Pota Focal Intergaelic
Gluais TíHouse Glossary Gluais Beo!Beo! Glossary TeasárasThesaurus BriathraVerbs
Ní nach ionadh No wonder
" Ní nach ionadh, mar is é an samhradh an séasúr is gnóthaí i rith na bliana ar fad in Éirinn maidir le féilte ceoil.
ní nach ionadh not surprisingly
" Ach ní nach ionadh, ba bheag aird a thugadh na daltaí scoile - an scór acu a bhí ann - ar Jeaic Sheáin Johnny ná ar a sheachrán sí má b'eol dóibh faoina leithéid.
an aon ionadh é is it any wonder
" Nuair a chuireann na meáin cúrsaí na sé chontae agus cúrsaí na sé chontae fichead inár láthair mar aonaid ar leith, an aon ionadh é gur mar sin a thosaíonn muid ag smaoineamh? B'fhéidir nach bhfuil an fhadhb chomh holc céanna in áit ar nós Thír Chonaill mar go bhfeiceann an pobal ansin an caidreamh atá eatarthu féin agus an pobal ar an taobh eile den teorainn, caidreamh nár cuireadh stop riamh leis.
ní nach hionadh no wonder
" Nuair a chas mé leis in Óstan an Shelbourne ag deireadh mhí an Aibreáin, bhí sé lán dóchais faoin todhchaí, agus ní nach hionadh.
ní nach hionadh no wonder
" Ba iad Caitríona Nic Ainmhire as Contae Dhoire agus Marcus Metz as Nauheim ("Baile Nua "!) in aice le Frankfurt a stiúraigh an bunchúrsa seo - ní nach hionadh go raibh béim ar chanúint Uladh sa chúrsa! Sin an chanúint atá ag Caitríona agus ba i dTír Chonaill a d'fhoghlaim Marcus a chuid Gaeilge.
Ní chuirfeadh sé aon ionadh orm it wouldn't surprise me
" Ní chuirfeadh sé aon ionadh orm dul chuig preasócáid i mBanc Ceannais na Eorpa anseo i Frankfurt ceann de na laethanta seo agus fógra a fheiscint ag an doras: "Fáilte roimh ghnó trí Ghaeilge! " *Is as Cathair Chorcaí Stiofán Ó Foghlú.
ní nach hionadh no wonder
" Ba iad Caitríona Nic Ainmhire as Contae Dhoire agus Marcus Metz as Nauheim ("Baile Nua "!) in aice le Frankfurt a stiúraigh an bunchúrsa seo - ní nach hionadh go raibh béim ar chanúint Uladh sa chúrsa! Sin an chanúint atá ag Caitríona agus ba i dTír Chonaill a d'fhoghlaim Marcus a chuid Gaeilge.
Ní chuirfeadh sé aon ionadh orm it wouldn't surprise me
" Ní chuirfeadh sé aon ionadh orm dul chuig preasócáid i mBanc Ceannais na Eorpa anseo i Frankfurt ceann de na laethanta seo agus fógra a fheiscint ag an doras: "Fáilte roimh ghnó trí Ghaeilge! " *Is as Cathair Chorcaí Stiofán Ó Foghlú.
Ní nach ionadh it's no wonder
" Ní nach ionadh gur tugadh "ollscoil na réabhlóide" ar Frongoch.
Ní hionadh it's no wonder
" Ní hionadh cáil dhomhanda a bheith ar phicil na háite.
Ní nach ionadh little wonder
" Ní nach ionadh mar sin go bhfuil méadú 50% tar éis teacht ar an líon daoine sa tír seo faoi 25 ar andúiligh acóil iad faoi láthair.
ní ionadh ar bith it's no wonder
" De bharr go bhfuil an méid sin Éireannach ag an Stadium of Light, ní ionadh ar bith go bhfuil clubanna lucht leanúna Sunderland i mBaile Átha Cliath agus i mBéal Feirste anois.
Ní nach ionadh no wonder
" Ní nach ionadh go bhfuil easpa infheistíochta ann.
Ní nach ionadh not surprisingly
" Ní nach ionadh, tosaíonn "díospóireacht" idir an t-iarphéas, a bhean chéile agus an poblachtánach ar an choimhlint ó thuaidh.
ionadh surprise
" Deirtear nach mbíonn an bua ag an duine uasal lách ariamh nó, mar a deirtear sa Bhéarla, "nice guys don't win"! Tá cuma nath cainte Meiriceánach air sin agus ní chuirfeadh sé ionadh orm má tháinig an ráiteas céanna anall thar aigéan chugainn am éigin sna blianta atá thart.
ní haon ionadh it's no wonder
" " Ollscolaíocht trí Ghaeilge ======= Lena cúlra acadúil féin, agus leis an obair atá déanta aici le Fiontar, ní haon ionadh go bhfuil spéis faoi leith aici san ollscolaíocht trí Ghaeilge go ginearálta.
ionadh surprise
" Smaoinigh an t-ionadh a bhí orm nuair a bhuail mé le daoine a bhí ag casaoid faoin mhí-ádh a bhí orthu gur chuir Dia i bhfad rófhada ó thuaidh iad, in ionad iad a lonnú in aice le farraigí teo na Gréige! Ar feadh dhá mhí, bhain mé taitneamh as an fháilte a chuir teaghlaigh Éireannacha romham agus mé ag dul timpeall na Gaeltachta - i dtigh Johnnie Sheáin Jack san Aird Thiar, Conamara, mar shampla; i dtigh Shéamais Uí Choirbín i gCois Cladaigh, An Bun Beag, Co.
ionadh surprise
" Ba mhór an t-ionadh agus an lúchair a tháinig orm nuair a chonaic mé go raibh rang Gaeilge ar siúl i mo chathair féin, i dTeach na hÉireann, ionad cultúrtha atá suite ar imeall páirce poiblí darb ainm Balboa Park.
ionadh an domhain great surprise
" Tháinig sé trasna ar Eoin, agus d'fhreagair seisean an cheist; bhí ionadh an domhain ar an mbeirt acu, agus is mar sin a tharla an chéad teagmháil.
cuireann sé ionadh orthu it surprises them
" De ghnáth, áfach, tagann sí ar ais agus cuireann sé ionadh orthu chomh tapa is a tharlaíonn sé sin, agus an chraic a bhaineann leis an teanga.
ionadh surprise
" * Gluais • Glossary i gcoinne na dtonntrachaagainst the waves ag dreapadhclimbing gíogsqueak ionadhsurprise míthuiscintmisunderstanding a bhéic CathalCathal shouted bhfolachhiding an-mhíshasúilvery unsatisfactory ní chuirfidh mise isteach ortI won't bother you gáire meidhreachmirthful laugh ag útamáil thartfumbling around gan amhrasundoubtedly lig dom mo mhachnamh a dhéanamhlet me have a think ag déanamh aithrise arcopying a cásher situation bhraith séhe felt praiseachmess os ísealin a low voice mí-ádhbad luck piseogsuperstition caladhport, harbour Gháir SaidíSaidí laughed catachcurly chun é a ghríosadhto incite him ceangalbond an tríú mílaoisthe third millennium mí-ádhbad luck cinneadhdecision chun na líonta a tharraingtto draw the nets péarlachpearly íoróinirony i gcruachásin a predicament ag treabhadhploughing déanachlate ag ardúrising ag luascadh go fíochmharrocking fiercely fothainshelter fliuch báitesoaking wet cuma chrostaa cross look sorncooker doirtealsink cuisneoirfridge ar eagla go gcasfadh séin case he'd turn around Bhí sí i bponc ceart.
ní nach ionadh and no wonder
" Ach tá go leor daoine buartha faoi na himpleachtaí do phríobháideacht atá ag na clibeanna nua seo, ní nach ionadh.
ionadh surprise
" Is saineolaithe muid ar fad sna cúrsaí seo agus is breá linn ár dtuairim féin a nochtadh (baineann Des Cahill an-mhíleáiste as seo ar "Sportscall"!) "Fadhbanna" Manchester United ======= Ar an taobh eile den scéal, cuireann sé ionadh orm féin uaireanta cé chomh corraithe is a bhíonn daoine uaireanta agus ábhair spóirt faoi chaibidil acu.
ionadh surprise
" Ní haon ionadh é nach mbíonn mórán d'aga ag Tadhg do chaitheamh aimsire.
ionadh surprise
" Faightear *penzion* cuí chuige sin in áit iargúlta i Moravia (cúige inar fearr leo i bhfad an fíon áitiúil seachas *pivo* (beoir), eolas a chuireann ionadh ar dhaoine).
ní nach ionadh no wonder
" Tá mearbhall ar Bhalor bocht an mhí seo, agus ní nach ionadh.
ionadh wonder
" Níorbh aon ionadh é, mar sin, nuair a chuir an Taoiseach a mholadh os comhair an fheidhmeannais - go bhfágfaí Baile Átha Cliath theas faoin Uasal Ryan agus tuaisceart na cathrach faoin Uasal Brady le linn thoghchán 2004 - gur dhiúltaigh an feidhmeannas glacadh leis.
ní nach ionadh not surprisingly
" Ag foghlaim an cheoil ======= Le linn mo chuid staidéir ar an nGaeilge, bhí rudaí eile ar siúl i mo shaol, ní nach ionadh - bhí mé ag foghlaim na cruite Gaelaí, mar shampla.
ní nach ionadh it is no wonder
" Agus cinneadh glactha ag na mórpháirtithe an babhta seo gan toghchán uachtaránachta a úsáid le díospóireacht náisiúnta a spreagadh, ní nach ionadh gur bheartaíodar a chinntiú nach bhfaigheadh ceachtar de na hiarrthóirí neamhspleácha, Dana Rosemary Scallon nó Vincent Selafia, deis ach oiread lena ndíospóireacht féin a chothú.
ní nach ionadh not surprisingly
" Gluais • Glossary athinsintretelling ar dhlúthchuid de theagasc na Súifeach iad tráthwhich were once an integral part of the Sufis' teachings an iomarca tráchtatoo much traffic ar bíson tenterhooks sceitimínírapturous excitement ar leathadhwide open as mo shlíout of my way a stumpa amadáinyou out-and-out fool ar iasachton loan is baolachI'm afraid ag grágaílbraying go frascopiously thar fóirover the top taibhreamhdream brímeaning i do dhúiseachtawake cóisirparty scata leaideannaa crowd of lads óinseachfoolish woman ag tagairt domsareferring to me stuaicsullen appearance ní nach ionadhnot surprisingly truapity murach na mnáif it wasn't for the women Sall leis.
ní nach ionadh not surprisingly
" Conspóid ======= Ón gcéad lá, ní nach ionadh, bhí conspóid ag baint le cinntí na roghnóirí agus is féidir a rá gur cuid de bhua na scéime ó shin an chonspóid chéanna.
ní nach ionadh no wonder
" Cailleach an airgid” an leasainm a thugann duine sinsearach amháin in TG4 ar Mháire Killoran agus ní nach ionadh.
Ní nach ionadh unsurprisingly
" Ní nach ionadh, ní raibh aon chonspóid ag baint leis an gcruinniú.
ionadh wonder
" Ní haon ionadh é nach bhfuil ach céatadán beag cat ann a bhfuil bua na péintéireachta acu agus más rud é nach bhfuil bua na scuaibe ag do mhogaí féin, ná bíodh aon lagmhisneach ort.
ionadh wonder
" Cén t-ionadh, mar sin, go bhfuil cuid acu ag éirí róshócúlach agus róshotalach? Tá ról faire ag an fhreasúra mar sin lena chinntiú nach ligeann an rialtas na maidí le sruth agus le brú a chur orthu éirí as oifig má bhíonn aon ní cam ar bun acu.
Ní nach ionadh it's no wonder
" Ní nach ionadh, theip orthu é sin a dhéanamh.
ionadh surprise
" Ní cóir go mbeadh ionadh ar aon duine faoi sin mar tá faillí déanta leis na blianta fada ag rialtas i ndiaidh rialtais sa bpobal lárchathrach agus toradh an neamairt sin le feiceáil le breis agus scór bliain i bhfoirm dháileadh agus úsáid drugaí mídhleathacha, coireachta agus fadhbanna eile sóisialta.
ní nach ionadh no wonder
" * Mar a d’admhaigh Frazer é féin: “We are seen as the bad boys within the victims sector,” agus ní nach ionadh.
ionadh surprise
"ionadh a bhródúla atá muintir na hollscoile as seo.
ionadh surprise
" Is dócha go raibh seisear againn sa seomra – ionadh orainn uilig faoi dhraíocht an phíosa.
ionadh surprise
"ionadh a bhródúla atá muintir na hollscoile as seo.
ionadh surprise
" Má bhí titim amach idir é agus Martin Galvin de chuid Noraid, ní haon ionadh san, nuair a chuireann tú tuairimíocht thraidisiúnta Ghaeil Mheiriceá san áireamh.
ní nach ionadh it is no wonder
" Mar a dúirt an tAthair Brian Darcy le déanaí, ní nach ionadh nach bhfuil muinín níos mó ag daoine ina bhfuil le rá ag an eaglais, nuair a chuireann tú san áireamh chomh mór ar strae is a bhí compás morálta na heaglaise agus iad ag plé le líomhaintí maidir le mí-úsáid ghnéasach leanaí.
nach aon ionadh that it's no surprise
" B’fhéidir nach aon ionadh mar sin go mbíonn an cam a imríodh ar an bPolainn ag Yalta fós á lua ag Polannaigh sa lá atá inniu ann.
chuir sé ionadh orm it surprised me
" Ciarraí lag agus mí-éifeachtach Maidir leis an bpeil Ghaelach, chuir sé ionadh orm chomh lag agus mí-éifeachtach is a bhí Ciarraí i gcoinne Chorcaí.
ní hionadh ar bith it's no wonder
" Agus ceathrar in iomaíocht don duais cháiliúil, mar aon le £25,000 agus aitheantas idirnáisiúnta, ní hionadh ar bith go n-éiríonn an troid níos teasaí agus níos géire le himeacht gach bliana.
ní nach ionadh, and no wonder,
" Bíonn an-tóir, ní nach ionadh, ar an lóistín i nDún Éideann i mí Lúnasa, mar sin tá sé inmholta socrú a dhéanamh roinnt míonna roimh ré.
ionadh surprise
" Seans gur chuir an ceapachán sin ionadh ar dhaoine áirithe sa Phoblacht mar go n-aithnítear Quinn mar fhear gnó in ionad mar fhear teilifíse.
Ní nach ionadh, not surprising,
" Ní nach ionadh, mar tá sé fuar agus iargúlta, agus i rith an gheimhridh bíonn sé scoite amach ón saol mór go minic ag an sneachta.
ní nach ionadh, no wonder,
" Agus ní nach ionadh, a cheap sé ar dtús, ós rud é go raibh sé i mbarr a réime mar réalta ag an am.
Ní nach ionadh, No wonder,
" Ní nach ionadh, mar sin, cuireadh cosc ar an scannán faoi na rialacha úra cinsireachta a chuir rialtas Margaret Thatcher i bhfeidhm i mí Dheireadh Fómhair na bliana 1988.
Ní nach ionadh, no wonder
" Ní nach ionadh, mar sin, go raibh ar fhoireann Facebook leithscéal a ghabháil lena n-úsáideoirí ar fad agus an córas breá nua a bhí curtha i bhfeidhm acu a athrú ó bhonn.
Ní ionadh ar bith, it is no wonder
" Ní ionadh ar bith, dá bhrí sin, go bhfuil ainm Phádraig luaite anois i measc ghaiscígh mhóra spóirt na tíre seo in éineacht le Stephen Roche, Christy Ring, Ronnie Delany, Éamon Coughlan, Sonia O’Sullivan agus mar sin de.
Ní nach ionadh, no wonder
" Ní nach ionadh, tháinig cuid de na ceisteanna céanna chun solais arís: cé aige a mbeadh cead vótála, cén dóigh a n-eagrófaí é agus cén úsáid a bhainfí as an toradh leis an fhadhb a réiteach? Tá tábhacht faoi leith ag baint leis an phobal vótála ar chúpla cúis.
ní haon ionadh é it is no wonder
" Mar gheall ar go bhfuil an oiread sin spéise á léiriú ann, ní haon ionadh é go bhfuil comhlachtaí agus eagraíochtaí móra gnó san fhíorshaol – Reuters, Nike agus Sony, cuir i gcás – ag teacht i dtír ar an fheiniméan, agus tá leithéidí úinéirí dánlann ealaíne agus ealaíontóirí i measc iad siúd ar mian leo a gcuid féin den ghnó a bheith acu.
ní haon ionadh é sin no wonder
" Agus ní haon ionadh é sin mar gur thit an bheirt i ngrá lena chéile le linn dóibh a bheith i mbun léirithe ar an scannán.
Ní haon ionadh é, it is no wonder
" Ní haon ionadh é, mar sin, nár thug cosmhuintir na Tibéide mórán tacaíochta don éirí amach ar tugadh faoi i gcoinne na Síneach i rith na gcaogaidí.
Bhí ionadh orm I was amazed
" Bhí ionadh orm – d’inis sí a scéal go breá nádúrtha.
ionadh surprise
" Sé mo LaochCuirim ceist air mar gheall ar na cláracha is mó a bhfuil sé bródúil astu, agus cuireann a fhreagra ionadh orm.
Ní haon ionadh é It is no wonder
" Ní haon ionadh é go raibh an leabhar seo le feiceáil ar an ngearrliosta do Ghradam Réics Carló 2007, duais an Oireachtais a ainmníodh in ómós don bhleachtaire ildánach agus uileláithreach a chruthaigh Cathal Ó Sándair.
ní nach ionadh no wonder
" Agus iarrthóir óg gorm i gceist, ní nach ionadh gur roghnaíodh téamaí mar "*Change you can believe in*” d'oícheanta deireanacha an choinbhinsiúin.
Ní hionadh little wonder
" Ní hionadh mar sin, agus mé ar thóir an tseomra ina mbeadh an cúrsa blaiseadh fíona ar siúl, mo shúil a bheith amuigh agam ar sheans go bhfeicfinn Darina Allen í féin.
ionadh orm amazed me
" Chuir Cathy ionadh orm ansin nuair a d’fhiafraigh mé di, cé mhéad uair a bhí sí thar lear le bliain? Deir sí go mbíonn Dervish beagnach leath na bliana ag taisteal, tuairim is coicís an ceann ar sé cinn de thurais.
ionadh air amazed
" Bhí a scéal féin ag gach duine acu, faoin tiománaí a shuigh isteach sa charr mícheart i ngan fhios dó tar éis dó teacht amach as an leithreas agus ionadh air go raibh an codladh tar éis titim ar an gclann ar fad le linn dó a bheith imithe.
Ní hionadh no surprise
" Ní hionadh liom na tagairtí minice seo do dheirfiúracha is dheartháireacha nuair a fhaighim amach faoin teaghlach líonmhar inar tógadh é.
níorbh ionadh it was no wonder
" D’uireasa slí bheatha de chineál ar bith, níorbh ionadh go ndeachaigh go leor d’fhir na Somáile amach ar na farraigí ag gabháil bád.
Cá hionadh little wonder
" Cá hionadh an tír a bheith trína chéile le glúin anuas.
ní nach ionadh no wonder
" Ní háibhéil a rá gurb í an bhean seo t-aon rud a ritheann le daoine nuair a luaitear Burma, ní nach ionadh agus an tuairisciú a dhéanann na meáin ar an tír chomh teoranta is atá.
ní nach ionadh no wonder
" B’annamh a bhain pobail Phigmí úsáid as an téarma acadúil chun cur síos orthu féin, ní nach ionadh agus é á chloisteáil acu mar fhocal tarcaisne de ghnáth ó dhaoine nach Pigmithe iad.
ní nach ionadh little wonder
" Mhúnlaigh sé sin, ní nach ionadh, aigne an aosa óig.
Ní nach ionadh no wonder
"Ní nach ionadh go mbeadh máthair Étaoin tuisceanach ar theanga is ar chultúr mionlaigh.
Ní nach ionadh little wonder
Cén t-ionadh who would believe it
" net/ Cén t-ionadh? Níorbh aon ionadh é mar sin gur mhol Coimisiún na hAlban um Athbhreithniú Cúiseanna Coiriúla i 2007 gur chóir achomharc eile a thabhairt do al Megrahi.
níorbh aon ionadh no surprise at all
" com/ a bheith ina bhuaiteoir ar chomórtas blagadóireachta an Oireachtais agus níorbh aon ionadh domsa an méid sin.
ní nach ionadh no wonder
" Gaelport B’fhéidir gur nuacht é seo duitse gur bronnadh an duais seo, a léitheoir, agus ní nach ionadh.
Ní haon ionadh no wonder
Ní ionadh no wonder
" Ní ionadh, ina fhianaise sin, gur timpeall ar na haibhneacha Tigris is Eofrait i ndeisceart na hIaráice a bhí cónaí ar an muintir seo go stairiúil.
nach ionadh no wonder
" Scaipeadh Soir Siar B’fhéidir nach ionadh mar sin nach bhfuil fágtha san Iaráic faoi láthair ach timpeall 5,000 Mandaean.
ní nach ionadh no wonder
" ní nach ionadh, bhí muintir na hAirgintíne le ceangal.
Ní nach ionadh no wonder
" Ní nach ionadh mar sin gur bhain MILG an chéad duais sa Chomórtas Domhanda de chuid Ghlór na nGael i 2008 agus an dara duais i 2009.
Bhí ionadh nach beag orainn we were really amazed
" Bhí ionadh nach beag orainn a raibh i láthair.
Ní hionadh no wonder
" Ní hionadh mar sin go bhfuil an méid sin raice tógtha ag iarrachtaí Arizona dul i ngleic le ceist na hinimirce neamhdhleathaí.
ionadh amazement
" Thagadh cuid acu aníos chugainn agus ionadh orthu.
ní nach ionadh no wonder
" ” Beidh sé doiligh ag leithéidí Norman Tebbit bogadh ar aghaidh agus ní nach ionadh.
Ní hionadh no wonder
" Ní hionadh mar sin gurb é an íomhá atá á dhíol ag IDA Ireland le hinfheisteoirí idirnáisiúnta ná cruthaitheacht, samhlaíocht agus solúbacht mhuintir na Éireann i mbun fiontar núalaíoch atá fréamhaithe sa tsainiúlacht.
Ní hionadh no wonder
" Chaith mé aon mhí dhéag i mo chónaí ann!” Ní hionadh mar sin gur nós léi ‘Gaolainn’ a rá! Bíodh is go dtéadh sé crua ar Anna comhrá as Gaolainn a leanúint nuair a tháinig sí go hÉirinn den chéad uair, is amhlaidh go bhfuil dhá leabhar Ghaeilge curtha amach aici anois.
Ní nach ionadh no wonder
" Ní nach ionadh, bhí Mo ar mire leis agus chuir sí ina leith go raibh sé ag iarraidh a post a ghoid uaithi.
aon ionadh any wonder
" De bharr an ról a bhí ag na mórchumhachtaí sa Mheánoirthear an tráth sin, níorbh aon ionadh é, is dócha, fuadach daoine a bheith mar arm ag lucht an Jihad.
Ní nach ionadh no wonder
" Ní nach ionadh go bhfuil athrú ag teastáil ó dhaoine, arís.
aon ionadh no wonder
" Bhí an Páirtí Glas glan in aghaidh fhiannas na bhfórsaí Astrálacha i gcogadh na hAfganastáine ón gcéad lá riamh agus níorbh aon ionadh é gur labhair a chuid fheisirí go neamhbhalbh ina éadan.
Ní nach ionadh no wonder
" Ní nach ionadh, bhí Teachtaí Dála sa bhfreasúra ag iarraidh tús áite a thabhairt sa Dáil don chruachás ina raibh geilleagar na tíre.
Ní nach ionadh no wonder
" Ní nach ionadh, bhí fonn ar an BCE stop a chur leis an spleáchas seo.
Ní nach ionadh no wonder
" Ní nach ionadh, baineann formhór an scéil le tréimhse rathúil Uí Sheanacháin mar iománaí sinsearach idirchontae agus b’fhada an t-achar a chaith sé sa ról sin.
ionadh amazement
" Ach, cén bhaint atá ag an Eolaí Óg le cúrsaí spóirt? Bhuel, is ar chúrsaí spóirt a dhírigh cuid de na heolaithe óga a n-aird, ní nach ionadh.
níorbh aon ionadh é it was no surprise
" Is ríogaí coimeádach é Tony Abbott, ceannaire an fhreasúra, agus níorbh aon ionadh é nuair a chuir sé in iúl go neamhbhalbh go bhfuil sé glan in aghaidh athraithe.
ní haon ionadh it’s no wonder
" ie) ní haon ionadh go bhfuil spéis ag Enterprise Ireland sa dream seo.
Níorbh ionadh no wonder
" Níorbh ionadh go raibh na rannpháirtithe seo sa mheastachán den tuairim nach raibh aon fhadhb acu lena meáchan nuair a bhí formhór na ndaoine thart orthu róthrom nó murtallach freisin.