cathracha
circular stone forts
Tá a seanáitribh fós le feiceáil go hiomadúil mar a bhfuil cathracha is dúnta, liosanna, ráthanna, clocháin, is galláin.
dúnta
forts
Tá a seanáitribh fós le feiceáil go hiomadúil mar a bhfuil cathracha is dúnta, liosanna, ráthanna, clocháin, is galláin.
liosanna
ring-forts
Tá a seanáitribh fós le feiceáil go hiomadúil mar a bhfuil cathracha is dúnta, liosanna, ráthanna, clocháin, is galláin.
sa Ghearasdan
Fort William
Bhí siad uilig faoin sneachta ar feadh 12 uair sula bhfuair an fhoireann tarrthála sa Ghearasdan teachtaireacht go raibh siad thar am teacht abhaile.
seandún
an old fort
Tá seandún, is é sin Dún Fearbhaí, le feiceáil ar an imeall.
seandún cinntíre
an old promontory fort
Tá sé ainmnithe as seandún cinntíre inar chónaigh fathach darbh ainm Caochán a bhí ar leathshúil.
dúnta Ceilteacha
Celtic forts
Is iad na dúnta Ceilteacha atá ar an oileán is mó a tharraingíonn daoine inniu.
dúnta cosanta
promonantry forts
Tá dhá chineál dúin ann: dúnta cosanta agus dúnta cónaí.
dún
fort
Ach níor ghin briseadh ar bith acu an oiread poiblíochta domhanda agus a ghin briseadh na míosa seo caite …
Cé nó cad é a bhí taobh thiar de bhá long cháiliúil na teilifíse réadúla "Cabin Fever" amach ó chósta Thoraí, oileán dúchais Bhalor, áit a raibh dún agus mún a mhuintire ó thús ama? Sin ceist chrua na míosa seo, ceist nach furasta freagra a fháil uirthi nó ní lia cloch ar dhuirlingí Thoraí ná barúil i dtaca leis an cheist chasta chiapach chéanna.
dún
fort
Thiontaigh muid ó thuaidh ag dún Geimhin, ansin thiomáin muid trí ghleann gleoite, Gleann na Ró, go dtí Léim an Mhadaidh.
dhúnta
forts
Fuarthas lámhdhéantúsáin ón Chré-umhaois anseo; tá iarsmaí de dhúnta ón Aois Iarainn ar imeall an locha; agus tá cloch snoite ón ré Luath-Chríostaí ar Oileán Mháirtín ag béal an locha.
Dún Teamhrach
Tara Fort
Ráth Ballyfounder agus Dún Teamhrach a thugtar orthu.
dúnta
forts
Thar na blianta, thóg na Rómhánaigh roinnt dúnta anseo, ceann amháin ar bharr cinn eile.
dúnta
forts
Thar na blianta, thóg na Rómhánaigh roinnt dúnta anseo, ceann amháin ar bharr cinn eile.
ar bhalla an dúin
on the wall of the fort
Sin an teachtaireacht chéanna a scríobh sé ar bhalla an dúin in Figueras na Spáinne i 1937 tar éis dó siúl trasna na bPiréiní le bheith ina bhall den Bhriogáid Idirnáisiúnta.
níor thángthas ar láthair an dúin féin
the site of the fort itself wasn't discovered
Go deimhin, níor thángthas ar láthair an dúin féin go dtí 1994! Anois, agus obair sheandálaíochta fós ag leanúint ar aghaidh, tá músaem tógtha ag na húdaráis ag taispeáint cuid den mhilliún (nó mar sin) iarsmaí a fuarthas i dtalamh ansin ó thosaigh an obair chaomhnaithe.
dún cnoic
hill-fort
Gar don stáisiún, tá cloch shnoite chlúiteach de chuid na bPiochtaí ar a dtugtar Cloch an Iolair le feiceáil, agus má tá an fuinneamh agat, tá dún cnoic mór le rá, Knock Farril, go hard os cionn an tsráidbhaile.
dún
fort
Ós é seo an talamh is airde ar an oileán, chuir Arm Shasana dún air a ghabh fórsaí na saoirse.
fuaireadar athsheilbh ar an dún,
they reclaimed the fort,
I mí na Samhna 1776, tháinig fórsaí Shasana ar ais agus fuaireadar athsheilbh ar an dún, mharaigh beagnach céad saighdiúir agus ghabh breis is dhá mhíle.
dúnta
forts
Is é an rud is suntasaí faoin áit seo ná Battery Park, áit ar thóg na hÍsiltírigh agus na Sasanaigh dúnta chun an cuan a chosaint.
dúnfoirt
forts
Bhí áiteanna mar na dúnfoirt in Iarthar na hAfraice óna gcuirtí sclábhaithe chuig tíortha eile feicthe agam, mar aon le Apartheid Museum na hAfraice Theas, ach ceapaim go bhfuil uafás ar leith ag baint le Auschwitz, b’fhéidir mar gheall go dtuigeann muid chomh millteanach is a bhí na polasaithe a bhain leis na campaí seo.
Dhún na nGall
the Fort of the Sindo
” Mhaígh Pól Ó Muirí: “Chaith mé seachtain in Iarthar Dhún na nGall uair dá raibh agus bhí mé in Iarthar Bhéal Feirste lá amháin ar mo rothar, ach cha raibh mé riamh in Iarthar Chorcaí.
An Gearasdain
Fort William
” Faraor, nuair a bhain siad otharlann An Gearasdain (Fort William) amach bhí sé marbh.
Ráith
fort
Mar atá ag ceann de na seandánta ag CELT, ‘Innis ród, a Ráith Oiligh’: 26.
Gearasdan
Fort William
Arís eile, sílim gur mó duine a bhíonn ag siúl The West Highland Way (a théann ó Ghlaschú go dtí an Gearasdan in Albain) in aon lá amháin i rith an tsamhraidh ná mar a bhíonn ar chosáin siúil uile na hÉireann le linn an tsamhraidh ina n-iomláine.
dún
fort
Ba sa Presidio, dún míleata ar cheann thuaidh na leithinse, a eagraíodh cosaint chósta thiar Mheiriceá ó 1848 go dtí 1989.
Phort an Iarla
Earl’s Fort
An Domhnach sin, chuaigh mé ag breathnú ar scannán sa bpictiúrlann a bhí ar an gcúinne idir Ardán Phort an Iarla agus Faiche Stiabhna.
seandún
old fort
Is cuimhin liom thú ag iarraidh míniú do Fishman lá amháin, ag an seandún láimh le Béal Bhóraimhe, Cill Dhá Lua, Contae an Chláir, an t-athrú a tháinig ar do dhearcadh féin abhus faoin irelandization.
ráth
rampart, fort
Chuir an sráidbhaile lena bhotháin bheaga ráth nó lios na hÉireann i gcuimhne dom.
lios
fort
Chuir an sráidbhaile lena bhotháin bheaga ráth nó lios na hÉireann i gcuimhne dom.
diamhracht an leasa
the mystery of a fort
Murab ionann agus diamhracht an leasa áfach, d'aithin mé boladh an chaca a luaithe is a shiúil muid isteach sa chéad bhothán cónaithe! Bhí an díon an-íseal agus bhí an t-áras uilig lán deataigh.
ráthanna
forts
Chuaigh an bothán sin agus leagan amach an tsráidbhaile féin go mór i bhfeidhm orm toisc go raibh a leithéid feicthe agam sa Pháirc Oidhreachta Náisiúnta i Loch Garman cheana, áit a bhfuil macasamhlacha de na ráthanna agus de na crannóga ina gcónaíodh muintir na hÉireann beagnach dhá mhíle bliain ó shin ann.
ag seasamh an fhóid
holding the fort
Fear nárbh é an scian ba ghéire sa chistin é, a raibh eagla a chraicinn air aghaidh a thabhairt ar Vincent Brown ach a bheas ag seasamh an fhóid ar son na hÉireann in éadan shaoistí airgeadais dhúra na hEorpa, fear a bhí chomh feiceálach le yeti i rith an fheachtais toghchánaíochta ach atá anois - suí síos bomaite - atá anois ina Thaoiseach ar thírín iathghlas s'againn.
Daingean Uí Chúis
Hussey Fort
Mise a d’athbhunaigh Daingean Uí Chúis agus a d’athlonnaigh arís é i lár na Gaeltachta Gaelaí.
dún
fort
Ba é an baile an t-aon dún a bhí ag na Sasanaigh lastuaidh den Pháil sa mheánaois; b'ann a tháinig an Rí Liam i dtír i 1690, tráth ar thábhachtaí é ná Béal Feirste; agus bhí an caisleán mar dhaingean ar feadh 150 bliain.
dúnta
forts
Deirtear gur tógadh mórán caisleán agus dúnta, fearacht thúr A Coruña, in ómós dó.
dún ar chreig
a cliff fort
I mbaile Corte, leath bealaigh idir Bastia agus Ajaccio i sléibhte móra mursanta Chorsica, tá dún ar chreig a thugann léargas breá ar stair na háite.
ndúnáras
fort
I ndúnáras Calvi cois farraige a rugadh é, agus má chuir a chuid fiosrachta thar sáile go Meiriceá é, ní raibh ansin ach cuid den eachtraíocht a bhí i gcnámha a shinsear.
ar bhalla an dúin
on the wall of the fort
Sin an teachtaireacht chéanna a scríobh sé ar bhalla an dúin in Figueras na Spáinne i 1937 tar éis dó siúl trasna na bPiréiní le bheith ina bhall den Bhriogáid Idirnáisiúnta.
ag seasamh an fhóid
holding the fort
Léiríonn sé na coranna casta i gcinniúint an cheantair seo go bhfuil an struchtúr is sine i mBéal Feirste, an droichead ag Connswater – Abhainn Choinn (baiste as an tiarna Gaelach, Conn Ó Neill) anois i gcroílár an cheantair atá ag seasamh an fhóid (mar dhea) ar son an cheangail leis an Bhreatain.
Tá Gluais Beo! Pota Focal faoi chóipcheart ag Oideas Gael, foilsitheoirí na hirise Beo!
Pota Focal Beo! Glossary is under the copyright of Oideas Gael, publishers of Beo! magazine.
