isteach sa mhodh smaoinimh seo
into this way of thinking
Fiú mo leithéidse, a thaistealaíonn ó thuaidh ó am go ham, tá sé éasca dom sleamhnú isteach sa mhodh smaoinimh seo.
mhodh oibre
method of work
Tá sé solúbtha mar mhodh oibre - is féidir obair mar seo a dhéanamh déanach san oíche más gá, nó briseadh a thógaint i lár an lae.
Mhodh Coinníollach
Conditional Moods
ÉÓD: Cén rud is deacra faoin Ghaeilge, dar leat?
SF: Tá an ghramadach damanta ach tá an ghramadach san Iodáilis damanta fosta! Tá ceithre Mhodh Coinníollach san Iodáilis agus ceithre Mhodh Foshuiteach, mar sin níl eagla orm roimh an ghramadach.
Mhodh Foshuiteach
Subjunctives
ÉÓD: Cén rud is deacra faoin Ghaeilge, dar leat?
SF: Tá an ghramadach damanta ach tá an ghramadach san Iodáilis damanta fosta! Tá ceithre Mhodh Coinníollach san Iodáilis agus ceithre Mhodh Foshuiteach, mar sin níl eagla orm roimh an ghramadach.
mhodh cumarsáide
method of communication
Go bhfeicfeadh daoine go seasann an Ghaeilge aisti féin mar mhodh cumarsáide atá chomh maith le haon teanga eile ar domhan.
mhodh uiríslithe
a method of humiliation
De réir mar a tháinig an Chríostaíocht i réim in iarthar na Eorpa, aithníodh an céasadh, ar amharcadh air mar mhodh uiríslithe ag am amháin, mar phríomhshiombail an creidimh nua.
sa mhodh taifeadta
in the recording mode
*Mini-disk *atá sa mhodh taifeadta.
mhodh taistil
means of transport
Murach go raibh an spásárthach agus an chulaith spáis in easnamh (agus gur mionbhus bán a bhí mar mhodh taistil!), cheapfá gur ar an ngealach a bhí tú, leis na clocha móra "gealaí" ar fad! Ansin, trá mhór fhada bhán os do chomhair, nach bhfeicfeá a leithéid sa *Med*!
D'éalaigh mé ón gcaint agus ón gcomhrá san Isle of Harris Hotel, tar éis dúinn oíche bhréa a chaitheamh i dTaigh mo Sheanair, chun breathnú ar na seanghrianghraif agus ar na léarscáileanna san óstán, go háirithe na cinn a bhain le Hiort, an t-oileán a tréigeadh sna 1930í.
an dá mhodh iompair
the two modes of transport
Ní raibh mé ábalta eolas a fháil mar gheall ar an líon paisinéirí a rinne an turas seo ar an traein ach, de réir dealraimh, tá an dá mhodh iompair ábalta maireachtáil gan mórán trioblóide.
mo mhodh múinteoireachta féin
my own method of teaching
An amharcann tú ar an amhránaíocht mar acmhainn thábhachtach ranga?
SNíR: Is amhránaí mé agus, dár ndóigh, is dócha go bhfuil baint ag mo stíl agus mo mhodh múinteoireachta féin leis an chúlra sin sa cheol.
ar tí a mhodh oibre a athrú
about to change his method of working
Is iad na radharcanna iontacha den cheantar a bhí le feiceáil ón árasán ar Rue Lepic a roinn Van Gogh lena dheartháir a spreag na ceithre phictiúr a bhfuil *Vue de Paris aux environs Montmartre *ar cheann acu*,* agus rinneadh é nuair a bhí sé ar tí a mhodh oibre a athrú de bharr an tionchair a bhí ag na healaíontóirí air ar bhuail sé leo i bPáras.
mar mhodh taistil cathrach,
as an urban mode of transport,
Mar gheall ar chomh tapa is atá an rothar mar mhodh taistil cathrach, thug an chathair suntas dó le tamall anois, agus ó 2004 amach, is féidir rothaíocht timpeall imlíne oileán Manhattan (32 mhíle ar fhad) ar raon rothar darb ainm an Manhattan Greenway, gan ach cúig mhíle nó mar sin a chaitheamh ar shráideanna.
ar mhodh oibre chóras polaitiúil an AE.
on the modus operandi of the EU's political system
Athruithe SuntasachaCáipéis théagartha is ea Conradh Liospóin, a dhéanfaidh athruithe suntasacha ar chumhachtaí agus ar mhodh oibre chóras polaitiúil an AE.
mar mhodh cumarsáide
as a means of communication
Úsáideann siad ceol mar mhodh cumarsáide agus is tríd an gceol a thugtar léargas mar gheall ar mhothúcháin na beirte.
bhain na múinteoirí úsáid as an mhodh díreach.
the teachers used the direct method.
Bhí Dónall Ó Lubhlaigh ina “phríomhoide” agus bhain na múinteoirí úsáid as an mhodh díreach.
mhodh taistil
a means of transport
Is é sin, an cineál a bhaineann le daoine a bhíonn i gcarranna, agus an drochmheas atá acu ar an chuid eile a roghnóidh an rothar mar mhodh taistil le fáil ó áit go háit.
mhodh
method
Chuaigh Cerný chomh fada le ráítis agus beathaisnéisí a fhoilsiú ó gach ealaíontóir bréige, a ghlac páirt sa taispéantas agus rinneadh cur síos ar an mhodh oibre agus an raison d’être a bhí taobh thiar den tsaothar uilig.
mhodh maireachtála Nua-Eabhrac
the NY lifestyle
Lucht rac is roll nó na *Rock’n’Rollers* ansin sna seachtóidí agus sna ochtóidí, nó duine ar bith a bhí ag iarraidh a bheith réchúiseach nó ‘*hip*’ – bhog siad go dtí an “*Village*” nó go comharsanacht béal dorais, Chelsea, agus rinneadh siombailí díofa de mhodh maireachtála Nua-Eabhrac.
mhodh maireachtála
way of life
Ní inniu ná inné atá curtha isteach ar mhodh maireachtála traidisiúnta na Batwa, áfach.
mhodh
style
Thosaigh sé ag freastal ar ranganna líníochta fíoracha i mBéal Feirste agus dhearbhaigh sé gur chuidigh an cleachtadh seo lena mhodh líníochta féin a fhorbairt.
ar mhodh
in a way
Cá dtosóidh mé? Mothaíonn sé gur sa chianaimsir a bhí muid ag treabhadh frí oilbhéim Iris Robinson agus sinn ag dréim go mór le tuilleadh scéalta fá iompar drúisiúil ar chúl na gcuirtíní lása, ach go tobann, in áit an uafáis, tháinig an pholaitíocht chun cinn ar mhodh thar a bheith saoithiúil.
mhodh peile
football code(s)
Is í an Astráil an t-aon tír ar domhan, go fios dom, ina n-imrítear ceithre mhodh peile - nó cóid pheile mar a thugtar orthu sa Bhéarla - go proifisiúnta ag leibhéal náisiúnta nó idirnáisiúnta.
Ar mhodh
in a way
Ar mhodh agus ar shiocair éicin nach dtuigim, braithim go bhfuil spreacadh fanta in go leor againn in Éirinn le gníomh úr aisteach éicin a dhéanamh go fóill.
mhodh
method(s)
Agus an ghluaiseacht ar son neamhspleáchas na hIndia ar bun sa 20ú haois, tháinig dhá mhodh chun cinn a raibh sé mar aidhm acu scéal riabhach an aosa sheachanta a fheabhsú.
mhodh
means, way
'Is léir ón méid seo nach rogha réadúil í leanúint leis an status quo agus go bhfuil athrú suntasach molta ag an CATT chun teacht ar mhodh cuíchóirithe agus éifeachtach don todhchaí,' dar leis an Fhoras ina gcáipéis chuimsitheach ar an ábhar.
ar mhodh ar bith
any way
Chaill siad breis is bliain de mo chuidse airgid ar mhodh ar bith mar nár inis siad a dhath faoi domhsa! Déarfainn go raibh daoine eile go leor chomh haineolach liom féin faoi athrú ainm.
mhodh uilechuimsitheach
comprehensive way
Bíonn cur chuige trasphobail an Iontaobhais ag díriú go príomha ar na haicmí éagsúla seo taobh istigh den phobal aontachtach/Phrotastúnach, chomh maith le hobair atá le déanamh leis an phobal náisiúnaíoch le cinntiú go n-aithnítear a íogaire is atá sé an Ghaeilge a chur chun tosaigh ar mhodh uilechuimsitheach,” ar sé.
mhodh draíochtúil
a magical way
Ach ar mhodh draíochtúil, tháinig loinnir ann, bhog sé go fíochmhar, líon sé a scamhóga don chéad uair, agus lig sé gáir as.
mar mhodh
as a means
Ní mór a rá, áfach, gur mionlach an-bheag a théann i muinín an fhoréigin mar mhodh lena bhfearg agus lena bhfuath do lucht na héagóra a chur in iúl.
mhodh
a way
An teanga féin, réabadh amach as láthair na tíre í, ar mhodh sách brúidiúil in amanna mar a léiríonn na hannála dúinn (Annála Inis Faithleann 1305.
mhodh
methodology
Ta gaol casta idir teanga, ciall agus machnamh, ach tá fianaise ann go bhfuil nós mhodh na eolaíochta, an cleachtas a bheith ag smaoineamh i dtéarmaí adamhacha agus réadacha, dlúthceangailte le claonadh scoilteach sa Bhéarla.
ag baint lena mhodh
pertaining to his style
Bíonn tionchar ar an aigne ag baint lena mhodh péintéireacta saonta agus cuireann sé in iúl go láidir na mothúcháin agus an gaol atá aige lena cheantar dúchais tríd na dathanna láidre a úsáideann sé chomh maith leis an lámh oilte láidir atá aige ar an scuab.
ar mhodh éigin
in some way
Tá siad ‘difriúil’ ar mhodh éigin nach ndéantar soiléiriú ceart air riamh.
mhodh choinníollach
conditional mood
Tá mé ag stracadh liom leis an mhodh choinníollach agus sílim go dtuigim an tuiseal ginideach ach níl mé rómhaith a n-úsáid sa chaint.
an t-ábhar a chíoradh ar mhodh
discuss the matter in a way
"Le deireadh na trioblóidí sa Tuaisceart, is féidir linn an t-ábhar a chíoradh ar mhodh nach bhfuil chomh teasaí ná chomh contúirteach," a dúirt sí linn.
Caitheadh dímheas go leor ar mhodh peile Dhún na nGall
Donegals style of football was slated
Caitheadh dímheas go leor ar mhodh peile Dhún na nGall faoi stiúir Mhic Géibheannaigh, modh a leag béim ar chosaint seachas ar an ionsaí, ar fhreasúra a chosc in ionad scór a aimsiú go minic.
ar mhodh gairmiúil
in a professional capacity
) Pé scéal é, mhol na saineolaithe go ndíreodh rogha amháin ar scileanna teanga ardleibhéil, idir scileanna cainte agus scileanna scríofa, agus ar staidéar ar an litríocht sa Ghaeilge, agus “bheifí dírithe ar mhic léinn a bheartaíonn staidéar a dhéanamh ar an nGaeilge ag an tríú leibhéal agus/nó a d’fhéadfadh an teanga a úsáid ar mhodh gairmiúil tráth is faide anonn.
Sa mhodh marthanais
in survival mode
Sa mhodh marthanais, caithfidh an t-imreoir gabhail i ngleic leis seo go léir chun teacht slán.
níl caint ar bith ar mhodh oibre
there’s no mention of work practice
Níl caint ar bith anois ar an chóras bhaincéireachta (amach ó mhionathruithe agus ó forbairt na seanbhanc); níl caint ar bith ar mhodh oibre Wall Street; níl caint ar bith ar an chomhionannas a chur i gcroí an chórais, agus níl caint ar bith ar chóras lochtach na scairsealbhóirí a cheartú.
ní féidir cóipcheart a chur ar mhodh déanta
one can’t copyright a method of production
Tá, ó thaobh an cur i bhfocail agus i láthair, ach níl ann ach modh déanamh bia agus ní féidir cóipcheart a chur ar mhodh déanta.
sa mhodh aisteach siúil sin
in that strange mode of walk
Cuir leis sin gur mó uair ar theip ar Ó hIfearnáin sna blianta atá thart an bua a shantaigh sé a ghnóthú ach gur choinnigh sé air ag obair agus ag traenáil, idir dhá uair agus ceithre huaire déag in aghaidh na seachtaine, go huaigneach, aonarach agus é ag siúl na mílte míle ar shráideanna Chorcaigh sa mhodh aisteach siúil sin a bhaineann leis an spóirt is ansa leis.
mba mhodh thar a bheith pearsanta
it was a very personal style
Caithfear an leabhar a cheannach chun eolas a chur orthu seo!
Fáth eile nár bhac scoláirí leis an réimse amhránaíochta seo chomh minic ná go mba mhodh thar a bheith pearsanta a bhí sa sean-nós.
ba mhodh é a bhíodh de shíor
it was a style which was eternally
Toisc na hamhráin sean-nóis a bheith á seachadadh ó ghlúin go glúin cois teallaigh, ba mhodh é a bhíodh de shíor ag athrú agus ag forbairt.
an mhodh bhunaidh a bhí aige
his basic style
Tuairim Bunting
========
Mhol Edward Bunting go hard é agus rinne sé cur síos ar an mhodh bhunaidh a bhí aige, mar is é an dóigh go stadadh Pádraig sinecrith na cruite agus é ag seinm.
mhodh choinníollach
conditional mood
Ansin gach lá ar feadh seachtaine ina dhiaidh sin beidh mé i mo shuí sa seomra ranga ag éisteacht le May Mac Ránais ag bladar faoin tuiseal ginideach agus faoin mhodh choinníollach agus ag ceol Thíos i Lár an Ghleanna arís agus arís agus arís eile; agus beidh mise ag samhlú dom féin go bhfuil mé ar ais sa Róimh ag ól cappuccino i gcaife beag i gCathair na bhFáithe.
an mhodh foshuiteach caite
the subjunctive mood
An bhfuil aon chur amach agat ar an mhodh foshuiteach caite?
rud neamhdheontach a bhí ina mhodh oibre
his modus operandi was not a matter of choice
Dúirt Giacometti, agus é ag caint leis an léirmheastóir David Sylvester gur rud neamhdheontach a bhí ina mhodh oibre agus gur mheas sé féin go raibh fírinne agus beocht ag baint le comhréireanna caola a chuid dealbh nár mhothaigh sé nuair a d'amharc sé ar dhealbhóireacht chlasaiceach.
ar mhodh aoibhinn éasca
upon a simple pleasant method
Tháinig Aoife Uí Fhaoláin agus a fear céile ar mhodh aoibhinn éasca le Sceir Mhór na hAstráile a shiúl gan tinneas farraige: ar bord an mhuireitleáin, nó an bád aeir.
chaitheamh ar mhodh níos feidhmiúla
spent in a more practical way
Creideann Donncha Ó hÉallaithe go bhfuil airgead á chur amú ar an nGaeilge agus in áit a bheith dhá shéanadh go mba cheart do lucht na Gaeilge a bheith chun tosaigh le moltaí faoin mbealach a bhféadfaí airgead na Gaeilge a chaitheamh ar mhodh níos feidhmiúla sa gcaoi go mbeadh toradh níos fearr.
Tá Gluais Beo! Pota Focal faoi chóipcheart ag Oideas Gael, foilsitheoirí na hirise Beo!
Pota Focal Beo! Glossary is under the copyright of Oideas Gael, publishers of Beo! magazine.
