Tá sí den bharúil go bhfuil an fhuaim a chruthaíonn sé 'tíriúil' ach tá rud amháin a chuireann imní uirthi: go bhfágann sé rian róláidir go minic ar chuid ceoil daoine eile.

Ciallaíonn seo go bhfuil páistí lucht labhartha Gaeilge i dtimpeallacht Bhéarla cuid mhaith, go dtí go sroicheann siad aois scoile - na blianta is tábhachtaí ó thaobh shealbhú teanga! De bharr easpa ama, leis, ní bhíonn fonn rómhór ar thuismitheoirí tabhairt faoi imeachtaí a eagrú as a stuaim féin agus cé gur buntáiste an-mhór don eagraíocht go bhfuil beirt fostaithe go lánaimseartha, ní maith an rud go mbeadh aon eagras deonach ag brath rómhór ar fhostaithe.

An margadh dubh ======= Ní bhfuair mé féin agus mo chairde mórán deiseanna a bheith ag taisteal le linn ar dtréimhse ansin de bharr go raibh báisteach throm ann ar feadh ceithre lá (an t-aon cheithre lá sa bhliain a bhíonn fliuch, dar leis na Cúbaigh ar labhair muid leo!) agus de bharr go raibh muid ag brath barraíocht ar an mhargadh dubh.

Tá sé sin i gcoinne an dlí i gCúba agus gach seans, mar sin, go mbeidh tú ag cothú trioblóide duit féin má bhíonn tú róbhéalscaoilte.

"Rómhilis!" a mhaíonn fear na súile nimhe, a bhíonn i gcónaí in amhras faoi dhaoine a bhfuil rian ar bith de chineáltas ag baint leo.

Beidh sé i gcónaí aitheanta mar dhuine le taithí agus saineolas leathan, duine ar éirigh leis príomhinstitiúid ealaíne a bhunú ag am nuair nach raibh airgead ná áiseanna rófhlúirseach.

Ní bheadh sé iomarcach dá mbeadh breis agus £2m eile curtha ar fáil ó chiste RTÉ do RnaG chun go mbeadh sé ar a gcumas breis craoltóireachta a dhéanamh ó Ghaeltachtaí imeallacha agus ó phobail mhóra ar fud na tíre, sa Ghaeltacht agus lasmuigh di.

Bheadh sí ar uibheacha i rith an lae, í ag luascadh idir dhá cheann na meá - a bheith ciúin caoin ach gan luí fúthu san am céanna.

Níor lú ar Rita an diabhal ná Hobnobs ach ní ligfeadh an náire di gan a n-ithe.

Ach ní bheinn ródhóchasach go molfaidh na páirtithe polaitiúla córas a chuirfeadh deireadh lena smacht féin ar an Teach Uachtarach.

Chaith sé tréimhse sa Ghearmáin chomh maith ach níl sé ródhearfach faoin am sin.

Smaoinigh ar na táirgí nua a tháinig ar an margadh le 10 - 20 bliain anuas - cén chatagóir ina bhfuil muid ar fad maidir le dlúthdhioscaí, oighinn mhicreathonnacha, teileafóin shoghluaiste, an córas miondiosca don cheol, nó úsáid an idirlín? An botún a dhein lucht déantúsaíochta na bhfón póca ná go rabhadar ródhóchasach faoi líon na ndaoine a cheannódh fón soghluaiste, nó a chaithfeadh amach fón breá le ceann níos fearr a fháil.

B'fhéidir scaití go mbíonn na pleananna a chuirtear le chéile róchuimsitheach agus nach féidir iad a chur i bhfeidhm.

De réir reachtaíocht na gcógaslann 1996, níl cead ag poitigéir cógaslann a oscailt atá róghar do cheann eile nó má chuireann sé isteach ar ghnó na gcógaslann eile sa cheantar.

Ní féidir le scoileanna an béaloideas, na scéalta, na hamhráin sean-nóis, an tseandálaíocht, na rincí seite - agus a thuilleadh - a thabhairt don nglúin óg - tá an iomad brú orthu.

Tá seisear tánaistí ag Joanne Doyle, an príomhdhamhsóir mná, rud atá iomarcach, dar leis, de bharr nach bhfuil oiread damhsa le déanamh aicise is atá ag an phríomhdhamhsóir fir.

Tá go leor le foghlaim againn ó na daoine seo, go mór mór nuair a bhímid ag éirí róshocair inár saol compordach gan bhuairt.

Páirtí gan rogha ar bith ======= Ó pháirtí le barraíocht roghanna go dtí páirtí gan rogha ar bith: Sinn Féin.

Cad é mar a mhaireann muintir an Tuaiscirt ansin? Diúltaíonn Áine smaoineamh go domhain faoi na rudaí atá ag dul ar aghaidh, mar go bhfuil siad róphianmhar.

An rud is tábhachtaí, dar leis, ná gan éirí róchráite faoi cheist na teanga.

Tá sé go deas cuairt a thabhairt ar Mheiriceá anois is arís ach táim róchríonna.

" Tá sé sásta leis an chonradh nua atá faighte aige le EMI ach braitheann tú go bhfuil sé níos amhrasaí anois de bharr an mhéid a tharla dó le Hummingbird.

Níl sé róbhuartha faoi sin.

Is acmhainn an-luachmhar iad na hinimiricigh don gheilleagar mar go bhfuil siad sásta an obair shuarach sin a dhéanamh nach bhfuil rótharraingteach do na hIodálaigh níos mó.

Pá íseal agus barraíocht maorlathais na sórt deacrachtaí a bhí ann.

Ní bhím róthógtha le tithe tábhairne de ghnáth, mar is annamh a ólaim, agus ní maith liom an méid toite a bhíonn iontu.

Ach táim róbhéiteáilte chun a thuilleadh a léamh.

Áit dheas í Turku, siúd is go bhfuil bunadh na háite róchraiceáilte i ndiaidh an haca oighir, agus an chanúint aistíoch Fionlainnise a bíos siad ag labhairt, tógann sé roinnt mhaith ama ort a theacht isteach uirthi.

"Má tá róbhrabach le déanamh, bíodh sé mór," a deir Balorina na gcos aclaí.

"Órú, barraíocht de shú na heorna, sin an rud a tháinig air," a d'fhreagair Siobhán.

Shíl mé ar dtús nach dtógfadh sé ach leathbhliain orm an leabhar a chríochnú, ach tá an scéim seo ar na bacáin i gcónaí, ó tá leabhartha nua suimiúla as Gaeilge nó fá dtaobh den teanga á bhfoilsiú go tiubh an t-am ar fad, agus mise róchíocrach chun gach líne a léamh.

Inár gcás féin, ní dóigh liom go ligfidh muid do Dhara ná do Chuán dul ar scoil leo féin go dtí go mbeidh siad cuid mhaith níos sine - tá an príomhbhóthar ar a bhfuil an scoil suite i bhfad róchontúirteach chuige sin.

Níl mé ag gabháil a spochadh as duine ar bith nó tá an rud ar fad ró-thromchúiseach agus ró-léanmhar go mór.

Níl mé ag gabháil a spochadh as duine ar bith nó tá an rud ar fad ró-thromchúiseach agus ró-léanmhar go mór.

Ach bhí air éirí as an bpost sin toisc go raibh cúrsaí taistil ró-achrannach.

* Gluais • Glossary doirtealsink cith fearthainnea rain shower trup na veainthe noise of the van cabhsalane uiligall thriomaigh méI dried go bhfeicfinnuntil I'd see inneall an chairrthe engine of the car casta asturned off ar bheannaigh sé domhthat he greeted me modhúilgentle bradáinsalmon scadáinherring beithíochbeast boladh milis an éisc ár gclúdúthe sweet smell of the fist covering us leitheannaflat-fish troisccod Ar mhothaigh tú an toirneach?Did you hear the thunder? cibé ar bithanyway reoiteoirfreezer bheir sé ar na scadáin ina bpéiríhe caught the herring in pairs crágalarge hands gágcrack de bharraíochtin excess cúpla crág oighreoigea few handfuls of ice ina mullachon top of them bhog sé go fadálachhe moved slowly cruithump go foighdeachpatiently drochthimpistea bad accident is mór an garit's a good thing dhéanfaidh sin muidthat'll do gan a thomhaswithout weighing it dlaíóg ghruaigestrands of hair sa chisteanachin the kitchen cuma bhrónacha sad look ó mhaidinsince this morning corrlásome days deoirdrop go fuireachaircautiously ródhánatoo bold/cheeky sliosslice tarraingtto draw Tae uilig a ólaimseI only drink tea an aimsir seothese days Ailt an ChorráinBurtonport ráchairtrun, demand monarchainfactories d'fhear céileseyour husband iascairefisherman An ScreabánThe area in Gaoth Dobhair where factories are located cibé cá fhad is a mhairfeas sin!however long that'll last dhéanaim i dtólamh dearmadI always forget a cailleadhwho died an lá faoi dheireadhthe other day Char mhothaighI didn't (hear) stócach óga young lad ailsecancer cearrwrong Thug sé a bhásIt killed him bolgam taea mouthful of tea fuarthas a chorp báitehis drowned body was found dhá chónairtwo coffins dhá fhairetwo wakes coisreacadh Dé orainnGod bless us A Dhia ár sábháilGod save us buille tromheavy blow bíodh slios den cháca sinséir sin agathave a slice of that ginger cake lán marahigh tide sruthánstream meascaithe leismixed with it slanntracha éiscfish scales fearthainnrain níochánwashing ar son an taefor the tea B'fhearr domhsa a bheith ag gabháil giota eileI'd better be going ar shiúlgone ag teacht isteach domhon my return uchtánarmful, load carried close to chest éadaí leaththirimehalf-dry clothes a smaointigh méthat I remembered nár íoc méthat I didn't pay

Ach mar a tharlaíonn rómhinic le foireann Átha Cliath, chuaigh cúl isteach go mí-ámharach ina gcoinne agus scórail DJ Carey cúl eile gar do dheireadh an chluiche.

Níl sé dóchasach go nglacfar le moltaí an *Blueprint*, mar tá an iomarca eile ag tarlú sa Chumann agus gan dóthain daoine sa CLG buartha faoin iomáint.

Ach an ceisteanna éifeachteacha iad nó an léiriú iad ar dhearcadh ar an ealaín atá róchoimeádach agus róshimplíoch? An gcaithfidh ciall a bheith le gach rud nó an leor é má chruthaítear rud go díreach ar mhaithe le hé bheith ann? Ar an 8 Nollaig fógraíodh gur bhain Keith Tyson, cartúnaí, Gradam Turner na bliana 2002.

Ach an ceisteanna éifeachteacha iad nó an léiriú iad ar dhearcadh ar an ealaín atá róchoimeádach agus róshimplíoch? An gcaithfidh ciall a bheith le gach rud nó an leor é má chruthaítear rud go díreach ar mhaithe le hé bheith ann? Ar an 8 Nollaig fógraíodh gur bhain Keith Tyson, cartúnaí, Gradam Turner na bliana 2002.

Rinne sé gearán go raibh "fuil agus anam" in easnamh ar an ealaín nua-aimseartha, agus go raibh an ealaín a bhí sa taispeántas fuar agus róthomhaiste.

Dhiúltaigh siad an t-ardú a thabhairt domsa agus dúirt siad liom go raibh mé ag caitheamh barraíocht ama ag múineadh na Gaeilge! Cé go bhfuil mé sa Roinn Staidéir Ghnó sa choláiste, tá trí rang oíche Gaeilge agam.

* Gluais • Glossary doirtealsink cith fearthainnea rain shower trup na veainthe noise of the van cabhsalane uiligall thriomaigh méI dried go bhfeicfinnuntil I'd see inneall an chairrthe engine of the car casta asturned off ar bheannaigh sé domhthat he greeted me modhúilgentle bradáinsalmon scadáinherring beithíochbeast boladh milis an éisc ár gclúdúthe sweet smell of the fist covering us leitheannaflat-fish troisccod Ar mhothaigh tú an toirneach?Did you hear the thunder? cibé ar bithanyway reoiteoirfreezer bheir sé ar na scadáin ina bpéiríhe caught the herring in pairs crágalarge hands gágcrack de bharraíochtin excess cúpla crág oighreoigea few handfuls of ice ina mullachon top of them bhog sé go fadálachhe moved slowly cruithump go foighdeachpatiently drochthimpistea bad accident is mór an garit's a good thing dhéanfaidh sin muidthat'll do gan a thomhaswithout weighing it dlaíóg ghruaigestrands of hair sa chisteanachin the kitchen cuma bhrónacha sad look ó mhaidinsince this morning corrlásome days deoirdrop go fuireachaircautiously ródhánatoo bold/cheeky sliosslice tarraingtto draw Tae uilig a ólaimseI only drink tea an aimsir seothese days Ailt an ChorráinBurtonport ráchairtrun, demand monarchainfactories d'fhear céileseyour husband iascairefisherman An ScreabánThe area in Gaoth Dobhair where factories are located cibé cá fhad is a mhairfeas sin!however long that'll last dhéanaim i dtólamh dearmadI always forget a cailleadhwho died an lá faoi dheireadhthe other day Char mhothaighI didn't (hear) stócach óga young lad ailsecancer cearrwrong Thug sé a bhásIt killed him bolgam taea mouthful of tea fuarthas a chorp báitehis drowned body was found dhá chónairtwo coffins dhá fhairetwo wakes coisreacadh Dé orainnGod bless us A Dhia ár sábháilGod save us buille tromheavy blow bíodh slios den cháca sinséir sin agathave a slice of that ginger cake lán marahigh tide sruthánstream meascaithe leismixed with it slanntracha éiscfish scales fearthainnrain níochánwashing ar son an taefor the tea B'fhearr domhsa a bheith ag gabháil giota eileI'd better be going ar shiúlgone ag teacht isteach domhon my return uchtánarmful, load carried close to chest éadaí leaththirimehalf-dry clothes a smaointigh méthat I remembered nár íoc méthat I didn't pay

Tá daoine míshásta freisin go bhfuil an iomarca airde ag an rialtas ar an Iaráic, tír nach bhfuil ag bagairt ar an Astráil.

Praghas: €25 (clúdach crua)* Gluais • Glossary beathaisnéis údaraitheauthorized biography a dialanna pearsantapersonal diaries páipéir phríobháideachaprivate papers go dtí gur insealbhaíodh í ina hUachtaránuntil she was installed as President bailithe le chéilegathered together bhriseadh lárthéarmamid-term break ghuigh Patrick oíche mhaith ar gach duinePatrick bade everyone goodnight as go brách leisoff he went ina sámhchodladhsound asleep clagarnachclatter liúigh Patrick féinPatrick himself yelled den chosán bristeof the broken pavement foscadhshelter tolgcouch phléasc gloine fhuinneoga an doraisthe glass of the windows in the door exploded rinne lámhachánshe crawled dallógablinds leathorlachhalf an inch grúpa confachan angry group idirboth ag béiceachshouting casúrhammer tairnínails cláir adhmaidwooden boards gráscardisorderly mob bosca na bhfiúsannathe fuse box lúth na ngéagthe power in her limbs marbhintinneach le heaglamentally paralysed with fear crógachtbravery cinnireachtleadership fuaraigeantacool-headed ag síneadh na sreinge thart an coirnéalextending the chord around the corner ag stiúradh cúrsaí cosantadirecting defence matters as a támhnéal faitísfrom her trance of fear ag breith ar dhá chamángetting hold of two hurleys shín amach a cosshe extended her leg Baineadh tuisle as an bheirt acuBoth of them tripped a fhad a mhair an t-ionsaías long as the attack lasted i mbaol a mbáisin danger of being killed scanraithe as a mbeathascared to death trost na mbrógthe tramp of the shoes carr coimhthíoch bána strange white car go tráthrialtaregularly nach ndéanfadh Paddy iarracht teacht abhailethat Paddy wouldn't try to come home róchontúirteachtoo dangerous í ar a díchealldoing her best ag iarraidh an tocht a cheilttrying to hide the emotion leis an mhinicíocht raidió sinwith that radio frequency barúilidea gluaiseachtaímovements i bhfianaisein light of nach bhfuil an dara rogha aici ach a admháilthat she has no choice but to admit drogallreluctance an t-aon chosaintthe only protection

Is é an fhadhb ó thaobh fhoireann an Chláir de ná go bhfuil siad ag brath an iomad ar a leathchúlaí iontach láir, Seáiní Mac Mathúna, chun scóranna a fháil dóibh ó phocanna saora i bhfad amach, agus is é sin an fáth nach mbuafaidh siad tada arís i mbliana.

Ní rabhadar foilsithe go hiomlán roimhe sin mar cheap daoine áirithe go raibh an chaint rógháirsiúil.

a bhí ann tráthnóna amháin ag deireadh mhí an Mhárta, agus ní raibh stáisiún *subway *Union Square ag 14th Street i Manhattan róphlódaithe faoin am sin le commaitéirí.

* Gluais • Glossary sprioctarget ní túisce anseo thúno sooner are you here iontach slachtmharvery tidy beathalife mórphearsa ficsingreat fictional character dílleachtaorphan sa tsraithin the series uaighgrave an oiread is siolla amháin dá shaotharnot even a syllable of his work oilithreachtpilgrimage clúiteachrenowned a mhaíomhto boast iarsmalannmuseum tairgtear camchuairteannatours are offered bantreoraífemale guide díomhaoinidle ag blaiseadh den saolgetting a taste of the life troscánfurniture sprúillí mionsonraíochaminor fragments col ceathrachacousins ní chónaíodh Montgomery féin ann riamhMontgomery himself never used to live in it adhlacthaburied i do chomhchuairteoiríin your fellow-visitors iad a rangúto categorise them SeapánaighJapanese díograiseachenthusiastic searmanasceremony a fhiafraí deto ask dúilliking luachannavalues chomh patuar intias apathetic towards her smidword, syllable carrchlóscarpark mionsamhailminiature éalúescape proinntitherestaurants camchuairt oidhreachtaheritage tour baiste asnamed after a cuid pearsanher characters bunchlochfoundation-stone straitéis mhargaíochtamarketing strategy uimhirphlátaínumber plates gléastadressed príomhsheómain show Oileánaighisland-people mórtasach asproud of dúchasachnative mangairísellers ollúna mórluachachaself-important professors tionscalindustry débhríochambiguous bréan den ealaín ar fadsick of the whole carry-on tuairiscítearit is reported frith-Anneanti-Anne Is stáitsíodh an t-ilsiamsa AnnekensteinAnd the variety show Annekenstein was staged fonóidmockery d'íomhá fholláin Anneof Anne's clean image casadhtwist is barrúlafunniest cúiseamhaccusation leispiachaslesbianism (chuir sí(she nuair a d'áitighwhen she argued comhdháilconference leispiachas folaithehidden lesbianism cairdeasfriendship cumann leispiach nár cuireadh i gcríchunfulfilled lesbian love oirirceminent flúirse tagairtílots of references homa-anghráchhomo-erotic traidisiúnaithetraditionalists ábhar a stoitheadhto take material comhthéacscontext náireachshameful scannalachscandalous nach bhfuil bun nó barr leiswhich has no basis i dtólamhalways treoraí ar leitha separate guide na sluaite leispiachathe crowds of lesbians díoltas DéGod's revenge mallaithedamned go mear ocrachquickly and hungrily páirc mhór siamsaíochtaa big amusement park tithe itheacháineating houses tuirlingtto alight ar an drochuairunfortunately níl tásc nó tuairisc arthere is no sign of ag foghlúplundering ag creachlooting fáilteachwelcoming go gealgháireachcheerfully le teann diabhlaíochtaout of devilment sé glúinesix generations dubh le turasóirípacked with tourists cárgrimace níos féile ó thaobh síntiúis láimhe demore generous when it comes to tips oineachhonour freastalaíwaitress babhla seabhdairbowl of chowder ciseán bonnóg is craicéira basket of scones and crackers féachaint an bhfuil aiste ar an iasc sa linn bhainneto see if the fish are taking the bait in the pool of milk diúilicínímussels breallachclam portáncrab gliomachlobster trosccod róshrónachtoo nosey meascthamixed glasraívegetables diúgann tú an t-anraithyou drain the soup an braonán blasta deiridhthe last tasty droplet

Cibé cén fáth atá leis - an tráth den bhliain, róghar anois go Fleadh Bhaile Átha Cliath, róghar do scrúduithe scoile, róghar do laethanta saoire an tsamhraidh, níl a fhios agam.

Cad iad na laigí agus na láidreachtaí a bhaineann leis an gcomhlacht? An laige is mó ná go bhfuilimid ag brath rómhór ar fhoinse amháin oibre - *the old Dunnes Stores factor*.

Cinnte, bhí sé de cháil ar dhochtúirí go bhféadfaidís géaga a shnaidhmeadh ar ais ar choirp bheo ach bhí an chos seo róbhrúite briste casta.

ach bhí an fear gan chás gan ghalar, seans, agus a chos róshláintiúil dá réir.

" Go dtí go ndeachaigh sé go Meiriceá, mheas Allen nach raibh na cúrsaí léinn a rinne sé ródhúshlánach agus d'éirigh go maith leis i gcónaí i scrúduithe; le linn na chéad bhliana in MIT, áfach, tháinig imní air agus thosaigh sé ag smaoineamh go raibh baol ann go dteipfeadh air sna scrúduithe.

" Cé go bhfuil fadhbanna mar seo i gceist go leanúnach, tá sé i gceist ag Allen fanacht i bpost an phríomhfheidhmeannaigh ar feadh roinnt blianta ar a laghad agus is léir nach ngoilleann an brú an iomarca air.

Baineann strus leis ach níl sé iomarcach.

AÓF: Céard nach dtaitníonn leat sa cheol Gaelach? SR: Nuair a sheinntear an ceol rósciobtha nó nuair atá an iomarca béime ar an ornáidíocht seachas ar an gcroí atá sa cheol.

AÓF: Céard nach dtaitníonn leat sa cheol Gaelach? SR: Nuair a sheinntear an ceol rósciobtha nó nuair atá an iomarca béime ar an ornáidíocht seachas ar an gcroí atá sa cheol.

ie) Gluais • Glossary ar an drabhlásdrinking heavily dá bharras a result geallwager a bheatha a shaothrúto earn his living i dtuilleamaí ar a chuid airgiddepending on his money cneadgroan damantadamned clár éadainforehead ag sá priocairí te ina ghoilesticking hot pokers into his stomach spící biorachasharp spikes ag lúbarnaíltwisting go míshuaimhneachuneasily imeachtaíevents galántaelegant meidhreachmerry dreoilín teaspaighgrasshopper drithlín gliondaira spark of joy gnúisface folthair faoi dhraíochtunder a spell comwaist cuireadhinvitation go fonnmhareagerly a chompánaighhis companions sméideadhwink a gcuid ráiteas graostatheir obscene comments maorgamajestic cornchlársideboard i ndlúthchipíin serried ranks táim sáchI have enough leachtliquid mionscáth gréinemini parasol do bharraicíníyour toes dlúthdhiosca rómánsachromantic CD tolgcouch chuimil sí a gruashe rubbed her cheek de chogar mealltachin an enticing whisper eiteogawings súimínsip milissweet mearbhalldizziness nuair a tháinig sé chuige féinwhen he came to céimeannasteps ar na cannaíheavy drinking a chártaí creidmheasahis credit cards cloigínbell toradhresult iarrachtaíattempts lámh leis an teachbeside the house curtha i leataobhset aside an bhean ghlantacháinthe cleaning woman shrac a chuid éadaigh de féinhe pulled his clothes off le tuawith an axe osnasigh crotshape láibeachmuddy drochbholadhbad smell anáilbreath stán síshe stared dallógablinds céastatortured breoiteill a chomhairligh síshe advised cearrwrong galardisease An Crannchur NáisiúntaThe National Lottery duaisprize a sheol ar bhóthar d'aimhleasa túwhich lead you astray drabhlásdebauchery ragairnerevelry geallghlacadóiríbookmakers fiántaswildness nuair a bhí ort do bheatha a shaothrúwhen you had to earn a living ní mór dom éiríI have to get up gnó práinneachurgent business í ag machnamh ar éagóir an tsaoilthinking about the unfairness of the world na heasláinthe sick ina seilbh féinin her possession a goideadh uaidhstolen from him burla nótaí airgida wad of notes sonraídetails théadh séhe used to go goileappetite bhíodh meadhrán ina cheannhis head would be swimming spadántasluggish fuinneamhenergy comhairleadvice dochtúir comhairleachconsultant buidéal leighismedicine bottle oideas oiriúnacha suitable prescription máinliasurgeon seomra feithimhwaiting room plódaithepacked cuma na bochtaineachtathe look of poverty go fiosrachinquisitively míchompordachuncomfortable lig sé airhe pretended scuainequeue le dímheaswith lack of respect a chuid otharhis patients do shealsayour turn sciob ColmColm snatched go dubhachgloomily go giorraiscabruptly níos críonnamore prudent níl mo ghoile thar mholadh beirtemy stomach isn't great sracfhéachaintglance aclaíochtexercise draidgháiregrin tréaniarrachta strong effort a choinneáil faoi shrianto keep under control bia róshaibhirfood that is too rich córas néarógachnervous system aclaífit i mbarr do shláintein the best of health géilleann tú do gach mianyou give in to every desire baoisfoolishness sólássolace saothraigh do bheathaearn your living mair ar an bpá a íoctar leatlive on the wage that you're paid maslaitheinsulted go drochmheasúilcontemptuously níor chorraigh ColmColm didn't move geallwager maireachtáil arlive off eagraíocht charthanachtacharitable organization meangadh searbhsarcastic smile cairde rachmasachawealthy friends toilteanachwilling faghairtflash buntáisteadvantage éigeandáilemergency sochar pearsantapersonal benefit má aithnítear méif I'm recognised i ndáiríreserious lándáiríretotally serious a dhearbhai

"Mheas mé go raibh an sceanairt seo ró-ionrach, ródhian, ach ag an Nollaig anuraidh d'fhreastail mé ar Weight Watchers arís, agus chuir mé suas meáchan," a deir sí.

"Mheas mé go raibh an sceanairt seo ró-ionrach, ródhian, ach ag an Nollaig anuraidh d'fhreastail mé ar Weight Watchers arís, agus chuir mé suas meáchan," a deir sí.

Ach macasamhail go leor eilimintí eile den bheatha, is gá smacht a choinneáil ar bhia go pointe áirithe - is féidir le heaspa bia nó an iomarca de dochar a dhéanamh.

Níl an Ghaeilge deacair ar chor ar bith, dar liom, nó b'fhéidir gur maith liom an teanga an iomarca.

An é go raibh daoine róshantach nuair a tugadh isteach an euro nó an é nach raibh an rialtas dian go leor ar na gaimbíní a mhéadaigh a gcuid praghsanna go slítheánta nuair a fuair siad an deis ag tús na bliana seo caite? Níor smaoinigh na daoine seo, nuair a athraíodh go dtí an euro, go mbeadh sé níos fusa as sin amach comparáid a dhéanamh idir tíortha na hEorpa maidir leis na praghsanna atá a ngearradh ar earraí siopadóireachta.

Is gnách go mbíonn comhlachtaí beaga ag brath an iomarca ar láidreachtaí na mbunaitheoirí - agus sin í an phríomhlaige a bhaineann leo.

Sa chéad áit gríostar imreoirí le dul thar fóir ina n-iarrachtaí chun an bua a bhaint amach.

Ní bhfuair siad lámh ar thuarascáil thuasluaite an Gharda Síochána, mar aon le cuid mhór de cháipéisí MI5, go dtí go raibh sé ródhéanach iad a chur chun tosaigh mar fhianaise sa chúirt.

AÓF: An raibh an cúrsa deacair? HL: Bhí sé an-deacair! Ródheacair! Bhí an iomarca oibre le déanamh.

Dúirt Scappaticci ag preasócáid gur mhian leis gnáthshaol a bheith aige aris, ach thuig sé nach raibh seo ródhóchúil: "Cén dóigh a dtiocfadh liom dul ar ais go dtí an dóigh a raibh rudaí?" ar seisean.

Shíl siad go ndeachaigh sé thar fóir.

Síleann sé go bhfuil barraíocht béime ar an ealaín a bheith faiseanta ach ní hionann sin is a rá, dar leis, go bhfuil doimhneacht nó fiúntas ag baint léi.

"Foghlaimíonn tú na rudaí gránna faoin saol i bhfad róluath agus tú ag freastal ar scoil chónaithe.

Casadh a deirfiúr Mairéad orm agus b'in tús scéal an ghrá! Ní théann muid siar sách minic.

Creidtear ar an iomlán go mairfidh Bertie go dtí an chéad toghchán eile, sin dár ndóigh má mhaireann an comhrialtas, rud nach mbeinn féin róchinnte faoi an babhta seo.

Tá an páirtí is mó sa tír róghlic dó sin.

* Gluais &#149; Glossary as an tom coillfrom the hazel bush scoilbsplinters ina chiotógin his left hand cloch speilescythe-stone faobharsharp edge lann na scinethe blade of the knife dheamhan a gcloisfeadh sé béicíl na ngasúrhe wouldn't hear the shouting of the children araebecause clósyard i ngeall ar an mbáisteachbecause of the rain a ghoilehis stomach dornán eileanother small quantity slámamount ag an gcrann mór darachat the big oak tree beartbundle lagweak an scoththe best cáilreputation a bhí uaidhthat he wanted garbhchomhaireamha rough count deich scillingten shillings gadwithe, rope chuir sé an ruaig ar an madrahe chased the dog seascaircosy, snug caonachmoss stoc storrúil an chrainnthe strong trunk of the tree choisrigh sé é féinhe blessed himself éadan síonchaite rocachweather-worn wrinkled face ar mhullach a chinnon the top of his head scáinteacht ghruaigesparseness of hair bun tornapathe bottom of a turnip eala bhána white swan ag fairewatching thuirling an spideog ar an talamhthe robin landed on the ground le dúilwith desire ag preabadhjumping ruainnín aráina small piece of bread beathafood sprúillemorsel ag samhlúimagining síógínlittle fairy dea-shíóga good fairy de dhoirte dhairtedartingly, suddenly a dhá luaithe isas soon as in airde ar leac na fuinneoigeup on the window-sill a broinn deargher red breast giodamachfrisky, jaunty mífhoighdeachimpatient ag bíogaílchirping go háiridespecially uaibhreachproud, spirited ar leathadhopen lena bréagadhtoo woo her babhtaísometimes cuinneogchurn drisiúrdresser dos cabáistetuft of cabbage máimín fataía handful of potatoes ag cuardach na nuachreafóigesearching the new soil cruimhmaggot bagrachthreatening binnsweet a ghlaoití amanta air féinhe used to be called sometimes spideoga difriúladifferent robins á leanúintfolllowing him conairpathway ag moilliúslowing nuair a d'iniúch séwhen he examined súil ribesnare (of thin cord or wire) d'fheith siseshe waited de réir dealraimhapparently ina ghnóthaíin his affairs ar nós gasúirínlike a young child go n-abrofaíthat it be said gileacht a súlthe brightness of her eyes frídthe smallest thing go beachtprecisely chomh haerach céannaevery bit as lively achairína very short time seafóidnonsense <td cl

Ar an taobh amuigh, níl Sinn Féin róbhuartha fán DUP.

Tá an plean rótheoranta agus róchúramach le go n-éireoidh leis.

Tá an plean rótheoranta agus róchúramach le go n-éireoidh leis.

Ní ligfeadh an náire dó amharc ina treo.

" An t-aon aiféala atá ar Whitaker ná nár thuig sé go dtí go raibh sé ródhéanach go raibh an Ghaeilge ar a toil ag a sheanmháthair agus gur chaill sé an deis labhairt léi ina teanga dhúchais.

"Sin bua a bhí agam, bhí mé in ann teacht ar chinneadh, bhí mé in ann m'aigne a dhíriú ar rud agus gan a bheith róbhuartha faoi ina dhiaidh sin.

Tá an chuma air go bhfuil roinnt de na rialacha a úsáideann EasyReader chun na leaganacha éagsúla d'fhocail a chruthú róghinearálta (mar shampla, deir sé gurb é "scuaineí" an uimhir iolra atá ag "scuaine").

Tá a lán rudaí úsáideacha in EasyReader ach tá an chuma air go bhfuil iarracht déanta an iomarca acmhainní a chur ar fáil i bpacáiste amháin.

Tá sé ródhéanach anois, áfach!" Scoil chónaithe ======= Scolaíocht áitiúil a fuair sé agus, ag uair amháin, bhí seisear de mhuintir Dhonnagáin sa scoil bheag nach raibh inti ach 20 dalta.

Ait go leor, ceann de na cúiseanna atá leis seo ná an aimsir - tá sé ró-scamallach anseo chun úsáid cheart a bhaint as teileascóp.

Ní chuireann sé as dom rómhór.

I ngnó ar bith ní oireann sé an iomarca de tháirge amháin a chur ar an mhargadh ag aon am amháin, nó titfidh an praghas.

Níl an teideal atá ar a chéad leabhar eile róchaolchúiseach: *The Church That Forgot Jesus*.

Bhí an brú chomh láidir sin gur éirigh Parronchí as an phost, ag rá go raibh dearcadh ann go raibh a modh róchoimeádach agus séimh i gcomparáid leis an mhodh eile, a bhí nua-aimseartha agus luisiúil.

Chomh maith leis sin, bhí mé róbhuartha faoi na botúin go léir, ach thuig mé i ndiaidh tamaill go bhfuil siad nadúrtha agus tú ag foghlaim teanga iasachta.

Deir siad go bhfuil an iomarca cumhachta ag comhlachtaí ar nós Microsoft agus McDonald's, agus go bhfuil dea-ainm agus dea-cháil Mheiriceá millte ag grúpa beag "*neocons*", nó fíorchoimeádaithe, atá á maoiniú ag na hollchorporáidí agus a bhfuil tionchar thar na bearta acu ar pholasaithe an Tí Bháin.

Dúradh léi ag an am go raibh sí ag cur a súile thar a cuid á cur féin chun tosaigh os comhair na léachtóirí mar sin agus go mb'fhearr di a cloigeann a choinneáil síos.

"Deirtear gur cheart do gach rud bheith anseo, agus nár cheart dúinn an iomarca breithiúnais a thabhairt orthu.

Cé go raibh caighdeán an ranga róbhunúsach dom ó thaobh na gramadaí de, thug sé deis dom aithne a chur ar Ghaeilgeoirí cearta, leithéidí an mhúinteora, Audrey Nic Ailpín, agus seans an teanga a labhairt le daoine beo.

D'fhreastail Ciarán ar ranganna ceoil chomh maith nuair a bhí sé ar an bhunscoil ach níor thaitin siad leis cionn is go raibh barraíocht brú air.

"Má tá barraíocht uirlisí ann, ní chluineann tú an duine féin.

Níl poblachtánaigh róbhuartha.

Bhraith Anna go raibh an obair a bhí ar siúl aici tar éis éirí i bhfad ródhian ar aon chaoi.

"Tá a fhios agamsa daoine i gcomhlacht atá tar éis a rá, 'Ní fiú dom obair a dhéanamh do TG4, mar tá an t-airgead róshuarach.