ar a chuid cainte
who had a thick brogue
Cé a d'fhéadfadh dearmad a dhéanamh ar cheannaire colgach an Transport Workers Union of America (TWU), Mike Quill, inimirceach Éireannach
a raibh tuin láidir ar a chuid caintea chuir stop iomlán leis an chóras faoi thalamh sna 1960í, rud a chuir fearg as cuimse ar an Mhéara John Lindsay agus ar oifigigh shinsearacha eile.
ag tabhairt aire dá chuid saoránach
taking care of its citizens
An bhfuil mise corr nó an gcreideann sibhse fosta gurb é jab an rialtais é bheith
ag tabhairt aire dá chuid saoránach?
Páistí a bhfuil riachtanais speisialta oideachais acu ag fanacht uair an chloig mar go bhfuil an tseirbhís tacsaí curtha ar ceal.
de chuid na heite deise
of the right wing
Diúltaíonn polaiteoirí áirithe
de chuid na heite deise go hiomlán do bhunú Saorstáit Bhascaigh.
déanaim mo chuid féin de
I make it my own
Ach chomh luath is atá an t-amhrán agam,
déanaim mo chuid féin de.
go raibh a chuid réidh
until his meal was ready
Thiocfadh Feargal isteach tráthnóna agus chuirfeadh sé a shoc sa pháipéar
go raibh a chuid réidh, agus ní thabharfadh sé faoi deara gur chaith sí am agus saothar ag glanadh.
an chuid is tromchiallaí agus is géarchúisí dá shaothar
the most expressive and discerning of his work
Is le linn na tréimhse míshocra seo dá shaol a rinne Caravaggio
an chuid is tromchiallaí agus is géarchúisí dá shaothar, agus, murab ionann agus an chuid is cáiliúla dá shaothar, atá le feiceáil gan stró in eaglaisí agus iarsmalanna sa Róimh, tá an saothar deireanach seo scaipthe in áiteanna éagsúla.
mo chuid sóláis
my solace
Fuair mé
mo chuid sóláis ón cheol Gaelach, agus gheall mé dom féin go bhfeicfinn an tír, tobar an cheoil seo, chomh luath is a d'fhéadfainn.
ag teacht cuid mhaith lena chuid tuairimí
agreeing for the most part with his opinions
Scríobh Pádraig Ó Cearbhaill aiste mhaith dar teideal "An Amhránaíocht ar an Sean-Nós" in *Oghma *7 (1995) faoi na cúrsaí seo agus bheinn
ag teacht cuid mhaith lena chuid tuairimí.
Dom mo chuid airgid ar ais.
Give me my money back.
ráflarumour
beirttwo (biscuits
go callánachnoisily
seanbhitseachold bitch
an chailleach sinthat hag
orlach féiran inch of grass
Dom mo chuid airgid ar ais.
dá chuid cuarán
from his sandals
" Agus d’fhág sé an baile agus ghlan sé brus na háite sin
dá chuid cuarán agus d’imigh leis níos faide siar an bealach, áit a raibh Bertie Buíoch Beannachtach agus Balor Fáidh ag fanacht leis taobh amuigh de theach tábhairne i lár na tuaithe glaise glaine.
go ndearna Balor a chuid géag uachtaracha a leathadh
that Balor stretched his top limbs
Agus tharla insan áit sin
go ndearna Balor a chuid géag uachtaracha a leathadh agus a chuid géag íochtaracha a leathadh agus dhírigh aire na beirte ar leithead a leata.