focail chumtha
made up/invented words
Sampla eile is ea focail iasachta sa chaint bheo, seachas focail chumtha chun Béarla a sheachaint, nach féidir le haon chainteoir a thuiscint.
focail sheafóideacha
silly words
Úsáidtear focail sheafóideacha mar *Ich *AG (Mé Féin, Teoranta), *Small Business Act *nó *Copy and Paste*.
a d'aithris na focail chéanna
who said the same words
Is iomaí duine a d'aithris na focail chéanna ó shin agus tá mé ag déanamh gur leagadh ar níos mó ná duine amháin iad.
a d'aithris na focail chéanna
who said the same words
Is iomaí duine a d'aithris na focail chéanna ó shin agus tá mé ag déanamh gur leagadh ar níos mó ná duine amháin iad.
ag baint céille as na focail
interpreting the words
A fhad is a bhímid ag baint céille as na focail in alt a chéile, i gcomhréir le chéile, cuimhnímid i gcónaí air gur saothar litríochta atáimid a léamh agus gur dual níos mó ná gnáthchiall na bhfocal a thóraíocht le linn na léitheoireachta againn.
focail amhrasacha
suspicious words
Oibríonn an cur chuige seo toisc go ndéanann an scagaire amach go bhfuil i bhfad níos mó "gnáthfhocal" sa teachtaireacht ná focail amhrasacha agus mar sin gur chóir ligean don teachtaireacht dul tríd.
focail mheallacacha
beguiling words
focail mheallacacha
=======
Tá Peter Robinson agus a chomhghleacaithe ag baint úsáide as focail mheallacacha - freagracht, daonlathas, éifeachtacht ach, taobh thiar de seo, measann naisiúnaithe gur bac eile ar an bhealach chuig roinnt na cumhachta atá i gceist.
Focail fháidhiúla
prophetic words
D’aithin file mór na Gàidhlig, Somhairle Mac Gill-Eain, buaine agus tábhacht an ghaoil idir an dá thír nuair a scríobh sé:
*an fhéile, * *an fhéile, *
*Nach do reub an cuan, * *Nár réab an fharraige,*
*Nach do mhill mìle bliadhna;* *Nár mhill míle bliain;*
*Buaidh a’ Ghaidheil buan* *Bua an Ghaeil buan *
Focail fháidhiúla, gan amhras, a chuirfeadh spiorad agus samhlaíocht an taispeántais *An Leabhar Mòr - Great Book of Gaelic*, a seoladh i Músaem Uladh, Béal Feirste ag deireadh na míosa seo caite, i gcuimhne duit.
ag iomrascáil leis na focail
wrestling with the words
Cloisim an fonn im' cheann le linn dom bheith ag iomrascáil leis na focail.
breathnaítear ar na focail sin
those words are looked upon
Déantar trácht i Meiriceá ar “The Holidays” agus uaireanta breathnaítear ar na focail sin mar chinn a úsáidtear chun "Christmas" a sheachaint, ach is éard atá i gceist ag daoine ná "Lá Altaithe agus Lá Nollag".
focail chomhbhácha
sympathetic words
Tá focail chomhbhácha aici dom.
cad chuige ar roghnaíodh focail Bhéarla
why English words were chosen
Bíodh sin mar atá, ní dócha go bhfuil call leis agus chuirfeá ceist ort féin cad chuige ar roghnaíodh focail Bhéarla thar cinn Ghaeilge i gcásanna áirithe.
na focail áilne sin
those lovely words
AÓF: Le filleadh ar ais ar do chuid chumadóireachta féin, céard ba chúis leis na liricí seo a chum tú don amhrán “Guí”? **An raibh eachtra nó smaoineamh nó cuimhne áirithe a thug inspioráid duit na focail áilne sin a chumadh?**
(Guí)(http://profile.
focail a gcuid amhrán féin
the words of their own songs
D'iarr muid ar na hamhránaithe focail a gcuid amhrán féin a chur chugainn le cur i leabhrán.
focail dheireanacha cháiliúla,
famous last words,
Chuir mé scairt ar mo chairde ar mo ghuthán póca le cur in iúl dóibh go raibh gach rud ceart go leor, focail dheireanacha cháiliúla, mar a deir an Béarla, mar cúpla bomaite ina dhiaidh sin thit mé i muc shneachta.
Leagtar na focail amach
The words are laid out
Leagtar na focail amach ar léaráidí ildaite atá cosúil le léarscáileanna intinne.
focail dhamanta
confounded words
” Ceithre bliana eile den chac sin? (Tá sorrrrrrry orm!)
Agus chualathas na focail dhamanta sin ar measa iad ná an ciúnas damanta: “*nul points*” arís agus arís eile an oíche sin i Helsinki.
thabharfadh an rogha focail
the choice of word
Ba ghá an focal “daoine” a úsáid ansin mar gheall ar go bhfuil na séimeantaic chomh tábhachtach sa chás áirithe seo – dá roghnófaí “fir” nó “fir óga” nó “buachaillí”, thabharfadh an rogha focail leid láidir maidir le dearcadh pearsanta an scríbhneora seo.
Tá líne curtha faoi na focail is deacra.
there is a line under the most difficult words
Tá líne curtha faoi na focail is deacra.
Tá líne curtha faoi na focail is deacra.
there is a line under the most difficult words
Tá líne curtha faoi na focail is deacra.
focail fhada
long words
Caithfidh mé a admháil nach maith liom an iomarca téacsanna Gaeilge a sheoladh faoi láthair toisc go bhfuil sé chomh deacair sin focail fhada a litriú go tapa ar m'fhón.
grafaicí agus focail chlóscríofa
graphics and typed words
Níl san íospartach, dar leis an mbulaí, ach íomhá ar scáileán agus tá sé deacair grafaicí agus focail chlóscríofa a chomhcheangal leis an té atá ann, dáiríre.
ag diúl isteach gach focail
sucking in every word
Is fear millteanach brionglóideach
mé, agus imíonn m’intinn ar strae mar a bheadh leipreachán beag ann, agus roimh i bhfad, bhí mé ar shiúl leis na féileacáin in ionad a bheith sa léachtlann – an áit ba chóir domh a bheith, ag diúl isteach gach focail a bhí le rá ag na daoine léannta agus tábhachtacha seo.
imeartas focail
word play
Tá Seáinín Smaoiseach agat ar an idirlíon, déanann Balor a chuid ar son an scigmhagaidh agus an imeartas focail ar an suíomh seo, bíonn greann go minic ag Rónán Mac Aodh Bhuí ar a chlár tráthnóna ar RnaG agus bíonn greann ócáidiúil sna hagallaimh beirte ag an Oireachtas.
Fuaim le Focail
the spoken word
Fuaim le Focail
======
**BD: Cé mhéad leabhar agus dlúthdhioscaí atá foilsithe nó eisithe agaibh ó shin?**
MÓC: Níor mhaith liom tosú á gcomhaireamh – bheadh sé ró-achrannach – ach go dtí seo, bheadh timpeall 350 leabhar foilsithe.
bíodh na focail
‘have’ the words
ie> roimh an 25 Meán Fómhair 2010 agus bíodh na focail ‘Comórtas Mheán Fómhair’ mar theideal ar do theachtaireacht.
bíodh na focail
have the words
ie roimh an 25 Deireadh Fómhair 2010 agus bíodh na focail ‘Comórtas Dheireadh Fómhair’ mar theideal ar do theachtaireacht.
focail
words
ie> roimh an 23 Nollaig 2010 agus bíodh na focail ‘Comórtas Mhí na Nollag’ mar theideal ar do theachtaireacht.
focail neamhbhalbha
raw words
Bhain na híomhánna láidre, agus na focail neamhbhalbha ráite ag na saighdiúirí, preab as a lán daoine – a mhalairt ar fad den eolas glan srianta sin a thagann amach ó na foinsí oifigúla.
focail
words
ie> roimh an 21 Feabhra 2011 agus bíodh na focail ‘Comórtas Mhí Feabhra’ mar theideal ar do theachtaireacht.
focail bhreátha
fine words
Mar a thuigimid anois, is beag tionchar a bhí ag an ngníomh, cibé focail bhreátha a bhí ag Taoiseach Bertie Ahern timpeall an ama chéanna faoi riachtanas “Saoránacht Ghníomhach”.
focail
words
ie> roimh an 21ú Aibreán 2011 agus bíodh na focail ‘Comórtas Mhí Aibreáin’ mar theideal ar do theachtaireacht.
focail
words
i>e roimh an 21ú Bealtaine 2011 agus bíodh na focail ‘Comórtas Mhí na Bealtaine’ mar theideal ar do theachtaireacht.
Tugtar na focail uile
all the words
Tugtar na focail uile sa leabhrán a ghabhann leis an ndlúthdhiosca.
focail
words
An chéad teagmháil a bhí agam leis an teanga ná nuair a léigh mé na focail ó amhráin Chlannad i 1993.
focail ghaolmhara
cognates
Nuair a bhí muid óg, d’imríodh muid cluichí teanga le focail ghaolmhara.
focail chuí
fitting words
Bhí sé de ghrástúlacht ag Christy Cooney focail chuí an mhaithiúnais a aimsiú.
focail
words
(Is doiligh le béal Gaelach na focail “Banríon na Breataine” a rá!) Ach anois is arís, cluintear taibhsí.
bíodh na focail
have the words
ie> roimh an 21ú Meitheamh 2011 agus bíodh na focail ‘Comórtas Mhí an Mheithimh’ mar theideal ar do theachtaireacht.
bíodh na focail
have the words
ie roimh an 21ú Iúil 2011 agus bíodh na focail ‘Comórtas Mhí Iúil’ mar theideal ar do theachtaireacht.
bíodh na focail
include the words
ie roimh an 21ú Deireadh Fómhair 2011 agus bíodh na focail ‘Comórtas Mhí Dheireadh Fómhair’ mar theideal ar do theachtaireacht.
focail
words
ie> roimh an 21ú Nollaig 2011 agus bíodh na focail ‘Comórtas Mhí na Nollag’ mar theideal ar do theachtaireacht.
focail a thomhas
guess words
An Duais
=====
**Charades as Gaeilge ó Ghlór na nGael**
Is cluiche geamaireachta é Charades ina gcaithfidh baill foirne aisteoireacht a dhéanamh le leideanna a thabhairt dá chéile ionas go mbeidh siad in ann focail a thomhas laistigh de thrí nóiméad.
bíodh na focail
have the words
ie roimh an 21ú Eanáir 2012 agus bíodh na focail ‘Comórtas Mhí Eanáir’ mar theideal ar do theachtaireacht.
Focail chomh mín chomh cneasta
words so fine and kind
Fiafraíonn duine éigin dá chara, “Focail chomh mín chomh cneasta leó cionnus thárlóchadh go mbeadh cealg ionntu?” Cé nár ghlac naimhdeas eitneach Corkery greim dhaingean ar intleacht Niall Tóibín riamh, ní foláir nó go n-oireann ceist seo Corkery leis.
bíodh na focail
include the words
ie roimh an 20 Feabhra 2012 agus bíodh na focail ‘Comórtas Mhí Feabhra’ mar theideal ar do theachtaireacht.
focail
words
ie> roimh an 20 Márta 2012 agus bíodh na focail ‘Comórtas Mhí Mhárta’ mar theideal ar do theachtaireacht.
focail éagsúla
various words
Meastar go dtagann a ainm as focail éagsúla sna teangacha bundúchasacha a labhraítí sa dúiche ina bhfuil *Sydney* anois.
bíodh na focail
include the words
ie roimh an 20 Meitheamh 2012 agus bíodh na focail ‘Comórtas Mhí an Mheithimh’ mar theideal ar do theachtaireacht.
ainneoin a gcuid focail fonóide
despite their humorous way of putting it
Ach ainneoin a gcuid focail fonóide ar bhealach is iad lucht díspeagadh na Gaeilge iad féin atá ina n-ábhair mhagaidh sa chás seo.
bíodh na focail
include the words
ie roimh an 20 Iúil 2012 agus bíodh na focail ‘Comórtas Mhí Iúil’ mar theideal ar do theachtaireacht.
bíodh na focail
include the words
ie roimh an 20 Lúnasa 2012 agus bíodh na focail ‘Comórtas Mhí Lúnasa’ mar theideal ar do theachtaireacht.
bíodh na focail
include the words
ie> roimh an 20 Meán Fómhair 2012 agus bíodh na focail ‘Comórtas Mhí Mheán Fómhair’ mar theideal ar do theachtaireacht.
bíodh na focail
include the words
ie> roimh an 20 Samhain 2012 agus bíodh na focail ‘Comórtas Mhí na Samhna’ mar theideal ar do theachtaireacht.
Cumhacht Focail
word power
Cumhacht Focail
=======
Laoch mór aige Lincoln ab ea Shakespeare ach go háirithe Duncan i Macbeth (‘O my offence is rank!’), agus is féidir nasc a dhéanamh idir an dá chur chuige liteartha seo.
Tagann cumhacht focail ar leith
power of specific words
Tagann cumhacht focail ar leith as achoimriú ealaíonta.
bíodh na focail
include the words
ie> roimh an 27 Nollag 2012 agus bíodh na focail ‘Comórtas Mhí na Nollag’ mar theideal ar do theachtaireacht.
leas as focail agus nathanna áirithe
used certain words and phrases
Bhain cainteoirí agus scríbhneoirí leas as focail agus nathanna áirithe arís is arís eile agus cur síos á dhéanamh acu ar Pháidí Ó Sé: fathach peile, gaiscíoch, laoch, uasal, dílis, tiomanta, láidir, fear cuideachta, fear Gaeltachta, fear spraoi, fear a thug uaidh ar son an phobail, Ciarraíoch go smior.
focail dheireanacha cháiliúla seo
these famous last words
Crochadh é agus maítear go raibh na focail dheireanacha cháiliúla seo aige: “Such is Life”.
Athraíonn brí focail go minic
word meaning often changes
Athraíonn brí focail go minic de réir an chomhthéacs ina n-úsáidtear é agus níl sampla níos fearr ná cúrsaí spóirt.
bíodh na focail
include the words
ie roimh an 20 Márta 2013 agus bíodh na focail ‘Comórtas Mhí an Mhárta’ mar theideal ar do theachtaireacht.
bíodh na focail
include the words
ie> roimh an 20 Aibreán 2013 agus bíodh na focail ‘Comórtas Mhí Aibreáin’ mar theideal ar do theachtaireacht.
mar aon le focail mhisnigh
as well as words of encouragement
Ní hamháin go ndearna na 'chai wallahs' bricfeasta breá blasta a sholáthar ach thug siad lón líonmhar dúinn fosta mar aon le focail mhisnigh don dúshlán a bhí romhainn.
bíodh na focail
include the words
ie> roimh an 20 Bealtaine 2013 agus bíodh na focail ‘Comórtas Mhí na Bealtaine’ mar theideal ar do theachtaireacht.
bíodh na focail
include the words
ie> roimh an 20 Meitheamh 2013 agus bíodh na focail ‘Comórtas Mhí an Mheithimh’ mar theideal ar do theachtaireacht.
focail iasachta
foreign words
Murab ionann is Rialtas na Fraince, atá i ndiaidh an Commission générale de terminologie et de néologie a chur ar bun chun téarmaíocht nua a chruthú a shaibreoidh an Fhraincis agus a chosnóidh í ó thionchar an Bhéarla, tá Rialtas na Gearmáine sásta glacadh leis go dtiocfaidh na focail iasachta seo isteach sa Ghearmáinis agus go bhfeidhmeoidh siad mar lagchúiteamh nó ersatz ar sheanfhocail na Gearmáinise de réir a chéile.
Ní hionann focail iasachta i dteanga
a foreign word in a language is not the same as
Ní Buille go Cnámh É, Fós
============
Ní hionann focail iasachta i dteanga agus meath teanga, áfach.
bíodh na focail
include the words
ie> roimh an 20 Iúil 2013 agus bíodh na focail ‘Comórtas Mhí Iúil’ mar theideal ar do theachtaireacht.
An dtugtar focail na n-amhrán go léir
are the words of all the songs given
aspx?cid=1885&pid=16050&treeid=2)
An Cheist
====
**An dtugtar focail na n-amhrán go léir sa leabhrán a ghabhann leis an díolaim seo, ‘Báidín Fheidhlimí’?**
Seol do fhreagra chuig oifig@beo.
bíodh na focail
include the words
ie roimh an 20 Lúnasa 2013 agus bíodh na focail ‘Comórtas Mhí Lúnasa’ mar theideal ar do theachtaireacht.
bíodh na focail
include the words
ie> roimh an 20 Meán Fómhair 2013 agus bíodh na focail ‘Comórtas Mhí Mheán Fómhair’ mar theideal ar do theachtaireacht.
bíodh na focail
include the words
ie> roimh an 20 Deireadh Fómhair 2013 agus bíodh na focail ‘Comórtas Mhí Dheireadh Fómhair’ mar theideal ar do theachtaireacht.
sular breacadh síos focail na n-amhrán seo
before the words of these songs were written down
Anuas air sin, cumadh cuid mhór de na hamhráin sin sular breacadh síos focail na n-amhrán seo, rud a chiallaigh go raibh daonra ann nárbh fhéidir bunús agus foinsí a n-amhrán a dheimhniú.
bíodh na focail
include the words
ie> roimh an 20 Samhain 2013 agus bíodh na focail ‘Comórtas Mhí na Samhna’ mar theideal ar do theachtaireacht.
gurb ionann na focail
the words .... were equated
Ba léir gurb ionann na focail ‘Éireannach’ agus ‘Caitliceach’ i súile go leor den phobal.
comhtháite le fís, fuaim agus focail
a combined visual, audio and script (package)
Tá a fhios agam go bhfuiltear ag rá le blianta go bhfuil na meáin ar fad ag teacht le chéile, agus nach mbeidh aon bhrí a thuilleadh leis na coincheapa ‘stáisiún teilifíse’, ‘nuachtán’ ná ‘stáisiún raidió’ nuair is féidir leat pacáiste comhtháite le fís, fuaim agus focail a sholáthar le chéile ar shuíomh idirlín nó ar áis soghluaiste.
bíodh na focail
include the words
ie> roimh an 20ú Nollaig 2013 agus bíodh na focail ‘Comórtas Mhí na Nollag’ mar theideal ar do theachtaireacht.
bíodh na focail
include the words
ie> roimh an 20 Eanáir 2013 agus bíodh na focail ‘Comórtas Mhí Eanáir’ mar theideal ar do theachtaireacht.
drochbhéasach le focail mhóra
in a bad mannered with expletives
Cuireadh ina leith go ndearna sé trácht gairsiúil i leith mná a bhí ag obair ina oifig; shéan sé é seo go fíochmhar ach d’úsáid sé caint drochbhéasach le focail mhóra agus é á chosaint féin, rud a chuir déistin ar go leor.
Ba cheart go mbeadh na focail úd
those words ... ought to be
*”
Ba cheart go mbeadh na focail úd ó Edward Snowden greannta i gcloich ar thairseach gach roinn rialtas in Éirinn ach faraor géar is go drogallach a scaoileann an státchóras eolas faoin phróiseas rialaithe sa tír seo.
focail traslitrithe
transliterated words
Bhí ‘Mac’ agus ‘Diarmada’ ann agus bhí focail traslitrithe i nGaeilg ann: Seán, Éamonn, Ceannt; agus bhí na focail ‘Poblacht na hÉireann’ ann.
bíodh na focail
include the words
ie> roimh an 20 Márta 2014 agus bíodh na focail ‘Comórtas Mhí an Mhárta’ mar theideal ar do theachtaireacht.
bíodh na focail
include the words
ie> roimh an 20 Aibreáin 2014 agus bíodh na focail ‘Comórtas Mhí Aibreáin’ mar theideal ar do theachtaireacht.
ach na focail a bhfuil gá leo
just the words needed
“Ní ceart go mbeadh ach na focail a bhfuil gá leo i ngach uile abairt, an rud céanna maidir leis na habairtí i ngach uile alt.
bíodh na focail
include the words
ie> roimh an 20 Bealtaine 2014 agus bíodh na focail ‘Comórtas Mhí na Bealtaine’ mar theideal ar do theachtaireacht.
bhainfí na focail
the words ... would be removed
Dá rithfí é bhainfí na focail ‘offend, insult agus humiliate’ as 18C, ach chuirfí isteach ‘vilify’ ina n-áit.
bíodh na focail
include the words
ie> roimh an 20 Meitheamh 2014 agus bíodh na focail ‘Comórtas Mhí an Mheithimh’ mar theideal ar do theachtaireacht.
an t-imeartas focail gan náire sin
that shameless wordplay
(An bhfuil Gaeilge ar bah dum dum shh?)
Maith dom an t-imeartas focail gan náire sin.
feidhm as na focail
(used) the words
Is cuimhin liom sa tsraith theilifíse thuasluaite gur bhain comhairleoir Hacker, an Ridire Humphrey Appleby, feidhm as na focail, “cinneadh misniúil” le cur síos ar ghníomh a chothódh an-chur ina aghaidh.
focail shéimhe,
gentle words
Is mór do dhaoine na nithe beaga a thugann misneach dóibh – na focail shéimhe, na dreacha spreagúla.
Tá Gluais Beo! Pota Focal faoi chóipcheart ag Oideas Gael, foilsitheoirí na hirise Beo!
Pota Focal Beo! Glossary is under the copyright of Oideas Gael, publishers of Beo! magazine.
