Tá sí réasúnta sásta leis na haistriúcháin atá déanta ar a saothar ach deir sí go bhfuil filí áirithe a théann ar strae an iomarca ón bhundán.

Dhéanfainn é go páirtaimseartha ach aithnítear i gcónaí dánta ócáidiúla a tharlaíonn ina leithéid de chás.

Ar chúis an-phraiticiúil a cuireadh a céad iarrachtaí fileata i gcló! Nuair a tosnaíodh ag foilsiú na hirise *Comhar* sna daichidí, bhíodh a lán den obair ar siúl in íoslach theach Mháire i bPáirc Leeson; ó am go ham, dhéantaí botún agus bhíodh bearna orlaí nó mar sin idir altanna, agus lorgaíodh na heagarthóirí dán uaithi leis an mbearna sin a líonadh! Cén leabhar atá á léamh agat faoi láthair? *An tOileánach*: an lámhscríbhinn iomlán curtha in eagar ag Seán Ó Coileáin.

"Sa tseanaimsir, bhíodh filí ag dul thart leis na cruiteoirí dalla agus d'aithrisíodh siad a gcuid filíochta, scil ar leith ar ndóigh.

Mar sin, ar scláta le "peann" scláta a scríobhadh bunleaganacha na ndánta agus cuireadh de ghlanmheabhair iad.

Uaireanta scríobhainn seanfhocail agus sleachta as dánta ar na cártaí.

Uaireanta scríobhainn seanfhocail agus sleachta as dánta ar na cártaí.

Anois siúlaim leat i gcaorán na bhfuiseog is éistim le monabhar abhna do bhriathra ó Bhéal an Áthaagus cuirim mo bheola le do chneas atá cumhra, a ghrá, le sméara dubha Ghleann an Átha …i dtobainne, tá mé lán díot, a mhian, is níl a dhath le déanamh agam ach luí síos leat go dianar leaba seo an dáin agus tú a bhriatharú chun beatha … Gluais • Glossary glao coiligh a póigethe rooster call of her kiss mullaightop of house buí-ómrayellow-amber bruth análahot breathing múr teasabank of heat cága callánachanoisy jackdaws á ngríosúinciting them a ngiúmaráilhumouring them go breabhsántasprightly meall gréineorb cabhail chathrachcity body spréite go hanástaspread awkwardly tnáitejaded basár a brollaighthe bazaar of her bosom ag borradhswelling dlaoithe casacurly tresses cabhsaí dúshlánachachallenging lanes á gclutharú féinhiding themselves méalasorrow buairtvexation cruachásdistress ag déanamh tochtagrieving silently an tréanthe strong ag tromaíocht ar an truadenigrating the wretch meannánkid méileachbleating scrínteshrines bean feasa na gclós ársawise woman of the ancient yards dhorchaigh spéir a súlthe sky of her eyes darkened ceannaircrevolt a d’fheall orthuwhich failed them boige paidrethe softness of prayer le báinífurious bhruth bréan bildeálathe foul heat of the building site ag déanamh angaidhfestering i bhforógraí bagracha lucht léirsithein the threatening proclamations of the demonstrators bhachlógachindistinct siogairlínípendants glémhaiseachexquisitely beautiful go ríogúilregally teanga túisetongue of incense ag clingireachtringing bantracht bheoshúileachthe quickeyed women le coim na hoícheat nightfall ag spréamh cheannbhrat glé an dorchadaisspreading the bright canopy of darkness bioráinpins ag lonrúshining clóca sróilcloak of satin aigeantaspirited buimefoster-mother deoch shuainsleeping-draft spréachspark súgachmerry ag glinniúintsparkling tú a mhuirniúto caress you linntepools cumhaloneliness le tú a aoibhnniúto make you blissful ionúinbeloved másaíthighs a niamhraigh mo dhánwho made resplendent my poem i gcaorán na bhfuiseogin the bog of the larks monabharmurmur chneasskin cumhrafragrant miandesire

Cnuasach de dhánta ón traidisiún, nó a bhfuil dlúthbhaint acu leis an traidisiún, atá ann, aistrithe ag Tadhg féin agus nótaí i dteannta gach ceann díobh.

De ghnáth, baintear úsáid as an gcéad cheann, a chum duine as contae Mhuineacháin i dtosach mar dhán sa bhliain 1876.

D’éirigh go maith leis, agus in 1876 foilsíodh an dán "God Defend New Zealand"*.

” Ar na drámaí is clúití dar scríobh Bob Welch, tá *Protestants*, saothar a “cheiliúrann coincheap Protastúnach na saoirse agus an tslí ar athraigh sí an bealach a mbíonn daoine ag smaoineamh sa domhan thiar.

Agus í ina girseach óg, ní chuireadh sí críoch le dán go dtí go mbíodh léaráid déanta aici le cur leis, agus le linn a déaga dhéanadh sí cur síos ildaite ar na brionglóidí a bhíodh aici.

Clúdaítear dánta de chuid fhilí na fichiú haoise mar Joe Steve Ó Neachtain agus Johnny Chóil Mhaidhc, mar aon le dánta traidisiúnta ón ochtú agus naoú haois déag agus ortha na tréimhse réamhChríostaí.

Tá nótaí dátheangacha ar chuile phíosa véarsaíochta scríofa ag Mac Dhonnagáin chomh maith, a chuireann eolas suimiúil i dtaobh na ndánta agus na bhfilí os comhair an léitheora.

Tá nótaí dátheangacha ar chuile phíosa véarsaíochta scríofa ag Mac Dhonnagáin chomh maith, a chuireann eolas suimiúil i dtaobh na ndánta agus na bhfilí os comhair an léitheora.

Is é an snáth a cheanglaíonn na dánta ar fad le chéile ná go bhfuil siad ar fad bunaithe ar véarsaíocht dhúchasach Chonamara.

Tá dlúthdhiosca ceoil agus aithriseoireachta ar fáil leis an gcnuasach, a ndéanann leathbhádóir rialta Mhic Dhonnagáin, John Ryan, éacht leis ó thaobh na dánta a thabhairt chun beatha don éisteoir.

Tá dlúthdhiosca ceoil agus aithriseoireachta ar fáil leis an gcnuasach, a ndéanann leathbhádóir rialta Mhic Dhonnagáin, John Ryan, éacht leis ó thaobh na dánta a thabhairt chun beatha don éisteoir.

Is é an fáth a ndeachaigh an ortha seo i bhfeidhm orm ná go mbaineann sí le haistriú ó thraidisiún amháin go traidisiún eile.

Theastaigh uaim go seasfadh na haistriúcháin Bhéarla ina n-aonar mar dhánta.

Ach seachas sin, bhuel, thiocfadh liom laoi mholta a chumadh faoi dtaobh de.

Tá Kate Murphy ann – an file nach file í ach atá anois ina riarthóir filíochta, í sásta tionchar a imirt ar chúrsaí filíochta trí phátrúnacht a hoifige agus trí dhíoltas a bhaint as craiceann foilsitheoirí a dhiúltaigh dá dánta féin.

Bhí dán beag deas aige a ndéanadh sé é a aithris gan stad: Tá Tulach Mhór i lár na tíre Tulach álainn trína chéile; Lucht dhá chois ag siúl na slí Gan vóta acu ná déine Gan Béarla acu ná Gaeilge.

Dán grinn faoi dhínit an fhear oibre.

Agus tagann dán chugam i gcónaí, dán beag álainn a scríobhadh sa naoú aois - níos mó na míle bliain ó shoin! Níl a theideal ná ainm an fhile againn, ach tugann sé brí an gheimhridh leis go beacht álaínn, ina chruth Nua-Ghaeilge anseo: -----------------------Scéal liom daoibhDamh ag glaoch,sneachta síorsamhradh d'éag.

Is é Willie dum daighdeal dum diddle O Dea teideal an duain bhig aoibhinn seo, agus iad siúd a bhfuil guth fóirsteanach acu fána choinne, thig leo é a cheol ar an phort céanna le *The Cod Liver Oil*: Willie dum daighdeal dum diddle O Dea;Is é lóchrann na dílse i gCathair Luimnigh.

Níl faic le déanamh ach dánta a chumadh i gcuimhne ar chairde nach bhfuil ann níos mó.

) ==================== Rogha dánta comhaimseartha ar théamaí óige agus caidrimh teaghlaigh, Eagrán úr méadaithe (ó 2001): Le Máirín Nic Eoin ISBN: 978-1-901176-27-8 Foilsithe: 2001 Leathanaigh: 96 Rogha dánta comhaimseartha le filí éagsúla ar théamaí óige agus caidrimh teaghlaigh móide réamhrá léirmhínitheach le Máirín Nic Eoin.

Is é Gearóid Denvir a chuir na dánta in eagar.

Tá nótaí cuimsitheacha ag dul le gach uile dhán agus tá aiste fhada chritice sa leabhar chomh maith a dhéanann dian-iniúchadh ar fhilíocht Learaí agus a shuíonn na dánta i gcomhthéacs na filíochta béil i gcultúir eile ar fud an domhain, san Afraic, i Meiriceá Theas agus áiteacha nach iad.

Tá *‘My Country’*, an dán a chum an scríbhneoir Dorothea MacKellar (1885-1968), ar cheann de na dánta is so-aitheanta san Astráil.

Tá *‘My Country’*, an dán a chum an scríbhneoir Dorothea MacKellar (1885-1968), ar cheann de na dánta is so-aitheanta san Astráil.

Dhá bhliain ina dhiaidh sin, mar fhreagra ar an tiomnú seo, scríobh Heaney an dán ceannródaíoch Boglands.

Luaigh Ginsberg Cassady, nó “NC” mar a thug sé air sa téacs, mar phríomhionspioráid agus “laoch rúnda an dáin” chluitigh sin Howl, dán a bhain cáil mhór amach do Ghinsberg agus na Beats trí chéile.

Agus thug sé soir go dtí cathair na Gaillimhe muid, agus bhí tréimhse caite agamsa ag obair agus …bhí an t-airgead seo coigilte agus bhí mé tar éis seinnteoir caiséid a cheannach dom féin agus rinne mé taifeadadh de Phádraic, d’fhear an tí, ábhar álainn, paidreacha agus dánta diaga ach an chaoi a ndúirt sé iad, cuirfeadh sé na deora leat, dáiríre, ach pé scéal é thug Máirtín mé féin agus Éilís agus an seinnteoir caiséid soir go dtí Mícheál Ó Concheanainn, scéalaí mór, agus is cuimhin liom i gcónaí an chaint a bhí ag Máirtín agus chomh humhal agus chomh lách is a bhí sé le Mícheál Ó Concheanainn.

D’fhulaing Tóibín fén ualach cultúrtha sin dar bhreaclínigh Ó Ríordánach ina dhán fuarchúiseach scéirdiúil, ‘Fill Arís’, dán a dhéanann idirdhealú dólásach idir an Béarla agus an Ghaeilge agus a dhéanann iarracht daoine do ghríosadh chun cluas bhodhar a thabhairt do shaibhreas intleachtúil ‘Shelley, Keats is Shakespeare’ ós rud é, dar leis, nach ‘dual do neach a thigh ná a threibh a thréigean’.

An mbeadh an ceart agam? Réitigh Satchi (mar a thugtar air) leaganacha Béarla dá dhánta dom agus ba mhór ar fad an phribhléid dom Gaeilge a chur orthu.

) Ar aon chuma, bhí an-áthas orm cóip dá rogha dánta i nGaeilge a bhronnadh ar an mórfhile K.

Tagann na focail *The State of Hope* ó dhán a scríobh Hewitt i 1958, *‘An Irishman in Coventry’* agus labhair Bean Mhic Róibín ar an chuairt a thug sí chun na cathrach sin le linn di a bheith ina hUachtarán.

Snáth Mara na Teanga ========= I measc na raice seo fuair sé focail, amhráin, scéalta, dánta, paidreacha, comhráite, logainmneacha agus eile as Gaeilge.

Chun suim na n-úsáideoirí a mhúscailt agus iad a mhealladh chun dul i ngleic leis na dánta ar bhealach spraoiúil is ea an cluiche.

Mar go bhfuil na dánta léite sna canúintí inar chum na filí iad ar na físeáin ann, tugtar na dánta chun beochtana – PoetryBeo.

** Ní Thuigimse Daoine Fásta: ======== Leabhar agus dlúthdhiosca, dánta agus amhráin nuachumtha do pháistí.

Dánta a chum Nellie Nic Giolla Bhríde le ceol agus fuaimrian cumtha ag Doimnic Mac Giolla Bhríde.

99 nó cóip de dhánta an Ríordánaigh a fháil ar $15.

’ (Dán do Mhelissa: Nuala Ní Dhomhnaill) Ritheann an dán seo liom agus mé i mbun machnaimh faoin chineál chomórtas áilleachta seo.

Ní comórtas é a shamhlaím le soineantacht agus nádúr na hóige a raibh Ní Dhomhnaill ag déanamh cur síos air sa dán grámhar úd.

Agus rogha mhaith dánta ann, dréachtaí is fíor, ach oiread 's a bhféadfaínn lón na hoíche a bhaint as.

Sa dán Aros Mae'r Mynyddau Mawr atá na línte: Tá an seanfhód álainn i lámha eile An tseanchomharbacht tagtha chun deiridh An té ar leis an áit ag tabhairt cúl le cine Agus cúl le talamh spré agus cleamhnais.

Níl an Mhanainnis ag an chuid is mó de na tuismitheoirí agus foghlaimíonn na daltaí an teanga ag an naíonra trí amhrán, dánta agus trí bheith ag súgradh.

Is é a Leas a Laghad ========= Ciúnas agus simplíocht an dá phríomhaidhm anseo, filleadh ar na bunriachtanais, mar a bhí ag na manaigh fadó agus na dánta gonta dúlra á gcumadh acu.

Bhí mo dheirfiúr sa bhaile as Londain agus bhí sí ag aithris dán Aoidh Ruaidh, ‘Triallaidh liom ar bhord mo loing’ arsa an captaen go dtí an béal binn bréagach’.

Bodhraíonn sé daoine le dánta beaga seafóideacha.

Déanann na húrscéalta seo cur síos ar ghníomhaíochtaí eachtraíochta gaiscíochta na staile fiáine, Thowra, sa dúiche chéanna ina bhfuil dán Paterson lonnaithe.

Cad é an dóigh ar fíoraíodh Gort na gCnámh eile i lár na hEorpa lenár linn? Cad é a thug an Dr.